Biển Đông và con đường kiên định ta đang đi!

Đại sứ Phạm Quang Vinh
Nguyên Thứ trưởng Ngoại giao
Năm 2023 là năm tình hình thế giới nhìn chung rất bất ổn, môi trường an ninh phức tạp, bùng phát nhiều xung đột với các điểm nóng như Trung Đông, bán đảo Triều Tiên, xung đột Nga-Ukraine, eo biển Đài Loan.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Bộ Ngoại giao phối hợp với Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Bỉ) tại Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc tế “Luật pháp về biên giới lãnh thổ: Giá trị và thực tiễn vận dụng”  tại Hà Nội, ngày 7/9/2023. (Nguồn: dangcongsan.vn)
Bộ Ngoại giao phối hợp với Phái đoàn Wallonie-Bruxelles (Bỉ) tại Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc tế “Luật pháp về biên giới lãnh thổ: Giá trị và thực tiễn vận dụng” tại Hà Nội, ngày 7/9/2023. (Nguồn: dangcongsan.vn)

Trong bối cảnh đó, tình hình Biển Đông vẫn diễn biến phức tạp. Những va chạm và cọ xát, kể cả chiếu tia laser, đâm va hay phun vòi rồng, giữa Trung Quốc và Philippines đã gây không ít quan ngại cho khu vực, nhưng đó chỉ là một phần.

Năm 2023 là dịp để nhìn lại chiều dài bất ổn, phức tạp của tình hình Biển Đông trong nhiều năm qua. Trước hết, đó là việc vẫn tiếp tục có những hành vi vi phạm luật pháp quốc tế, xâm phạm vào vùng biển hợp pháp của các nước khác. Thứ hai, vẫn thiếu việc thực hiện hiệu quả các cam kết về các biện pháp kiềm chế, xây dựng lòng tin. Thứ ba và cũng là điều rất đáng quan ngại, đó là việc tiếp tục các hành vi sử dụng sức mạnh để tìm cách áp đặt các yêu sách chủ quyền phi lý, nhất là các biện pháp mà người ta vẫn gọi là chiến thuật vùng xám hay phi quân sự trá hình.

Rõ ràng, khu vực cần phải nỗ lực nhiều hơn nữa, nhất là đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS 1982); tăng cường các cơ chế về xây dựng lòng tin, kiềm chế và không làm phức tạp tình hình; đặc biệt là phản đối hành vi sử dụng áp đặt, xâm phạm trái phép vùng biển của các nước khác.

ASEAN với nỗ lực không ngừng

Trong năm qua, ASEAN tiếp tục có nhiều nỗ lực về xây dựng cộng đồng; tăng cường hợp tác kết nối với các đối tác; thúc đẩy tôn trọng luật pháp quốc tế, phát huy vai trò trung tâm trong các vấn đề khu vực, trong đó có về vấn đề Biển Đông. Vai trò và tiếng nói của ASEAN được các nước ủng hộ và đánh giá cao.

Về Biển Đông, đáng chú ý: Thứ nhất, hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở Biển Đông là vấn đề quan tâm chung của ASEAN và khu vực, được đề cập tại các hội nghị và văn kiện của ASEAN.

Thứ hai, ASEAN tiếp tục nhấn mạnh các nguyên tắc về tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, kiềm chế, không làm phức tạp thêm tình hình, xây dựng lòng tin, giải quyết hòa bình các tranh chấp.

Thứ ba, tiếp tục thúc đẩy tham vấn ASEAN - Trung Quốc để thực hiện đầy đủ Tuyên bố DOC và xây dựng Bộ quy tắc ứng xử COC thực chất và hiệu quả, đồng thời nhấn mạnh các bên cần tạo môi trường thuận lợi cho các đàm phán này bằng việc không làm phức tạp tình hình trên biển.

Thứ tư, điểm đáng chú ý là trong năm qua, lần đầu tiên ASEAN ra Tuyên bố về thúc đẩy “không gian biển ở Đông Nam Á” hòa bình ổn định ở cấp Bộ trưởng Ngoại giao. Tuyên bố trên có ý nghĩa quan trọng. Trước hết, đó là gắn Biển Đông với hòa bình ổn định của cả khu vực và không gian biển Đông Nam Á nói chung. Thứ hai, từ đó gắn với trách nhiệm, vai trò trung tâm của ASEAN cũng như các cơ chế hợp tác của ASEAN với các đối tác đối với hòa bình, ổn định và hợp tác phát triển ở Đông Nam Á, trong đó có về Biển Đông. Thứ ba, các quá trình này sẽ song hành bổ sung cho nhau, cùng phấn đấu vì mục tiêu chung là hòa bình ổn định và hợp tác phát triển ở khu vực, trong đó có không gian biển Đông Nam Á và Biển Đông. Trong khi đó, ASEAN tiếp tục thúc đẩy đối thoại ASEAN-Trung Quốc về thực hiện DOC và xây dựng COC về Biển Đông.

Việt Nam với tinh thần nhất quán

Việt Nam nhất quán đối với các vấn đề trên biển, kiên quyết, kiên trì về chủ quyền, quyền chủ quyền và các lợi ích hợp pháp tại các vùng biển của mình. Việt Nam đã nhiều lần ra tuyên bố về vấn đề này; đồng thời phản đối các hành vi xâm phạm vùng biển của Việt Nam; yêu cầu các bên tuân thủ luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Việt Nam nhất quán coi trọng và ủng hộ ASEAN phát huy vai trò trung tâm và đóng góp tích cực, trách nhiệm vào hòa bình, ổn định, hợp tác phát triển ở khu vực, trong đó có Biển Đông.

Trước hết, nhấn mạnh hòa bình, an ninh, an toàn, tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông. Thứ hai, là vấn đề tuân thủ luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. Thứ ba, là giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế, đồng thời kiềm chế, xây dựng lòng tin, không làm phức tạp tình hình. Thứ tư, thúc đẩy ASEAN - Trung Quốc thực hiện đầy đủ DOC và tiến tới một COC thực chất, hiệu quả, phù hợp với luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Cuối cùng, ASEAN cần phải lên tiếng về các hành vi xâm phạm vùng biển hợp pháp của các nước khác, vi phạm luật pháp quốc tế và gây phức tạp tình hình, trong khi tiếp tục phát huy vai trò về các vấn đề thuộc lợi ích chung của khu vực.

Phiên làm việc đầu tiên của Hội thảo. (Nguồn: TTXVN)
Phiên làm việc đầu tiên của Hội thảo khoa học quốc tế về Biển Đông lần thứ 15. (Nguồn: TTXVN)

Năng lực hóa giải thách thức

Năm 2024 dự báo còn nhiều diễn biến phức tạp, trong khi Biển Đông tiếp tục tiềm ẩn các cơn sóng ngầm và nguy cơ rủi ro, bất ổn.

Do đó, ASEAN càng cần tiếp tục phát huy kết quả đã đạt được và tăng cường hơn nữa vai trò của mình đối với hòa bình, ổn định và hợp tác ở Đông Nam Á, châu Á - Thái Bình Dương, cũng như ở Biển Đông. Theo đó cần:

Một là, ASEAN cần nhấn mạnh lại các nguyên tắc của khối về hòa bình, an ninh, ổn định, hợp tác phát triển của khu vực cũng như về vấn đề Biển Đông, đặc biệt là việc tuân thủ luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982.

Hai là, thúc đẩy ASEAN - Trung Quốc nỗ lực thực hiện DOC và đàm phán một COC hiệu lực, hiệu quả, dựa vào luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982.

Ba là, ASEAN cần đẩy mạnh việc xây dựng các chuẩn mực ứng xử chung ở khu vực, trong đó có không gian biển Đông Nam Á, phát huy các nguyên tắc và văn kiện đã có của ASEAN vốn đã được các nước đối tác ủng hộ, như Hiệp ước Hữu nghị hợp tác Đông Nam Á (TAC) và Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (AOIP).

Bốn là, phát huy các cơ chế của ASEAN và gắn kết với các đối tác, cùng đóng góp vào hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực, trong đó có không gian biển Đông Nam Á và Biển Đông.

Năm là, thúc đẩy cộng đồng quốc tế ủng hộ vai trò và các nỗ lực của ASEAN ở khu vực và trong vấn đề Biển Đông, bao gồm cả việc lên tiếng phản đối các hành vi xâm phạm vùng biển hợp pháp của nước khác.

Với những kết quả vừa qua, tin tưởng rằng ASEAN sẽ tiếp tục phát triển và phát huy hơn nữa vai trò trung tâm đối với hòa bình và hợp tác phát triển ở khu vực, tiếp tục đóng góp tích cực vào xây dựng khu vực Biển Đông hòa bình, ổn định và xây dựng lòng tin, trên cơ sở tuân thủ luật pháp quốc tế và UNCLOS 1982. Trong năm 2024, với vai trò tích cực và trách nhiệm, Lào chắc chắn sẽ đảm nhận thành công vai trò Chủ tịch ASEAN của mình và đóng góp hiệu quả cho sự phát triển của Cộng đồng ASEAN, cũng như hòa bình và hợp tác ở khu vực.

Đảng ta là đạo đức, là văn minh, Đảng ta thật là vĩ đại

Đảng ta là đạo đức, là văn minh, Đảng ta thật là vĩ đại

Kỷ niệm 94 năm ngày thành lập Đảng (3/2/1930-3/2/2024) cũng là lúc đất nước đón Xuân Giáp Thìn. “Mừng Đảng, mừng Xuân, mừng Đất nước”- ...

Thế giới 40 năm qua và những tác động đến đường lối đối ngoại của Việt Nam

Thế giới 40 năm qua và những tác động đến đường lối đối ngoại của Việt Nam

Chiều 28/12, Học viện Ngoại giao tổ chức Hội thảo khoa học “Tình hình khu vực và thế giới 40 năm qua và tác động ...

Ngoại trưởng ASEAN ra Tuyên bố về duy trì và thúc đẩy ổn định không gian biển ở Đông Nam Á

Ngoại trưởng ASEAN ra Tuyên bố về duy trì và thúc đẩy ổn định không gian biển ở Đông Nam Á

'Chúng tôi theo dõi sát sao và quan ngại về những diễn biến gần đây ở Biển Đông', Tuyên bố Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ...

Biển Đông và sự khao khát hoà hợp giữa Trung Quốc với các đối tác ASEAN

Biển Đông và sự khao khát hoà hợp giữa Trung Quốc với các đối tác ASEAN

Theo bài viết mới đăng trên trang mạng news.cgtn.com (Indonesia), nỗ lực tìm kiếm hòa bình trong khu vực, việc hiện thực hóa Bộ quy ...

Hợp tác ASEAN năm 2024: Bước chuyển quan trọng của tiến trình xây dựng Cộng đồng

Hợp tác ASEAN năm 2024: Bước chuyển quan trọng của tiến trình xây dựng Cộng đồng

Ngày 29/1, tại Luang Prabang (Lào), Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã chính thức khai mạc, khởi đầu cho Năm ASEAN 2024 ...

Xem nhiều

Đọc thêm

Ấn tượng BST 'Nét xưa' lấy cảm hứng từ vẻ đẹp truyền thống của áo dài Việt

Ấn tượng BST 'Nét xưa' lấy cảm hứng từ vẻ đẹp truyền thống của áo dài Việt

NTK Châu Loan giới thiệu bộ sưu tập 'Nét xưa' với những thiết kế lấy cảm hứng từ vẻ đẹp truyền thống của áo dài Việt Nam.
Nạn đói ở Sudan: Liên hợp quốc tăng cường viện trợ lương thực tới những khu vực khó tiếp cận

Nạn đói ở Sudan: Liên hợp quốc tăng cường viện trợ lương thực tới những khu vực khó tiếp cận

Chương trình Lương thực thế giới của Liên hợp quốc (WFP) sẽ tăng viện trợ lương thực khắp Sudan, tiếp cận hàng triệu người dân ở các khu vực biệt ...
Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Theo chuyên gia Thái Lan, chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm diễn ra khi 2 quốc gia ASEAN đang điều hướng thay đổi địa chính trị nhanh ...
Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Malaysia

Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Malaysia

Trưa 23/11, Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam đã kết thúc tốt đẹp chuyến thăm chính thức Malaysia từ ngày ...
Tăng cường hợp tác Việt Nam - Dominica trong lĩnh vực xây dựng

Tăng cường hợp tác Việt Nam - Dominica trong lĩnh vực xây dựng

Ngày 21/11, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị đã có cuộc hội đàm với Bộ trưởng Bộ Nhà ở, Môi trường sống và Xây dựng Cộng hòa Dominica Carlos Bonilla Sánchez.
Lịch cúp điện Bạc Liêu hôm nay ngày 24/11/2024

Lịch cúp điện Bạc Liêu hôm nay ngày 24/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Bạc Liêu theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 24/11/2024.
Kiến tạo lòng tin, thúc đẩy đối thoại

Kiến tạo lòng tin, thúc đẩy đối thoại

ADMM+ ngày càng thể hiện vai trò là nền tảng cho hợp tác trên thực tế và có ý nghĩa giữa ASEAN với các nước bên ngoài khu vực trong lĩnh vực an ninh.
Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Bước đi lịch sử tại Hội nghị thượng đỉnh G20

Đánh thuế giới siêu giàu là một trong những chủ đề quan trọng tại Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới.
Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Thế giới sẽ thế nào khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng

Trở lại Nhà Trắng một cách mạnh mẽ, áp đảo, Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ 'đối đãi' với thế giới như thế nào trong nhiệm kỳ 2.0 vẫn là câu hỏi bỏ ngỏ.
Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Tuần lễ cấp cao APEC 2024: Thúc đẩy nguyên tắc đa phương

Không chỉ thúc đẩy hợp tác khu vực, Tuần lễ cấp cao APEC từ 10 đến 16/11 tại Peru còn là cơ hội để thúc đẩy các nguyên tắc đa phương.
Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel-Iran: Trả đũa trong tính toán

Israel tiến hành tập kích đường không vào nhiều mục tiêu ở Iran. Đợt tấn công trả đũa của Israel có những điểm đáng chú ý và đặt ra nhiều vấn đề.
Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Phần Lan-Trung Quốc: Van giảm áp

Không chỉ thúc đẩy quan hệ song phương, chuyến thăm Trung Quốc của Tổng thống Phần Lan còn góp phần ổn định quan hệ Trung Quốc EU...
Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Chuyên gia Thái Lan: Chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm thể hiện cách tiếp cận lấy ASEAN làm trung tâm

Theo chuyên gia Thái Lan, chuyến thăm Malaysia của Tổng Bí thư Tô Lâm diễn ra khi 2 quốc gia ASEAN đang điều hướng thay đổi địa chính trị nhanh chóng.
Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Một Iran 'rất khác' sẽ khiến ông Trump phải đau đầu!

Rất có thể chính sách 'gây áp lực tối đa' của Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ không còn tác dụng với Iran khi ở thời điểm hiện nay.
Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Ông Donald Trump 'tái xuất': Cục diện Nam bán cầu có đảo chiều?

Sự trở lại của ông Donald Trump không chỉ đánh dấu bước ngoặt trong chính trị Mỹ mà còn hứa hẹn ảnh hưởng sâu rộng đến khu vực Nam bán cầu.
'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

'Hạt hòa bình' gieo mầm ngoại giao nông sản Mỹ-Trung

Nhóm các nhà nghiên cứu Mỹ và Trung Quốc đang tiến hành dự án 'hạt hòa bình' nhằm thúc đẩy cân bằng thương mại nông nghiệp giữa hai nước.
Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Xung đột Nga-Ukraine: Đoán ý đồ người kế nhiệm, Tổng thống Biden đi thêm nước cờ 'một mũi tên trúng hai đích'

Mặc dù sắp mãn nhiệm nhưng Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có một quyết định quan trọng liên quan đến xung đột Nga-Ukraine.
Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Cái 'gật đầu muộn mằn' của Tổng thống Biden với Ukraine: Thay đổi cục diện hay thêm dầu vào lửa?

Tổng thống Joe Biden đã quyết định 'xé rào' vũ khí cho Ukraine. Tuy nhiên, những 'đòn giáng' không thể tạo ra bằng lời nói.
Phiên bản di động