Kể từ khi bất ngờ giải tán Quốc hội vào ngày 15/8, các đảng ở Canada đã lao vào thực hiện các chiến dịch tranh cử kéo dài 36 ngày, thời lượng tối thiểu đối với một chiến dịch tổng tuyển cử được pháp luật Canada cho phép. Cuộc bầu cử liên bang Canada lần thứ 44 sẽ chính thức diễn ra ngày 20/9 tới.
| Thủ tướng Canada Justin Trudeau và lãnh đạo đảng Bảo thủ Erin O'Toole. (Nguồn: Canadian Press) |
Cuộc bầu cử tranh cãi
Quyết định giải tán Quốc hội bất ngờ của Thủ tướng Justin Trudeau để tiến tới một cuộc bầu cử sớm hơn gần 2 năm đã vấp phải không ít tranh cãi.
Phe đối lập chỉ trích động thái của ông Trudeau là liều lĩnh và không cần thiết, trong bối cảnh quốc gia Bắc Mỹ đang phải đối mặt với làn sóng thứ tư của đại dịch Covid-19 do biến thể Delta gây ra.
Phần lớn các lời chỉ trích hướng đến đảng Tự do của Thủ tướng Trudeau liên quan đến việc động thái này sẽ giúp cho đương kim Thủ tướng củng cố quyền lực của mình.
Cụ thể, nhà lãnh đạo đảng Bảo thủ Erin O'Toole đã bày tỏ lo ngại về việc tổ chức một chiến dịch tranh cử trong làn sóng thứ tư của dịch bệnh và cáo buộc Thủ tướng Trudeau theo đuổi một cuộc bầu cử vì lợi ích chính trị của riêng mình.
Người dân Canada đang hài lòng với hướng đi của đất nước trong cuộc chiến chống Covid-19. Chiến dịch tiêm vaccine Covid-19 khởi đầu có vẻ chậm chạp, nhưng sau đó, nhiều người Canada đã được tiêm chủng một cách nhanh chóng.
Theo thống kê, khoảng 70% người dân đã hoàn thành tiêm chủng và Canada đã dỡ bỏ một số biện pháp phong tỏa vào mùa Hè vừa qua.
Do vậy, người dân Canada đã rất hài lòng với chính phủ của Thủ tướng Trudeau và sẵn sàng ủng hộ ông và đảng Tự do, tạo tiền đề cho một chiến thắng đầy thuyết phục lần thứ ba.
Bước ngoặt bất ngờ
Theo những khảo sát ban đầu, tỷ lệ ủng hộ cho ông Trudeau vượt trội hẳn so với các đối thủ.
Thế nhưng, khi thời điểm bỏ phiếu gần đến, nhiều cử tri Canada bỗng nhiên đặt ra nhiều câu hỏi về động thái bất thường của Thủ tướng, đặc biệt là việc vì sao phải tổ chức bầu cử sớm hơn kế hoạch 2 năm.
Thủ tướng Canada đưa ra lập luận rằng, ông cần đa số ghế trong Hạ viện để lãnh đạo công cuộc khắc phục cuộc khủng hoảng do đại dịch. Trong những tháng gần đây, Thủ tướng Trudeau nhiều lần phàn nàn về điều mà ông gọi là sự cản trở của phe đối lập.
Tuy nhiên, nhiều người cảm thấy luận điểm này không hề thuyết phục, vì hiện chính phủ thiểu số của đảng Tự do vẫn đang làm tốt nhiệm vụ đó.
Trong cuộc tổng tuyển cử năm 2019, đảng Tự do của ông Trudeau giành được tổng cộng 157/338 ghế tại Quốc hội.
Kết quả này đã giúp ông Trudeau tái đắc cử Thủ tướng lần hai, song lại không đủ để ông có thể thành lập một chính phủ đa số (ít nhất 170 ghế).
Do vậy, đảng Tự do đã đứng ra thành lập chính phủ chỉ với chưa đầy 35% số phiếu ủng hộ của người dân trên toàn quốc.
| Thủ tướng Canada Justin Trudeau trong một buổi vận động tranh cử ở Surrey, British Columbia. (Nguồn: Reuters) |
Ông Trudeau đã nắm giữ chức vụ này trong 6 năm. Là một nhân vật có tên tuổi và có sức hút với vẻ ngoài lịch lãm, song ông Trudeau đã dần mất đi sự ủng hộ.
Nhà phân tích Jenni Byrne cho rằng: “Đôi khi vị đương kim Thủ tướng không đánh giá chính xác về việc cử tri đang mong muốn thay đổi. Và sau 6 năm Trudeau, tình cảm người Canada dành cho ông đã không còn như thuở ban đầu".
Chính vì vậy, Thủ tướng Canada đang đứng trước rất nhiều thách thức, đặc biệt đến từ đối thủ “nặng ký” là đảng Bảo thủ, do ông Erin O’Toole lãnh đạo.
Từng là luật sư với 9 năm kinh nghiệm ở Hạ viện, nhưng ông O’Toole là một cái tên khá xa lạ với hầu hết cử tri Canada. Chính trị gia 48 tuổi cũng không quá nổi tiếng ở đảng Bảo thủ, khi mới chỉ lãnh đạo đảng này được hơn một năm.
Tuy vậy, thời gian qua, ông O’Toole đã đạt được nhiều bước tiến bất ngờ, vươn lên thu hẹp đáng kể khoảng cách với đương kim Thủ tướng, khiến cuộc đua tưởng như dễ dàng lại càng quyết liệt.
Hiện tại, đảng Bảo thủ đang trở lại mức ủng hộ cao của cử tri như hồi năm 2019.
Bên 8 lạng, người nửa cân
Các nhà phân tích chính trị nhận định, tỷ lệ ủng hộ của đảng Bảo thủ có thể tăng lên khoảng 5-6%, đủ để chiếm số ghế trong Hạ viện và loại ông Trudeau khỏi chiếc ghế Thủ tướng.
Cũng có ý kiến cho rằng, việc đảng Bảo thủ đạt được kết quả ủng hộ cao một phần là do đảng Tự do cũng như ông Trudeau đang ngày mất uy tín trong mắt cử tri.
Theo New York Times, thời gian qua, ông O’Toole đã định hình lại đường lối để mở rộng sức hấp dẫn của đảng, thu hút sự chú ý của nhiều cử tri hơn.
Ông đã đưa ra hàng loạt quan điểm về những vấn đề nhức nhối trong xã hội Canada như bảo vệ môi trường, giảm thiểu khí nhà kính, vấn đề quyền lợi của giới đồng tính và chuyển giới, quyền sở hữu súng đạn...
Nếu như đối tượng cử tri mà Thủ tướng Canada nhắm đến là những người trẻ tuổi, thì lãnh đạo đảng Bảo thủ hướng đến lớp người lao động, những người lo lắng về tương lai của mình thời hậu đại dịch.
Tuy nhiên, ông O’Toole lại không có được sức hút về hình ảnh cũng như kinh nghiệm chính trị như ông Trudeau.
Do vậy, dù tỷ lệ ủng hộ cho ông Trudeau có giảm sút, nhưng đó có thể vẫn là chưa đủ để ông O’Toole có thể thực sự tạo ra sự khác biệt.
Quyết định cuối cùng sẽ phụ thuộc vào các cử tri.