| Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono. (Nguồn: Bloomberg) |
“Khi tôi còn là ngoại trưởng, tôi rất cẩn trọng và tránh gọi Trung Quốc là một mối đe dọa… Nhưng khi là Bộ trưởng Quốc phòng, tôi phải nói thẳng rằng, Trung Quốc đã trở thành một mối đe dọa an ninh với Nhật Bản. Họ có năng lực và họ có ý đồ”, Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Taro Kono phát biểu tại một diễn đàn trực tuyến do Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế có trụ sở tại Mỹ tổ chức nhân kỷ niệm 60 năm liên minh Mỹ - Nhật hôm 9/9.
Bộ trưởng Kono đề cập 177 vụ “chạm trán” giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong 90 ngày vào mùa Xuân năm nay, khi Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản xuất kích để chặn các máy bay Trung Quốc tới gần không phận Nhật Bản. Hồi tháng 6, một tàu ngầm Trung Quốc bị phát hiện di chuyển gần lãnh hải của Nhật Bản.
Trung Quốc thường xuyên đưa tàu tuần duyên tới gần các đảo không có người ở tại biển Hoa Đông, bất chấp cảnh báo của Nhật Bản. Các hành động quân sự của Trung Quốc xung quanh không phận Nhật Bản buộc Lực lượng phòng vệ trên không Nhật Bản phải triển khai máy bay chiến đấu để xua đuổi.
“Chúng tôi sẵn sàng bảo vệ từng cm đất của chúng tôi, và tôi tin rằng liên minh (Mỹ - Nhật) sẵn sàng chiến đấu vì quần đảo Senkaku”, ông Kono nói, đề cập tới nhóm đảo do Nhật Bản quản lý trên biển Hoa Đông, song Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là quần đảo Điếu Ngư.
Bộ trưởng Kono cảnh báo nếu không được bảo vệ, Senkaku sẽ bị Trung Quốc quân sự hóa tương tự Biển Đông.
“Khi Trung Quốc bắt đầu bồi đắp đất, cộng đồng quốc tế không có bất kỳ động thái nào để ngăn chặn và bây giờ chúng ta đã thấy rồi đấy”, ông Kono nói thêm, đồng thời cảnh báo kịch bản tương tự có thể xảy ra tại bất kỳ khu vực nào trên thế giới.
Theo Bộ trưởng Kono, Trung Quốc đã tăng 44 lần chi tiêu quốc phòng trong 30 năm qua. Người đứng đầu Bộ Quốc phòng Nhật Bản nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng năng lực ứng phó chung giữa các quốc gia có “cùng chí hướng”, đặc biệt tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
“Để kiểm soát sự bành trướng của Trung Quốc, tôi nghĩ chúng ta cần buộc Trung Quốc phải trả giá khi họ vi phạm các quy tắc quốc tế, chuẩn mực quốc tế. Để làm được điều đó, Mỹ không thể hành động một mình. Mỹ và Nhật Bản cũng không thể hành động một mình. Tôi nghĩ chúng ta cần hợp tác với cộng đồng quốc tế. Cần thiết phải có cơ chế khu vực lớn hơn và cơ chế toàn cầu lớn hơn”, ông Kono nói.
Mỹ vẫn chưa đưa ra tuyên bố lập trường về vấn đề chủ quyền của quần đảo Senkaku. Tuy nhiên, Washington công nhận việc Nhật Bản kiểm soát quần đảo và khẳng định điều này thuộc phạm vi của hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật, đồng nghĩa với việc Washington sẽ bảo vệ Tokyo trong trường hợp xảy ra xung đột lãnh thổ.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản không đồng tình với ý tưởng thể chế hóa “Tứ giác kim cương" gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia, ít nhất ở thời điểm hiện tại. “Tứ giác kim cương” được xem là trọng tâm trong Sáng kiến Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ nhằm đối phó với tầm ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực và trên toàn thế giới.