“Với niềm vinh dự, trách nhiệm lớn lao của người đứng đầu Nhà nước, Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng an ninh, thống lĩnh lực lượng vũ trang nhân dân, tôi nguyện làm hết sức mình, phục vụ Tổ quốc, phục vụ nhân dân…”.
Đây là một đoạn trong lời tuyên thệ của Chủ tịch nước Trần Đại Quang sau lễ nhậm chức trước Quốc hội ngày 2/4/2016. Và trong 29 tháng qua từ ngày tuyên thệ đó cho đến 10 giờ 5 phút ngày 21/9/2018, khi trái tim đập những nhịp cuối cùng, vĩnh biệt Tổ quốc và nhân dân, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã hoàn thành tất cả các nhiệm vụ và sứ mệnh đúng như lời tuyên thệ.
Đặc biệt, với vai trò người đứng đầu Nhà nước, Chủ tịch Trần Đại Quang đã có nhiều đóng góp quan trọng trong đối ngoại, góp phần nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.
| Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cùng Lãnh đạo, Nguyên Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ viếng Chủ tịch nước Trần Đại Quang, sáng 26/9. |
Bản lĩnh đối ngoại
Trong các hoạt động đối ngoại, dù là các chuyến thăm cấp cao hay trong các hội nghị quốc tế lớn, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã thể hiện rõ bản lĩnh đối ngoại của người đứng đầu Nhà nước. Chủ tịch đã có nhiều cuộc tiếp xúc với lãnh đạo nhiều nước trên thế giới, ghi dấu ấn tốt đẹp trong lòng nhiều nguyên thủ quốc gia và những người đứng đầu các tổ chức quốc tế.
Dấu ấn đó được thể hiện rõ nhất tại Tuần lễ Cấp cao APEC 2017 tại Đà Nẵng tháng 11/2017. Là Nguyên thủ nước chủ nhà, Chủ tịch Trần Đại Quang đã hoàn thành xuất sắc trọng trách đại diện cho đất nước đón tiếp, chủ trì các cuộc họp quan trọng nhất, bàn thảo chân tình, thẳng thắn về những vấn đề lớn của APEC với những người đứng đầu các nền kinh tế thành viên.
Tại các cuộc tiếp xúc, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã khẳng định nhất quán Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của các nước và các nền kinh tế trên cơ sở sự tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị, đồng thời khẳng định Việt Nam đã và đang làm hết sức mình để cùng các đối tác phát triển một cách thực chất, hiệu quả và vì lợi ích của cộng đồng quốc tế. Thành công tốt đẹp về nhiều phương diện của APEC 2017 với sự chủ trì của Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã làm rạng rỡ Việt Nam.
Một mất mát lớn lao…
Sự ra đi của Chủ tịch nước Trần Đại Quang không những là sự mất mát lớn của nhân dân Việt Nam mà còn là của bạn bè quốc tế. Trong Điện chia buồn tới Ban Chấp hành Trung ương ĐCS Việt Nam, Quốc hội, Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Lào Bounnhang Volachit bày tỏ lòng tiếc thương vô hạn. Bức điện viết: “Đồng chí Trần Đại Quang là nhà lãnh đạo có đóng góp quan trọng vào việc phát triển mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa Lào và Việt Nam trong thời gian qua. Sự ra đi của đồng chí Trần Đại Quang, không chỉ Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam mất đi một nhà lãnh đạo kính yêu, mà Đảng, Nhà nước và Nhân dân Lào cũng mất đi một người bạn thân thiết và gần gũi”.
“Sự mất mát vô cùng lớn lao” ấy cũng được Thủ tướng Vương quốc Campuchia Samdech Akka Moha Sena Padei Techo Hun Sen nhấn mạnh trong Điện chia buồn gửi tới Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Thay mặt Chính phủ Hoàng gia và nhân dân Campuchia, Thủ tướng Hun Sen gửi lời chia buồn sâu sắc nhất đến Chính phủ, người dân Việt Nam và gia quyến Chủ tịch nước.
Hai tiếng “Đồng chí” được Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình nhắc đến gần gũi trong Điện chia buồn gửi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
“Tôi xin thay mặt Đảng, Chính phủ, nhân dân Trung Quốc và nhân danh cá nhân gửi tới Đồng chí và thông qua Đồng chí gửi tới Đảng, Chính phủ, Nhân dân Việt Nam lời chia buồn sâu sắc nhất trước việc Đồng chí Trần Đại Quang từ trần. Chúng tôi đau buồn sâu sắc trước việc Đồng chí Trần Đại Quang từ trần.
Đồng chí Trần Đại Quang là nhà lãnh đạo kiệt xuất của Đảng và Nhà nước Việt Nam, có cống hiến quan trọng đối với sự nghiệp phát triển đất nước và đổi mới mở cửa của Việt Nam. Đồng chí Trần Đại Quang là Đồng chí, người bạn thân thiết của Nhân dân Trung Quốc, luôn dốc sức kế thừa và phát huy tình hữu nghị Trung-Việt, tích cực thúc đẩy quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện giữa hai nước phát triển”, Chủ tịch nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa Tập Cận Bình bày tỏ.
Trong bức Điện chia buồn, Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin cũng gửi gắm những tâm tình trước sự ra đi của Chủ tịch nước Trần Đại Quang. Tổng thống viết: “Trong sự nghiệp hoạt động của mình trên cương vị Chủ tịch nước, cũng như các cương vị đầy trọng trách khác, Đồng chí Trần Đại Quang luôn giành được sự kính trọng của người dân trong nước và tín nhiệm của bạn bè quốc tế. Đồng chí đã có nhiều đóng góp to lớn cho sự nghiệp an ninh tổ quốc, bảo vệ lợi ích quốc gia của Việt Nam trên trường quốc tế.
Khó có thể đánh giá hết đóng góp của cá nhân Đồng chí Trần Đại Quang đối với việc phát triển quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện và hợp tác cùng có lợi giữa hai nước chúng ta. Tôi tin tưởng rằng, những ký ức tươi sáng về Đồng chí Trần Đại Quang sẽ còn mãi trong tim tất cả những ai từng biết Đồng chí”.
“Người bạn tuyệt vời của Mỹ” là cụm từ Tổng thống Mỹ Donald Trump nói về Chủ tịch Trần Đại Quang. Tổng thống Donald Trump chia sẻ: “Ông đã ân cần đón tiếp tôi trong chuyến thăm lịch sử của tôi đến Hà Nội tháng 11/2017, và tôi cảm ơn ông về cam kết của cá nhân ông nhằm làm sâu sắc thêm Quan hệ Đối tác Toàn diện Mỹ-Việt. Chúng tôi sẽ không quên những đóng góp của ông cho hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương cũng như tiếng nói của ông cho một Việt Nam đầy tự hào và độc lập trên trường quốc tế”...
Và không chỉ có các bức điện, lời chia buồn đến từ các lãnh đạo cao nhất của các nước nói trên, rất nhiều lãnh đạo các nước khác như Ấn Độ, Pháp, Anh, Đức..., các nước ASEAN, các tổ chức quốc tế đã gửi đến Nhà nước, Chính phủ và Nhân dân Việt Nam lời chia buồn sâu sắc nhất trước sự ra đi của Chủ tịch nước.
Bên cạnh việc gửi điện chia buồn, nhiều nước còn trực tiếp cử đại diện lãnh đạo đến Việt Nam viếng Chủ tịch nước Trần Đại Quang và ghi Sổ tang.
Trong ngày tổ chức Lễ viếng Chủ tịch nước Trần Đại Quang đầu tiên tại Nhà tang lễ Quốc gia 26/9, có một số đoàn sau đây tham dự: Đoàn Phó Chủ tịch nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào Phankham Viphavanh; Đoàn Thủ tướng Chính phủ Hoàng gia Campuchia Samdech Techo Hun Sen; Đoàn nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, do đồng chí Triệu Lạc Tế, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc dẫn đầu; Đoàn Cộng hòa Belarus, do Chủ tịch Thượng viện Mikhail Myasnikovich làm Trưởng đoàn; Đoàn Cộng hòa Singapore do Phó Thủ tướng Tiêu Chí Hiền làm Trưởng đoàn; Đoàn Liên hiệp Công đoàn thế giới (WFTU) do Tổng thư ký George Mavrikos làm Trưởng đoàn; Đoàn Liên bang Nga do Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang (Thượng viện), Bà Olga Nikolaevna Yepifanova làm Trưởng đoàn; Đoàn Cộng hòa Mozambique do cựu Tổng thống Armando Emilio Guebuza làm trưởng đoàn. Chiều 26/9, các nước, các tổ chức quốc tế tiếp tục cử đoàn cấp cao đến viếng như đoàn Hàn Quốc do Thủ tướng Lee Nak-yon dẫn đầu.
Cũng trong 2 ngày Quốc tang, tất cả các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài đồng loạt tổ chức lễ viếng và mở Sổ tang để bạn bè quốc tế chia buồn với sự mất mát to lớn này của Đảng, Nhà nước và Nhân dân Việt Nam.
| Cờ Tổ quốc treo rủ trong những ngày cả nước tiễn đưa Chủ tịch nước Trần Đại Quang. (Nguồn: Zing) |
Trong lòng người ở lại
Đúng 6 giờ sáng ngày 26/9, nghi thức treo cờ rủ tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội đã được trang nghiêm tiến hành, bắt đầu hai ngày Quốc tang Chủ tịch nước Trần Đại Quang.
Trong niềm xúc động, tiếc thương sâu sắc, từ sáng sớm, các đoàn đại biểu Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cán bộ, chiến sỹ các lực lượng vũ trang cùng đông đảo cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân Thủ đô và nhiều tỉnh, thành phố trong cả nước đã có mặt tại khu vực Nhà Tang lễ, dự Lễ viếng Chủ tịch nước Trần Đại Quang; bày tỏ lòng biết ơn, sự kính trọng đối với vị Nguyên thủ đã cống hiến trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và Dân tộc.
Xúc động ghi vào sổ tang, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng viết: “Vô cùng thương tiếc đồng chí Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, nhà lãnh đạo đã có nhiều cống hiến cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, nhất là với lực lượng Công an nhân dân, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Đồng chí mất đi là một tổn thất lớn đối với Đảng, Nhà nước và nhân dân ta, để lại niềm tiếc thương sâu sắc đối với tất cả chúng ta. Xin kính cẩn nghiêng mình trước anh linh Đồng chí! Xin gửi đến gia quyến lời chia buồn sâu sắc nhất trước nỗi đau thương mất mát vô cùng lớn lao này.”
Đoàn Bộ Ngoại giao, do Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại Bùi Thanh Sơn làm Trưởng đoàn đã đến viếng Chủ tịch nước.