Việt Nam trong trái tim kiến trúc sư Tây Ban Nha

Salvador Pérez Arroyo đến Việt Nam từ năm 2009 khi Bộ Xây dựng mời ông tham gia Hội đồng giám khảo quốc tế xét chọn đồ án Nhà hát Thăng Long. Tại đây, cơ duyên gặp gỡ và trao đổi với những doanh nhân trẻ đầy tâm huyết níu ông ở lại, thành lập công ty kiến trúc S. Design vào năm 2011.

Ở Việt Nam, Salvador Pérez Arroyo và các cộng sự đã giới thiệu và gây ấn tượng với hàng loạt công trình tiêu biểu như Bảo tàng-Thư viện Quảng Ninh, Cung quy hoạch, hội chợ và triển lãm Quảng Ninh, Diamond Tower (Marriott Courtyard Danang), Luxury Apartment Danang...

Trong nhiếp ảnh, từ cuốn sách ảnh Happy Streets ra mắt năm 2019 đến triển lãm Lily, đi trong những giấc mộng của nàng đang diễn ra tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam trong suốt tháng Ba này… vẫn còn đó một tình yêu nồng nàn và trọn vẹn một tình yêu mà nghệ sĩ Tây Ban Nha dành cho Việt Nam.

Vẻ đẹp của truyền thống và hiện đại

Với 14 năm sống và làm việc ở Việt Nam, kiến trúc sư Salvador Pérez Arroyo cảm nhận rõ những đổi thay không ngừng của đất nước hình chữ S, với các không gian công cộng trẻ trung, năng động, sáng tạo, luôn dung hòa giữa vẻ đẹp truyền thống và hiện đại.

Thiên nhiên và con người Việt Nam là nguồn cảm hứng không còn xa lạ với ống kính của bao nhiếp ảnh gia nước ngoài. Nhưng với Salvador Pérez Arroyo, ông lựa chọn các không gian công cộng để gửi gắm góc nhìn về Việt Nam.

Đặc biệt, trong mắt ông, người Việt Nam luôn vui vẻ, phố phường Việt Nam luôn tràn đầy sức sống. Mỗi nét mặt và cử chỉ của người dân được ông ghi lại trên những con đường ngược xuôi, quanh các thành phố nổi tiếng của Việt Nam một cách thật tinh tế.

Không chỉ quan tâm lĩnh vực kiến trúc hay nhiếp ảnh, Salvador Pérez Arroyo đọc nhiều sách về văn hóa, phong tục và tôn giáo Việt Nam. Trong đó, ông ấn tượng với tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt, hay những vị nữ thần cai quản các vùng Trời, Đất, Nước. Với ông, đây là biểu hiện độc đáo về sự kết nối giữa thế giới tự nhiên và xã hội con người.

Từng sống và làm việc tại nhiều quốc gia châu Âu, lần đầu tiên đến Việt Nam, vị kiến trúc sư Tây Ban Nha không tránh khỏi những “cú sốc” về văn hóa. Tuy nhiên, sự tương phản về lối sống cũng là trải nghiệm thú vị, để rồi mọi thứ trở nên thân quen và gắn bó với ông cho đến tận hôm nay.

Ông chia sẻ: “Tôi nhìn lại quãng đời đáng nhớ của mình ở Việt Nam, nhằm lưu lại những khoảnh khắc đặc biệt của không gian đô thị mở như phố xá, quảng trường hay cảnh quan. Tôi háo hức được thấy những hình ảnh vui tươi và đong đầy cảm xúc, nhờ đó truyền đi một thông điệp tích cực về cuộc sống và văn hóa của Việt Nam hiện đại”.

Ấn tượng với gương mặt Việt

Gắn bó như người nhà, nhưng bất cứ khi nào được hỏi, ông Salvador Pérez Arroyo đều háo hức chia sẻ như vị khách vừa mới đặt chân đến Việt Nam: “Con người Việt Nam thật tuyệt vời. Họ nồng hậu và thân thiện, bất kể họ đến từ nông thôn hay thành thị. Dù giàu hay nghèo, họ đều sẵn sàng thiết lập các mối quan hệ và xây dựng tình bạn”.

Ông thực sự yêu thích gương mặt người Việt và muốn kể chuyện thông qua các gương mặt khác nhau trong nhiếp ảnh của mình. Đó là người già đã nghỉ hưu, nghệ sĩ đường phố, cô gái đi chùa, điệu múa trên phố hay từng góc chuyện trò của đôi bạn trẻ trong quán cà phê…

Nếu như cuốn sách ảnh Happy Streets là từng câu chuyện với không gian, bối cảnh, nhân vật… thì đến triển lãm Lily, đi trong những giấc mộng của nàng, ông muốn giới thiệu tới công chúng mọi cung bậc cảm xúc (vui vẻ, sợ hãi, buồn bã và cô đơn) của người phụ nữ.

Triển lãm diễn giải về tâm trí và vai trò của phụ nữ trong xã hội qua những khuôn hình của nhân vật Lily do người mẫu không chuyên Hương Thị Cao thể hiện.

Điểm nhấn trong triển lãm là tác phẩm chân dung Lily với bộ trang phục áo dài truyền thống Việt Nam. Tác phẩm được đặt trong một khung gỗ mạ vàng niên đại thế kỷ XVIII, thuộc về dòng họ Arroyo của Salvador, mang đến chiều sâu về không gian, thời gian - nơi những trạng thái vô thức và ý thức được giao thoa đa chiều.

Làm trong lĩnh vực tài chính, ngoài vai trò diễn trước ống kính, chị Hương Thị Cao còn tham gia lên ý tưởng cho bộ ảnh mới nhất của Salvador Pérez Arroyo tại Việt Nam. Chính sự gặp gỡ và đồng điệu ở tâm hồn nghệ sĩ giữa họ đã tạo nên sự kết nối đặc biệt, giúp triển lãm thể hiện một cách tự nhiên và chân thật hành trình cảm xúc ấy.

Tình yêu dành cho Hà Nội

Salvador Pérez Arroyo có một tình cảm rất đặc biệt dành cho Hà Nội. Với ông, Thủ đô của Việt Nam là thành phố hoài cổ nổi bật với những công trình kiến trúc ảnh hưởng rõ rệt bởi lối kiến trúc Đông Dương, nhưng cũng đan xen kiến trúc cổ truyền thống của người Việt.

Ông thấy rất cuốn hút với những biểu tượng kiến trúc truyền thống như đình làng Ngũ Xã hay Văn Miếu - Quốc Tử Giám. Theo ông, đây là những kho báu của Thủ đô văn hiến cần được bảo tồn và gìn giữ.

Mới đây, ông ra mắt tập thơ song ngữ bằng tiếng Tây Ban Nha và tiếng Việt có tựa đề En el corazón de Hanói - Giữa lòng Hà Nội để nói lên tình cảm dành cho thành phố này qua từng góc phố nhỏ, cửa hàng, làn gió…

Trong suy nghĩ của kiến trúc sư Tây Ban Nha, Hà Nội bây giờ đã thay đổi rất nhiều so với lúc ông mới đặt chân tới đây nhưng khác biệt nhất là vẫn là con người, nhất là người trẻ với nhiều suy nghĩ và quan điểm mới. Đó là lý do tại sao trong những bức ảnh của ông, nhân vật chính là các bạn trẻ Hà Nội.

Bức ảnh về Hà Nội mà ông thích nhất tác phẩm chụp ở Hồ Hoàn Kiếm vào lúc hoàng hôn. Đó là khoảng thời gian rất thú vị với những bạn trẻ ở bên hồ, bóng đổ xuống in lên trên mặt nước. Ông rất vui khi nhiều người sau khi xem sách ảnh của ông nói rằng, họ hiểu hơn về cuộc sống và con người Việt Nam.

Đã ngót 80 tuổi, kiến trúc sư Tây Ban Nha vẫn đang tham gia dự án xây dựng một bảo tàng ở Nam Định. Về nhiếp ảnh, ông bảo vẫn còn rất nhiều những bức ảnh khác chụp trên khắp đất nước Việt Nam và có lẽ ông sẽ tiếp tục mở một triển lãm trong thời gian tới.