Ngày 29/6, Hội nghị thượng đỉnh Bắc Mỹ diễn ra tại thủ đô Ottawa (Canada) với sự tham dự của Thủ tướng nước chủ nhà Justin Trudeau, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto.
An ninh đã được thắt chặt tại thủ đô Ottawa để đảm bảo an toàn cho Hội nghị, nhất là sau khi vừa xảy ra vụ đánh bom khủng bố đẫm máu tại Sân bay quốc tế Ataturk (Thổ Nhĩ Kỳ) làm 41 người chết và hơn 200 người bị thương.
| Thủ tướng Canada Justin Trudeau, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto. (Nguồn: Reuters) |
Tại hội nghị, như đã dự kiến, lãnh đạo ba nước cùng công bố kế hoạch hành động môi trường. Kế hoạch xác định rõ những mục tiêu và bước đi cụ thể nhằm hướng tới quan hệ đối tác lâu dài ở khu vực trong việc thúc đẩy năng lượng sạch, kinh tế xanh, tăng trưởng bền vững, chống biến đổi khí hậu và tăng cường tính cạnh tranh.
Theo kế hoạch, ba quốc gia Bắc Mỹ cần thúc đẩy sử dụng năng lượng sạch và an toàn, giảm thiểu các chất gây ô nhiễm môi trường, khuyến khích các phương tiện vận tải thân thiện với môi trường, bảo vệ khoa học tiến bộ và khoa học tự nhiên, và giữ vai trò lãnh đạo toàn cầu trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.
Đặc biệt tại hội nghị, các nhà lãnh đạo nhất trí đến năm 2025 năng lượng sạch sẽ chiếm 50% tổng năng lượng tiêu thụ ở Bắc Mỹ, tăng mạnh so với cam kết 37% đưa ra trước đó. Các nhà lãnh đạo tin tưởng khu vực Bắc Mỹ “có đủ năng lực, nguồn lực và quyết tâm” để đạt được mục tiêu này.
| Lãnh đạo ba nước Bắc Mỹ đã đề cập đến nhiều vấn đề quan trọng, từ an ninh năng lượng tới các vấn đề tài chính thế giới. (Nguồn: AP) |
Bên cạnh đó, các nhà lãnh đạo cũng thảo luận về các triển vọng tạo việc làm cho người dân Canada, Mỹ và Mexico, thúc đẩy tự do thương mại vì sự thịnh vượng chung. Các vấn đề về hợp tác quốc phòng, di cư, tác động của Brexit cũng được đề cập.
Hội nghị thượng đỉnh Bắc Mỹ đã kết thúc với việc các nhà lãnh đạo đạt được nhất trí về việc hợp nhất các chính sách năng lượng và môi trường; đồng thời chính thức công bố Kế hoạch hành động đối tác khí hậu, năng lượng sạch và môi trường Bắc Mỹ.
Dù các nhà lãnh đạo không có những cam kết mạnh mẽ về an ninh và thương mại như đối với năng lượng và môi trường, song đây vẫn được coi là một thành công lớn của nước chủ nhà nếu đặt trong bối cảnh thực tế của khu vực hiện nay và việc ba nước, sau nhiều căng thẳng, giờ đây đã có thể cùng ngồi lại với nhau để đi tới cam kết mạnh mẽ về những mối quan tâm chung.
| Hội nghị thượng đỉnh Bắc Mỹ, còn được gọi là Hội nghị Ba người bạn (Three Amigos), được lên kế hoạch tổ chức vào năm 2015 nhưng sau đó bị hủy bỏ do căng thẳng giữa Canada và Mỹ liên quan dự án đường ống dẫn dầu Keystone XL và tranh cãi giữa Canada với Mexico về các quy định thị thực (visa) đối với du khách Mexico. Hiện tại, khu vực Bắc Mỹ có gần 530 triệu dân và tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đạt 20.600 tỷ USD, chiếm hơn 1/4 GDP toàn cầu. Trong năm 2015, thương mại nội khối đạt trên 1.000 tỷ USD. |
Ngày 29/6, phát biểu tại cuộc họp báo chung sau khi kết thúc hội nghị, Tổng thống Barack Obama nói rằng Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ giúp Mỹ, chứ không phải Trung Quốc, viết lại "luật chơi" thương mại toàn cầu.
Tổng thống Obama cho biết ông sẽ tiếp tục nỗ lực thúc đẩy TPP, hiệp định đang gặp bế tắc tại Quốc hội Mỹ và bị cả hai ứng cử viên tổng thống của hai đảng Dân chủ và Cộng hòa là Hillary Clinton và Donald Trump phản đối.
Phát biểu tại cuộc họp báo, ông Obama nhấn mạnh mục tiêu của một nền kinh tế hội nhập toàn cầu không dành cho các quốc gia tự cách ly mình với thế giới. Thay vào đó, mục tiêu của hội nhập kinh tế là hợp tác để nâng cao các tiêu chuẩn đối với công nhân và môi trường trên thế giới. Tổng thống Obama khẳng định đó chính là điều hiệp định TPP đang hướng tới.