Chủ tịch Hồ Chí Minh tặng hai chú voi cho Vườn bách thú Leningrad: Quyết định ngoại giao 'nhìn xa trông rộng'

Vy Anh
Hai chú voi đã đi mất hơn 1 năm từ Việt Nam để đến biên giới với Trung Quốc. Từ đây, voi được di chuyển bằng tàu hỏa tới Bắc Kinh, băng qua vùng Siberia rộng lớn, đến St. Petersburg ngày 9/10/1954.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chuyện hai chú voi Bác Hồ tặng Vườn bách thú Leningrad
Hai chú voi Xung và Cung tại Bắc Kinh. (Nguồn: TTXVN)

Năm 1954, khi hòa bình vừa được lập lại ở Việt Nam, Người đứng đầu Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã có một quyết định ngoại giao "nhìn xa trông rộng" - đó là tặng hai chú voi cho trẻ em thành phố Leningrad (nay là St. Petersburg) nhân dịp kỷ niệm 10 năm ngày thành phố bên bờ sông Neva phá vỡ vòng vây phong tỏa của phát xít Đức.

Đã gần 70 năm trôi qua, song câu chuyện thú vị về hai chú voi vẫn còn nguyên những giá trị nhân văn cũng như quan hệ ngoại giao giữa hai dân tộc Việt Nam và Nga.

Hai chú voi này đã phải đi suốt hơn 1 năm từ Việt Nam để đến được biên giới với Trung Quốc. Từ đây, hai chú voi cùng đoàn tháp tùng 6 người, 4 quản tượng, 1 phiên dịch và một đại diện của Chính phủ Việt Nam, di chuyển bằng tàu hỏa tới Bắc Kinh, nơi họ lưu lại 2 tháng để voi thích nghi với khí hậu mới và đồ ăn.

Sau đó, hai chú voi băng qua vùng Siberia rộng lớn, đi qua Chita, Irkutsk, Novosibirsk, Omsk, Perm, và đến ga hàng hóa Leningrad - Phần Lan của thành phố St. Petersburg ngày 9/10/1954.

Ngôi nhà của hai chú voi Xung và Cung (tên trong bản dịch tiếng Việt tác phẩm truyện tranh "Xung và Cung - đôi bạn voi dũng cảm" do Nhà xuất bản Kim Đồng phát hành), là Vườn bách thú Leningrad.

Chuyện hai chú voi Bác Hồ tặng Vườn bách thú Leningrad
Xung và Cung cùng những người tháp tùng, chụp năm 1954. (Nguồn: TTXVN)

Ngày nay, đến Vườn bách thú gần 160 tuổi ở thành phố St. Petersburg, chúng ta không còn thấy voi hay khu vực nuôi voi. Nhân viên của Vườn bách thú cho biế,t ngôi nhà trước kia của Xung và Cung nay là địa điểm ở trung tâm vườn bách thú, hiện là nơi ở của một chú hươu cao cổ. Tuy nhiên, trong khuôn viên Vườn bách thú vẫn trưng bày những bức ảnh kể về hai chú voi Việt Nam.

Xung và Cung là những chú voi chiến, đã vận chuyển những cây to cho một xưởng sản xuất diêm, sau đó lập nhiều chiến công khi tham gia vận chuyển súng đạn, lương thực cho du kích trong cuộc chiến chống thực dân Pháp.

Việt Nam đã chọn những chú voi to nhất để tặng thành phố Leningrad. Vì vậy, hai chú voi khi đến Liên Xô đều đã nhiều tuổi. Cuốn sách "Những con vật trong vườn bách thú Leningrad" của E. Denisenko viết rằng theo giấy tờ, cả hai chú voi sinh năm 1907, tuy nhiên theo đánh giá của Giám đốc Vườn bách thú Berlin (Đức), Giáo sư Heinrich Date, khi đến thăm thì Xung "trẻ" hơn so với tuổi trong hộ chiếu, sinh khoảng năm 1918-1920.

Một điểm đáng chú ý khác trong cuốn sách của Denisenko là dịch từ tiếng Việt ra tiếng Nga thì Xung có nghĩa là Hùng trong từ "anh hùng" và Cung có nghĩa là Công trong từ "chiến công".

Điều thú vị chưa dừng lại ở đây. Ngày 9/12/1956, voi cái Cung đã sinh hạ được một chú voi con. Đầu tiên, chú voi con có tên gọi là Leks là chữ cái ghép của các từ Leningrad, Cung và Xung. Tuy nhiên, do là "bé gái" nên voi con được gọi là Leksi. Việc Leski ra đời là sự kiện chưa từng có và cũng là duy nhất đối với Vườn bách thú Leningrad. Leksi đã đem lại những niềm vui vô bờ bến cho các trẻ em đến vườn bách thú. Điều này được thể hiện qua những bức ảnh chụp chung của Leski với trẻ em Leningrad.

Chuyện hai chú voi Bác Hồ tặng Vườn bách thú Leningrad
Chú voi con Leksi. (Nguồn: TTXVN)

Điều đáng tiếc là niềm vui này không kéo dài lâu. Voi cái Cung bất ngờ qua đời năm 1957. Còn Leksi cũng chỉ sống đến ngày 6/4/1959, nguyên nhân sau này được xác định là do còi xương, thiếu canxi. Sau đó, voi đực Xung, đến năm 1960, có "bạn gái mới" là một con voi châu Phi 15 tuổi đến từ rạp xiếc của Pháp, tên là Krospi. Hai con voi này sống với nhau đúng 20 năm nhưng không có thêm voi con nào nữa.

Xung qua đời ở tuổi 78 vào năm 1981 và là chú voi cuối cùng của Vườn bách thú Leningrad.

Ở khía cạnh văn hóa, hai chú voi Việt Nam đã trở thành huyền thoại trong câu truyện tranh nổi tiếng của họa sỹ tài năng Vladimir Shevchenko và nhà viết văn cho thiếu nhi nổi tiếng Liên Xô và Nga Vitaly Bianchi. Ban đầu, câu chuyện về hai chú voi Việt Nam chỉ là những bức tranh trong luận văn tốt nghiệp của họa sỹ Shevchenko.

Bà Galina Nikolskaya, con gái họa sỹ nổi tiếng Vladimir Shevchenko, kể lại: "Bố tôi đã đọc được 3 khổ câu chuyện về hai chú voi trong một bài viết ngắn trên báo, và người viết bài là nhân viên vườn thú Vladimir Aleksandr. Bố tôi tìm gặp và phỏng vấn Vladimir Aleksandr và biết rõ câu chuyện về hai chú voi. Ông ấn tượng với câu chuyện vì chính mình từng là người lính, vì nó liên quan đến hai nước, liên quan đến những con người thú vị, Hồ Chí Minh, Việt Nam, và cuộc chiến tranh chống thực dân Pháp, và ông cũng rất kính trọng nhân dân Việt Nam dũng cảm. Ông đã vẽ được những bức tranh tuyệt vời để bảo vệ thành công luận án tốt nghiệp".

Chuyện hai chú voi Bác Hồ tặng Vườn bách thú Leningrad
Ảnh bìa truyện tranh "Xung và Cung" của Vladimir Shevchenko và Vitaly Bianchi. (Nguồn: TTXVN)

Sau đó, có người khuyên Shevchenko nên xuất bản câu chuyện về hai chú voi Việt Nam. Shevchenko đã tìm đến nhà văn Vitaly Bianchi để viết lời cho câu chuyện. Những bức vẽ của Shevchenko đã gây ấn tượng mạnh với Bianchi và thế là truyện tranh "Xung và Cung" ra đời tại Liên Xô năm 1957.

Theo lời bà Galina, cuốn truyện tranh này đã phát hành tới 1 triệu bản, tuy nhiên cho đến nay không tìm được bản gốc. Bà Galina cũng cho biết cuốn truyện tranh "Xung và Cung" cùng với truyện tranh kể về trận chiến Borodino phỏng theo thơ Lermontov là hai tác phẩm nổi tiếng nhất của họa sỹ tài hoa Shevchenko. Đặc biệt, truyện "Xung và Cung" đã trở thành biểu tượng hạnh phúc của họa sỹ Shevchenko vì cuốn truyện đã giúp cho sự nghiệp của ông cất cánh.

Có mặt trong buổi triển lãm về họa sỹ Shevchenko tại Moscow, dịch giả Nguyễn Quốc Hùng, người tham gia dịch ra tiếng Việt truyện tranh "Xung và Cung" bày tỏ: "Câu chuyện này rất cảm động. Tôi nghĩ nó phải được chuyển tải đến càng đông độc giả càng tốt, đặc biệt là những người Việt Nam, bởi nhiều người còn chưa biết về câu chuyện này. Phải nói đó là một trang đối thoại văn hóa rất rực rỡ giữa hai nước, hai dân tộc chúng ta và những người trẻ càng cần phải biết thêm về truyền thống hữu nghị giữa nhân dân hai nước".

Ấn tượng của giáo sư Việt kiều trong một lần được gặp Bác Hồ

Ấn tượng của giáo sư Việt kiều trong một lần được gặp Bác Hồ

Giáo sư Yang Dao nhớ như in hồi ông mới chỉ 4-5 tuổi đã cùng gia đình vinh dự được đón tiếp Bác Hồ và ...

Kỷ niệm 132 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Venezuela

Kỷ niệm 132 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Venezuela

Theo Đại sứ Lê Viết Duyên, những giá trị tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và sự cống hiến vĩ đại của Người ...

(theo TTXVN)

Đọc thêm

Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Hướng dẫn cách xóa ảnh bìa trên Facebook đơn giản, nhanh chóng

Bạn vừa đăng một tấm ảnh bìa không ưng ý lên trang Facebook cá nhân mà không biết cách xóa ảnh bìa sao cho đúng? Đây thực chất là một ...
Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn nhờ AI

Các chuyên gia nhận định thị trường máy tính toàn cầu sẽ tăng trưởng đều đặn qua từng năm nhờ vào sự bùng nổ cũng trí tuệ nhân tạo (AI).
Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Top 4 mẫu smartphone chuyên dụng dành cho người chơi crypto

Khi nhắc đến crypto, crypto phone hay blockchain phone có lẽ là cái tên quen thuộc khi được tích hợp sẵn các ứng dụng và dịch vụ liên quan đến ...
5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

5 cách tra cứu mã giao dịch trên MB Bank nhanh chóng, chính xác

Tra cứu mã giao dịch MB Bank giúp bạn biết được giao dịch đã thực hiện thành công hay chưa, có sự cố gì xảy ra hay không. Hiện nay, ...
Cách đặt đơn hàng theo nhóm trên Grab cực đơn giản

Cách đặt đơn hàng theo nhóm trên Grab cực đơn giản

Giờ đây, bạn chẳng cần thay nhau chờ đợi đặt hàng trên cùng một điện thoại. Với tính năng Đặt đơn nhóm trên Grab mỗi người đều có thể tự ...
Hình ảnh đội tuyển Việt Nam tập trung tại sân bay Nội Bài trước giờ sang Indonesia

Hình ảnh đội tuyển Việt Nam tập trung tại sân bay Nội Bài trước giờ sang Indonesia

8h40 sáng 19/3, đội tuyển Việt Nam bay sang Indonesia, quyết tâm giành kết quả cao nhất trong trận lượt đi vòng loại thứ 2 World Cup 2026.
Thanh niên Ngoại giao tham gia Giải bóng đá giao hữu của Uỷ ban kiểm tra Trung ương

Thanh niên Ngoại giao tham gia Giải bóng đá giao hữu của Uỷ ban kiểm tra Trung ương

Ngày 17/3, đã diễn ra Giải bóng đá giao hữu giữa Uỷ ban kiểm tra Trung ương, Ban Tổ chức trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương và Bộ Ngoại giao.
Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Uzbekistan Bakhtiyor Saidov

Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn hội đàm với Bộ trưởng Ngoại giao Uzbekistan Bakhtiyor Saidov

Sáng ngày 18/3, tại Nhà khách Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn đã đón và tiến hành hội đàm với Bộ trưởng Bakhtiyor Saidov.
Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định phân công, điều động cán bộ

Thứ trưởng Ngoại giao Đỗ Hùng Việt trao quyết định phân công, điều động cán bộ

Ngày 18/3, tại Trụ sở Bộ Ngoại giao, Uỷ viên Ban Thường vụ Đảng uỷ Bộ, Thứ trưởng Đỗ Hùng Việt đã trao quyết định phân công, điều động cán bộ.
Tiếp tục triển khai các chương trình phong phú, đa dạng củng cố quan hệ Việt Nam-Brazil

Tiếp tục triển khai các chương trình phong phú, đa dạng củng cố quan hệ Việt Nam-Brazil

Tối ngày 15/3 tại thủ đô Brasília, đã diễn ra chương trình gặp gỡ hữu nghị Việt Nam-Brazil.
Hội thảo Các vấn đề pháp lý, kỹ thuật về Ý kiến tư vấn của Tòa án Công lý quốc tế về biến đổi khí hậu

Hội thảo Các vấn đề pháp lý, kỹ thuật về Ý kiến tư vấn của Tòa án Công lý quốc tế về biến đổi khí hậu

Từ 16-17/3/2024, Bộ Ngoại giao phối hợp cùng Chính phủ Cộng hòa Vanuatu tổ chức Hội thảo Các vấn đề pháp lý, kỹ thuật về Ý kiến tư vấn của Tòa án Công lý quốc ...
Đại sứ Hoàng Sỹ Cường trình Thư ủy nhiệm lên Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa

Đại sứ Hoàng Sỹ Cường trình Thư ủy nhiệm lên Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa

Đại sứ Việt Nam tại Nam Phi kiêm nhiệm Zimbabwe Hoàng Sỹ Cường trình Thư ủy nhiệm của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng lên Tổng thống Zimbabwe Mnangagwa.
Việt Nam nỗ lực triển khai thủ tục lãnh sự giúp các thuyền viên tàu True Confidence sớm về nước

Việt Nam nỗ lực triển khai thủ tục lãnh sự giúp các thuyền viên tàu True Confidence sớm về nước

Người phát ngôn Phạm Thu Hằng thông tin về việc hỗ trợ đưa thi hài Đại phó Đặng Duy Kiên, thuyền viên tàu True Confidence bị tập kích.
Ba thuyền viên trong vụ tàu True Confidence bị tấn công đã khởi hành từ Djibouti về Việt Nam

Ba thuyền viên trong vụ tàu True Confidence bị tấn công đã khởi hành từ Djibouti về Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Ai Cập phối hợp với các cơ quan liên quan hoàn tất các thủ tục để các thuyền viên được về nước nhanh chóng, an toàn.
Bộ Ngoại giao thông tin về việc thuyền viên Việt Nam trên tàu True Confidence bị tấn công trên biển

Bộ Ngoại giao thông tin về việc thuyền viên Việt Nam trên tàu True Confidence bị tấn công trên biển

Theo thông tin sơ bộ, trên tàu có 4 thuyền viên Việt Nam, 1 thuyền viên đã tử vong và 3 thuyền viên trong tình trạng sức khỏe bình thường.
Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ nghi phạm vụ sát hại công dân Việt Nam tại Higashiomo

Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ nghi phạm vụ sát hại công dân Việt Nam tại Higashiomo

Một công dân Việt Nam được cho là bị sát hại tại Higashiomo, Shiga, Nhật Bản. Cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ 1 nghị phạm và đang tiếp tục điều tra.
Đại sứ quán Việt Nam tại Anh thông tin về 7 người nhập cư được cho là công dân Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Anh thông tin về 7 người nhập cư được cho là công dân Việt Nam

Đại sứ quán Việt Nam tại Anh và Bắc Ireland thông tin về 7 người nhập cư trong xe tải được cho là công dân Việt Nam tại cảng East Sussex, Vương quốc Anh.
Công tác bảo hộ công dân: Vững tinh thần phục vụ, sẵn tấm lòng sẻ chia

Công tác bảo hộ công dân: Vững tinh thần phục vụ, sẵn tấm lòng sẻ chia

Công tác bảo hộ công dân đã và đang là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của các Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 2)

Là một quốc gia Đông Nam Á, Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng nước này có 86% dân số theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Khám phá văn hóa giao tiếp của đất nước vạn đảo Indonesia (Phần 1)

Là quốc gia Đông Nam Á nên Indonesia gần gũi với Việt Nam, nhưng 86% dân số nước này theo Hồi giáo tạo nên khác biệt trong văn hoá giao tiếp.
Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Những điều cần biết để không bỡ ngỡ khi đến xứ sở hoa tulip Hà Lan

Khi gặp một người Hà Lan bất kì, thật khó để nhận xét về địa vị hay khả năng tài chính của họ thông qua vẻ bề ngoài...
Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Đôi điều cần biết về văn hóa giao tiếp ở Bỉ - 'trái tim của châu Âu'

Cùng khám phá đôi nét về văn hóa giao tiếp và con người Bỉ để hiểu rõ hơn về đất nước được coi là 'trái tim châu Âu' qua bài viết dưới đây!
Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Những nước nào có Ngày Quốc khánh trong tháng 12?

Trong tháng 12 có 12 quốc gia kỷ niệm Ngày Quốc khánh, bao gồm Romania, Lào, UAE, Thái Lan, Phần Lan, Burkina Faso, Kenya, Bhutan, Niger, Qatar...
Đôi điều cần biết khi đến 'xứ sở nghìn đảo' Philippines

Đôi điều cần biết khi đến 'xứ sở nghìn đảo' Philippines

Gồm hơn 7.100 hòn đảo lớn nhỏ muôn màu sắc, Philippines có nề văn hóa vô cùng đặc sắc. Cùng tìm hiểu những nét đặc trưng trong văn hóa tại đây.
Phiên bản di động