Bộ trưởng Ngoại giao Brazil thăm Việt Nam: Minh chứng cho quyết tâm cao thúc đẩy quan hệ, gửi tới Việt Nam lời mời quan trọng

Xin Đại sứ chia sẻ ý nghĩa và những nội dung trọng tâm trong chuyến thăm Việt Nam lần này của Bộ trưởng Ngoại giao Brazil, đặc biệt trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm nay?

Tôi khẳng định chuyến thăm chính thức Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Brazil Mauro Vieira (9-11/4) có ý nghĩa vô cùng quan trọng trong việc cụ thể hoá các quan hệ hợp tác song phương giữa Việt Nam và Brazil, thúc đẩy hơn nữa quan hệ hợp tác, làm sâu sắc và thực chất hơn mối quan hệ Đối tác toàn diện, đặc biệt là sau chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới Brazil (9/2023) và trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao trong năm 2024.

Chuyến thăm chính thức tới Việt Nam của Bộ trưởng Mauro Vieira là chuyến thăm thứ hai cấp Bộ trưởng của Brazil từ sau chuyến thăm Brazil của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và là chuyến thăm chính thức của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Brazil sau 6 năm tới Việt Nam, kể từ năm 2018. Điều này minh chứng cho sự nhất trí cao giữa hai nước trong việc thúc đẩy các cuộc tiếp xúc và trao đổi đoàn trên tất cả các kênh; những nỗ lực trong việc chia sẽ những giá trị chung như hòa bình, hợp tác và mục tiêu phát triển bền vững; xây dựng mối quan hệ bền chặt dựa trên tình hữu nghị và tôn trọng lẫn nhau, đồng thời bày tỏ hài lòng trước những tiến bộ đạt được trong 35 năm quan hệ ngoại giao.

Đây là chuyến thăm sẽ bàn bạc cụ thể hơn về các lĩnh vực mà hai nước đã ký kết trong các văn kiện hợp tác; thảo luận về các cơ chế hợp tác trong những lĩnh vực tiềm năng chưa được khai thác, như hợp tác khoa học và công nghệ; thúc đẩy hơn nữa các cơ chế đối thoại, kế hoạch hành động để tăng cường hiểu biết hơn nữa giữa các doanh nghiệp và nhân dân hai nước; chuyển lời mời tham dự G20 của Tổng thống Brazil Lula da Silva tới Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính.

Trong năm 2024, Đại sứ kỳ vọng như thế nào về một dấu mốc mới trong quan hệ song phương? Đại sứ có thể chia sẻ những kế hoạch trọng điểm để kỷ niệm 35 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam-Brazil?

Để tiếp tục đà phát triển quan hệ hai nước trên cả ba kênh Đối ngoại Đảng, Ngoại giao nhà nước và Đối ngoại nhân dân, trong năm 2024 - năm kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Brazil (8/5/1989-8/5/2024), tôi kỳ vọng hai bên sẽ tiếp tục thực hiện trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, thúc đẩy hợp tác giữa các bộ, ngành, địa phương và tăng cường các hoạt động giao lưu nhân dân, đặc biệt là Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự Hội nghị cấp cao G20 theo lời mời của Tổng thống Brazil diễn ra tại thành phố Rio de Janeiro vào tháng 11 tới và chuyến thăm của Tổng thống Brazil Lula da Silva tới Việt Nam trong thời gian sớm nhất trong nhiệm kỳ của mình. Tôi hy vọng các hoạt động này sẽ có sự đồng hành và ủng hộ của các doanh nghiệp hai nước liên quan đến các lĩnh vực khoa học - công nghệ, nông nghiệp, chế biến nông sản, thể thao, du lịch, y tế, giáo dục...

Nhân dịp kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam-Brazil, Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động tuyên truyền, sự kiện để quảng bá hình ảnh về đất nước, con người, văn hoá dân tộc Việt Nam, một đất nước Việt Nam đổi mới, thân thiện, chủ động hội nhập, một đối tác có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế tới bạn bè Brazil và khu vực Nam Mỹ. Trong năm 2024, Đại sứ quán đã tổ chức và dự kiến triển khai các trọng tâm như sau:

Ngày 15/3, Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã tổ chức buổi Gặp gỡ Hữu nghị Việt Nam-Brazil để thông báo về các chương trình dự kiến tổ chức trong năm 2024 và kêu gọi sự ủng hộ, hỗ trợ của Chính phủ, cũng như chính quyền Đặc khu thủ đô Brasilia đối với các hoạt động, sự kiện kỷ niệm do Đại sứ quán tổ chức.

Trong năm nay, Brazil cũng là một trong hai nước được Chính phủ Việt Nam chọn là nước để tổ chức sự kiện Ngày Việt Nam với các chương trình văn hoá - nghệ thuật đặc sắc, nghệ thuật truyền thống và đương đại. Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil kiến nghị kết hợp tổ chức Ngày Việt Nam vào thời điểm Thủ tướng Chính phủ tham dự G20 tại thành phố Rio de Janeiro và chính quyền thành phố sẵn sàng ủng hộ và cam kết sẽ hỗ trợ các yêu cầu của Việt Nam. Trong thời gian tới, Đại sứ quán sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan của Việt Nam và Brazil để sớm chọn được thời gian và địa điểm phù hợp.

Bên cạnh đó, Đại sứ quán dự kiến sẽ tuyên truyền, tổ chức các hoạt động, sự kiện kỷ niệm những ngày Lễ lớn của Việt Nam và về Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị lãnh tụ vĩ đại của dân tộc Việt Nam, cụ thể như việc tổ chức Buổi Lễ kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954-7/5/2024) và 134 năm Ngày sinh của Bác (19/5/1890-19/5/2024). Ngoài ra, Đại sứ quán sẽ phối hợp với các cơ quan trong nước trong việc tiến hành xác minh nơi mà năm 1912 Nguyễn Ái Quốc/Hồ Chí Minh đã đặt chân tới, sống và làm việc trong 6 tháng để tìm hiểu đời sống thợ thuyền, thủy thủ Brazil tại cảng Rio de Janeiro trên hành trình Người đi tìm đường cứu nước.

Tôi cũng hy vọng trong thời gian tới cũng sẽ thúc đẩy giao lưu thể thao, văn hóa-nghệ thuật, giao lưu nhân dân, đặc biệt du lịch cũng là lĩnh vực tiềm năng mà tôi cho rằng hai bên có rất nhiều dư địa để khai thác. Việt Nam và Brazil đều là hai quốc gia có những di sản văn hóa, lịch sử đặc sắc. Số lượng du khách Brazil tới Việt Nam tăng dần đều trong những năm gần đây. Các doanh nghiệp lữ hành Brazil rất quan tâm khai thác thị trường Việt Nam và ngược lại.

Nền tảng hợp tác kinh tế giữa hai nước đã có nhiều điểm nhấn tích cực, Brazil tiếp tục duy trì vị trí đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh. Trên cơ sở đó, Đại sứ có thể chia sẻ những ấp ủ trong hoạt động ngoại giao kinh tế thời gian tới?

Năm 2023, quy mô nền kinh tế của Việt Nam không ngừng được nâng lên, đạt 430 tỷ USD, trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 trong ASEAN và thứ 35 trong 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới. Trên cơ sở đó, đời sống của người dân Việt Nam được cải thiện rõ rệt trên tất cả các mặt.

Trong chuyến thăm chính thức của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tới Brazil, hai nhà lãnh đạo hoan nghênh các hoạt động trao đổi kinh tế song phương ngày càng tăng giữa Việt Nam và Brazil trong những năm gần đây và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thúc đẩy hơn nữa thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Brazil tiếp tục duy trì vị trí đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh, tính đến hết năm 2023, trao đổi thương mại Việt Nam-Brazil đã đạt 7,11 tỷ USD, tăng 5% so với năm 2022.

Trong hai tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa giữa Việt Nam và Brazil đạt 1,52 tỷ USD, tăng 39% so với cùng kỳ năm trước, trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Brazil đạt 453 triệu USD, nhập khẩu từ Brazil với giá trị 1,06 tỷ USD, tăng 47% so với cùng kỳ năm trước.

Với điểm sáng trong quan hệ song phương là kinh tế-thương mại, hai bên cùng khẳng định cam kết phấn đấu tăng kim ngạch song phương lên 10 tỷ USD năm 2025 và 15 tỷ USD năm 2030. Không chỉ vậy, 4 văn kiện quan trọng được ký kết trong chuyến thăm liên quan đến lĩnh vực ngoại giao, giáo dục - đào tạo, quốc phòng, nông nghiệp cũng sẽ góp phần giúp khai thác triệt để các lĩnh vực mà hai bên có thế mạnh.

Nhân dịp kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước, Việt Nam và Brazil sẽ tiếp tục tăng cường trao đổi đoàn cấp cao và các cấp, tôi hy vọng doanh nghiệp hai nước có thể kết hợp đi cùng để tăng cường hiểu biết lẫn nhau và tìm kiếm khả năng mở rộng hợp tác kinh doanh trong các lĩnh vực hai bên có thể bổ trợ cho nhau như dịch vụ hậu cần, phát triển xanh, chuyển đổi số, năng lượng tái tạo, biến đổi khí hậu và đổi mới sáng tạo.

Trong Quý 1/2024, doanh nghiệp hai bên đã có nhiều cơ hội để gặp gỡ, kết nối và tìm kiếm khả năng hợp tác như đoàn 75 doanh nghiệp Brazil đã sang Việt Nam để tham dự Hội chợ Thực phẩm và khách sạn tại thành phố Hồ Chí Minh và Hội thảo Thương mại Việt Nam-Brazil tại Hà Nội nhân chuyến thăm Việt Nam của Thứ trưởng, Bộ Nông nghiệp và Chăn nuôi Brazil Roberto Serroni Perosa (3/2024); đoàn doanh nghiệp Việt Nam sang Brazil để tham dự Hội chợ tại bang Santa Catarina (4/2024).

Ngoài ra, do khoảng cách về địa lý, tôi đánh giá doanh nghiệp Việt Nam và Brazil cần có các cơ chế trao đổi thông tin về thị trường, thế mạnh trong các lĩnh vực của hai bên, tiềm năng hợp tác và phát triển một cách thiết thực, hiệu quả. Chính vì vậy, trong năm nay, Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil sẽ phối hợp chặt chẽ với bộ phận Thương vụ đẩy mạnh và duy trì quan hệ với Liên đoàn Công nghiệp Quốc gia, Liên đoàn Công nghiệp bang São Paulo, Liên đoàn Công nghiệp bang Rio de Janeiro và phối hợp với các cơ quan chức năng của Việt Nam và Brazil tổ chức các Hội thảo/Diễn đàn trực tiếp kết hợp trực tuyến cho các doanh nghiệp hai bên tham dự.

Được biết, Đại sứ quán đang nỗ lực tìm và xác minh những dấu ấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh trên đất nước Brazil, xin Đại sứ cho biết ý nghĩa của những nỗ lực này?

Tôi đánh giá việc triển khai thực hiện đề án “Tôn vinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Anh hùng giải phóng dân tộc Việt Nam, Nhà văn hoá kiệt xuất, ở nước ngoài” là vô cùng quan trọng, đặc biệt là nhân dịp kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Brazil.

Qua quá trình tìm hiểu sơ bộ, khảo sát thực địa và thông tin từ chính quyền thành phố Rio de Janeiro, năm 1912, trên hành trình đi tìm đường cứu nước, vì lao lực khi làm việc trên tàu nên Bác đã được thuyền trưởng cho dừng chân tại cảng Rio de Janeiro để điều trị và sẽ quay trở lại đón Bác trong chuyến cập cảng tiếp theo.

Bác đã sinh sống tại khu vực Santa Teresa (phố Joaquim Silva) - khu vực sinh sống của công nhân, thợ thuyền để tìm hiểu về đời sống của con người tại Brazil và làm việc tại khu vực Lapa (phố Mem de Sá) - khu vực kinh doanh khách sạn, nhà hàng, quán bar, nơi tiếp xúc với tầng lớp trung và thượng lưu. Hai khu vực này sát cạnh nhau nên thuận lợi cho việc sinh sống, làm việc và tìm hiểu về đời sống, các cuộc đấu tranh của giai cấp công nhân, thủy thủ tại thành phố Rio de Janeiro trong vòng 6 tháng. Hiện nay, qua thời gian có nhiều sự thay đổi nên không thể xác định chính xác chỗ ở của Bác. Tuy nhiên, chính quyền bang và thành phố đều biết câu chuyện về Bác tại thành phố Rio de Janeiro.

Năm 2022, Brazil đã sản xuất một bộ phim tư liệu mang tên "Hồ Chí Minh ở Rio", bộ phim kể về cuộc phỏng vấn một người Brazil, là cháu của người bạn thân của Bác vào thời điểm đó.

Trong thời gian tới, Đại sứ quán sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong nước và phía chính quyền thành phố Rio de Janeiro để tiến hành xác minh, kiến nghị các hình thức lưu niệm/tưởng niệm về hành trình của Bác tại thành phố Rio de Janeiro. Phía bạn đồng ý và ủng hộ việc đặt biển đồng tại một khu vực bảo tàng của thành phố, đặt tên con đường Việt Nam, hoặc hai bên có thể phối hợp để vẽ tranh tường về Bác đánh dấu hành trình của Bác tại thành phố Rio de Janeiro (nét văn hoá của thành phố).