| Với việc thông qua Luật Đất đai sửa đổi 2024, cùng với Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), thủ tục thực hiện các dự án đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực bất động sản, nhà ở, sẽ được cải thiện thuận lợi hơn. (Ảnh: H.A) |
Luật Đất đai 2024: 'Cú hích' cho thị trường
Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội Khóa XV thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 đã và đang nhận được sự quan tâm rộng rãi, đặc biệt là của cộng đồng doanh nghiệp, người dân.
Luật được kỳ vọng tạo động lực thúc đẩy sự hồi phục và là nền tảng pháp lý để thị trường BĐS Việt Nam phát triển lành mạnh, bền vững.
Xoay quanh vấn đề này, ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhận định:
Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua trong Kỳ họp bất thường tháng 1/2024 là một đạo luật quan trọng, tạo ra nền tảng thay đổi chế định về đất đai, đặc biệt là những chế định đất đai liên quan đến doanh nghiệp và đầu tư.
Trước tiên, Luật Đất đai 2024 tạo thuận lợi hơn cho quy trình, giải quyết thủ tục đất đai. Quá trình thực hiện Luật Đất đai và các luật liên quan thời gian qua cho thấy sự chồng chéo, xung đột giữa các đạo luật khác nhau.
Với việc thông qua Luật Đất đai sửa đổi lần này, cùng với Luật Nhà ở (sửa đổi) và Luật Kinh doanh BĐS (sửa đổi), thủ tục thực hiện các dự án đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực BĐS, nhà ở, sẽ được cải thiện thuận lợi hơn. Dưới góc nhìn của doanh nghiệp, đây là một điểm mới quan trọng. Bởi thời gian là tiền bạc, dự án tin cậy nhanh chóng sẽ tạo tác động tích cực hoạt động sản xuất kinh doanh.
Thứ hai, Luật Đất đai 2024 thể hiện tinh thần cải cách hành chính và phân cấp mạnh mẽ. Hiện nay, việc ban hành khung giá đất được Chính phủ trao thẩm quyền cho cấp địa phương, cấp tỉnh trao thẩm quyền cho cấp sở... Đây cũng là một điểm mới giúp cải thiện dần thủ tục hành chính.
Thứ ba, nhiều chế định mới theo hướng mở cửa thị trường. Chẳng hạn, Luật Đất đai (sửa đổi) đã xác định rõ hơn người Việt Nam định cư ở nước ngoài được quyền mua nhà.
Hay trong lĩnh vực đất nông nghiệp, trước đây chỉ có người sử dụng đất nông nghiệp mới được chuyển quyền sử dụng đất lúa. hưng theo Luật Đất đai mới, những người không sản xuất nông nghiệp hay tổ chức kinh tế có thể nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất lúa nếu được ủy ban nhân dân cấp huyện phê duyệt góp phần thúc đẩy nông nghiệp theo hướng hiện đại.
Bên cạnh đó, Luật Đất đai 2024 còn bảo vệ và cân bằng lợi ích các chủ thể trong quan hệ đất đai. Chẳng hạn, các trình tự giải phóng mặt bằng được quy định rõ ràng, chặt chẽ và đảm bảo quyền lợi của người dân, người sử dụng đất. Điểm mới của Luật Đất đai sẽ tạo ra nhiều hiệu ứng tích cực, giải quyết được những vấn đề căng thẳng về trật tự xã hội.
Ngoài ra, về thời hạn thuê đất, trước đây, doanh nghiệp có thể chọn thuê đất trả tiền một lần hay là trả tiền hàng năm. Tuy nhiên, trong Luật mới, trừ các loại đất như đất khu công nghiệp, đất nông nghiệp, đất nhà ở xã hội..., doanh nghiệp thuê đất trả tiền hàng năm... Đây là một chế định lớn đối với nhà kinh doanh. Điều này cũng đặt ra cho doanh nghiệp lo ngại tính tin cậy, dự báo về chi phí đất.
Nhưng nhìn chung, Luật Đất đai 2024 đang tập trung giải quyết những vấn đề vướng mắc trong giai đoạn vừa qua, được kỳ vọng đi vào cuộc sống thuận lợi hơn và đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Với những điểm mới kỳ vọng tác động thị trường như vậy, việc triển khai thực hiện mới là điều quan trọng. Theo kế hoạch, Chính phủ sẽ ban hành 9 nghị định hướng dẫn. Trách nhiệm của cơ quan soạn thảo là các nghị định này được ban hành đúng thời hạn, đúng tinh thần của Luật. Hơn thế nữa, cũng cần đảm bảo tính đồng bộ khi hoàn thiện hệ thống pháp luật sau này, bởi Luật Đất đai liên quan đến hầu hết các ngành, lĩnh vực.
Bên cạnh đó, việc tuyên truyền, giới thiệu, phổ biến Luật Đất đai (sửa đổi) đến với người dân và doanh nghiệp là một nhiệm vụ khó và quan trọng. Luật Đất đai 2024 cũng cần phải giải quyết những vấn đề lớn về định giá đất, tài chính về đất đai. Theo tinh thần của Luật mới, cần phải xây dựng kho thông tin, dữ liệu về giá đất, hệ thống quản lý đất đai và ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực này.
Hết tâm lý chờ đáy, nhà đầu tư sẵn sàng chi tiền?
Trong báo cáo thị trường BĐS công bố gần đây nhất, Hội Môi giới BĐS Việt Nam (VARS) cho biết, kết quả phục hồi của thị trường BĐS trong quý I vừa qua đã rõ nét hơn. Nguồn cung là 30.511 sản phẩm, trong đó có hơn 4.626 sản phẩm mới, lần đầu tiên ra mắt thị trường.
Thị trường ghi nhận khoảng 6.360 giao dịch, tăng 10% so với quý IV/2023, gấp đôi cùng kỳ năm 2023. Bên cạnh đó, tỷ lệ hấp thụ đạt 21%, tăng 4 điểm% so với quý IV/2023, gấp gần 3 lần so với quý I/2023. Trong đó, các dự án mới hoàn toàn đạt tỷ lệ hấp thụ lên tới 51%.
Đáng chú ý, sau một thời gian dài cẩn trọng quan sát từng động thái, diễn biến của thị trường, nhà đầu tư đã bắt đầu thể hiện rõ sự quan tâm trở lại với thị trường BĐS.
Theo báo cáo, lượt quan tâm tìm kiếm nhà riêng tập trung chủ yếu ở các quận ngoại thành Hà Nội và TPHCM do nguồn cung khu vực nội thị khan hiếm và đắt đỏ. Nhìn tổng thể, nhà riêng ngoại thành Hà Nội có mức độ tìm kiếm tăng mạnh hơn so với TPHCM. Theo đó, lượt tìm kiếm nhà riêng ngoại thành Hà Nội tăng từ 12-43%, trong khi TPHCM chỉ biến thiên trong khoảng 4-14%.
Tuy nhiên, sự quan tâm này được thực hiện một cách bài bản, cân nhắc và tính toán hơn. Thay vì quyết định xuống tiền ngay khi vừa tiếp cận, nhà đầu tư sẵn sàng dành thời gian, chi phí để kiểm tra pháp lý và khảo sát thực địa thật kỹ trước khi quyết định.
Đại diện của VARS chia sẻ: "Qua khảo sát cho thấy 70% nhà đầu tư đã sẵn sàng xuống tiền mua BĐS trong năm nay nếu tìm được sản phẩm phù hợp. Đất nền, thấp tầng là hai phân khúc nhận được sự quan tâm nhiều nhất".
Còn theo khảo sát của một trang thông tin BĐS tại Việt Nam, mức độ quan tâm tìm kiếm BĐS của người tiêu dùng đã tăng trưởng trở lại trong quý I vừa qua. 62% số người tham gia khảo sát cho biết đã sẵn sàng tận dụng cơ hội để mua BĐS giảm giá hoặc có chính sách tốt.
Cùng với tâm lý tích cực của nhà đầu tư, thị trường ghi nhận số lượng doanh nghiệp BĐS quay trở lại hoạt động đã tăng mạnh trở lại so với hai quý liền trước. Chỉ báo này cũng cho thấy thị trường đã có những khởi sắc nhất định.
Đặc biệt, sau Tết, nhiều ngân hàng tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất huy động, mức điều chỉnh giảm lãi suất trung bình 0,1-0,5 điểm %. Lãi suất vay mua nhà đang ở mức thấp kỷ lục, bình quân 5-6%/năm trong thời gian ưu đãi.
Bà Phạm Thị Miền, Phó trưởng Ban Nghiên cứu thị trường và Tư vấn Xúc tiến đầu tư VARS, cho biết, nhà đầu tư đã thể hiện tâm lý tích cực hơn nhờ chính sách tiền tệ cải thiện. Ngược lại, giá BĐS vẫn là mối quan ngại lớn của đa số mọi người.
Cũng theo bà Miền, các ngân hàng bắt đầu thể hiện thiện chí cho vay đối với khách hàng mua BĐS, thông qua việc tích cực tiếp cận, đặt vấn đề với các chủ đầu tư. Tuy nhiên, mức lãi suất cho vay mua nhà thả nổi sau thời gian ưu đãi vẫn ở mức cao, ở ngưỡng 9-12% khiến nhiều người mua nhà e ngại.
Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng: 8 dự án đã được giải ngân vốn ưu đãi
Mới đây, Bộ Xây dựng có báo cáo về tình hình phát triển nhà ở xã hội quý I/2024. Qua tổng hợp báo cáo của các địa phương, trên địa bàn cả nước có 503 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 418.200 căn.
Trong đó, số lượng dự án hoàn thành là 75 dự án với quy mô 39.884 căn; Số lượng dự án đã khởi công xây dựng 127 dự án với quy mô 114.984 căn; Số lượng dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư: 301 dự án với quy mô 263.332 căn.
Riêng trong quý I/2024, theo báo cáo của 42/63 địa phương, đến nay, trên địa bàn cả nước có 13 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 16.008 căn, trong đó, số lượng dự án hoàn thành là 5 dự án (3 dự án hoàn thành toàn bộ, 2 dự án hoàn thành 1 phần) với quy mô 2.016 căn; Số lượng dự án đã khởi công xây dựng: 4 dự án với quy mô 8.073 căn; Số lượng dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư: 4 dự án với quy mô 5.919 căn.
Theo báo cáo, hiện nay đã có 28 địa phương công bố danh mục 68 dự án đủ điều kiện vay theo Chương trình tín dụng 120.000 tỷ đồng với nhu cầu vay vốn hơn 30.000 tỷ đồng. Đến nay, các ngân hàng đã cam kết cấp tín dụng cho 15 dự án với số tiền khoảng 7.000 tỷ đồng. Trong đó, đã có 08 dự án nhà ở xã hội tại 07 địa phương được giải ngân với số vốn khoảng 640 tỷ đồng.
Thời gian tới, Bộ Xây dựng tiếp tục đôn đốc các địa phương tập trung triển khai Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030” theo Quyết định số 338/QĐ-TTg ngày 03/4/2023 của Thủ tướng Chính phủ.
| Từ ngày 1/1/2025, sổ đỏ, sổ hồng sẽ có tên gọi chính xác là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. (Ảnh: Hà Phong) |
Có phải đổi sổ đỏ, sổ hồng khi có tên gọi mới theo Luật Đất đai 2024?
Từ ngày 1/1/2025, sổ đỏ, sổ hồng sẽ có tên gọi chính xác là giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Nhiều người dân thắc mắc, liệu có phải đổi sổ đỏ khi luật mới có hiệu lực hay không.
Khoản 3, 4 Điều 256 Luật Đất đai 2024 quy định giải quyết về cấp giấy chứng nhận khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực như sau:
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (thường gọi là sổ đỏ), giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (thường gọi là sổ hồng) đã được cấp theo quy định của pháp luật về đất đai, pháp luật về nhà ở, pháp luật về xây dựng trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị pháp lý và không phải cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Trường hợp có nhu cầu thì được cấp đổi sang giấy chúng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của Luật Đất đai 2024.
Trường hợp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đã cấp cho đại diện hộ gia đình trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thi hành, nếu các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình có nhu cầu thì được cấp đổi sang giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và ghi đầy đủ tên các thành viên có chung quyền sử dụng đất.
Việc xác định các thành viên có chung quyền sử dụng đất của hộ gia đình để ghi tên trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất do các thành viên này tự thỏa thuận và chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Như vậy, sổ đỏ, sổ hồng đã cấp trước ngày Luật Đất đai 2024 có hiệu lực thì vẫn được tiếp tục sử dụng, không bắt buộc phải đi đổi sổ đỏ, sổ hồng.