| Ba cảng ở Ukraine bắt đầu khôi phục hoạt động theo thỏa thuận giữa nước này với Nga, dưới sự bảo trợ của Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc. (Nguồn: Aljazeera) |
Thông báo được Hải quân Ukraine đăng trên mạng xã hội nêu rõ, hoạt động tại các cảng Odessa, Chernomorsk và Pivdennyi đã được khôi phục theo thỏa thuận.
Theo đó, khi hoạt động xuất khẩu được nối lại, các tàu hàng sẽ được hộ tống khi ra vào các cảng. Hiện Hải quân Ukraine vẫn đang xác định các lộ trình an toàn.
Nga và Ukraine đều là những nhà xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, kể từ khi xung đột nổ ra hồi cuối tháng 2, hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine đã bị gián đoạn nghiêm trọng do các cảng bị phong tỏa và nguy cơ từ những thủy lôi rải dưới biển Đen.
Hồi tuần trước, Kiev và Moscow đã nhất trí một cơ chế, với sự bảo trợ của Thổ Nhĩ Kỳ và Liên hợp quốc (LHQ), cho phép nối lại hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ 3 cảng của Ukraine sau thời gian bị gián đoạn do ảnh hưởng của xung đột.
Cùng ngày, Phó tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề nhân đạo Martin Griffiths cho biết, con tàu đầu tiên chở ngũ cốc của Ukraine qua Biển Đen có thể rời cảng ngày 29/7 và đến Somalia trong hành trình sẽ kéo dài 6 tuần.
Theo ông Griffiths, những con tàu đầu tiên đã chất đầy ngũ cốc sẽ rời cảng và sau đó những tàu mới, được Thổ Nhĩ Kỳ kiểm tra, sẽ được phép đến các cảng.
Đối với các tàu đến các cảng của Ukraine, việc kiểm tra sẽ được thực hiện tại một cảng của Thổ Nhĩ Kỳ. Điều này dễ thực hiện hơn, để đảm bảo rằng các tàu này không có hàng lậu và vũ khí.
Các quan sát viên từ LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ sẽ có mặt tại cảng Odessa để đảm bảo ngũ cốc được vận chuyển và các tàu ra khơi.
Đại diện LHQ cho biết thêm, cùng với ngũ cốc, Ukraine sẽ xuất khẩu phân bón. Hơn 25 triệu tấn ngũ cốc đang có sẵn tại 3 cảng của nước này để chờ được xuất đi trong khi hàng chục tàu hàng bị mắc kẹt tại các cảng trong khoảng 5 tháng qua cũng đang chuẩn bị để khởi hành.
Trong khi đó, tàu chở hàng rời Rozhen của Bulgaria sẽ là con tàu đầu tiên rời cảng Chornomorsk của Ukraine trong những ngày tới, vận tải 40.000 tấn ngô tới Anh. Con tàu này cập cảng Chernomorsk từ ngày 21/2 và vẫn chưa rời cảng.
Trước đó, ngày 27/7, Thổ Nhĩ Kỳ khánh thành Trung tâm điều phối chung (JCC) tại thành phố Istanbul nhằm giám sát việc triển khai quy trình vận chuyển ngũ cốc từ Ukraine.
Bộ trưởng Akar nêu rõ, JCC có chức năng đảm bảo việc vận chuyển ngũ cốc từ 3 cảng của Ukraine diễn ra an toàn. Bên cạnh việc giám sát các tàu xuất cảng, JCC cũng kiểm tra xem trên các tàu đến cảng có vũ khí hay không. Các tàu đến và đi từ các cảng của Ukraine sẽ đi qua hải phận Thổ Nhĩ Kỳ.
Các bên tham gia ký kết thỏa thuận cùng chỉ định người đại diện tại JCC để giám sát triển khai kế hoạch, theo đó, có khoảng 20 nhân sự từ Ukraine, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và LHQ sẽ làm việc tại trung tâm này.