| Ngày 28/7/1995, Việt Nam chính thức trở thành thành viên thứ 7 của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). |
Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh, “Việt Nam gia nhập ASEAN vào năm 1995 là sự kiện rất quan trọng đối với Việt Nam và cả khu vực. Sự kiện này đã mở ra một chương mới cho Đông Nam Á, từ một Đông Nam Á đối đầu nghi kỵ nay trở thành một Đông Nam Á cùng nhau hợp tác vì hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực”.
17 năm qua, Việt Nam đã chủ động có nhiều đóng góp tích cực vào các mục tiêu chung của ASEAN vì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển của khu vực. Việt Nam đã góp phần duy trì đoàn kết trong Khối; Trực tiếp đóng góp vào lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và triển khai Hiến chương, đưa ASEAN đến năm 2015 trở thành một Cộng đồng gắn bó, liên kết chặt chẽ về kinh tế và cùng phát triển. Việt Nam đã cùng các nước thành viên của Hiệp hội nỗ lực nâng cao và làm sâu sắc hơn các mối quan hệ nội khối và với các đối tác, chung tay ứng phó với các thách thức như thiên tai, biến đổi khí hậu, khủng hoảng tài chính, an ninh lương thực, an ninh nguồn nước… Việt Nam cũng đã đóng góp rất tích cực vào việc tham gia xây dựng các chuẩn mực, chia sẻ các chuẩn mực có liên quan ở khu vực, các ứng xử của các nước vì mục tiêu hòa bình. Tiếp đến là phát huy các công cụ và những diễn đàn của ASEAN liên quan đến hòa bình, an ninh như Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC), Hiệp ước Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân (SEANWFZ) hay Tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC)…
Thứ trưởng Phạm Quang Vinh cho rằng, dấu ấn đậm nét của Việt Nam trong ASEAN được thể hiện rõ nhất trong năm 2010, khi Việt Nam đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN. Việc Việt Nam hoàn thành xuất sắc trách nhiệm nặng nề mà vinh quang này, đã được các nước đánh giá rất cao. Bộ trưởng Ngoại giao Indonesia Marty Natalegawa nhận xét: “Khi Việt Nam làm Chủ tịch ASEAN, chúng ta đã chứng kiến một bước phát triển nổi bật của ASEAN, đó là đạt được tiến bộ quan trọng trong việc xây dựng Cộng đồng. Trong hợp tác khu vực, Việt Nam luôn là một nước đưa ra tiếng nói ủng hộ hòa bình, hợp tác và phát triển thịnh vượng ở khu vực cũng như vì một Cộng đồng ASEAN”.
Thành tựu của hơn một thập kỷ rưỡi tham gia ASEAN và nhất là thành công của nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN 2010 xuất phát từ đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ quốc tế, trong đó, coi trọng hợp tác với ASEAN, với phương châm “chủ động, tích cực, trách nhiệm”. ASEAN đã, đang và sẽ tiếp tục có ý nghĩa chiến lược lâu dài đối với môi trường an ninh và ổn định của Việt Nam. Đại hội Đảng lần thứ XI đã khẳng định: “việc tham gia ASEAN trở thành một trong những trọng tâm trong chính sách đối ngoại của Việt Nam. Quan hệ hợp tác ASEAN có tầm quan trọng ngang với quan hệ hợp tác, hữu nghị truyền thống với các nước láng giềng chung biên giới”.
T.N