Việt Nam-Mozambique: Tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt

Nhận lời mời của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias dẫn đầu Đoàn đại biểu Quốc hội Cộng hòa Mozambique thăm chính thức Việt Nam từ ngày 18-23/6.

Sáng 20/6, Lễ đón chính thức Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias đã diễn ra trọng thể tại Nhà Quốc hội với sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ.

Sau lễ đón, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias đã tiến hành hội đàm.

Nhiệt liệt chào mừng Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias và các Nghị sĩ Quốc hội Mozambique, những người bạn truyền thống từ châu Phi xa xôi về địa lý nhưng gần gũi về tình cảm sang thăm chính thức Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết, lãnh đạo Đảng, Nhà nước Việt Nam đánh giá cao ý nghĩa chính trị quan trọng của chuyến thăm Việt Nam lần đầu tiên của Chủ tịch Quốc hội Mozambique.

Trân trọng cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã dành cho Đoàn sự đón tiếp trọng thị, Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias cảm ơn sự giúp đỡ, ủng hộ của Việt Nam dành cho Mozambique từ trước đến nay, gần đây nhất là Quốc hội Việt Nam đã dành tặng nhân dân Mozambique 20 nghìn khẩu trang để phòng, chống dịch Covid-19.

Hai Chủ tịch Quốc hội đánh giá, chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Mozambique diễn ra ngay sau cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng với Chủ tịch Đảng Mặt trận Giải phóng Mozambique (FRELIMO), Tổng thống Mozambique Filipe Jacinto Nyusi vào đầu tháng 6/2022, nhằm hiện thực hoá chủ trương, định hướng hợp tác của lãnh đạo cấp cao hai nước.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Chủ tịch Quốc hội Mozambique cùng bày tỏ tin tưởng, chuyến thăm sẽ góp phần củng cố và phát triển hơn nữa quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai nước; đưa quan hệ hợp tác giữa hai Quốc hội đi vào chiều sâu, thiết thực và có hiệu quả.

Trong không khí chân thành và cởi mở, hai nhà lãnh đạo đã thông báo về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội; hoạt động của Quốc hội mỗi nước. Chủ tịch Quốc hội Mozambique cho biết, Mozambique đang tập trung xây dựng nhà nước pháp quyền.

Kinh tế tăng trưởng năm 2021 ghi nhận là 2,16% trong điều kiện phòng, chống dịch Covid-19; năm 2022 dự kiến là 2,9%. Mozambique đã thông qua chương trình công nghiệp hoá, đảm bảo cho toàn dân có điện lưới; cùng với nguồn lực trong nước và quốc tế, Mozambique đang tích cực đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng. Hiện Quốc hội Mozambique có 250 đại biểu Quốc hội với hơn 40% là đại biểu Quốc hội nữ…

Thay mặt Quốc hội Mozambique, bà Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias cảm ơn Việt Nam đã bầu Mozambique là Uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023-2024; đồng thời cho biết, hai nước có nhiều hiệp định hợp tác trong lĩnh vực y tế, giáo dục, nông nghiệp…

Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tham gia vào lĩnh vực viễn thông, nông nghiệp của Mozambique. Chuyến thăm chính thức Việt Nam lần này, Đoàn đại biểu Quốc hội Mozambique gặp gỡ các doanh nghiệp Việt Nam để trao đổi về những cơ hội đầu tư, kinh doanh tại Mozambique. Cùng với đó chia sẻ kinh nghiệm đối phó với thảm hoạ thiên tai.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chúc mừng Mozambique về những thành tích trong cải cách kinh tế, phát triển xã hội, phòng, chống dịch bệnh nhằm xây dựng Mozambique ngày càng phồn vinh, khẳng định vai trò quan trọng trong khu vực Nam phần châu Phi.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, Việt Nam và Mozambique có quan hệ đoàn kết, hữu nghị truyền thống. Ngay từ những năm 1960, nhân dân hai nước đã xây dựng quan hệ đoàn kết, hữu nghị, ủng hộ lẫn nhau trong sự nghiệp đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân, giành độc lập ở mỗi nước. Việt Nam tự hào đã đóng góp tích cực vào cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, chống phân biệt chủng tộc với các nước anh em ở Nam phần châu Phi, trong đó có cuộc đấu tranh của nhân dân Mozambique.

Việt Nam luôn coi trọng các nước bạn bè truyền thống đã ủng hộ mình trong cuộc đấu tranh giải phóng, dân tộc và thống nhất đất nước trước đây, đồng hành với Việt Nam trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước ngày nay; khẳng định Việt Nam đặc biệt coi trọng quan hệ hợp tác, hữu nghị, truyền thống với Mozambique; xác định Mozambique là một trong 5 quốc gia tại châu Phi mà Việt Nam ưu tiên thúc đẩy quan hệ chính trị - ngoại giao và hợp tác kinh tế trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới.

Để làm sâu sắc hơn nữa quan hệ tốt đẹp giữa Việt Nam và Mozambique, trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị hai bên tăng cường hơn nữa việc trao đổi Đoàn các cấp, đặc biệt là đoàn cấp cao, trên các kênh Đảng, Chính phủ, Quốc hội, các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp.

Hai bên phối hợp thúc đẩy tổ chức kỳ họp lần thứ 4 của Ủy ban liên Chính phủ hai nước, có thể theo hình thức trực tuyến nhằm rà soát và thúc đẩy hợp tác song phương sau thời gian gián đoạn do Covid-19.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ hoan nghênh và đề nghị hai bên tiếp tục hợp tác chặt chẽ, tích cực ủng hộ lẫn nhau ứng cử vào các tổ chức quốc tế, đặc biệt tại Liên hợp quốc, Phong trào Không liên kết, ASEAN-Liên minh châu Phi.

Cùng với đó, hai bên đẩy mạnh hợp tác trên cơ sở các thỏa thuận hợp tác song phương, trong đó tập trung vào một số vấn đề như: phòng, chống khủng bố, đấu tranh với các loại tội phạm (nhất là tội phạm buôn bán, vận chuyển sản phẩm động vật hoang dã); đề nghị Mozambique hỗ trợ bảo đảm an ninh, an toàn cho cộng đồng người Việt Nam đang cư trú, làm ăn tại Mozambique…

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhất trí với ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Mozambique cho rằng hợp tác hợp tác kinh tế, thương mại giữa hai nước còn khiêm tốn, mới ở mức 157 triệu USD năm 2020 và đạt 149,5 triệu năm 2021.

Để tăng cường hơn nữa quan hệ kinh tế, thương mại và hợp tác đầu tư giữa hai nước, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị hai Bên tăng cường trao đổi đoàn cấp bộ, đoàn doanh nghiệp, khuyến khích tạo thuận lợi cho doanh nghiệp đi khảo sát thị trường, tham gia hội chợ triển lãm chuyên ngành, thương mại quốc tế ở mỗi nước; tích cực trao đổi thông tin về chính sách, quy định thủ tục liên quan đến xuất nhập khẩu các cơ hội hợp tác thương mại, đầu tư thông qua cấp bộ, các cơ quan xúc tiến thương mại, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp và các hiệp hội ngành.

Cho biết, Việt Nam có nhu cầu nhập khẩu các mặt hàng của Mozambique như than; khí đốt hóa lỏng; kim loại thường (đồng, chì, thiếc...), hạt điều thô; bột ngô; phế liệu sắt thép... Chủ tịch Quốc hội đề nghị Mozambique cung cấp danh sách các hiệp hội, doanh nghiệp uy tín hoạt động cho các lĩnh vực nói trên để kết nối doanh nghiệp hai bên…

Đồng thời đề nghị Mozambique tạo thuận lợi việc nhập khẩu từ Việt Nam các mặt hàng Việt Nam có thế mạnh như gạo, máy móc, thiết bị và vật tư ngành nông nghiệp, thủy sản; thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng chống dịch; máy móc thiết bị điện; sắt, thép; sản phẩm gia dụng; thực phẩm chế biến; thủy sản; giày dép; may mặc...

Cảm ơn Quốc hội, Chính phủ Mozambique đã tạo điều kiện thuận lợi cho Movitel trong quá trình triển khai dự án tại Mozambique, Chủ tịch Quốc hội đề nghị lãnh đạo Mozambique tiếp tục quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho Movitel hoạt động thuận lợi.

Nhất trí với ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Mozambique bày tỏ sự ủng hộ, mong muốn ngày càng có nhiều doanh nghiệp hai nước đầu tư vào thị trường của nhau, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh về thành công của giai đoạn 1 dự án hợp tác nghiên cứu phát triển cây lương thực và cây thực phẩm tại Mozambique, mong muốn hai bên tích cực tìm kiếm các biện pháp để sớm triển khai giai đoạn 2 của dự án.

Hai bên tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực thương mại nông sản (phía Việt Nam: gạo, bông, mía đường, đậu tương, hạt điều, thủy sản, ngũ cốc, rau quả, và phía Mozambique là gỗ, hạt điều, thủy sản), trao đổi chuyên gia nông nghiệp, thúc đẩy hợp tác giữa các doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cảm ơn Mozambique đã quan tâm tạo điều kiện cho các chuyên gia y tế và giáo dục Việt Nam đang làm việc tại Mozambique; khẳng định Việt Nam sẵn sàng tiếp tục cấp học bổng cho sinh viên Mozambique để theo học các chuyên ngành có nhu cầu; sẵn sàng tăng cường hợp tác chuyên gia y tế và chia sẻ kinh nghiệm để phát triển y tế, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, y học cổ truyền, phòng, chống dịch bệnh như sốt rét…

Về hợp tác giữa hai Quốc hội, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, quan hệ hợp tác nghị viện ngày càng đóng vai trò quan trọng trong quan hệ giữa các quốc gia trên thế giới trên cả bình diện song phương và đa phương; đồng thời khẳng định sẽ nỗ lực thúc đẩy quan hệ hai cơ quan lập pháp hợp tác ngày càng thực chất, trong đó trao đổi các chuyến thăm cấp cao, các cấp.

Hai nhà lãnh đạo khẳng định coi trọng quan hệ hợp tác giữa các cơ quan lập pháp. Ngoại giao nghị viện là một kênh quan trọng trong triển khai chính sách đối ngoại mỗi nước; bày tỏ vui mừng vì trong chuyến thăm lần này, hai bên ký Biên bản ghi nhớ về hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Mozambique.

Chủ tịch Quốc hội Mozambique nhất trí với ý kiến của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng, để quan hệ hợp tác giữa hai Quốc hội trở thành một trong những trụ cột quan trọng trong quan hệ Việt Nam-Mozambique, các nội dung trong Thoả thuận hợp tác là cơ sở pháp lý quan trọng để Quốc hội hai nước, các cơ quan của Quốc hội hai nước tăng cường, mở rộng hợp tác trong thời gian tới.

Tại hội đàm, Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias đã trân trọng mời Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sớm thăm chính thức Cộng hoà Mozambique. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã vui vẻ nhận lời.

Trước khi diễn ra hội đàm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias đã thăm quan Phòng Truyền thống của Quốc hội Việt Nam; Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias ghi lưu bút vào Sổ lưu niệm. Ghi sổ lưu niệm, gửi tới các đại biểu Quốc hội Việt Nam và nhân dân Việt Nam lời chúc thành công và thịnh vượng, Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias bày tỏ tin tưởng rằng các cơ quan của Quốc hội hai nước sẽ là cầu nối thúc đẩy hợp tác thể chế và phát triển hợp tác kinh tế, xã hội giữa hai nước.

Sau hội đàm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias đã ký Biên bản ghi nhớ về hợp tác giữa hai Quốc hội Việt Nam và Mozambique.

Theo đó, hai bên cam kết thúc đẩy hợp tác nghị viện nhằm tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam và Mozambique dựa trên nguyên tắc bình đẳng, cùng có lợi, tôn trọng lẫn nhau, tuân thủ pháp luật của mỗi nước và phù hợp với các điều ước quốc tế mà mỗi nước là thành viên.

Hai bên tăng cường giao lưu nghị viện, trao đổi đoàn cấp Lãnh đạo Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Tổng thư ký Quốc hội và/hoặc Văn phòng Quốc hội nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau và cùng trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về các vấn đề hai Bên quan tâm.

Hai bên triển khai cơ chế trao đổi thông tin thường xuyên về hoạt động lập pháp và các hoạt động nghị viện khác phù hợp với quy định của mỗi bên; tăng cường phối hợp về lập trường trong các vấn đề cùng quan tâm tại các diễn đàn nghị viện đa phương mà hai bên là thành viên; đẩy mạnh các hoạt động giao lưu hữu nghị thường xuyên và thực chất giữa đại biểu Quốc hội hai nước; nghiên cứu thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị của mỗi bên.

Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Việt Nam và Tổng thư ký của Quốc hội Mozambique là đầu mối xây dựng kế hoạch hợp tác, điều phối và tổ chức thực hiện các hoạt động hợp tác theo Biên bản ghi nhớ này…

Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Việt Nam, sáng 20/6, Chủ tịch Quốc hội Cộng hòa Mozambique Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias dẫn đầu Đoàn đại biểu Quốc hội Cộng hòa Mozambique đã đến đặt vòng hoa và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh; tham quan Nhà sàn Bác Hồ.

Theo chương trình, chiều tối cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ chủ trì chiêu đãi chào mừng Chủ tịch Quốc hội Esperanca Laurinda Francisco Nhiuane Bias và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Mozambique thăm chính thức Việt Nam.