Gắn bó từ những điểm đồng
Từ những thảo nguyên xanh của vùng Trung Á, hơn một nghìn năm trước những tộc người Hungary đầu tiên đã đến châu Âu bắt đầu quá trình xây dựng nên một trong những quốc gia có lịch sử lâu đời nhất tại châu Âu và là đất nước Hungary phồn thịnh như hiện nay.
Trong khi đó, dân tộc Việt Nam cũng trải qua hàng ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước để trở thành một đất nước Việt Nam độc lập và ngày càng phát triển.
Từ những điểm tương đồng đó, Việt Nam và Hungary đã có sợi dây gắn bó thân thiết để vun đắp cho tình hữu nghị giữa hai đất nước và hai dân tộc ngày càng bền chặt.
| Đại sứ Nguyễn Tiến Thức. |
Năm 1950, Hungary là một trong những nước đầu tiên công nhận và thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam, đây đồng thời cũng là mốc đánh dấu sự hiện diện của đất nước này tại khu vực Đông Nam Á. Trải qua 70 năm với nhiều biến động của lịch sử, mối quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Hungary ngày càng được củng cố và phát triển không ngừng trên tất cả các lĩnh vực chính trị - ngoại giao, kinh tế - thương mại, giáo dục - đào tạo…
Trong giai đoạn mới, khi chính phủ Hungary đang tích cực triển khai chính sách ngoại giao “hướng Đông” thì cũng nhờ những mối gắn kết chặt chẽ và gần gũi giữa hai nước mà Việt Nam đã trở thành một đối tác quan trọng trong quá trình triển khai chính sách này. Điều này được thể hiện rõ ràng nhất qua việc nâng cấp quan hệ hai nước lên “Đối tác toàn diện” vào năm 2018 nhân chuyến thăm chính thức của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến Hungary.
Về chính trị - ngoại giao, chỉ tính riêng trong vòng 10 năm qua, đã có rất nhiều chuyến thăm cấp nhà nước giữa hai nước, như chuyến thăm của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang tới Hungary (tháng 9/2013), Tổng thống Áder János tới Việt Nam (tháng 11/2014), Chủ tịch Quốc hội Hungary Kover Lászlo tới Việt Nam (tháng 11/2015), Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Kim Ngân tới Hungary (tháng 4/2017), Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tới Việt Nam (tháng 9/2017), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tới Hungary (tháng 9/2018)… Những chuyến thăm này đã tạo ra động lực thúc đẩy mạnh mẽ quan hệ toàn diện giữa chính phủ và nhân dân hai nước.
Về phía Bộ Ngoại giao, kể từ khi nhậm chức đến nay, để triển khai chính sách ngoại giao “hướng Đông” của mình, Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Szijjártó Péter rất ưu ái Việt Nam với 2 lần đến thăm, đó là chuyến thăm vào tháng 1/2016 và chuyến thăm vào ngày mai 16/10 - đúng vào năm kỷ niệm 70 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Điều này càng chứng tỏ sự quan tâm và coi trọng của Hungary đối với Việt Nam trong vô số các đối tác khác ở khu vực và trên toàn cầu.
Đối tác quan trọng trên nhiều lĩnh vực
Trong lĩnh vực kinh tế - thương mại - đầu tư, kim ngạch thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Hungary những năm trở lại đây liên tục tăng trưởng mạnh. Năm 2020, mặc dù nền kinh tế toàn thế giới chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19 nhưng số liệu quan hệ thương mại giữa Việt Nam và Hungary vẫn rất khả quan.
Theo thống kê của Tổng cục Hải Quan Việt Nam, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu song phương giữa Việt Nam và Hungary trong 9 tháng đầu năm 2020 đạt 908,52 triệu USD, tăng 66,76% so với cùng kỳ năm 2019 và tăng 425% so cùng kỳ 9 tháng đầu năm của năm 2016.
Đặc biệt, Hungary đã tích cực ủng hộ việc ký EVFTA và Quốc hội Hungary là Quốc hội quốc gia thành viên EU đầu tiên phê chuẩn EVIPA, tạo ra khuôn khổ ổn định, lâu dài để thúc đẩy hơn nữa quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư giữa Việt Nam với EU và các quốc gia thành viên, trong đó có Hungary.
Lĩnh vực giáo dục - đào tạo cũng là điểm sáng trong hợp tác song phương Việt Nam - Hungary. Từ những năm chiến tranh chống Mỹ, Hungary đã hỗ trợ đào tạo cho Việt Nam gần 4.000 tiến sĩ, thạc sĩ, kỹ sư, nhiều người trong số này đã và đang giữ những vị trí quan trọng trong hệ thống quản lý và điều hành của Việt Nam.
Trong giai đoạn hiện nay, Hungary tiếp tục dành cho Việt Nam sự giúp đỡ trong lĩnh vực truyền thống này. Bắt đầu từ năm 2018, Chính phủ Hungary đã nâng số học bổng dành cho Việt Nam lên 200 suất mỗi năm ở tất cả các trình độ đào tạo mà Hungary có thế mạnh như y, dược, nông nghiệp, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin, âm nhạc…
Cộng đồng người Việt Nam tại Hungary với khoảng hơn 5.000 người cũng là nhân tố góp phần thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị giữa hai nước. Chính phủ Hungary luôn đánh giá cao sự đóng góp của cộng đồng người Việt vào phát triển kinh tế - xã hội của Hungary và do đó tạo nhiều điều kiện thuận lợi cho cộng đồng sinh sống ổn định, lâu dài. Chính quyền Hungary cũng đánh giá cao việc cộng đồng người Việt là cộng đồng người nước ngoài lớn nhất sử dụng ngôn ngữ Hung – một trong những ngôn ngữ khó bậc nhất trên thế giới.
Ngoài ra, hợp tác giữa Việt Nam và Hungary trong một số lĩnh vực khác như khoa học - công nghệ, văn hóa - du lịch… đều chứng kiến những thành quả rất đáng ghi nhận trong những năm vừa qua.
Với vai trò, vị thế ngày càng tăng trên trường quốc tế, có thể khẳng định rằng Việt Nam đã và đang trở thành một trong những đối tác quan trọng trong chính sách đối ngoại của Hungary, đồng thời với sự hiểu biết và tin tưởng chính trị ngày càng cao giữa hai nước, quan hệ đối tác toàn diện Việt Nam - Hungary đang ở vào thời điểm nở rộ và rực rỡ nhất.