| Cà phê Arabica và Robusta có thể phân biệt được thông qua hình dáng hạt. |
Arabica và Robusta là hai giống cà phê được trồng rộng rãi và phổ biến nhất trên thế giới hiện nay. Với điều kiện sinh trưởng và hình thái khác nhau nên chất lượng, hương vị cũng hoàn toàn khác biệt.
Điều kiện trồng
Cây cà phê Arabica (cà phê chè) có dạng cây bụi to với lá hình bầu dục, màu xanh thẫm, trái có hình oval đặc trưng. Mỗi trái cà phê Arabica chỉ có thể chứa một hạt được gọi là peaberry. Cây cà phê Arabica khi trồng thường dễ bị sâu bệnh hơn giống Robusta.
Cây cà phê Robusta (cà phê vối) lại có hình dạng cây bụi hoặc cây nhỏ. Hệ thống rễ của cây nông nhưng lại có sức sống rất mạnh mẽ. Trái cà phê có hạt hơi tròn và chứa hai hạt hình bầu dục và trông nhỏ hơn hạt Arabica.
Cây cà phê Arabica là một loại cây khó tính và khá nhạy cảm với khí hậu, nó đòi hỏi nhiệt độ và lượng mưa trung bình hàng năm phải đúng tiêu chuẩn mới cho thu hoạch cao. Trong khi đó, cây cà phê Robusta, hay còn gọi là cà phê vối lại có thể thích ứng với nhiều loại điều kiện môi trường khác nhau.
Các cây bụi cà phê Arabica thường có chiều cao từ 2,5 - 4,5m, đòi hỏi nhiệt độ từ 15⁰ - 24⁰C và lượng mưa hàng năm khoảng 1200 - 2200 mm/năm. Trong khi Robusta mọc cao từ 4,5 - 6,5m, đòi hỏi phải có một nhiệt độ cao hơn 18⁰ - 36⁰C và lượng mưa nhiều hơn một chút (2200 - 3000 mm/năm). Arabica thường mang lại sản lượng thấp hơn so với Robusta.
Hiện nay, cà phê Arabica được trồng nhiều ở châu Mỹ Latinh, Trung và Đông Phi, Ấn Độ và một số vùng tại Indonesia. Brazil và Colombia là hai quốc gia xuất khẩu hạt cà phê Arabica chủ lực trên thế giới hiện nay, với khoảng 70% tổng sản lượng cà phê trên thế giới.
Hình dáng hạt
Hạt cà phê Arabica có hình dáng dài (elip), rãnh ở giữa hạt hay có hình lượn sóng. Trong khi đó hạt cà phê Robusta nhỏ hơn và hơi tròn, rãnh giữa thường có đường thẳng.
Hàm lượng caffeine
Hạt cà phê Arabica có hàm lượng caffeine khoảng 0.9 - 1.7%, trong khi hàm lượng này ở hạt Robusta rất cao: 2.5%. Người nước ngoài rất ưa chuộng hạt cà phê Arabica, đặc biệt là các nước phương Tây.
Về hàm lượng chất béo, đường: Arabica chứa hơn 60% là chất béo và gần như gấp đôi lượng đường so với Robusta. Yếu tố này chính là tác nhân lớn ảnh hưởng đến sự khác biệt về hương vị của hai loại cà phê.
Hương thơm và mùi vị
Hạt cà phê Arabica có vị chua, tuy nhiên vị của cà phê Arabica không chua hẳn mà khi nuốt vào sẽ có vị đắng, đó gọi là hậu vị của cà phê. Đặc biệt Arabica sau khi pha chế có mùi hương rất quyến rũ. Đây là loại cà phê rất được yêu thích ở châu Âu với các món đặc trưng như: Espresso, Cappuccino, Latte, ...
Cà phê Robusta có vị đắng đặc trưng, hương thơm nhẹ hơn Arabica.
Màu sắc
Khi rang cùng nhau ở cùng nhiệt độ, Robusta luôn có màu đậm hơn Arabica và to hơn một ít so với ban đầu rang xay.