Ẩm thực đường phố Việt Nam có gì đặc biệt?

Hiểu sâu sắc ẩm thực đường phố Việt Nam, ngòi bút tinh tế của Jonathan DeHart đã hoàn toàn chinh phục độc giả khi bài viết của anh xuất bản trên trang The Diplomat.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
am thuc duong pho viet nam co gi dac biet Du khách quốc tế sẽ thưởng thức gì khi đến Việt Nam?
am thuc duong pho viet nam co gi dac biet Thủ tướng Na Uy tham dự sự kiện Ẩm thực đường phố

Điều gì khiến ẩm thực đường phố trở nên một thứ vô cùng đặc biệt? Liệu ngồi ăn tối trên một chiếc ghế đẩu, bên chiếc bàn nhựa và trên bàn là các món canh bốc khói nghi ngút có đáng nhớ bằng một bữa tối tại một nhà hàng cao cấp được trao tặng ngôi sao Michelin?

Theo các du khách đã từng trải nghiệm ẩm thực đường phố trên khắp thế giới thì Đông Nam Á là một địa điểm không thể bỏ qua. Từ Jakarta đến Bangkok, khách du lịch chỉ cần bỏ ra vài USD là đủ để có một bữa ăn ngon miệng và đầy hấp dẫn.

Tại Đông Nam Á, còn có khá nhiều nơi lý tưởng cho việc thưởng thức ẩm thực đường phố, trong đó, Việt Nam là nơi rất đáng để trải nghiệm. Những thức ăn đường phố Việt Nam nhẹ nhàng, tươi ngon, đầy rau thơm sẽ đánh thức vị giác của những người lười ăn nhất.

Dưới đây sẽ là phần giới thiệu chung về nền ẩm thực Việt Nam, từ khẩu vị truyền thống của miền Bắc đến những điều mới lạ trong ẩm thực miền Nam.

Hương vị từ rau thơm

Cho dù là ở miền Bắc hay miền Nam, một điểm đặc trưng có thể giúp phân biệt giữa ẩm thực Việt Nam với ẩm thực các nước láng giềng chính là “việc sử dụng các loại rau thơm trong các món ăn”, theo lời của chuyên gia ẩm thực Graham Holliday, tác giả cuốn sách ẩm thực nổi tiếng “Eating Việt Nam”.

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet
Món bánh tráng phơi sương cần từ 8-10 loại rau thơm. (Nguồn: Hotdeals)

“Có rất nhiều loại rau thơm được sử dụng trong ẩm thực Việt Nam. Một số loại đặc biệt đến nỗi chỉ có thể được tìm thấy tại một số địa phương nhất định mà không thể tìm thấy tại nơi nào khác. Rau thơm là thành phần quan trọng trong mỗi bữa ăn của người Việt” – ông nói.

Holliday giải thích rằng, ở miền Nam, các món ăn có nhiều rau thơm phổ biến hơn là ở miền Bắc. Ví dụ, món “bánh tráng phơi sương” tại tỉnh Tây Ninh được ăn kèm cùng với khoảng 8 đến 10 loại rau thơm khác nhau.

Ông Mark Lowerson chia sẻ trên trang Hanoi Street Food Tours rằng: “Việc sử dụng nhiều rau thơm mang lại cho các món ăn Việt Nam những hương vị mạnh mẽ nhưng cân bằng. Những loại rau thơm này xuất hiện theo mùa tại một số địa phương nhất định. Các món ăn Việt Nam sử dụng ít dầu và có nhiều hương vị độc đáo so với văn hóa ẩm thực các nước khác trong khu vực”.

Theo Lowerson, các vị mặn, ngọt, chua và cay là những hương vị chính trong ẩm thực của khu vực Đông Nam Á. “Nhưng tại Việt Nam, thực khách có thể tự mình nêm gia vị cho món ăn cho mình. Chẳng hạn, nếu muốn ăn cay thì khách tự cho ớt hoặc tương ớt vào món ăn của mình”.

Tính vùng miền

Những người chưa đến Việt Nam có thể nghĩ rằng đất nước này không lớn lắm. Nhưng suy nghĩ này là một sai lầm. Dải đất hình chữ S có xu hướng thu hẹp từ Đông sang Tây (chỉ rộng có 50km tại điểm hẹp nhất), nhưng lại kéo dài đến 1650km từ Bắc tới Nam.

Do đặc điểm địa lí trên, ẩm thực Việt Nam cực kì đa dạng và mang tính vùng miền cao. Theo cách nói chung, khẩu vị tại miền Bắc – mà trung tâm là Hà Nội – có xu hướng nghiêng về truyền thống, trong khi ở miền Nam, ẩm thực mang tính mới lạ và thử nghiệm hơn.

Holliday còn nhận xét người miền Nam “có một chút mạo hiểm hơn và có khẩu vị phức tạp hơn. Có lẽ, dường như ẩm thực tại thành phố Hồ Chí Minh phong phú hơn so với tại thủ đô Hà Nội. Trong khi đó, miền Trung lại có nét đặc trưng riêng biệt, đặc biệt là tại thành phố Huế. Có thể nói trong các phong cách ẩm thực Việt Nam, những món ăn Huế là khó nấu nhất”.

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet
Hà Nội là quê hương của ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là với món phở. (Nguồn: Noinaupho)

Càng hướng ra phía Bắc, khẩu vị của người dân Việt Nam càng khép kín hơn. Tại miền Bắc, các gia vị như đường, muối và rau thơm ít được sử dụng hơn. Holliday nói: “Người Hà Nội thường nói rằng, ẩm thực của họ là ẩm thực Việt ‘thật sự’ và Hà Nội là quê hương của ẩm thực Việt Nam, đặc biệt là với món phở”.

Theo đúng phong cách, “món phở ở miền Nam được ăn kèm cùng với rất nhiều rau thơm và đồ gia vị kèm theo, trong khi tại Hà Nội, phong cách ăn uống này được xem như không được ‘nhã’ cho lắm”.

Nói chung, những tác nhân định hình khẩu vị của các vùng miền ở Việt Nam có thể là khí hậu và thổ nhưỡng của từng địa phương. Những nguyên liệu sẵn có đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình phong cách của người địa phương về hương vị của mỗi món ăn.

Một ví dụ chứng minh cho điều này là việc người dân Hà Nội sử dụng cá nước ngọt để nấu món bún cá Hà Nội (Hà Nội là một vùng đất đồng bằng nằm sâu trong đất liền và không giáp biển). Trong khi đó, cá biển là sự lựa chọn tự nhiên của người dân tại thành phố Nha Trang - tọa lạc trên bờ biển miền Trung Việt Nam. Và tất nhiên, những rau củ quả và rau thơm sẽ được sử dụng tùy theo từng vùng và mỗi vùng sẽ có sự khác nhau trong cách sử dụng các nguyên liệu để chế biến món ăn.

Mối liên hệ với ẩm thực Pháp?

Cho dù không gần gũi về mặt địa lí, ẩm thực Pháp vẫn có những ảnh hưởng nhất định lên nền ẩm thực Việt. Nhiều người vẫn còn tranh cãi về việc phong cách ẩm thực Pháp đã ảnh hưởng đến ẩm thực Việt nhiều như thế nào, nhưng có lẽ nhiều người sẽ đồng ý với nguyên nhân của mối liên hệ này: Thời kì đô hộ của thực dân Pháp tại Việt Nam. Ta có thể kể tên những món ăn màu sắc ẩm thực Pháp tại Việt Nam như: bánh mì baguettes, cà phê và các loại bánh ngọt kiểu Pháp. Ngoài ra, một số loại rau củ được sử dụng tại nhà như cà rốt, bông cải, đậu cove... chỉ xuất hiện sau khi người Pháp tới Việt Nam”.

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet
Món bánh mì pate được cho là sự kết hợp của văn hóa ẩm thực Việt - Pháp. (Nguồn: Mediacdn)

Một trong những ví dụ quan trọng về ảnh hưởng của ẩm thực Pháp là món bánh mì với nhân bao gồm các nguyên liệu như thịt nướng, dưa chua, rau ngò thơm, pate, “một hỗn hợp của phong cách Việt Nam với nhiều rau thơm và phong cách Pháp với thịt và pate”.

“Người ta vẫn đang tranh luận về ảnh hưởng của ẩm thực Pháp đến món phở của Việt Nam, trong đó có việc sử dụng thịt bò trong nước súp – nhưng tôi không nghĩ là sẽ có những chứng cứ kết luận cuối cùng cho tranh luận này”, Lowerson nói. “Mọi người cần phải nhớ rằng, trên hết phở là một loại súp kết hợp với sợi phở Việt Nam”.

Một tô phở điển hình là một hỗn hợp của nước hầm xương ngọt thanh, thịt bò và sợi phở. Phở thường được dùng làm bữa sáng và nó quan trọng với văn hóa ẩm thực Việt đến nỗi món ăn này trở thành một biểu tượng của lòng tự hào dân tộc. Nhà thơ Tú Mỡ đã từng ca ngợi món ăn này trong tác phẩm “Phở Đức tụng” của mình. Nói tóm lại, món phở không phải là đứa con tinh thần của người Pháp.

“Tôi nghĩ rằng nhiều người đang cường điệu về ảnh hưởng của nền ẩm thực Pháp lên ẩm thực Việt. Ẩm thực Việt Nam đã phát triển rất phong phú và đầy sáng tạo trước khi thực dân Pháp tới đây xâm lược và sự sáng tạo này vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay” - Holliday nói.

Món ăn đường phố

Trong khi nhiều người đã quen với những món ăn như phở và bánh mì, thật sự là ẩm thực đường phố của Việt Nam vô cùng đa dạng, phong phú và phức tạp.

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet
Chuyên gia ẩm thực Anthony Bourdain thưởng thức món cơm hến bên hè phố Huế. (Nguồn: CNN)

Một số ví dụ như: món chả cá và bánh cuốn. Chả cá là một món ăn làm từ cá kết hợp với một ít nghệ và chỉ phổ biến tại Hà Nội. Món bánh cuốn là một món ăn làm từ bột gạo được nhồi với thịt lợn xay. Còn món “cơm tấm” nổi tiếng của Sài Gòn thì được ăn kèm với sườn nướng và lạp xưởng…

Bạn nên học theo người địa phương để tìm được món ăn ngon. “Nếu có nhiều người cùng ăn tại một quán ăn, rất có thể thức ăn ở đó rất ngon”, Holliday nói. “Hãy từ bỏ sự nghi ngại và e dè bởi vì bạn sẽ bỏ lỡ những món ăn ngon nhất tại đất nước này nếu như bạn không ăn những món đường phố. Những món như bún mắm, bánh xèo và hủ tíu đều rất ngon tại miền Nam. Còn bún chả thì lại ngon nhất tại miền Bắc”.

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet Quảng bá ẩm thực Việt Nam tại Ấn Độ

Tối 2/7, tại khách sạn 5 sao Trident Gurgaon ở bang Haryana của Ấn Độ, Đại sứ quán Việt Nam và khách sạn đã phối ...

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet Quảng bá tiềm năng du lịch và ẩm thực Việt tại Berlin

Sự kiện nhằm giới thiệu tới bạn bè Đức về một Việt Nam tươi đẹp, thân thiện, an toàn và là điểm đến ngày càng ...

am thuc duong pho viet nam co gi dac biet Dạy nấu món ăn Việt Nam tại Nhật Bản

Ngày 18/5/2016 tại Osaka, Nhật Bản, Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Osaka đã tổ chức Buổi dạy nấu các món ăn Việt Nam.

Châu Khánh Tâm (theo The Diplomat)
Ý kiến bạn đọc

* Vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Đọc thêm

Các lãnh đạo châu Phi báo động nhau giữa bất ổn toàn cầu: Những 'cú sốc' sẽ là lời nhắc nhở đoàn kết

Các lãnh đạo châu Phi báo động nhau giữa bất ổn toàn cầu: Những 'cú sốc' sẽ là lời nhắc nhở đoàn kết

Bối cảnh toàn cầu đang thay đổi, cùng những cú sốc và bất ổn hiện tại, sẽ là lời nhắc nhở châu Phi cần tăng cường sự đoàn kết để ...
Tết Nguyên tiêu ý nghĩa của cộng đồng người Việt ở Lào

Tết Nguyên tiêu ý nghĩa của cộng đồng người Việt ở Lào

Chùa Phật Tích ở thủ đô Vientiane (Lào) đã tổ chức Lễ Thượng nguyên, hay còn gọi là Tết Nguyên tiêu, Rằm tháng Giêng để hướng về tổ tiên, nguồn ...
Bộ Ngoại giao thông tin về kết quả Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Bộ Ngoại giao thông tin về kết quả Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Sáng 13/2, Thứ trưởng Thường trực Nguyễn Minh Vũ chủ trì buổi thông tin về kết quả Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII (tháng 1/2025).
Cuộc điện đàm đáng mong chờ nhất Trump-Putin: Trung Quốc vui mừng, NATO nói thành công, Venezuela kỳ vọng tương lai sáng

Cuộc điện đàm đáng mong chờ nhất Trump-Putin: Trung Quốc vui mừng, NATO nói thành công, Venezuela kỳ vọng tương lai sáng

Sau cuộc điện đàm được toàn cầu chờ mong giữa Tổng thống Trump và người đồng cấp Putin, nhiều quốc gia và tổ chức đã đưa ra bình luận.
Mỹ tăng cường bay do thám ở Biển Đông, khẳng định cam kết duy trì một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở

Mỹ tăng cường bay do thám ở Biển Đông, khẳng định cam kết duy trì một khu vực Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và rộng mở

Mỹ gia tăng đáng kể các hoạt động do thám trên không phận Biển Đông trong tháng 1/2025, với 79 vụ trinh sát do máy bay RC-135 và P-8A thực ...
Dự báo thời tiết ngày mai (14/2): Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời rét, mưa nhỏ vài nơi; Trung Trung Bộ mưa rào rải rác

Dự báo thời tiết ngày mai (14/2): Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ trời rét, mưa nhỏ vài nơi; Trung Trung Bộ mưa rào rải rác

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (14/2) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Du lịch Kiên Giang, một trong mười điểm đến thân thiện nhất thế giới năm 2025

Du lịch Kiên Giang, một trong mười điểm đến thân thiện nhất thế giới năm 2025

Không chỉ sở hữu cảnh sắc ấn tượng, tỉnh Kiên Giang còn mời gọi du khách bước vào hành trình khám phá những giá trị truyền thống độc đáo.
Cảnh báo hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng trong lĩnh vực du lịch

Cảnh báo hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng trong lĩnh vực du lịch

Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam khuyến cáo các doanh nghiệp cần tăng cường phòng ngừa, xử lý hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng.
Du lịch Việt Nam vươn mình: 'Bản hòa ca' văn hóa, thiên nhiên, công nghệ và con người

Du lịch Việt Nam vươn mình: 'Bản hòa ca' văn hóa, thiên nhiên, công nghệ và con người

Du lịch là hành trình gieo hạt - hạt giống của sự trân trọng di sản, kết nối con người và nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên.
Mỹ-Canada: Khung cảnh mùa Đông ở đường biên giới quốc tế dài nhất thế giới

Mỹ-Canada: Khung cảnh mùa Đông ở đường biên giới quốc tế dài nhất thế giới

Biên giới Mỹ-Canada dài 8.891 km, đi qua nhiều địa danh như dãy núi Rocky, Great Lakes, thác Niagara… thu hút hàng triệu du khách hằng năm.
Du khách nô nức trẩy Hội Lim, đắm chìm trong làn Quan họ mượt mà, vang, rền, nền, nẩy

Du khách nô nức trẩy Hội Lim, đắm chìm trong làn Quan họ mượt mà, vang, rền, nền, nẩy

Sáng 9/2 (tức ngày 12 tháng Giêng), Hội Lim Xuân Ất Tỵ năm 2025 - lễ hội lớn nhất tỉnh Bắc Ninh đã chính thức khai hội.
Thái Nguyên: Khai mạc Lễ hội Hương sắc trà xuân - vùng chè đặc sản Tân Cương

Thái Nguyên: Khai mạc Lễ hội Hương sắc trà xuân - vùng chè đặc sản Tân Cương

Ngày 8/2, UBND thành phố Thái Nguyên đã tổ chức khai mạc Lễ hội truyền thống 'Hương sắc trà xuân - vùng chè đặc sản Tân Cương' năm 2025.
Đậm giá trị văn hóa truyền thống tại Lễ Khai ấn đền Trần Nam Định

Đậm giá trị văn hóa truyền thống tại Lễ Khai ấn đền Trần Nam Định

Lễ Khai ấn đền Trần là một tục lệ cổ tại Tiên miếu nhà Trần với ý nghĩa nhân văn lớn lao, cầu mong quốc thái dân an, mọi nhà chung hưởng lộc ấn.
Đi Lào,  ‘chậm lại’ để… yêu!

Đi Lào, ‘chậm lại’ để… yêu!

Người ta ví von Đông Nam Á như bức tranh đa sắc: Thái Lan rực rỡ ánh đèn sân khấu, Việt Nam hối hả nhịp xe cộ, còn Lào tựa bản nhạc thiền tĩnh lặng.
Cuốn sách mới của Tổng Bí thư Tô Lâm về người Công an cách mạng

Cuốn sách mới của Tổng Bí thư Tô Lâm về người Công an cách mạng

Cuốn sách cung cấp nguồn tư liệu phong phú, giáo dục truyền thống anh hùng cách mạng vẻ vang của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam.
Tưng bừng Tuần văn hóa lễ hội Cổ Loa (Hà Nội) năm 2025

Tưng bừng Tuần văn hóa lễ hội Cổ Loa (Hà Nội) năm 2025

Lễ hội Cổ Loa 2025 diễn ra trong không khí vui tươi, phấn khởi khi nhân dân cả nước chào mừng kỷ niệm 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.
Lan toả tiếng Việt và văn hoá Việt Nam ra thế giới

Lan toả tiếng Việt và văn hoá Việt Nam ra thế giới

Trường Đại học Ngoại ngữ vừa chính thức thành lập Khoa Ngôn ngữ - Văn hoá Việt Nam và Đông Nam Á và dự kiến tuyển sinh ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam.
Chợ phiên Tả Sìn Thàng - Nơi hội tụ giá trị văn hóa và tiềm năng du lịch Điện Biên

Chợ phiên Tả Sìn Thàng - Nơi hội tụ giá trị văn hóa và tiềm năng du lịch Điện Biên

Bức tranh chợ Tả Sìn Thàng không chỉ được tạo nên bởi cảnh sắc thiên nhiên mà còn từ sắc màu văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số ở Điện Biên.
Yêu cầu có ngay biện pháp bảo vệ di tích quốc gia chùa Làng Vẽ

Yêu cầu có ngay biện pháp bảo vệ di tích quốc gia chùa Làng Vẽ

Cục Di sản văn hóa đề nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Giang khẩn trương kiểm tra thực tế và có ngay biện pháp bảo vệ di tích chùa Làng ...
50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam-Đức: Đưa nghệ thuật thị giác trở thành cầu nối hữu nghị

50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam-Đức: Đưa nghệ thuật thị giác trở thành cầu nối hữu nghị

Đại sứ quán Đức tại Việt Nam phát động dự án nghệ thuật độc đáo biến bức tường bên ngoài Đại sứ quán thành tác phẩm tranh vẽ ngoài trời.
Xây dựng kế hoạch tu bổ khu di tích Quốc Tử Giám triều Nguyễn

Xây dựng kế hoạch tu bổ khu di tích Quốc Tử Giám triều Nguyễn

Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế sẽ xây dựng kế hoạch tu bổ để phát huy giá trị di tích Quốc Tử Giám triều Nguyễn.
Dù trời giá rét, lễ khai hội Tây Yên Tử tỉnh Bắc Giang vẫn thu hút hàng chục nghìn người

Dù trời giá rét, lễ khai hội Tây Yên Tử tỉnh Bắc Giang vẫn thu hút hàng chục nghìn người

Sáng 9/2, dù thời tiết Bắc Giang rất lạnh, hàng chục nghìn người dân và du khách vẫn có mặt tại quảng trường trung tâm dự lễ khai hội.
Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để trục lợi

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng di tích, lễ hội, tín ngưỡng để trục lợi

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ký Chỉ thị số 03/CT-TTg ngày 4/2/2025 đôn đốc thực hiện nhiệm vụ trọng tâm sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ.
Náo nức Hội chữ Xuân Ất Tỵ 2025

Náo nức Hội chữ Xuân Ất Tỵ 2025

Hội chữ Xuân Ất Tỵ 2025 là sự kiện văn hóa đặc sắc chào đón Năm mới.
Phiên bản di động