| Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter tại Kuala Lumpur, ngày 4/11. (Nguồn: Associated Press) |
Phái đoàn Trung Quốc do Bộ trưởng Thường Vạn Toàn vẫn chưa đưa ra tuyên bố chính thức nào trước nhân định này. Hội nghị ADMM+ diễn ra khoảng một tuần sau khi Hải quân Mỹ triển khai tàu khu trục USS Lassen tuần tra trong vùng 12 hải lý quanh một số đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây trái phép trên Biển Đông.
Theo quan chức Mỹ, Trung Quốc từ chối đề cập tới việc nước này xây dựng các đảo nhân tạo tại Biển Đông trong tuyên bố chung, nhưng một số nước ASEAN cho rằng, điều này là không phù hợp. “Theo quan điểm của chúng tôi, thà không có một tuyên bố chung nào còn hơn là có một tuyên bố chung mà không nêu vấn đề quan trọng rằng, Trung Quốc đang tăng cường cải tạo đất và quân sự hóa tại Biển Đông”, quan chức Mỹ nói.
Trước đó, ngày 3/11, tại Kuala Lumpur, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter tuyên bố với người đồng cấp Trung Quốc Thường Vạn Toàn rằng, Hải quân Mỹ sẽ tiếp tục tuần tra trên Biển Đông.
Trước tuyên bố này, ông Thường nhắc lại quan điểm sai trái rằng “các đảo trên Biển Đông thuộc chủ quyền Trung Quốc”. Tuy nhiên, phía Mỹ mô tả ông Thường không dùng những từ ngữ khiêu khích và hiếu chiến như truyền thông Trung Quốc sử dụng những ngày qua.
Tại Kuala Lumpur, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein hoan nghênh việc Hải quân Mỹ tuần tra Biển Đông. Ông cho rằng, đây là sự kiện quan trọng và các nước trong khu vực cần thực hiện quyền tự do hàng hải trong vùng biển quốc tế. Tuy nhiên, ông cũng chia sẻ rằng, các thành viên ASEAN đang rơi vào tình trạng lưỡng nan khi phải đối mặt với những tính toán địa chiến lược Mỹ - Trung tại Biển Đông.
Hằng Phạm (theo The Wall Street Journal)