Sự việc diễn ra sau khi Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) bác đơn kiện của Cuba, Indonesia, Honduras và Cộng hòa Dominica chống Canberra.
Trong phán quyết, ủy ban trọng tài của WTO nêu rõ: “Luật bắt buộc các công ty sản xuất thuốc lá phải đưa hình ảnh chân thực cảnh báo về tác hại của hút thuốc lá đối với sức khỏe con người lên vỏ bao, đã giúp cải thiện đáng kể sức khỏe cộng đồng do việc sử dụng và tiếp xúc với sản phẩm thuốc lá giảm".
Ủy ban này cũng bác bỏ những khuyến nghị cho rằng, các biện pháp thay thế khác có hiệu quả tương tự. Phán quyết của WTO, được cho là sẽ bị kháng cáo, đã bác bỏ lập luận mà các nước khởi kiện đưa ra rằng, luật của Australia vi phạm thương hiệu thuốc lá và vi phạm quyền bảo hộ trí tuệ.
| Hút thuốc lá luôn có hại cho sức khỏe. (Nguồn: Reuters) |
Chiến thắng trong vụ kiện này đối với Australia được cho sẽ “bật đèn xanh” để những nước khác có thể thực thi những luật tương tự. Ngoài ra, việc này cũng mở đường để Australia có thể xem xét áp dụng luật tương tự đối với dán nhãn đồ uống có cồn và thức ăn nhanh.
Ban hành từ tháng 12/2012, luật đưa ảnh chân thực cảnh báo sức khỏe trên vỏ bao thuốc lá của Australia được xem là có tác động mạnh hơn nhiều so với việc cấm quảng cáo hay có dùng hình ảnh đồ họa để cảnh báo sức khỏe mà những nước khác áp dụng.
Luật này cấm các hãng bán thuốc lá ở Australia in logo hay để vỏ bao thuốc lá có màu sắc bắt mắt riêng biệt, mà phải nghiêng về màu ôliu xanh xám để vỏ bao trông có vẻ mang vấn đề tù tội hay quân sự hơn.
Bên cạnh đó, phần lớn diện tích trên vỏ bao phải có hình ảnh chân thực nhất (gây tác động mạnh) mô tả cận cảnh những bệnh do thuốc lá hay khói thuốc lá gây ra, kèm lời cảnh báo chữ to về tác hại của hút thuốc lá, trong khi tên nhãn hiệu chỉ được in cỡ chữ nhỏ bên dưới.
Các công trình nghiên cứu đến nay cho thấy, luật này là một biện pháp hữu hiệu giúp giảm lượng tiêu thụ cũng như số người hút thuốc lá ở Australia.
WTO đã hoan nghênh chiến thắng này của Australia cho rằng, động thái này sẽ thúc đẩy thực thi trên toàn cầu luật đưa ảnh cảnh báo sức khỏe chân thực trên vỏ bao thuốc lá. Tổ chức này cho biết ngoài Australia, có 6 nước khác đã áp dụng luật này, gồm Hungary, Ireland, Pháp, New Zealand, Na Uy và Anh.
Ngoài ra, 6 nước khác cũng đã thông qua luật tương tự nhưng chưa thực thi là Burkina Faso, Canada, Gruzia, Romania, Slovenia và Thái Lan.