ASEAN-Nga: Tiếp tục làm sâu sắc hơn hợp tác thiết thực, cùng có lợi

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng SOM Nga Igor Morgulov nhấn mạnh, Liên bang Nga coi trọng quan hệ đối tác chiến lược với ASEAN, khẳng định ASEAN là một trụ cột trong chính sách đối ngoại của Nga với khu vực và đánh giá ASEAN là hòn đá tảng trong hệ thống an ninh và hợp tác tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Liên bang Nga cam kết tiếp tục tham gia tích cực vào các diễn đàn do ASEAN chủ trì.

Trưởng SOM Nga khẳng định tiếp tục phối hợp chặt chẽ với ASEAN trong ứng phó đại dịch, thúc đẩy phục hồi bền vững. Các nước ASEAN đề nghị Nga ủng hộ các sáng kiến phòng chống Covid-19 của ASEAN, đồng thời tiếp tục hỗ trợ các nước nâng cao năng lực y tế dự phòng.

Ghi nhận những tiến triển trong triển khai Kế hoạch hành động giai đoạn 2021-2025, ASEAN và Nga nhất trí thời gian tới cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa đề xuất các hoạt động, dự án hợp tác hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho người dân hai bên, tập trung vào những lĩnh vực cùng quan tâm như hợp tác an ninh, kinh tế, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, du lịch, nông nghiệp, an ninh lương thực, giáo dục, năng lượng, phòng chống dịch bệnh, bảo vệ môi trường sinh thái…

Hai bên ghi nhận kết quả các cuộc đối thoại giữa ASEAN và Nga về các vấn đề an ninh và về an ninh công nghệ thông tin được tổ chức lần đầu tiên trong 2021, là cơ sở thúc đẩy đối thoại, hợp tác trong các lĩnh vực này. Hai bên nhất trí tiếp tục thúc đẩy triển khai các hoạt động, dự án hợp tác trong khuôn khổ Năm hợp tác khoa học và kỹ thuật ASEAN-Nga trong năm 2022.

Trao đổi về tình hình quốc tế và khu vực, hai bên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phối hợp bảo đảm hòa bình, an ninh và ổn định tại khu vực, trong đó có Biển Đông. ASEAN đề nghị Nga tiếp tục tham gia tích cực và xây dựng, đóng góp hiệu quả và có trách nhiệm cho đối thoại, hợp tác và xây dựng lòng tin tại khu vực thông qua các diễn đàn do ASEAN chủ trì, cùng xây dựng cấu trúc khu vực mở, bao trùm, minh bạch và đề cao luật pháp quốc tế.

Về tình hình xung đột tại Ukraine, các nước nhấn mạnh các khác biệt, bất đồng cần được giải quyết bằng các biện pháp hòa bình, tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương Liên hợp quốc, Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) và luật pháp quốc tế; các bên cần kiềm chế, nối lại các nỗ lực đối thoại tìm giải pháp lâu dài trên cơ sở phù hợp với luật pháp quốc tế và tính đến lợi ích chính đáng của các bên, đồng thời bảo đảm an toàn cho dân thường, trong đó có công dân các nước ASEAN tại các vùng chiến sự.

Phát biểu thay mặt các nước ASEAN về chủ đề triển khai Sáng kiến Hội nhập ASEAN (IAI), Quyền Trưởng SOM Vũ Hồ nhấn mạnh Sáng kiến IAI ra đời từ năm 2000 đáp ứng yêu cầu cấp bách của ASEAN về thu hẹp khoảng cách phát triển, hỗ trợ các nước thành viên ASEAN mới là Campuchia, Lào, Myanmar và Việt Nam (CLMV) hội nhập với tiến trình phát triển chung của cả khu vực, góp phần thúc đẩy phát triển đồng đều, năng động và bền vững tại khu vực.

Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, Đại sứ Vũ Hồ đề nghị Nga hỗ trợ ASEAN triển khai hiệu quả Sáng kiến IAI thông qua Kế hoạch Công tác giai đoạn IV (2021-2025), tập trung tăng cường năng lực y tế dự phòng và khả năng chống chịu trước bùng phát dịch bệnh trong tương lai, và hỗ trợ nâng cao khả năng ứng dụng khoa học công nghệ, thúc đẩy chuyển đổi số, đẩy nhanh quá trình phục hồi sau đại dịch.

Nhắc đến tình hình quốc tế và khu vực, Đại sứ Vũ Hồ tái khẳng định lập trường của ASEAN về xung đột Nga-Ukraine. Đại sứ nhấn mạnh, là những nước thường xuyên phải chịu ảnh hưởng của các nước lớn trong lịch sứ, ASEAN ngày nay kiên định và nhất quán với lập trường của mình, cân bằng, hài hòa trong quan hệ với các nước đối tác. ASEAN sẵn sàng cùng các nước, các đối tác đối thoại tìm ra giải pháp cho các khác biệt.

Đại sứ cũng nêu rõ các nguyên tắc của ASEAN về Biển Đông, quyết tâm xây dựng Biển Đông thành vùng biển hòa bình và hợp tác. Đại sứ đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của kiềm chế, tôn trọng luật pháp quốc tế, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982 và quyết tâm của ASEAN và Trung Quốc thực hiện đầy đủ Tuyên bố về Ứng xử giữa các bên ở Biển Đông (DOC) và xây dựng thành công Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC).

Tại cuộc họp, đánh giá cao vị trí quan trọng của Nga đối với ASEAN và hợp tác khu vực nói chung, Việt Nam nói riêng, Quyền Trưởng SOM Vũ Hồ khẳng định Việt Nam sẵn sàng phối hợp với Nga và các nước ASEAN tiếp tục làm sâu sắc hơn hợp tác thiết thực, cùng có lợi giữa ASEAN và Nga, nâng tầm quan hệ đối tác chiến lược hai bên, vượt qua những khó khăn, thách thức hiện nay, đóng góp tích cực cho hoà bình, an ninh, ổn định và phát triển thịnh vượng tại khu vực