Việt Nam-New Zealand: Hướng tới thiết lập quan hệ Đối tác chiến lược

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng New Zealand John Key.

Ngay sau lễ đón, Thủ tướng New Zealand John Key và Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tiến hành hội đàm trên tinh thần thẳng thắn, cởi mở, tin cậy và xây dựng. Hai bên cùng đánh giá lại 40 năm quan hệ hợp tác, đặc biệt từ sau khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện năm 2009; đồng thời nhất trí về một tầm nhìn chung nhằm tăng cường và làm sâu sắc hơn mối quan hệ Đối tác toàn diện giữa hai nước hiện nay, hướng tới nâng tầm quan hệ lên mức đối tác chiến lược trong thời gian tới.

Hai Thủ tướng bày tỏ hài lòng trước sự phát triển ngày càng mạnh mẽ, sâu rộng và thực chất trong quan hệ hợp tác song phương trên nhiều lĩnh vực như chính trị, thương mại, đầu tư, an ninh quốc phòng, giáo dục và văn hóa… Kim ngạch thương mại hai chiều tăng đều qua các năm, đạt gần hơn 800 triệu USD năm 2014, tương đương với mức tăng trưởng 120% trong vòng 5 năm kể từ khi lập quan hệ Đối tác toàn diện và phấn đấu đạt 1,7 tỷ USD vào năm 2020. Nhiều dự án đầu tư của New Zealand ở Việt Nam có hiệu quả cao. Việt Nam đứng thứ 9 trong số các nước có sinh viên theo học tại New Zealand.

Tại cuộc hội đàm, hai bên đã cam kết cùng tạo thuận lợi cho hàng hóa và dịch vụ của hai nước tiếp cận thị trường của nhau. New Zealand cam kết sớm xem xét nhập khẩu các loại trái cây của Việt Nam, trước mắt là đối với chôm chôm, nhãn, vú sữa, bưởi. New Zealand đánh giá Việt Nam là thị trường tiềm năng và khẳng định tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào những lĩnh vực New Zealand có thế mạnh và Việt Nam có nhu cầu như nông nghiệp, thương mại nông nghiệp, năng lượng, giáo dục đào tạo.

Lễ đón Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng John Key khẳng định tiếp tục duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, đồng thời nhất trí đa dạng hóa các hoạt động tiếp xúc với nhiều hình thức phong phú như điện đàm, gặp gỡ bên lề các Hội nghị cấp cao, cử đặc phái viên; phát huy hiệu quả của các cơ chế hợp tác hiện có nhằm triển khai tốt các thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao trên các lĩnh vực; thực hiện đúng thời hạn các mục tiêu đề ra trong Chương trình Hành động giai đoạn hai 2013-2016. Hai bên cũng dành nhiều thời gian trao đổi ý kiến về các biện pháp đẩy mạnh hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực quốc phòng an ninh, giáo dục, giao lưu nhân dân, và lao động. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đánh giá cao hỗ trợ phát triển của Chính phủ New Zealand đối với Việt Nam; đề nghị New Zealand tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trên lĩnh vực New Zealand có thế mạnh và là ưu tiên của Việt Nam như nông nghiệp và nông thôn, phát triển nguồn nhân lực, quản lý rủi ro thiên tai, hỗ trợ khắc phục hậu quả bom mìn sau chiến tranh tại Việt Nam. Thủ tướng John Key khẳng định New Zealand sẽ tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật và nâng cao năng lực cho nguồn nhân lực của Việt Nam và đề xuất sáng kiến mô hình hợp tác mới giữa hai nước có tên quan hệ Đối tác Thương mại liên Chính phủ, tạo cơ hội để Việt Nam tiếp cận sở hữu trí tuệ đẳng cấp quốc tế của Chính phủ New Zealand .

Hai bên cũng nhất trí tăng cường các hoạt động giao lưu văn hóa, nghệ thuật và du lịch nhằm tăng cường hiểu biết, thúc đẩy giao lưu nhân dân, đặc biệt trong năm 2015, năm kỷ niệm 40 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – New Zealand. Trên tinh thần đó, hai bên sẽ sớm mở đường bay thẳng giữa hai nước nhằm tăng cường quan hệ thương mại, du lịch và giao lưu nhân dân. Thủ tướng John Key đánh giá cao những đóng góp tích cực của cộng đồng người Việt với sở tại và khẳng định sẽ tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để cộng đồng người Việt tại New Zealand ổn định cuộc sống, hòa nhập và tham gia mạnh mẽ vào đời sống chính trị, kinh tế-xã hội ở sở tại, trở thành cầu nối phát triển quan hệ hữu nghị giữa hai nước.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng New Zealand John Key

Bên cạnh các vấn đề song phương, hai bên cũng trao đổi sâu rộng về các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm. Hai bên nhất trí tiếp tục tham vấn, phối hợp chính sách, ủng hộ lẫn nhau nhằm giải quyết các thách thức toàn cầu, thúc đẩy các lĩnh vực cùng quan tâm và phát huy hiệu quả của các cơ chế, diễn đàn hợp tác khu vực và quốc tế như Liên hợp quốc, WTO, EAS/ARF/ADMM+, APEC, ASEM…; tái cam kết nỗ lực sớm hoàn tất đàm phán các thỏa thuận tự do thương mại chất lượng cao gồm Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP). Thủ tướng John Key một lần nữa cảm ơn Việt Nam đã tích cực ủng hộ New Zealand ứng cử vào vị trí Ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2015 – 2016, đồng thời cam kết ủng hộ Việt Nam tổ chức thành công APEC 2017. Hai Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình ổn định tại khu vực, kêu gọi các bên giải quyết hòa bình các tranh chấp trên biển, phù hợp với Luật pháp quốc tế, bao gồm Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982. Nhân dịp này, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã mời Thủ tướng New Zealand John Key thăm chính thức Việt Nam trong năm nay. Thủ tướng John Key vui vẻ nhận lời và khẳng định sẽ thăm Việt Nam ngay trong năm 2015.

Hai bên nhất trí ra Tuyên bố chung về tăng cường quan hệ Đối tác Toàn diện giữa Việt Nam và New Zealand. Sau hội đàm, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Thủ tướng John Key đã chứng kiến Lễ ký kết Nghị định thư sửa đổi Hiệp định vận chuyển hàng không và Thỏa thuận về An toàn thực phẩm và Kiểm dịch động, thực vật.

Tiếp sau Lễ kí, hai Thủ tướng đã có cuộc họp báo chung với các phóng viên hai nước. Trả lời câu hỏi về sự chuẩn bị của Việt Nam trong quá trình đàm phán Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP), Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng khẳng định nền kinh tế VN trong những năm gần đây đã tham gia hội nhập sâu vào nền kinh tế khu vực cũng như thế giới trong qua các hiệp định thương mại tự do song phương cũng như khu vực nên VN cũng đã có thực tế. Tuy nhiên, trong quá trình đàm phán VN cũng đưa ra các yêu cầu của mình với các đối tác phù hợp với trình độ phát triển của mình. Về phía New Zealand, Thủ tướng Johh Key cho rằng đây là một thách thức lớn đối với tất cả các nước nhưng nó sẽ chỉ được kết thúc khi các nước lớn như Mỹ thực sự có thiện chí hoàn tất.

Gặp mặt bà con kiều bào, sinh viên

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tặng tượng Bác Hồ cho Đại sứ quán.

Trong chuyến thăm New Zealand, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã có cuộc nói chuyện với đại diện Cộng đồng người Việt, sinh viên Việt Nam tại New Zealand và cán bộ Đại sứ quán ta tại đây. Thủ tướng nêu lên những thành tựu của VN năm 2014 trong phát triển kinh tế, giữ vững môi trường hòa bình và ổn định của đất nước. Thủ tướng đánh giá cao những đóng góp của bà con Việt kiều, sự cố gắng của sinh viên ta ở các nước nói chung và New Zealand nói riêng. Thủ tướng cũng nhắc nhở mọi người có tinh thần tương thân, tương ái và hướng về quê hương đất nước nhưng cũng cần phát huy, truyền bá văn hóa Việt Nam trong đó có việc học tiếng Việt với những thế hệ người Việt sinh ra ở nước ngoài.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Phu nhân với Cộng đồng người Việt và cán bộ Đại sứ quán Việt Nam tại New Zealand.

“Chúng tôi cũng đã thảo luận về vấn đề Biển Đông và tôi cũng đã hỏi ý kiến của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng quan điểm của Việt Nam về vấn đề này. Quan điểm từ trước tới nay của New Zealand về vấn đề này là khuyến khích tất cả các bên liên quan thông qua con đường đàm phán hòa bình để giải quyết tất cả các tranh chấp trên Biển Đông. New Zealand tin tưởng vững chắc rằng Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 là nền tảng quan trọng cho các cuộc đàm phán và nỗ lực gìn giữ hòa bình trong khu vực và ổn định ở Biển Đông. Tôi nghĩ rằng chúng tôi không nghiêng về bất kỳ bên nào trong tranh chấp, nhưng chúng tôi khuyến khích tất cả các bên cần phải thông qua đối thoại xây dựng và hòa bình dựa trên luật pháp quốc tế” - Thủ tướng John Key phát biểu trước báo giới sau khi hội đàm với Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Tùng Lâm (từ New Zealand)