Mới đây, lãnh đạo đảng Cộng hòa Mỹ đã công bố Dự luật Chăm sóc Sức khỏe Mỹ (AHCA) hay còn gọi là Trumpcare, nhằm thay thế cho Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá rẻ (ACA) của Tổng thống Barack Obama hay còn gọi là Obamacare. Trước đó, Tổng thống Trump đã nhiều lần gọi ACA là "thảm hoạ" và cho rằng những thiếu sót của nó khiến các dịch vụ y tế của Mỹ kém hiệu quả.
Tuy nhiên, khi ông Trump và các chính khách đảng Cộng hòa tại lưỡng viện Quốc hội Mỹ công bố Trumpcare, họ sẽ phải đối mặt với những trở ngại tương tự mà ông Obama và các thành viên đảng Dân chủ đã từng gặp phải trong năm 2010, khi ACA trở thành luật. Dưới đây là 5 trở ngại lớn nhất.
| Lãnh đạo đảng Cộng hòa Mỹ công bố Dự luật Chăm sóc Sức khỏe Mỹ (AHCA) hay còn gọi là Trumpcare. (Nguồn: AP) |
Người Mỹ có nhiều nghi kỵ về vấn đề chăm sóc sức khoẻ
Chi phí chăm sóc sức khoẻ như thế nào thì hợp lý? Câu hỏi này đã được trả lời ở hầu hết các quốc gia tiên tiến nhưng tại Mỹ vẫn còn sự chia rẽ sâu sắc về vấn đề cơ bản này.
Ngay cả khi Obamacare tạo điều kiện cấp bảo hiểm chăm sóc sức khỏe cho 20 triệu người thì vẫn còn khoảng 29 triệu người Mỹ không đủ điều kiện cấp bảo hiểm. Số người không có bảo hiểm này chắc chắn sẽ ủng hộ dự luật AHCA của đảng Cộng hòa, do dự luật này đề xuất cắt giảm chương trình trợ cấp y tế Medicaid và trợ cấp liên bang để giúp người Mỹ có thu nhập thấp có thể mua bảo hiểm.
Thăm dò dư luận cho thấy mâu thuẫn quyền lợi trong chăm sóc sức khoẻ y tế của ACA ở mức 36% vào đầu năm 2016 và hiện nay đã tăng lên 49% - mức cao nhất từ trước đến giờ khiến ACA có nguy cơ sụp đổ. Rõ ràng, người Mỹ không vừa lòng với những gì họ đang có, nhưng họ cũng không muốn ai cũng được đối xử ngang nhau. Điều đó đã đẩy các thành viên đảng Cộng hòa vào vị trí gây tranh cãi khi xóa bỏ một đạo luật làm hài lòng một nửa công chúng Mỹ.
Chăm sóc sức khoẻ ngày một trở nên đắt đỏ hơn
Nhiều người lầm tưởng rằng Obamacare đã đẩy cao chi phí chăm sóc sức khỏe của tất cả mọi người trong khi sự thực nó chỉ gây ảnh hưởng đến một bộ phận nhỏ trong thị trường bảo hiểm y tế. Trên thực tế, chi phí chăm sóc sức khoẻ ở Mỹ đã tăng nhanh hơn lạm phát kể từ giữa những năm 1980 với tỷ lệ phần trăm lớn hơn so với các loại hình dịch vụ khác. Điều này được thể hiện rõ qua biểu đồ dưới đây.
| Chi phí chăm sóc sức khoẻ ở Mỹ đã tăng nhanh hơn lạm phát kể từ giữa những năm 1980. (Nguồn: St. Louis Federal Reserve Bank) |
Có rất nhiều lý do khiến lạm phát chăm sóc sức khoẻ ngày một tăng cao, bao gồm dân số già cỗi, hệ thống giá cả không rõ ràng, nhiều yếu tố khuyến khích người dân sử dụng các dịch vụ chăm sóc y tế quá mức cần thiết, nhiều bên trung gian,... Dù nguyên nhân nào đi chăng nữa, các nhà lập pháp vẫn sẽ phải tăng giá dịch vụ chăm sóc sức khỏe, bởi chi phí chăm sóc sức khỏe trong tương lai của bất kỳ dự luật nào cũng cần phải cao hơn doanh thu cần phải trả. Cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khoẻ cho người dân là một thứ xa xỉ và nếu bạn không muốn tăng thuế để trang trải các chi phí, điều mà các thành viên Cộng hòa không làm, thì lựa chọn duy nhất là phải cắt giảm phạm vi bảo hiểm.
Sức ép từ các công ty bảo hiểm, bệnh viện hoặc các công ty dược phẩm
Về cơ bản đảng Cộng hòa sẽ phải bù đắp cho việc chống lại những điều khoản liên quan đến lợi nhuận của một số bộ phận trong ngành công nghiệp chăm sóc y tế. Bất kỳ nỗ lực nào giúp giảm chi phí cho người tiêu dùng cũng gây giảm lợi nhuận cho các công ty bảo hiểm, bệnh viện hoặc các công ty dược phẩm.
Hồi năm 2010, nhằm hỗ trợ cho ACA, đảng Dân chủ đã đưa ra những quy định mới và cả các loại thuế mới hứa hẹn sẽ giúp một số nhóm ngành nghề chăm sóc y tế có nhiều khách hàng hơn và tăng doanh thu hơn.
Trong khi đó kế hoạch cắt giảm trợ cấp và bảo hiểm của đảng Cộng hòa thì dường như gây ra phản ứng ngược lại. Ngành công nghiệp chăm sóc y tế dự kiến sẽ tổn hại bởi kế hoạch này vì vậy họ sẽ phản đối nó đến cùng để bảo vệ lợi ích của mình.
| Người Mỹ không vừa lòng với những gì họ đang có, nhưng họ cũng không muốn ai cũng được đối xử ngang nhau. (Nguồn: AP) |
Cạnh tranh không phải là giải pháp
Ai cũng biết rằng thị trường tự do sẽ tạo ra một hệ thống hiệu quả hơn khi các hãng bảo hiểm cạnh tranh với nhau thông qua việc giảm phí bảo hiểm. Vấn đề là hệ thống chăm sóc sức khoẻ của Mỹ không có tính cạnh tranh độc nhất. Giá cả không được xác định bởi thị trường mà theo các thuật toán bảo hiểm phức tạp và không một người bình thường nào có thể hiểu được. Ngoài ra, hệ thống chăm sóc sức khỏe của Mỹ còn có rất nhiều bên trung gian nhiều và thường không có liên hệ trực tiếp với khách hàng thực tế.
Không giống như các sản phẩm khác, chăm sóc y tế khẩn cấp thường có xu hướng đắt đỏ. Đây là lý do tại sao hầu như mọi quốc gia phát triển khác thường tạo ra môi trường cạnh tranh nhằm bảo đảm sự bao phủ chăm sóc y tế cho tất cả mọi người, kể cả khi những dịch vụ đó không đạt yêu cầu. Cạnh tranh chắc chắn đóng một vai trò quan trọng nhưng về tổng thể cạnh tranh hiếm khi đạt hiệu quả mong đợi trong chăm sóc sức khỏe.
Ảnh hưởng bởi truyền thông
Cải cách chăm sóc sức khoẻ là điều rất khó giải thích cho công chúng và dễ gây đụng chạm đến lợi ích của nhiều người. Đây cũng là lý do tại sao Obamacare gây tranh cãi nhiều hơn so với mục đích bảo đảm hệ thống chăm sóc sức khoẻ ban đầu được đưa ra. Các cuộc tấn công không ngừng nghỉ trên truyền thông khiến nhiều người tin rằng mọi điều sai trái trong dịch vụ chăm sóc sức khoẻ của họ đều do ACA gây ra.
Đảng Dân chủ và các nhà phê bình ông Trump khác chắc chắn sẽ làm điều tương tự với Trumpcare. Trump là một bậc thầy về truyền thông, nhưng ông cũng sẽ phải học cách để đối phó với nó. Bởi nếu không Trumpcare sẽ lại đi vào vết xe đổ của Obamacare.