| Toàn cảnh phiên họp đặc biệt của AICHR từ ngày 10-14/11, tại Malaysia. (Nguồn: AICHR) |
Phiên họp do Chủ tịch kiêm đại diện Malaysia tại AICHR Edmund Bon Tai Soon chủ trì với sự tham dự của các đại diện và đại diện dự khuyết AICHR của các nước thành viên ASEAN và Ban thư ký ASEAN. Đại diện Việt Nam tại AICHR, Đại sứ Nguyễn Trung Thành tham dự phiên họp.
Điểm lại nhiều nội dung quan trọng
Tại phiên họp, AICHR nồng nhiệt chào đón Timor-Leste trở thành thành viên chính thức của Ủy ban sau khi nước này gia nhập ASEAN tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 và các Hội nghị cấp cao liên quan được tổ chức tại Kuala Lumpur, Malaysia.
AICHR cũng gửi lời chia buồn sâu sắc tới nhân dân Thái Lan về sự ra đi của Hoàng Thái hậu Sirikit. AICHR cũng gửi lời chia buồn và cầu nguyện tới nhân dân Philippines và Việt Nam cùng những người dân bị ảnh hưởng bởi các cơn bão Kalmaegi và Fung-Wong vừa qua.
AICHR bày tỏ hoan nghênh việc thông qua hai văn kiện nhân quyền ASEAN tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47, cụ thể là Tuyên bố ASEAN về quyền được sống trong môi trường an toàn, sạch, lành mạnh và bền vững và Tuyên bố ASEAN về thúc đẩy quyền phát triển và quyền hòa bình hướng tới phát triển toàn diện và bền vững. Hội nghị đã thảo luận các bước tiếp theo của hai tuyên bố chung này, dựa trên Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47, nhằm xây dựng Kế hoạch hành động khu vực toàn diện và bền vững, cũng như các việc cần làm tiếp theo để hiện thực hóa các tuyên bố chung này.
| Đại diện Việt Nam tại AICHR, Đại sứ Nguyễn Trung Thành phát biểu tại phiên họp. (Nguồn: AICHR) |
Các đại diện và đại diện dự khuyết của AICHR tiếp tục xem xét “Tài liệu thông tin của Ban thư ký ASEAN về Công việc của AICHR (2010-2024)”, tập trung vào các lĩnh vực sau: tăng cường hiệu quả thể chế; quy trình và năng lực làm việc; tăng cường hợp tác và phối hợp liên ngành và liên trụ cột; giải quyết các thách thức và mối đe dọa quyền con người mới nổi; và sự tham gia và tiếp cận cộng đồng. Các khả năng và định hướng tương lai cũng đã được thảo luận.
AICHR đã thảo luận về các vấn đề thể chế, bao gồm việc thực hiện Điều khoản tham chiếu của AICHR, nhằm duy trì tính toàn vẹn và các nguyên tắc làm nền tảng cho Ủy ban.
AICHR cũng đã thông qua Tài liệu hướng dẫn về tiếp nhận thông tin đối ngoại và Tài liệu về kinh doanh và di cư có trách nhiệm trong ASEAN.
Phiên họp đã thảo luận về khả năng tiếp nối Đối thoại Nhân quyền ASEAN-EU lần thứ 6, cũng như việc chuẩn bị cho Đối thoại Nhân quyền ASEAN lần thứ 7 và Lễ kỷ niệm Tuyên bố Nhân quyền ASEAN (AHRD) và Tuyên bố Phnom Penh về việc Thông qua AHRD.
Các đại diện/đại diện dự khuyết của AICHR tại Brunei, Campuchia, Indonesia, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan, Timor-Leste và Việt Nam đã trao đổi quan điểm về những diễn biến gần đây trong lĩnh vực nhân quyền trong khu vực và tại các quốc gia tương ứng. Cụ thể là: luật mới; kế hoạch hành động quốc gia; khuôn khổ pháp lý - chính sách và các sáng kiến liên quan đến việc thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, chẳng hạn như cung cấp các dịch vụ sức khỏe tâm thần toàn diện, sửa đổi luật quốc gia liên quan đến quyền con người, lồng ghép các ưu tiên quyền con người vào kế hoạch phát triển quốc gia, nâng cao năng lực và hiệu quả của các cơ quan nhân quyền quốc gia; quan ngại về tình hình nhân quyền và xung đột biên giới trong khu vực; hợp tác chống bạo lực tình dục, mua bán người, tội phạm mạng xuyên quốc gia, gian lận viễn thông và lừa đảo trực tuyến; ký kết các văn kiện nhân quyền quốc tế; chuẩn bị cho các cuộc bầu cử tự do và công bằng; tạo không gian hòa nhập cho người khuyết tật; công tác gìn giữ hòa bình tại địa phương; quản trị môi trường có sự tham gia, tăng cường bảo vệ người lao động; tăng cường cam kết về đa chủng tộc và đa dạng tôn giáo; ngân sách quốc gia dựa trên quyền, bảo trợ xã hội cho người lao động tự do, công bằng tại nơi làm việc; và án tử hình.
| Các đại diện và đại diện dự khuyết của AICHR. (Nguồn: AICHR) |
Định hướng thời gian tới
Nhìn lại những công việc đang thực hiện, AICHR đã thảo luận về tiến độ và việc triển khai sắp tới các Chương trình và hoạt động ưu tiên, bao gồm nhiều lĩnh vực chuyên đề về quyền trẻ em, quyền của người khuyết tật, doanh nghiệp và nhân quyền, nhân quyền và môi trường, nhân quyền và hòa bình, tự do ngôn luận và biểu đạt, quyền được chăm sóc sức khỏe, và các quyền kinh tế - xã hội - văn hóa, quyền phát triển.
Trong khuôn khổ phiên họp, AICHR đã có cuộc họp trực tuyến với Cao ủy Nhân quyền Liên hợp quốc Volker Türk trao đổi về các nỗ lực thúc đẩy và bảo vệ quyền con người, đồng thời thảo luận về các vấn đề nhân quyền một cách xây dựng, bao gồm tội phạm xuyên quốc gia, bất bình đẳng, doanh nghiệp và nhân quyền, biến đổi khí hậu, quyền kỹ thuật số, an toàn trực tuyến cho phụ nữ và trẻ em gái, cùng nhiều vấn đề khác.
AICHR đã lần đầu tổ chức trực tuyến Đối thoại châu Á về di cư cưỡng bức (ADFM) và chia sẻ thông tin về các ưu tiên nhân quyền, cũng như thảo luận về khả năng hợp tác. Bên cạnh đó, phiên họp tiếp tục thảo luận về đơn xin thiết lập quan hệ tham vấn với AICHR của các tổ chức xã hội.
Các đại diện/đại diện dự khuyết của AICHR đã thảo luận về hợp tác giữa AICHR và các cơ quan chuyên ngành và đối tác ASEAN, bao gồm với Ủy ban ASEAN về thúc đẩy và bảo vệ quyền phụ nữ và trẻ em (ACWC) về việc đối xử có trách nhiệm giới đối với phụ nữ phạm tội, tù nhân nữ và chấm dứt bóc lột lao động trên cơ sở giới.
Phiên họp ghi nhận sự tham gia của các đại diện AICHR vào nhiều hoạt động khác nhau với các cơ quan chuyên ngành ASEAN liên quan đến lao động di cư, nạn buôn người, nền kinh tế chăm sóc, quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, phụ nữ, hòa bình và an ninh, hòa nhập người khuyết tật và bảo vệ trẻ em trong bối cảnh di cư.
Phiên họp kết thúc với việc Malaysia chính thức chuyển giao vai trò Chủ tịch AICHR 2026 cho Philippines.
| Malaysia chính thức chuyển giao vai trò Chủ tịch AICHR 2026 cho Philippines. (Nguồn: AICHR) |