ASEAN và thông điệp không muốn phải chọn bên

MINH VŨ
TGVN. Càng giữ được cân bằng quan hệ, ASEAN càng “có giá” với nước lớn. Ngược lại, ASEAN sẽ đánh mất vị thế, rơi vào bất ổn kéo dài, đe dọa hòa bình, an ninh, ổn định của khu vực.
Theo dõi Baoquocte.vn trên

Trong cuộc họp báo quốc tế sau Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36, trả lời câu hỏi của phóng viên CNA: "Trước những căng thẳng gia tăng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, ASEAN phải làm gì để có thể vượt qua tình hình này?", Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “ASEAN luôn mong muốn một khu vực châu Á-Thái Bình Dương hòa bình, ổn định, thịnh vượng, hợp tác, cùng phát triển và chắc chắn không muốn phải chọn bên nào”.

Thông điệp của Thủ tướng Việt Nam nhận được sự đồng thuận của dư luận quốc tế và khu vực. Một số ý kiến muốn làm sâu, rõ hơn thông điệp này như: Đây là thực tâm, chính sách lâu dài hay chỉ là đối sách tình thế? Liệu có thể “đứng giữa” được không hay phải tranh thủ nước lớn để đối trọng, giảm áp lực từ nước lớn khác? Một số nước có lợi ích riêng, âm thầm hoặc công khai nghiêng về một bên và như vậy ASEAN có bị chia rẽ không?

1142-aseanchinaus
Càng giữ được cân bằng quan hệ, ASEAN càng “có giá” với nước lớn. (Nguồn: SCMP)

Quan hệ quốc tế rất phức tạp, đan xen mặt đối tác và đối tượng, đan xen lợi ích chiến lược. Mỹ và Trung Quốc là hai nước lớn, đối tác hàng đầu của ASEAN, hiện diện, can dự từ lâu ở khu vực. Cạnh tranh, căng thẳng giữa Mỹ-Trung Quốc gây sức ép lớn, trên nhiều mặt đối với ASEAN.

Vấn đề phức tạp nhất là Mỹ-Trung Quốc có mâu thuẫn, xung đột lợi ích chiến lược đối kháng ở khu vực. Mỹ lôi kéo các nước ASEAN đối phó với tham vọng của Trung Quốc. Trung Quốc vừa chia cắt ASEAN để dễ dàng thực hiện yêu sách chủ quyền vừa muốn các nước thống nhất với Trung Quốc ngăn chặn sự hiện diện của Mỹ ở khu vực.

Trong bối cảnh đó, lựa chọn “không chọn bên” là đúng đắn và cần thiết. Bởi nếu lệch về một bên dễ bị lôi kéo đối đầu với bên kia, sa vào vòng xoáy cạnh tranh chiến lược, thậm chí là xung đột, trở thành quân cờ trong bàn cờ phức tạp của các nước lớn.

Càng giữ được cân bằng quan hệ, ASEAN càng “có giá” với nước lớn. Ngược lại, ASEAN sẽ đánh mất vị thế, rơi vào bất ổn kéo dài, đe dọa hòa bình, an ninh, ổn định của khu vực.

Không chọn bên không có nghĩa là thụ động mà chính là để chủ động hơn trong quan hệ. Cũng không có nghĩa là né tránh, lập lờ, nước đôi, không có chính kiến. Ngược lại, phải có chủ trương, chính sách rõ ràng, cụ thể, chính xác, phù hợp, ít thiệt hại nhất.

Điều cốt lõi là không lấy/dựa vào một bên nào để quyết định chính sách, quan hệ hợp tác, ứng xử cho tất cả các tình huống có thể xảy ra. Nguyên tắc cơ bản là đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, cân bằng chiến lược với các nước lớn, vì hòa bình, ổn định, an ninh, hợp tác và phát triển của khu vực; dựa vào luật pháp quốc tế, lợi ích chung để xác định phù hợp hay không phù hợp, có lợi hay không có lợi, đúng hay không đúng cho từng vấn đề, trường hợp, tình huống cụ thể.

Không chọn bên không có nghĩa là thụ động mà chính là để chủ động hơn trong quan hệ. Cũng không có nghĩa là né tránh, lập lờ, nước đôi, không có chính kiến. Ngược lại, phải có chủ trương, chính sách rõ ràng, cụ thể, chính xác, phù hợp, ít thiệt hại nhất.

Hành động nào phù hợp, có lợi thì ủng hộ, dù là của bên nào. Từ đó mà có đối sách, cách ứng xử hiệu quả, thiết thực nhất. Ủng hộ không có nghĩa là đẩy mâu thuẫn với bên có hành động chưa phù hợp lên đối đầu căng thẳng.

Tốt nhất là thông qua các kênh ngoại giao, các diễn đàn để trao đổi, tìm kiếm điểm đồng thuận, vượt qua khác biệt, xây dựng lòng tin, thúc đẩy hợp tác vì lợi ích chung của thế giới, khu vực; xây dựng cơ chế chung hạn chế xung đột, giải quyết mâu thuẫn, tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, tuân thủ luật pháp quốc tế.

Để không bị rơi vào tình thế phải chọn bên, ASEAN phải chủ động, củng cố, nâng cao vị thế của ASEAN, mà trước hết là giữ vững độc lập, tự chủ, đoàn kết, thống nhất. Đồng thuận là một nguyên tắc cơ bản của ASEAN.

Trong điều kiện trình độ phát triển kinh tế, xã hội khác nhau và mỗi nước có những vấn đề phức tạp, có thể nảy sinh khác biệt lợi ích quốc gia, dân tộc riêng. Nước lớn có thể lợi dụng để chia rẽ, làm suy yếu sự đoàn kết, thống nhất của ASEAN. Đoàn kết, thống nhất là sức mạnh, chia rẽ, chạy theo lợi ích riêng là tự làm suy yếu mình.

Vị thế, uy tín của ASEAN càng cao thì vị thế của mỗi nước trong quan hệ song phương, đa phương cũng được nâng lên. ASEAN cần phát huy vai trò dẫn dắt của một số nước đi đôi với vận động, thuyết phục các nước khác hành động vì lợi ích chung.

Tin tức ASEAN buổi sáng 16/9: ASEAN-LHQ đẩy mạnh hợp tác, Mỹ không muốn buộc ASEAN phải chọn bên

Tin tức ASEAN buổi sáng 16/9: ASEAN-LHQ đẩy mạnh hợp tác, Mỹ không muốn buộc ASEAN phải chọn bên

TGVN. ASEAN và LHQ kiểm điểm các hoạt động hợp tác, Mỹ không muốn buộc ASEAN phải chọn bên... là những thông tin chính trong ...

EU-ASEAN: Từng bước xây dựng nền tảng cho một FTA toàn diện

EU-ASEAN: Từng bước xây dựng nền tảng cho một FTA toàn diện

TGVN. Đại sứ Liên minh châu Âu (EU) tại ASEAN Igor Driesmans nhận định, quan hệ EU-ASEAN đang phát triển mạnh mẽ cả về chiều ...

Ngoại trưởng Mỹ tiếp tục chỉ trích yêu sách phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông

Ngoại trưởng Mỹ tiếp tục chỉ trích yêu sách phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông

TGVN. Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã chỉ trích yêu sách phi pháp và hành động gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông tại ...

Minh Vũ

Đọc thêm

Lịch cúp điện An Giang hôm nay ngày 30/3/2024

Lịch cúp điện An Giang hôm nay ngày 30/3/2024

Thông tin lịch cúp điện tại An Giang theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 30/3/2024.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 30/3 và sáng 31/3: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh vòng 30 -  Brentford vs MU; Bundesliga vòng 27 - Munich vs Dortmund

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 30/3 và sáng 31/3: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh vòng 30 - Brentford vs MU; Bundesliga vòng 27 - Munich vs Dortmund

Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 30/3 và sáng 31/3: Lịch thi đấu Ngoại hạng Anh vòng 30 - Brentford vs MU; La Liga vòng 30 - ...
XSMN 29/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xổ số ngày 29 tháng 3

XSMN 29/3, kết quả xổ số miền Nam hôm nay thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số hôm nay 29/3. xổ số ngày 29 tháng 3

XSMN 29/3 - xổ số hôm nay 29/3. trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 29/3/2024. xo so mien nam. SXMN 29/3. kết quả xổ số ngày ...
Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 30/3/2024: Cự Giải vận trình sự nghiệp tốt

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 30/3/2024: Cự Giải vận trình sự nghiệp tốt

Tử vi hôm nay 30/3/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Việt Nam đảm nhiệm cương vị Chủ tịch Nhóm châu Á-Thái Bình Dương tại Liên hợp quốc

Việt Nam đảm nhiệm cương vị Chủ tịch Nhóm châu Á-Thái Bình Dương tại Liên hợp quốc

Đại sứ Đặng Hoàng Giang khẳng định Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với các thành viên và nỗ lực hoàn thành tốt công việc của Chủ tịch Nhóm.
Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam - XSMN 29/3 - SXMN 29/3/2024 - kết quả xổ số hôm nay 29/3

Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam - XSMN 29/3 - SXMN 29/3/2024 - kết quả xổ số hôm nay 29/3

XSMN 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số miền Nam hôm nay 29/3/2023. kết quả xổ số ngày 29 tháng 3. xổ số hôm nay 29/3. SXMN 29/3. XSMN ...
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Thiếu hụt đạn dược trong xung đột với Nga, Ukraine tăng cường sản xuất vũ khí 'cây nhà lá vườn'

Trong bối cảnh xung đột Nga-Ukraine vẫn tiếp diễn, Kiev đang nỗ lực tự sản xuất vũ khí với sự hỗ trợ của phương Tây để đáp ứng nhu cầu.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Phiên bản di động