Các cuộc thăm dò cho thấy, sau cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình giữa bảy bên tham gia tranh cử và đặc biệt là vụ khủng bố trên cầu London ngày 3/6, hiện đảng Bảo thủ của Thủ tướng May chỉ dẫn trước 1% tỉ lệ ủng hộ so với Công đảng và nhiều khả năng mất vị thế đa số của mình. Trong bối cảnh này, một viễn cảnh bi quan cho đảng Bảo thủ hoàn toàn có thể xảy ra.
| Bà Theresa May và ông Jeremy Corbyn. (Nguồn: IBTimes) |
Tương lai không rõ ràng
Trước đó, ưu thế của đảng Bảo thủ đã suy giảm rõ rệt khi bà May công bố kế hoạch tăng mức đóng góp của các cử tri cao tuổi đối với trợ cấp xã hội. Bên cạnh đó, nữ Thủ tướng trở thành tâm điểm tranh cãi khi không trực tiếp tham dự cuộc tranh luận trên truyền hình giữa các ứng cử viên hôm 31/5. Thủ tướng May cũng đang hứng chịu nhiều chỉ trích khi chưa có những phản ứng kịp thời với nguy cơ tấn công khủng bố đang đe dọa khắp thủ đô London. Thăm dò của YouGov cho thấy đảng Bảo thủ sẽ chỉ giành được 308 ghế, thiếu 18 ghế để chiếm đa số trong Quốc hội.
Nếu điều này trở thành sự thực, canh bạc chính trị mà Thủ tướng Theresa May quyết tâm đặt cược sẽ “tan thành mây khói”. Lập trường của đảng Bảo thủ về vấn đề Brexit và ít tập trung vào các vấn đề đối nội khiến họ khó tìm được đối tác liên minh hiệu quả. Điều này sẽ đẩy chính phủ của bà May vào thế yếu trong cuộc đàm phán với Liên minh châu Âu (EU) về tiến trình Brexit vào tháng Bảy tới.
Tuy nhiên, giới phân tích vẫn tin rằng đảng Bảo thủ sẽ giành chiến thắng vang dội và mở ra tương lai tươi sáng cho đảng này cũng như Thủ tướng đương nhiệm Theresa May.
Đầu tiên, tổ chức bầu cử sớm đồng nghĩa với việc cuộc tổng tuyển cử tiếp theo sẽ bị đẩy lùi đến năm 2022, sau khi Anh dự kiến chính thức rời EU. Điều này sẽ tạo điều kiện cho bà May có đầy đủ quyền hạn để đại diện cho “xứ sở sương mù” đàm phán về Brexit. Ngoài ra, việc nắm đa số trong Quốc hội cũng cho bà May thời gian chuẩn bị để thỏa thuận với EU về những điều khoản liên quan đến nhập cư và thương mại có lợi cho Anh hơn, mà không phải chịu nhiều áp lực chính trị từ phe đối lập.
Bứt phá ngoạn mục
Trong khi đảng Bảo thủ để mất lợi thế và dần chững lại trong cuộc đua vào số 10 phố Downing, Công đảng đang trỗi dậy mạnh mẽ và thu hẹp khoảng cách về tỉ lệ ủng hộ từ 20% xuống chỉ còn 1%.
Chiến lược tranh cử của Chủ tịch Công đảng Jeremy Corbyn tập trung vào việc tiếp xúc và lắng nghe cử tri đang phát huy tác dụng. Bên cạnh đó, chính sách quốc hữu hóa doanh nghiệp và tăng thuế thu nhập người giàu của ông đã đánh đúng tâm lý những cử tri trẻ tuổi và tầng lớp lao động trong xã hội Anh, vốn không còn tin vào những lời hứa hẹn của giới chính trị và mong muốn thay đổi. Ông Corbyn cũng nhận được không ít sự đồng tình của người dân Anh khi lên tiếng chỉ trích quá trình cắt giảm lực lượng cảnh sát của bà May, đặc biệt là sau hàng loạt cuộc tấn công khủng bố vừa qua tại London.
Trong trường hợp ông Corbyn giành chiến thắng với đa số trong Quốc hội, quá trình đàm phán Brexit của Anh với EU nhiều khả năng rẽ theo hướng hoàn toàn khác. Về dài hạn, Anh sẽ phải vay mượn nhiều hơn để vực dậy nền kinh tế, trong khi ông Corbyn có thể đàm phán để thiết lập mối quan hệ thương mại gần gũi hơn với EU so với chính sách cứng rắn mà bà May đang thực hiện. Ngay cả khi không giành được chiến thắng, một thất bại sít sao cũng là kết quả không tồi đối với Công đảng, khi họ có thể thành lập chính phủ liên minh với đảng Dân tộc chủ nghĩa Scotland (SNP) cùng các chính đảng khác.
Tuy nhiên, ông Corbyn lại không được nhiều người, trong đó có cả đồng minh là Chủ tịch SNP Nicola Sturgeon, đánh giá cao về khả năng lãnh đạo. Trong khi đó, bà Theresa May đã có nhiều kinh nghiệm nắm giữ các chức vụ quan trọng, đặc biệt là vị trí Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Thủ tướng trong thời gian qua. Ngoài ra, việc đột ngột thay đổi lãnh đạo sẽ đặt Anh vào thế khó trong quá trình đàm phán ra khỏi EU, khi vị Thủ tướng mới cần thời gian ổn định trước khi bắt tay vào thỏa thuận với Brussels. Điều này cũng sẽ khiến các nhà lãnh đạo ở EU bối rối khi họ đã quen thương lượng với chính quyền của Thủ tướng May.
Do đó, nhiều khả năng người dân xứ sở sương mù sẽ lựa chọn phương án an toàn hơn và bầu cho bà May. Trên tờ Express UK, Huân tước Michael Ashcroft - chuyên gia về bầu cử, dự đoán đảng Bảo thủ sẽ chiến thắng với cách biệt 70 ghế tại Quốc hội. Nghiên cứu của Hiệp hội Chính trị học Anh cũng cho thấy khả năng Thủ tướng May chiến thắng với 100 ghế cách biệt lên tới 65%. Tuy nhiên, với tỷ lệ phiếu bầu sít sao như hiện nay, chỉ một bước đi sai lầm của nữ Thủ tướng sẽ đẩy sự nghiệp chính trị và đảng của bà đến thất bại.