Đại sứ Lê Quang Long: Chuyến thăm Cuba của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm mang ý nghĩa biểu tượng lịch sử

Trước thềm chuyến thăm cấp Nhà nước tới Cuba của Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Chủ tịch nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam Tô Lâm và Phu nhân theo lời mời của Bí thư thứ Nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch nước Cộng hoà Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez và Phu nhân, Đại sứ Việt Nam tại Cuba Lê Quang Long đã trả lời phỏng vấn của Báo Thế giới và Việt Nam về chuyến thăm lịch sử này.

Xin Đại sứ cho biết ý nghĩa và tầm quan trọng chuyến thăm cấp Nhà nước tới Cuba của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đối với quan hệ đoàn kết truyền thống, hữu nghị đặc biệt và hợp tác toàn diện Việt Nam-Cuba?

Đây là chuyến thăm nước ngoài thứ hai và là chuyến thăm Cuba đầu tiên của đồng chí Tô Lâm trên cả hai cương vị Tổng Bí thư và Chủ tịch nước, thể hiện sự coi trọng của Đảng, Nhà nước Việt Nam đối với việc phát triển quan hệ hữu nghị đặc biệt Việt Nam-Cuba, tái khẳng định mạnh mẽ sự ủng hộ nhất quán của Việt Nam đối với sự nghiệp Cách mạng chính nghĩa của nhân dân Cuba anh em. Chuyến thăm mang ý nghĩa biểu tượng lịch sử đồng thời sẽ mở ra một giai đoạn mới trong quan hệ hợp tác và hữu nghị đặc biệt hai nước với những kết quả thiết thực và bền vững hơn.

Chuyến thăm của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đến Cuba lần này là dịp lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai nước thông báo cho nhau về tình hình mỗi Đảng, mỗi nước và những vấn đề quốc tế cùng quan tâm; tiếp tục đi sâu trao đổi chiến lược, xác định các định hướng, biện pháp lớn thúc đẩy quan hệ hai Đảng, hai nước Việt Nam-Cuba phát triển toàn diện, thực chất và bền vững hơn; tăng cường hợp tác và ủng hộ lẫn nhau tại các tổ chức quốc tế và diễn đàn đa phương vì hạnh phúc của nhân dân hai nước, vì sự nghiệp bảo vệ, xây dựng chủ nghĩa xã hội ở mỗi nước, vì hoà bình và tiến bộ của nhân loại.

Đặc biệt, chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh hai nước đang hướng tới kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Cuba vào năm 2025.

Đại sứ có thể chia sẻ về những nội dung cũng như các điểm nhấn trong chuyến thăm đặc biệt này?

Trong chuyến thăm cấp Nhà nước đến Cuba, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm sẽ lần lượt có các cuộc hội đàm, hội kiến với các lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước Cuba, tái khẳng định mối quan hệ hữu nghị đặc biệt và đoàn kết thuỷ chung giữa Việt Nam và Cuba, quyết tâm kế thừa và phát huy di sản quan hệ mà Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz, các lãnh đạo và nhân dân của hai nước qua các thế hệ vun đắp, gìn giữ và phát triển. Hoạt động chung giữa hai lãnh đạo cấp cao nhất của hai nước cũng được hai bên tích cực thu xếp tối đa để tăng cường trao đổi sâu các nội dung mang tính chiến lược và có ý nghĩa thiết thực.

Theo đó, quan hệ giữa hai Đảng là nền tảng chính trị, quan hệ ngoại giao-đối ngoại, quốc phòng-an ninh là các trụ cột, quan hệ kinh tế-thương mại, đầu tư là động lực, quan hệ hợp tác giữa các địa phương, giao lưu nhân dân là chất xúc tác, gắn kết.

Lãnh đạo hai nước quan tâm tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực ưu tiên, đặc biệt coi trọng hợp tác sản xuất nông nghiệp nhằm hỗ trợ Cuba gia tăng năng lực sản xuất lúa gạo tại chỗ, bảo đảm an ninh lương thực. Các cơ quan hữu quan của hai bên nỗ lực tìm giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, tạo dựng môi trường đầu tư thuận lợi cho doanh nghiệp, dự án hợp tác của hai nước.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tham dự hoạt động gặp gỡ hữu nghị với các nhân sĩ, trí thức và các cựu học sinh Cuba từng công tác, học tập tại Việt Nam, gặp cộng đồng người Việt Nam đang công tác, học tập tại Cuba.

Nhân dịp này, hai bên sẽ ra Tuyên bố chung Cấp cao, ký kết các văn kiện hợp tác quan trọng trên kênh Đảng, Nhà nước và hợp tác địa phương. Các cuộc gặp làm việc song phương giữa các ban, bộ/ngành, tổ chức chính trị - xã hội cũng sẽ diễn ra bên lề chuyến thăm.

Quốc hội hai nước tiến hành phiên họp lần thứ nhất Uỷ ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam-Cuba để triển khai Nghị định thư hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội chính quyền Nhân dân Cuba ký tháng 4/2023.

Trong cuộc gặp Đại sứ ngày 13/9 vừa qua, Bộ trưởng Ngoại giao Cuba Bruno Rodriguez Parrilla đã nhấn mạnh về trao đổi chính trị song phương vững chắc ở cấp lãnh đạo cao nhất của hai đất nước, tình cảm đặc biệt, sự đoàn kết, hợp tác và ngưỡng mộ lẫn nhau giữa nhân dân hai nước. Đại sứ có thể cho biết thêm về những điểm nổi bật trong mối quan hệ đặc biệt Việt Nam-Cuba và tình cảm gắn bó trước sau như một, hiếm có này giữa hai nước?

Mối quan hệ đoàn kết anh em đặc biệt giữa Việt Nam và Cuba được Chủ tịch Hồ Chí Minh và Lãnh tụ lịch sử của Cách mạng Cuba Fidel Castro Ruz khởi xướng thiết lập, được các thế hệ Lãnh đạo kế tiếp và Nhân dân hai nước không ngừng củng cố, vun đắp trong gần 65 năm qua, trở thành mối “quan hệ mẫu mực” trong quan hệ quốc tế như Tổng Tư lệnh Fidel Castro từng đánh giá.

Mặc dù cách xa nhau nửa vòng trái đất và bất chấp những bước thăng trầm to lớn, có tính bước ngoặt xảy ra trong lịch sử nhân loại hơn 6 thập kỷ qua, Việt Nam và Cuba luôn sát cánh bên nhau, dành cho nhau tình cảm đoàn kết thủy chung, sự ủng hộ tinh thần và vật chất hào phóng, vô tư, trong sáng theo nguyên tắc “chia sẻ những gì có dù ít ỏi, chứ không phải những gì dư thừa”.

Trong giai đoạn đại dịch Covid-19, Cuba đã gửi cho Việt Nam nhiều loại thuốc trị bệnh và hàng triệu liều vaccine do Cuba sản xuất. Việt Nam cũng đã gửi sang Cuba nhiều thuốc men và hàng hóa quan trọng phục vụ phòng, chống Covid-19. Gần đây nhất, Cuba đã sớm đề nghị hỗ trợ bác sĩ và thuốc men giúp Việt Nam khắc phục hậu quả bảo Yagi gây ra.

Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm đã quyết định thăm Cuba trong chuyến công du nước ngoài thứ hai trên cương vị người đứng đứng đầu hệ thống chính trị của Việt Nam, khẳng định Việt Nam hết sức coi trọng mối quan hệ truyền thống đặc biệt với Cuba, nhấn mạnh Việt Nam trước sau như một sẽ luôn nỗ lực hỗ trợ Cuba trong khả năng và điều kiện có thể, đặc biệt về an ninh lương thực và qua đó góp phần bảo đảm ổn định chính trị - xã hội của Cuba.

Trước đó, kể cả trong thời gian đại dịch Covid-19, quan hệ Việt Nam-Cuba vẫn không ngừng được củng cố và phát triển thông qua các cuộc điện đàm/hội đàm trực tuyến và các chuyến thăm lần nhau của lãnh đạo cấp cao hai nước.

Hai nước cũng thường xuyên chia sẻ sâu rộng và tin cậy nhau về các bài học kinh nghiệm đúc kết được trong công cuộc phát triển ở mỗi nước; hợp tác chặt chẽ và ủng hộ lẫn nhau trên mặt trận đối ngoại nhằm bảo vệ các lợi ích chính đáng của mỗi nước và đóng góp vào các nỗ lực chung vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới.

Việt Nam hiện là đối tác thương mại châu Á lớn thứ hai của Cuba, tuy nhiên trao đổi thương mại song phương vẫn còn khá khiêm tốn. Theo Đại sứ, hai nước cần làm gì để thúc đẩy hợp tác kinh tế - thương mại song phương?

Việt Nam và Cuba có nhiều dư địa và tiềm năng hợp tác kinh tế - thương mại và đầu tư. Lãnh đạo hai nước đều quan tâm, chỉ đạo các cơ quan hữu quan ưu tiên tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và tạo điều kiện thuận lợi nhằm từng bước nâng cao quan hệ hợp tác trong các lĩnh vực này lên xứng tầm với mối quan hệ chính trị gắn bó, tin cậy giữa hai nước.

Bất chấp những khó khăn, thách thức lớn của thị trường nước bạn do bị bao vây cấm vận ngặt nghèo, sự khác biệt về cơ chế giữa hai nước và tác động tiêu cực của kinh tế thế giới, 7 dự án đầu tư/liên doanh của doanh nghiệp Việt Nam tại Đặc khu phát triển Mariel góp phần cung cấp hàng hóa cho thị trường Cuba và tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương.

Trong chuyến thăm lần này, dự kiến Chính phủ Cuba sẽ thông báo phê duyệt 2 dự án đầu tư mới của doanh nghiệp Việt Nam, tiếp tục khẳng định vai trò và vị thế của Việt Nam là nhà đầu tư lớn nhất của khu vực châu Á - châu Đại dương tại Cuba.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp của Việt Nam đang quan tâm, nghiên cứu đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp và sản xuất hàng tiêu dùng tại Cuba, phù hợp với ưu tiên của Cuba trong “Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2030”.

Lãnh đạo cấp cao Cuba đều khẳng định sẽ tạo mọi điều kiện thuận lợi, cơ chế chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp Việt Nam đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp nhằm tăng cường sản xuất tại Cuba, bảo đảm an ninh lương thực và hướng tới xuất khẩu.

Để tiếp tục thúc đẩy hợp tác kinh tế-thương mại, đầu tư, hai bên cần tranh thủ tối đa Hiệp định thương mại Việt Nam-Cuba có hiệu lực từ tháng 4/2020, kết quả Phiên họp lần thứ 41 của Uỷ ban liên chính phủ Việt Nam-Cuba tháng 4 vừa qua, để đưa hàng hoá hai nước thâm nhập thị trường của nhau; tích cực đẩy mạnh xúc tiến thương mại và đầu tư thông qua các hội chợ, triển lãm và diễn đàn đầu tư để kết nối các doanh nghiệp và địa phương hai nước trao đổi thông tin về cơ hội hợp tác, từng bước tìm ra cơ chế, cách thức hợp hiệu quả trên cơ sở điều kiện, khả năng và cơ chế đặc thù của mỗi bên.

Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba đã chuẩn bị cho sự kiện quan trọng này như thế nào và kỳ vọng về quan hệ hai nước sau chuyến thăm lần này của lãnh đạo cấp cao Việt Nam?

Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba xác định việc tham gia chuẩn bị cho chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tới Cuba vừa là vinh dự, vừa là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong năm nay. Đại sứ quán đã phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan của Việt Nam và Cuba để xây dựng các chương trình và nội dung chuyến thăm, cùng nỗ lực đóng góp để chuyến thăm thành công tốt đẹp.

Đại sứ quán tin tưởng, với sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo cấp cao hai nước, quyết tâm tăng cường quan hệ đoàn kết truyền thống, hữu nghị đặc biệt, hợp tác toàn diện Việt Nam-Cuba, sự coi trọng và nỗ lực cao độ của cả hai bên trong công tác chuẩn bị, chuyến thăm sẽ mang lại những kết quả thực chất mang tính định hướng chiến lược cho quan hệ và hợp tác song phương.

Chuyến thăm được kỳ vọng sẽ phát huy nền tảng quan hệ chính trị vô cùng tốt đẹp, tin cậy lẫn nhau; khơi dậy niềm tự hào và tình cảm đoàn kết, gắn bó giữa nhân dân, nhất là thế hệ trẻ hai nước; tạo động lực mạnh mẽ để hai nước nâng cao kim ngạch và đa dạng hoá thương mại song phương, đưa quan hệ kinh tế thương mại và đầu tư song phương lên ngang tầm mối quan hệ chính trị tốt đẹp.

Xin cảm ơn Đại sứ!