Bộ trưởng Ngoại giao Winston Peters thăm Việt Nam: Minh chứng cho định hướng mới của New Zealand, thúc đẩy mục tiêu hợp tác trong tình hình mới

Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phu nhân dự lễ đón chính thức do Thủ tướng New Zealand Christopher Luxon và Phu nhân chủ trì ngày 11/3/2024. (Ảnh: Tuấn Anh)

Nhân dịp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Winston Peters thăm chính thức Việt Nam và đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-New Zealand lần thứ 2 (5-6/6), Đại sứ Việt Nam tại New Zealand Nguyễn Văn Trung chia sẻ với Báo Thế giới & Việt Nam kỳ vọng về chuyến thăm và những lĩnh vực cần "bứt tốc" trong hợp tác song phương.

Xin Đại sứ cho biết tầm quan trọng của chuyến thăm Việt Nam lần này của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Winston Peters, đồng chủ trì Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam-New Zealand lần thứ 2?

Việt Nam là nước đầu tiên Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao New Zealand Winston Peters đến thăm trong khuôn khổ chuyến công du Đông Nam Á từ ngày 5-12/6. Đây là chuyến thăm đầu tiên tới khu vực kể từ khi ông Peters đảm nhiệm cương vị này trong chính phủ liên minh tại New Zealand.

Chuyến thăm minh chứng cho định hướng mới trong chính sách đối ngoại của New Zealand, trong đó đặt Đông Nam Á vào nhóm đối tác ưu tiên hàng đầu của nước này, chỉ sau Australia và các quốc đảo Nam Thái Bình Dương. New Zealand đánh giá cao vai trò và vị thế của Việt Nam tại khu vực Đông Nam Á, được đánh giá là nơi mang lại động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế New Zealand.

"Chuyến thăm minh chứng cho định hướng mới trong chính sách đối ngoại của New Zealand, trong đó đặt Đông Nam Á vào nhóm đối tác ưu tiên hàng đầu của nước này, chỉ sau Australia và các quốc đảo Nam Thái Bình Dương".

Diễn ra chỉ hơn hai tháng sau chuyến thăm chính thức New Zealand của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính với nhiều kết quả mang ý nghĩa đột phá chiến lược, chuyến thăm của Ngoại trưởng Peters là dịp để Bộ Ngoại giao hai nước, thông qua cơ chế Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao định kỳ, thảo luận các biện pháp để triển khai các thỏa thuận cấp cao đã đạt được.

Hai bên cũng tập trung nỗ lực thực hiện thành công Kế hoạch hành động 2021-2024, xác định ưu tiên và định hướng mới cho Kế hoạch các năm tiếp theo, mà dấu mốc quan trọng là hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao hai nước vào năm 2025.

Đại sứ nhận định như thế nào về nhịp độ trao đổi đoàn cao cấp giữa hai nước thời gian vừa qua?

Điều rõ ràng nhận thấy là thời gian vừa qua, trao đổi đoàn giữa hai nước đã tăng mạnh, cả về số lượng đoàn và cấp độ các chuyến thăm.

Ngay sau khi New Zealand mở cửa sau đại dịch Covid-19 vào tháng 8/2022, hai bên đã gia tăng trao đổi đoàn các cấp, kể cả ở cấp người đứng đầu Chính phủ và Quốc hội hai nước. Có thể kể đến các chuyến thăm của Thủ tướng New Zealand tới Việt Nam và Chủ tịch Quốc hội nước ta thăm New Zealand trong năm 2022.

Gần đây nhất, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính là người đứng đầu chính phủ đầu tiên làm khách mời chính thức của Chính phủ mới tại New Zealand. Trong khuôn khổ chuyến thăm vào tháng 3 vừa qua, Thủ tướng và lãnh đạo của nhiều bộ, ngành cũng đã có nhiều tiếp xúc, trao đổi quan trọng, ký kết thỏa thuận hợp tác với các đối tác New Zealand, định hướng sâu sắc hơn quan hệ hợp tác song phương.

Đại sứ Nguyễn Văn Trung phát biểu tại Hội nghị xúc tiến thương mại và đầu tư của tỉnh Nam Định tổ chức tại thành phố Auckland, trung tâm kinh tế của New Zealand. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại New Zealand)

Lãnh đạo cấp cao hai nước có nhiều tiếp xúc, trao đổi bên lề các hội nghị quốc tế lớn tại khu vực hay trong các định chế đa phương quốc tế. Trong năm 2023, gần 20 đoàn công tác của các bộ, ngành và địa phương của Việt Nam đã có các chuyến thăm, làm việc, tham gia học tập, đào tạo tại New Zealand.

Nhịp độ trao đổi đoàn thời gian qua đã góp phần thúc đẩy việc thực hiện thành công nhiều mục tiêu đặt ra trong khuôn khổ Đối tác chiến lược giữa hai nước trong tình hình mới, bất chấp nhiều khó khăn của giai đoạn phục hồi sau đại dịch, bối cảnh địa chính trị và kinh tế thế giới phức tạp hiện nay.

Năm 2025, hai nước sẽ kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao, Đại sứ có thể chia sẻ những kế hoạch hợp tác quan trọng sớm “cán đích” để kỷ niệm dấu mốc lịch sử này của quan hệ song phương?

Năm 2025 là dấu mốc quan trọng trong quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam và New Zealand, đánh dấu 50 năm hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao (19/6/1975-19/6/2025) và 5 năm triển khai quan hệ Đối tác chiến lược.

Đây cũng là năm tiền đề quan trọng, đặt cơ sở cho các giai đoạn phát triển tiếp theo của quan hệ hai nước, trong bối cảnh thế giới và khu vực đang có nhiều vận động và chuyển biến khiến mọi quốc gia đều phải điều chỉnh các mục tiêu chính sách để đảm bảo an ninh và phát triển.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao lần thứ hai cho phép hai bên trao đổi cụ thể hơn các hoạt động dự kiến phối hợp tổ chức nhân dịp kỷ niệm quan trọng này. Các hoạt động sẽ hướng tới mục tiêu củng cố lòng tin chiến lược, tin cậy chính trị; ổn định các lĩnh vực hợp tác truyền thống như giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực, nông nghiệp công nghệ cao; tăng cường và mở rộng có trọng tâm hợp tác kinh tế, thương mại, an ninh và quốc phòng; gia tăng hoạt động quảng bá văn hóa, nghệ thuật dân tộc và giao lưu nhân dân.

Cộng đồng người Việt tại New Zealand phát triển nhanh thời gian gần đây, là nguồn lực quan trọng cho phát triển tình hữu nghị và giao lưu nhân dân. Trong ảnh là Đại lễ Phật đản được cộng đồng người Việt tổ chức tại thủ đô Wellington. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại New Zealand)

Tại New Zealand hiện có khoảng 15.000 người Việt Nam định cư, sinh sống, làm việc và học tập, là nguồn lực quan trọng phát triển tình hữu nghị, cầu nối hợp tác quan trọng giữa nhân dân hai nước. Trong năm 2025, các hội đoàn người Việt cũng sẽ có những hoạt động đa dạng nhằm tôn vinh bản sắc và văn hóa dân tộc, tăng cường khối đoàn kết, gắn bó, góp phần nâng cao vị thế của cộng đồng, hướng tới việc được công nhận là một cộng đồng dân tộc thiểu số tại New Zealand.

Với quy mô khiêm tốn về dân số và nguồn lực, tôi nghĩ rằng hai bên đều hướng tới những hoạt động mang tính thiết thực, có ý nghĩa, phù hợp với đặc thù của từng nước trong bối cảnh hiện nay.

Trong chuyến thăm chính thức New Zealand chỉ 2 tháng trước, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã khái quát quan hệ hai nước với 3 cặp từ khóa là “ổn định và củng cố”, “tăng cường và mở rộng”, và “tăng tốc và bứt phá”. Xin Đại sứ nhận định về xu hướng “tăng tốc và bứt phá” trong quan hệ song phương?

Thực tế cho thấy quan hệ hai nước đã phát triển ổn định ngay cả trong thời gian đại dịch Covid-19 và ngay sau đó đã có bước chuyển giai đoạn nhanh, mang tính bứt phá. “Tăng tốc và bứt phá”, đúng như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính trong chuyến thăm chính thức New Zealand vào tháng 3/2024, là những “từ khóa” chính, định hướng chiến lược phát triển quan hệ hai nước hiện nay.

Xuất phát từ thế mạnh, tiềm lực và nhu cầu phát triển của cả hai bên, trên tinh thần hợp tác chiến lược với mức độ tin cậy chính trị cao, trong bối cảnh địa chính trị và kinh tế thế giới khó khăn, phức tạp hiện nay, theo tôi, “tăng tốc và bứt phá” cần diễn ra trong các lĩnh vực hợp tác truyền thống, như thương mại hàng hóa hay giáo dục, đào tạo, chuyển giao công nghệ cao trong nông nghiệp.

Đột phá là cấp thiết trong các lĩnh vực hợp tác hướng tới động lực tăng trưởng mới của hai nước như kinh tế xanh, kinh tế số, chuyển giao công nghệ thân thiện với môi trường, giảm phát thải, kể cả trong nông nghiệp, chuyển đổi năng lượng, chuyển đổi số.

Cán bộ Việt Nam đào tạo tại Trường Đại học Victoria, Wellington. Năm 2024, New Zealand tăng hơn gấp đôi số lượng học bổng chính phủ dành cho cán bộ Việt Nam. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại New Zealand)

Hợp tác lao động và đào tạo nghề cũng là lĩnh vực cần tăng tốc, bởi New Zealand là nước có thế mạnh về đào tạo và đang thiếu nguồn nhân lực trong nhiều khu vực của nền kinh tế.

Kinh tế biển, nghiên cứu và bảo vệ môi trường biển, đại dương cũng là những lĩnh vực hợp tác tiềm năng chiến lược lâu dài, xuất phát từ sự tương đồng về địa lý của Việt Nam là quốc gia ven biển và New Zealand là quốc gia hải đảo, với nhiều kinh nghiệm về chính sách và công nghệ trong các lĩnh vực liên quan đến biển cả và đại dương.

Việc triển khai có hiệu quả các định hướng hợp tác mới đề cập ở trên sẽ tạo tiền đề quan trọng, làm cơ sở để nâng cấp quan hệ hai nước lên một tầm cao mới, như mong muốn được Thủ tướng Chính phủ hai nước đã bày tỏ trong trao đổi tại chuyến thăm chính thức New Zealand của Thủ tướng Phạm Minh Chính vừa qua.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!