Nguy cơ tiềm ẩn
Cần khẳng định rằng việc rửa rau thông thường hoàn toàn không có khả năng loại bỏ các vi sinh vật bám trên rau, nhất là các trứng giun, cho dù có rửa dưới vòi nước đang chảy. Vì chúng có kích thước rất nhỏ và thường nằm lọt vào khe kẽ và gân lá nên rất khó bị rửa trôi. Thêm nữa, việc rửa trôi các chất bảo vệ thực vật (BVTV) còn đọng trên rau là một việc vô cùng khó khăn.
Người sử dụng rau không an toàn, đặc biệt là rau sống sẽ phải đối mặt với các nguy cơ bị nhiễm trứng giun đũa, giun móc, ấu trùng giun móc, giun đũa chó mèo, bào nang amip, trùng lông, trùng roi... Những ký sinh trùng này sau khi xâm nhập cơ thể có thể gây bệnh ngay, hoặc “ngủ yên” một thời gian chờ cơ hội thuận lợi mới tấn công.
Còn thuốc BVTV còn dư trên rau, do người trồng không tuân thủ các quy định về sử dụng thuốc, sẽ tác động ngay tức khắc lên cơ thể người ăn, gây ngộ độc cấp tính hoặc mãn tính.
Muối và thuốc tím: Ít hiệu quả
Nhiều người nội trợ vẫn có thói quen rửa rau và các loại thực phẩm bằng nước muối hoặc dung dịch thuốc tím loãng… nhưng theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, trong môi trường thuốc tím hoặc nước muối, trứng giun và một số vi khuẩn gây bệnh khác vẫn có thể tồn tại.
Để có thể diệt được vi sinh vật trên rau, nồng độ muối phải đậm đặc, tức phải rất mặn mới mong diệt được các vi sinh và trứng giun. Nhưng nước muối mặn sẽ làm rau bị mất nước, dẫn đến bị dập nát, đâu còn ăn được nữa! Còn với tồn dư hóa chất trên rau thì khả năng rửa trôi cũng không nhiều hơn cách rửa thông thường là mấy.
Vì vậy, muối và thuốc tím hầu như chỉ giải quyết được vấn đề tâm lý của các bà nội trợ. Khi đã yên tâm, họ có thể vô tư ăn các sản phẩm rau củ quả mà không biết rằng dư lượng thuốc BVTV và các ký sinh trùng đang theo những thực phẩm tươi sống này xâm nhập cơ thể.
“Vệ sĩ” ozone?
Ozone và ion là quà tặng kỳ diệu của tạo hóa, tồn tại với thiên chức bảo vệ và phát triển sự sống bền vững... Đó là điều không có gì phải nghi ngờ. Hiện nay, trên thị trường có bán các thiết bị làm sạch ozone. Phải thừa nhận rằng ozone là chất có tác dụng khử trùng tốt, tuy nhiên cũng chưa chắc an toàn tuyệt đối khi sử dụng trong gia đình.
Ozone là khí không màu. Ở nồng độ thấp, ozone không có mùi nhưng ở nồng độ cao có mùi hôi hơi tanh. Tuy ozone không thể kiểm soát được các loại thuốc BVTV còn dư lại nhưng khi ngâm và rửa rau quả trong nước có ozone với nồng độ thích hợp, ozone cũng sẽ làm giảm hoạt tính của thuốc BVTV. Ngược lại, ở nồng độ cao, ozone có hại cho sức khỏe con người, chủ yếu ở hệ thần kinh và đường hô hấp. Chính vì thế, ozone được coi là con dao hai lưỡi và người dân phải hết sức lưu ý khi sử dụng.
Mới đây, Công ty Điện tử Sao Mai cũng đã chế tạo thành công máy rửa rau, hoa quả, bát đĩa, ấm chén, đồ chơi trẻ em... bằng công nghệ siêu âm kết hợp với ozone. Chiếc máy này có các dòng chảy dạng xoáy với các tia nước và áp lực do sóng siêu âm tạo ra sẽ làm sạch nhanh các vật cần rửa. Siêu âm có thể làm tăng lượng ozone hòa tan trong nước đảm bảo vừa tiết kiệm ozone, vừa loại nhanh và hết các chất bẩn cơ học, phân hủy thuốc bảo vệ thực vật trong nước, diệt các loại vi trùng, vi khuẩn.
Chủ động làm sạch rau
Khi không có các thiết bị làm sạch rau, người tiêu dùng nên xử lý theo các cách sau để giảm thiểu những thiệt hại về sức khỏe mà rau chưa sạch có thể gây ra:
* Chần qua nước sôi: Các loại rau quả được chần qua nước sôi trước khi chế biến sẽ rửa sạch được trên 90% lượng phân bón, thuốc sâu đọng lại.
* Ngâm nước: Đối với các loại rau quả không chần được thì có thể ngâm trong nước để tiêu độc.
* Rửa bằng vòi nước chảy: Với các loại rau không thể chần nước sôi hay ngâm lâu, có thể dùng nước rửa sạch, sau đó ngâm vào nước muối
* Gọt vỏ: Đối với các loại rau thân củ, quả thì chỉ cần gọt vỏ rồi rửa bằng nước lã là sạch.
* Phơi nắng: Rau quả phơi dưới ánh nắng mặt trời khoảng 10 phút sẽ được hiệu ứng quang phổ của ánh nắng phân giải lượng thuốc sâu còn đọng lại. Rau tươi được phơi chừng 5 phút sẽ phân giải được khoảng 56% lượng clo và thủy ngân trong thuốc trừ sâu. Với các loại rau có thể phơi khô, lượng thuốc sâu còn đọng lại có thể được phân giải gần như hoàn toàn.
Kim Dung