Tuy nhiên, quyết định áp thuế chống bán phá giá sơ bộ của Mỹ đối với tập đoàn Bombardier của Canada đang phủ bóng lên những nỗ lực cuối cùng của các bên.
Trong ngày đàm phán cuối cùng, Ngoại trưởng nước chủ nhà Chrystia Freeland sẽ có các cuộc gặp riêng rẽ với Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo Villarreal và Đại diện Thương mại Mỹ Robert E.Lighthizer, trước khi tiến hành cuộc gặp ba bên về kết quả vòng 3 tái đàm phán NAFTA diễn ra ở Ottawa, từ ngày 23 – 27/9.
Tuy nhiên, quyết định mới nhất của Bộ Thương mại Mỹ áp thuế chống bán phá giá sơ bộ lên tới 220% đối với dòng máy bay CSeries của tập đoàn Bombardier (Canada) đang tạo ra những quan ngại sâu sắc cho nước chủ nhà Canada cũng như Mexico, nhất là về cơ chế giải quyết tranh chấp thương mại quy định trong Chương 19 NAFTA mà Mỹ muốn huỷ bỏ.
| Bộ trưởng Kinh tế Mexico Ildefonso Guajardo Villarreal (trái) bắt tay với Đại diện Thương mại Mỹ Robert E.Lighthizer trước sự chứng kiến của Ngoại trưởng Canada Chrystia Freeland, ngày 27/9. (Nguồn: The Canadian Press) |
“Điều này rất đáng thất vọng cho Canada. Sẽ tốt hơn nếu các bên ngồi vào đàm phán để tìm kiếm cơ chế giải quyết theo quy định, thay vì tranh chấp và trả đũa… Tôi không muốn chứng kiến các đòn trả đũa giữa hai bên vì điều đó chỉ gây thiệt hại cho tất cả các bên”, ông Perrin Beatty, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành Phòng Thương mại Canada nói.
Động thái mới nhất của Mỹ không chỉ làm gia tăng căng thẳng trong quan hệ thương mại Mỹ - Canada, mà còn đe doạ làm tiêu tan hy vọng vừa mới nhen nhóm trong tiến trình tái đàm phán NAFTA sau khi các bên đạt được một số bước tiến ban đầu liên quan đến vấn đề môi trường, cạnh tranh, tiêu chuẩn lao động, doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ông Rick Tachuk, Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Canada, bày tỏ hy vọng quyết định của Mỹ sẽ không ảnh hưởng quá nhiều đến các cuộc đàm phán đang diễn ra, cho dù chắc chắn nó sẽ thu hút sư chú ý rất lớn của các bên.
Theo đánh giá chung của các nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán, quyết định áp thuế mới nhất của Mỹ là một minh chứng rõ ràng đối với Canada, và cả Mexico, về việc cần duy trì Chương 19 trong NAFTA, một cơ chế quan trọng cho phép ba nước giải quyết tranh chấp ở cơ quan trọng tài khu vực, để tránh nguy cơ rơi vào các cuộc chiến tranh thương mại khó có hồi kết.