| Tổng thống Mỹ, Thủ tướng Anh và Australia trong một buổi lễ công bố về kế hoạch tàu ngầm AUKUS tại Căn cứ Hải quân Point Loma ở San Diego, California, Mỹ. (Nguồn: AFP) |
Bộ Quốc phòng Anh cho biết đã trao cho ba công ty của nước này một hợp đồng trị giá 4 tỷ bảng Anh (4,9 tỷ USD) để thiết kế và sản xuất tàu ngầm tấn công chạy bằng năng lượng hạt nhân. Đây là một phần của chương trình AUKUS của Anh quốc với Australia và Mỹ.
Trong một tuyên bố ngày 1/10, Bộ Quốc phòng Anh cho biết hợp đồng với ba tập đoàn lớn là BAE Systems, Rolls-Royce và Babcock “thể hiện một cột mốc quan trọng đối với cả Vương quốc Anh và chương trình AUKUS ba bên nói chung”.
Các tàu ngầm mới, được gọi là SSN-AUKUS, “sẽ là tàu ngầm tấn công lớn nhất, tiên tiến nhất và mạnh nhất từng được Hải quân Hoàng gia vận hành” và sẽ “kết hợp các cảm biến, thiết kế và vũ khí hàng đầu thế giới trong một con tàu”.
Chiếc tàu ngầm đầu tiên của Chương trình này sẽ được đưa vào sử dụng ở Anh vào cuối những năm 2030 và những chiếc đầu tiên của Australia sẽ được đưa vào sử dụng vào đầu những năm 2040.
Kế hoạch SSN-AUKUS đã được các nhà lãnh đạo Australia, Anh và Mỹ công bố vào tháng 3 trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược gia tăng ở khu vực Châu Á Thái Bình Dương.
Các tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân – có khả năng tàng hình và tầm hoạt động lớn hơn nhiều. Đây cũng là lần đầu tiên Washington chia sẻ công nghệ động cơ đẩy hạt nhân với một quốc gia khác ngoài Vương quốc Anh và là một sự nâng cấp đáng kể đối với hạm đội chạy bằng diesel hiện tại của Australia.
Bộ trưởng Quốc phòng Australia Richard Marles từng mô tả thỏa thuận AUKUS là “bước tiến lớn nhất về năng lực quân sự mà Australia có được kể từ khi kết thúc Thế chiến thứ hai”.
Washington cũng có ý định bán cho Canberra tới 5 tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân lớp Virginia vào đầu những năm 2030. Các tàu ngầm của Mỹ và Anh cũng được triển khai ở vùng biển Tây Australia ngay sau năm 2027 để giúp huấn luyện thủy thủ đoàn Australia.
Trong khi đó, Trung Quốc đã lên án dự án tàu ngầm AUKUS là hành động phổ biến hạt nhân bất hợp pháp. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã cáo buộc Australia, Anh và Mỹ “đi sâu hơn vào con đường sai lầm và nguy hiểm vì lợi ích địa chính trị của chính họ”. Liên minh AUKUS xuất phát từ “tâm lý Chiến tranh Lạnh sẽ chỉ thúc đẩy một cuộc chạy đua vũ trang, làm tổn hại đến cơ chế phổ biến hạt nhân quốc tế và gây tổn hại đến sự ổn định và hòa bình trong khu vực”.