Cựu chiến binh Mỹ: 'Cha tôi, tù binh, người phản chiến yêu nước'

Tom Wilber
Nhân Ngày Memorial Day (30/5) - Ngày lễ này tưởng niệm những quân nhân Mỹ đã tử nạn trong quân ngũ, cựu chiến binh Tom Wilber đã có bài viết về người cha của mình với nhan đề "Cha tôi, tù binh, người phản chiến yêu nước" đăng trên Tạp chí USA Today (Nước Mỹ Ngày nay).
Theo dõi Baoquocte.vn trên

TG&VN xin giới thiệu tới bạn đọc bài viết của Tom Wilber để hiểu thêm về các cựu chiến binh Mỹ khi họ được tự do nói về chiến tranh ở Việt Nam.

Con trai cựu chiến binh Mỹ: 'Cha tôi, tù binh, người phản chiến yêu nước'
Cựu chiến binh hải quân Tom Wilber và cha ông Gene Wilber ngay trước khi tham gia cuộc diễu hành Ngày Tưởng niệm năm 2015. (Nguồn: USA Today)

Trung tá phi công Hải quân Mỹ Eugene Wilber (Gene Wilber) là cựu tù binh tại Nhà tù Hỏa Lò (Việt Nam). Trong suốt thời gian gần 5 năm bị tạm giam tại Hỏa Lò (1968 - 1973), Walter đã nhận được sự đối xử nhân đạo, khoan dung từ những cán bộ, chiến sỹ quản lý trại giam. Từ đó, ông đã thay đổi nhận thức về cuộc chiến của Mỹ ở Việt Nam.

Là người có lương tri, ông có cảm tình với các quản giáo tại Nhà tù Hoả Lò, với đất nước, con người Việt Nam và có những hành động tích cực nhằm ủng hộ cuộc đấu tranh vì độc lập thống nhất của Việt Nam, đồng thời kêu gọi sớm chấm dứt cuộc chiến phi nghĩa mà quân đội Mỹ thực hiện.

Ngày 12/2/1973, Walter Eugence Wilber đã được Chính phủ Việt Nam trao trả cho Chính phủ Mỹ, theo tinh thần của Hiệp định Paris. Trở về Mỹ nhưng tình cảm yêu mến ông dành cho Việt Nam không mất đi mà còn ngày càng phát triển. Tình cảm đó đã được ông truyền lại cho con trai của mình là Thomas Wilber (Tom Wilber).

Sáu năm trước (2015), vào Ngày tưởng niệm, tôi đã giúp cha ráp nhiều mảnh của bộ đồng phục màu trắng trong lễ phục của ông ấy. Ban tổ chức ở địa phương đã yêu cầu cả hai chúng tôi, quân nhân nghỉ hưu, đứng trên một chiếc phà trong cuộc diễu hành ở quê hương của chúng tôi.

Tại sao lại là chúng tôi? Chúng tôi đại diện cho hai thế hệ kế tiếp của sự nghiệp hải quân. Trước khi lên đường tham gia cuộc diễu hành, cha và tôi đã đứng cạnh nhau để chụp ảnh với những thứ mà chúng tôi mang theo.

Con trai cựu chiến binh Mỹ: 'Cha tôi, tù binh, người phản chiến yêu nước'
Mũi đạn từ chiếc máy bay chiến đấu phản lực bị bắn rơi của phi công Hải quân Gene Wilber đã được biến thành lọ hoa trong tang lễ của ông. (Nguồn: USA Today)

Tôi cầm mảnh còn lại của chiếc máy bay F-4J của cha mà tôi đã thu thập được hai tuần trước đó, tại một ngôi làng ở tỉnh Nghệ An (Việt Nam), nơi chiếc máy bay chiến đấu đang bốc cháy của cha bị rơi năm 1968. Mảnh động cơ đã được tái sử dụng hàng chục năm làm chậu đựng hoa ngày Tết trong một gia đình ở Việt Nam.

Cha tôi - Gene Wilber - đã bật ra khỏi máy bay hai giây trước khi nó lao xuống một cánh đồng trống. Đáng buồn thay, người ngồi sau lưng cha tôi - Bernie - người chồng và người cha đã không thể thoát khỏi cú va chạm và qua đời vào đúng Ngày của Cha năm 1968 khi mới 24 tuổi.

Bốn mươi bảy năm sau, cha tôi đã đón một lọ đất nhỏ mà tôi thu thập được từ địa điểm tai nạn - nơi an nghỉ cuối cùng của người đồng đội của ông. Chúng tôi đã mang những kỷ niệm này trong cuộc diễu hành vào năm 2015.

Đó là Ngày Tưởng niệm cuối cùng của cha. Ba tuần sau, cha được chẩn đoán mắc bệnh ung thư não giai đoạn bốn. Hai tuần sau, cha mất. Mảnh động cơ phản lực một lần nữa được biến thành lọ hoa, lần này được trưng bày trong đám tang của ông.

Đứng thẳng trong những ngày cuối đời là điều khó khăn đối với cha, nhưng ông đã luôn nổi bật, ngay cả khi là một tù nhân chiến tranh. Là một sĩ quan chỉ huy phi đội máy bay chiến đấu và phi công dày dặn kinh nghiệm, ông từng nghĩ rằng mình sẽ chiến đấu vì hòa bình ở Việt Nam. Nhưng ông đã cảm thấy lờ mờ có những điều đáng nghi ngay cả trước khi ông bị bắn hạ.

Trong nhà tù Hỏa Lò, Hà Nội, 20 tháng đầu tiên cô độc đã dành cho cha tôi thời gian để suy nghĩ thấu đáo. Ông kết luận rằng cuộc chiến là bất hợp pháp và sai lầm, và ông tin tưởng điều đó trong suốt phần đời còn lại của mình.

Hầu hết những tù binh khác phản đối chiến tranh đều cảm thấy họ phải dập tắt niềm tin như vậy của mình, lo lắng rằng nếu họ nói bất cứ điều gì họ sẽ làm tổn hại đến sự nghiệp của họ, hoặc tệ hơn, sẽ bị bỏ tù khi trở về.

Nhưng cha tôi đã phản đối chiến tranh, trong và sau khi bị giam cầm. Đối với ông, lương tâm là điều tối quan trọng. Cuộc chiến đã sai. Nếu ông không nói ra, im lặng sẽ là một sự phản bội với chính mình.

Để trả lời những người chỉ trích chiến tranh, câu chuyện mới đã giúp dễ dàng hơn trong suốt nhiều thập kỷ kể từ sau cuộc chiến khi đổ lỗi cho thất bại của Mỹ trước một thế lực kém hơn cho các tù binh bất đồng chính kiến và phong trào phản chiến rộng lớn hơn.

Vào thời điểm Chiến dịch Homecoming (tạm dịch: Chiến dịch Hồi Hương) triển khai, hàng trăm nghìn người Mỹ đã diễu hành trên đường phố, trong đó có hàng chục nghìn lính GI đang tại ngũ và cựu chiến binh.

Con trai cựu chiến binh Mỹ: 'Cha tôi, tù binh, người phản chiến yêu nước'
Gene Wilber trên tàu USS America chuẩn bị cho chuyến bay vào tháng 5/1968, một tháng trước khi máy bay của ông bị bắn rơi. (Nguồn: USA Today)

Nếu cha tôi truyền tải một thông điệp tới các quân nhân và gia đình của họ vào Ngày Tưởng niệm hôm nay, thì đó sẽ là gì? Cha tôi không chống quân đội. Ông thấy cần có quân đội để phòng thủ. Ông tình nguyện vào Hải quân. Ông đã bay hơn 200 chuyến để thực hiện nhiệm vụ chiến đấu ở Hàn Quốc và Việt Nam.

Nếu cha tôi ở đây hôm nay, ông có thể sẽ nói với các binh sĩ thế này: "Hãy ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp, vì đó là công việc của bạn. Hãy nhớ rằng đó là lòng trung thành chân chính nhất của bạn. Nhưng có thể bạn phải vượt ra ngoài tầm kiểm soát trực tiếp, vượt ra ngoài chuỗi chỉ huy, thậm chí vượt ra ngoài thể chế. Hãy trung thành với nguyên tắc mà đất nước chúng ta được thành lập. Hãy giữ cho lương tâm trong sáng".

TIN LIÊN QUAN
Hội Cựu chiến binh Mỹ vì hòa bình ca ngợi Việt Nam kiểm soát thành công đại dịch Covid-19
Cựu chiến binh Mỹ góp phần hàn gắn vết thương chiến tranh
Đoàn cựu chiến binh Mỹ VVA thăm và làm việc tại Việt Nam
Ấm tình nhịp cầu Việt - Mỹ
Chiếu phim “Người thức tỉnh vụ Mỹ Lai”
(theo USA Today)

Đọc thêm

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024, nối dài chuỗi đi ngang, sản lượng thu hoạch có thể thấp hơn dự kiến, thị trường tiếp tục tăng?

Giá tiêu hôm nay 29/3/2024 tại thị trường trong nước ổn định ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 92.500 – 96.000 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024: Giá vàng 'miệt mài' đi lên, cán mốc quan trọng, thế giới sẽ tăng đến mức nào?

Giá vàng hôm nay 29/3/2024 tại thị trường thế giới và trong nước đều giữ nhịp đi lên, cán mốc quan trọng.
Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Phát triển sâu rộng đối ngoại nhân dân, cánh tay nối dài giúp Hà Nội vươn tầm thế giới

Liên hiệp Hà Nội đã và đang tích cực thúc đẩy, đưa hoạt động đối ngoại nhân dân trở thành mạng lưới.
Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Đại sứ Bùi Văn Nghị tham dự Lễ hội Đỏ lần thứ 2 tại thành phố Salvador, Brazil

Việt Nam là một trong bảy nước được mời phát biểu trong Diễn đàn quốc tế về hoà bình, đoàn kết quốc tế và bảo vệ nhân dân Palestine.
Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Các doanh nghiệp Nhật Bản mong muốn tiếp tục mở rộng kinh doanh tại Việt Nam

Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, Việt Nam luôn coi trọng quan hệ với Nhật Bản cũng như hoạt động của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động