Đại sứ Nguyễn Vũ Tùng: Chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Hàn Quốc thể hiện tính chất đặc biệt của quan hệ song phương

Tổng thống Đại Hàn Dân Quốc Yoon Suk Yeol và Phu nhân sẽ thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 22-24/6 theo lời mời của Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Võ Văn Thưởng. Trước thềm chuyến thăm, Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc Nguyễn Vũ Tùng đã chia sẻ với Báo Thế giới & Việt Nam về ý nghĩa và kỳ vọng của ông về sự kiện quan trọng này.

Xin Đại sứ đánh giá ý nghĩa chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam của Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, đặc biệt khi hai nước vừa nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào tháng 12/2022?

Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol chọn Việt Nam là nước đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á để tới thăm và ông sang Việt Nam chỉ trong vòng 6 tháng khi hai nước vừa nâng cấp quan hệ trong khi Chủ tịch nước ta vừa đi thăm Hàn Quốc.

Việc này hàm ý rằng ý tưởng Tổng thống Yoon Suk Yeol thăm Việt Nam đã hình thành từ rất sớm. Điều đó thể hiện tính chất đặc biệt của mối quan hệ giữa hai nước.

Quan hệ Việt Nam-Hàn Quốc được xây dựng trên hai nền tảng đặc biệt là lòng tin và lợi ích đan xen. Chuyến thăm này trước hết mang ý nghĩa thể hiện và đồng thời đóng góp cho cả hai nền tảng đó.

Về xây dựng lòng tin, các chuyến thăm, trao đổi cấp cao luôn là biện pháp hiệu quả để tăng cường lòng tin, trước hết là qua sự quen biết ở tầm cá nhân lãnh đạo cấp cao.

Từ khi Tổng thống Yoon lên cầm quyền hơn một năm nay, các cuộc điện đàm và gặp gỡ giữa lãnh đạo hai nước đã diễn ra dày đặc, và Tổng thống bạn thăm Việt Nam là minh chứng sinh động cho sự coi trọng đặc biệt của Chính phủ Hàn Quốc và cá nhân Ngài Tổng thống đối với quan hệ hai nước.

Điều này đánh thêm một dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa lãnh đạo cao cấp hai nước, từ đó mở ra sự trao đổi/thăm viếng thường xuyên hơn giữa các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và người dân hai bên.

Về đan xen lợi ích, chuyến thăm và các kết quả cụ thể đạt được trong chuyến thăm (các biên bản ghi nhớ hợp tác - MoU, hiệp định, hợp đồng, chương trình hành động...) đã thực sự thể hiện tầm cao mới của quan hệ theo khuôn khổ mới là Đối tác chiến lược toàn diện. Quan hệ hai bên ngày càng mở rộng và đi vào chiều sâu, vì lợi ích của hai nước, cũng như người dân, địa phương và doanh nghiệp.

Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt-Hàn phát triển đặc biệt tốt đẹp trên tất cả các mặt, trên tất cả các lĩnh vực trọng yếu, từ chính trị, ngoại giao đến an ninh, quốc phòng, kinh tế, giáo dục đào tạo, khoa học, công nghệ, văn hóa, thể thao, du lịch, lao động, giao lưu nhân dân...

Trên cơ sở triển khai hiệu quả các thỏa thuận cấp cao mà hai nước đạt được trong chuyến thăm này, quan hệ giữa hai nước sẽ ngày càng phát triển, từ đó càng làm nổi bật tính chất đặc biệt của mối quan hệ song phương. Do đó, chuyến thăm chắc chắn sẽ góp phần tạo xung lực mới cho hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới.

Ý nghĩa đặc biệt còn thể hiện trong bối cảnh chuyến thăm. Sự kiện diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang thực hiện các mục tiêu Đại hội XIII của Đảng, trong đó có mục tiêu phát triển đất nước đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Về đối ngoại, Việt Nam kiên trì đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ; thúc đẩy quan hệ với các đối tác ngày càng đi vào chiều sâu, nhất là với các đối tác chiến lược, trong đó có Hàn Quốc.

Có thể thấy, việc đón đoàn Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol thăm cấp Nhà nước cho thấy Việt Nam coi trọng cao độ ý nghĩa đặc biệt của hợp tác Việt Nam-Hàn Quốc nói chung và tầm quan trọng của mối quan hệ này trong tổng thể chiến lược phát triển đất nước nói chung và chính sách đối ngoại của Việt Nam nói riêng.

Chuyến thăm cũng diễn ra trong bối cảnh Hàn Quốc đạt nhiều thành tựu quan trọng trong xây dựng và phát triển đất nước thời gian qua nói chung và nhiều thành quả về phục hồi kinh tế - xã hội sau đại dịch Covid-19 nói riêng. Hàn Quốc đã trở thành một trong 10 nền kinh tế lớn nhất thế giới.

Về đối ngoại, Hàn Quốc đang thúc đẩy nhiều chính sách quan trọng, nổi bật là tầm nhìn chính sách Quốc gia trọng điểm toàn cầu (GPS), Chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương, Sáng kiến đoàn kết ASEAN-Hàn Quốc. Đồng thời, Hàn Quốc cũng đăng ký ứng cử vào các vị trí quan trọng trong các cơ chế đa phương như Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ), Toà án Luật biển quốc tế...

Do đó, việc Việt Nam đón Tổng thống Hàn Quốc thăm cấp Nhà nước cũng là thông điệp Việt Nam ủng hộ và tin tưởng Chính phủ và nhân dân Hàn Quốc sẽ thực hiện thành công các chính sách và mục tiêu phát triển trong tương lai, đóng góp vào hòa bình, thịnh vượng, ổn định của khu vực và thế giới.

Quan trọng hơn, trong bối cảnh vận động địa chính trị, địa kinh tế rất phức tạp, khó lường gần đây, chuyến đi càng làm nổi bật tầm quan trọng của hợp tác Việt Nam-Hàn Quốc trên các lĩnh vực:

Một là, hợp tác giữa các nước vừa và nhỏ trong việc thượng tôn pháp luật quốc tế, giữ ổn định trật tự quốc tế dựa trên các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế. Đây là những cơ sở quan trọng để bảo vệ quyền lợi của các nước vừa và nhỏ cũng như để các nước này đóng góp vào việc củng cố hòa bình, ổn định và hợp tác quốc tế trong bối cảnh cạnh tranh nước lớn đang gia tăng, toàn cầu hóa bị thách thức bởi các vấn đề toàn cầu và chủ nghĩa bảo hộ.

Hai là, nâng cao vai trò trung tâm của ASEAN trong việc xây dựng và củng cố cơ chế an ninh khu vực cũng như hòa bình, thịnh vượng khu vực dựa trên sự chủ động và tích cực ngày càng cao của Việt Nam trong ASEAN, vai trò Việt Nam điều phối quan hệ ASEAN-Hàn Quốc trong 2 năm tới, và chính sách ngày càng ưu tiên hợp tác với ASEAN của Hàn Quốc thông qua chiến lược Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và sáng kiến đoàn kết ASEAN (KASI) mà chính quyền Tổng thống Yoon vừa thông qua.

Ba là, lôi kéo sự can dự của các bên thứ ba vào hợp tác song phương Việt-Hàn trong các vấn đề thuộc lợi ích chung như Biển Đông, hòa bình ổn định, hợp tác trên bán đảo Triều Tiên, tiểu vùng Mekong, xây dựng chuỗi cung ứng ổn định, chống biến đổi khí hậu...

Như vậy, chuyến thăm này không những thể hiện tính chất đặc biệt của mối quan hệ và tạo ra xung lực mới mà còn góp phần mở ra không gian khu vực và quốc tế mới cho hợp tác song phương Việt Nam-Hàn Quốc.

Đại sứ có kỳ vọng gì với chuyến thăm quan trọng này?

Như đã nêu ở trên, chuyến thăm của Tổng thống Yoon sang Việt Nam diễn ra chỉ 6 tháng sau khi hai nước quyết định nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện và 1 năm sau khi Tổng thống nhậm chức. Điều này cho thấy lãnh đạo hai nước rất quyết tâm đẩy quan hệ lên một tầm cao mới trên nền tảng thành tựu to lớn của 30 năm quan hệ song phương.

Trong thư mời Tổng thống Yoon, Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nêu rõ: “Tôi mong muốn cùng Ngài Tổng thống trao đổi các biện pháp cụ thể thúc đẩy quan hệ hai nước phát triển mạnh mẽ, thực chất và toàn diện hơn nữa trong thời gian tới, góp phần vào việc duy trì hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới".

Theo đó, là Đại sứ Việt Nam tại Hàn Quốc, tôi có một số kỳ vọng từ nội dung mà hai bên thảo luận và nhất trí trong chuyến đi này.

Trước hết, hai bên sẽ tiếp tục cụ thể hóa 8 lĩnh vực hợp tác mà Bản Tuyên bố chung hai bên đưa ra nhân chuyến đi thăm Hàn Quốc của Chủ tịch nước Việt Nam cuối năm 2022.

Theo đó, trong chuyến thăm lần này của Tổng thống Yoon Suk Yeol, hai nước cùng xây dựng và đưa ra Chương trình hành động triển khai mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện. Chương trình hành động sẽ trở thành văn kiện vừa có tính định hướng, vừa là sự cụ thể hóa các nội hàm quan hệ theo hướng mở rộng và làm sâu sắc quan hệ song phương, và là cơ sở để hai bên định kỳ kiểm điểm quá trình triển khai hợp tác.

Việc triển khai cụ thể các biện pháp thúc đẩy quan hệ sẽ tạo ra kỳ vọng mới về tin cậy về chính trị ngày càng củng cố; hợp tác trên các lĩnh vực ngày càng thực chất và thể hiện đúng chất toàn diện và chất chiến lược của mối quan hệ.

Việc hiểu biết lẫn nhau, hữu nghị giữa người dân, đặc biệt là giữa các địa phương, trong các lĩnh vực văn hóa - xã hội, thể dục - thể thao, và giao lưu thế hệ trẻ hai nước sẽ có điều kiện phát triển ngày càng sâu sắc.

Tôi mong tiếp tục mở rộng không gian hợp tác song phương lên tầm khu vực và toàn cầu thông qua phối hợp giữa hai nước và giữa hai nước với các đối tác khác (nhất là các nước vừa và nhỏ) trong các vấn đề quốc tế và khu vực, củng cố vai trò trung tâm của ASEAN, đề cao sự thượng tôn pháp luật quốc tế và vai trò của LHQ và các thể chế đa phương toàn cầu khác, qua đó góp phần triển khai hiệu quả các chiến lược đối ngoại của cả Việt Nam và Hàn Quốc.

Hơn 200 doanh nghiệp Hàn Quốc, trong đó có lãnh đạo của tất cả các tập đoàn và hiệp hội kinh tế lớn nhất ở Hàn Quốc, tháp tùng Tổng thống Yoon Suk Yeol và việc tổ chức các sự kiện quan trọng như Diễn đàn kinh tế, gặp gỡ giữa lãnh đạo hai nước với các đại diện doanh nghiệp cũng cho thấy điểm nhấn kinh tế của chuyến thăm.

Điều này cũng tạo ra kỳ vọng về những phát triển mới trong hợp tác kinh tế song phương, nhất là hai bên sẽ thảo luận về các hành động khắc phục khó khăn trong giai đoạn trước mắt để phục hồi hoạt động thương mại, đầu tư và đón đầu làn sóng phục hồi kinh tế trong nửa cuối năm 2023, nhất là các lĩnh vực tài chính, xây dựng cơ sở hạ tầng, lao động, du lịch...

Đồng thời, việc tăng cường hợp tác thương mại, đầu tư giữa doanh nghiệp hai nước cũng tạo không gian hợp tác trong các lĩnh vực mới như ứng phó biển đổi khí hậu, chuyển đổi số, phát triển xanh, năng lượng sạch, ổn định chuỗi cung ứng, hợp tác công nghiệp quốc phòng, và phối hợp trong khuôn khổ hiệp định/cơ chế thương mại RCEP, CPTPP, IPEF, APEC...

Đặc biệt, các thỏa thuận được ký kết sẽ đưa tới những hợp tác cụ thể về lao động, đầu tư ở quy mô lớn trong các dự án về hạ tầng, năng lượng, chống biến đổi khí hậu, chuyền giao công nghệ, và nhất là hợp tác trong lĩnh vực xây dựng và duy trì các chuỗi cung ứng nguyên liệu, khoáng sản chiến lược.

Về kinh tế-thương mại, Việt Nam và Hàn Quốc đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương lên 100 tỷ USD vào năm 2023 và hướng tới mục tiêu 150 tỷ USD vào năm 2030 theo hướng cân bằng. Theo Đại sứ, hai nước cần làm gì để đạt được mục tiêu này?

Hợp tác giữa hai nước trong thời gian tới cho thấy điểm nhấn kinh tế là trụ cột chính trong tổng thể quan hệ hợp tác hai nước với mục tiêu 100 tỷ USD thương mại hai chiều và hướng tới mục tiêu 150 tỷ vào năm 2030 song song với việc cải thiện tình trạng mất cân bằng cán cân thương mại.

Trong thời gian vừa qua, quan hệ kinh tế song phương có chiều hướng suy giảm do tổng cầu của thị trường thế giới đối với hàng xuất khẩu từ hai nước giảm mạnh. Sự đứt gãy một số chuỗi cung ứng dưới tác động của cạnh tranh nước lớn, tình hình chiến sự ở Ukraine và chính sách bảo hộ, chống lạm phát của nhiều nước... tiếp tục gây ra các thách thức từ bên ngoài đối với quan hệ kinh tế Việt-Hàn. Tuy nhiên, tình hình gần đây đã có dấu hiệu cải thiện.

Trong bối cảnh này, hai nước cần tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hợp tác kinh tế, tập trung vào một số hướng lớn sau.

Thứ nhất, hai bên cần tiếp tục khai thác hiệu quả tính chất bổ sung cho nhau của hai nền kinh tế để đẩy mạnh hợp tác hiệu quả trên các lĩnh vực hợp tác truyền thống, nhất là trên các lĩnh vực lao động, chế tạo, tài chính, xây dựng cơ sở hạ tầng.

Thứ hai, doanh nghiệp hai nước cần khai thác tốt hơn các cơ hội mới xuất hiện từ chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của hai bên. Theo đó, việc đẩy mạnh hợp tác theo các dự án lớn liên quan đến phát triển năng lượng mới, công nghệ số, công nghệ xanh và sạch cần được đề cao. Tôi chỉ xin đơn cử việc Chính phủ Việt Nam thông qua Sơ đồ điện VIII đã mở ra nhiều cơ hội cho các dự án đầu tư lớn về năng lượng sạch, rất hấp dẫn đối với các doanh nghiệp Hàn Quốc.

Thứ ba, hai bên cần khai thác hiệu quả các hiệp định tự do thương mại khu vực và toàn cầu (như RCEP, CPTPP), các khuôn khổ hợp tác kinh tế mới như IPEF. Đặc biệt, hai nước cần quan tâm đẩy mạnh hợp tác trên một số lĩnh vực mới như khai thác các thị trường mới (như thị trường châu Phi, Halal), tham gia xây dựng các chuỗi cung ứng mới, hợp tác trong ngành công nghiệp quốc phòng.

Bên cạnh đó, hai bên cần tiếp tục quan tâm thúc đẩy việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua hợp tác giáo dục, đào tạo và nghiên cứu, tiếp tục đẩy mạnh cải cách cơ chế, hướng vào giải quyết hiệu quả những vướng mắc về thủ tục hành chính.

Ngoài ra, cần mở cửa hơn nữa thị trường hàng Việt Nam vào Hàn Quốc, tăng khả năng tiếp cận hàng hóa của Việt Nam vào các chuỗi và nền tảng phân phối tại Hàn Quốc, trong đó có nền tảng thương mại điện tử, và chuyển giao công nghệ để các doanh nghiệp Việt Nam tham gia và chuỗi sản xuất của các doanh nghiệp Hàn Quốc.

Giao lưu văn hóa, giao lưu nhân dân là một trong những sợi dây gắn kết mối quan hệ Việt-Hàn bền chặt. Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc đã và đang triển khai quảng bá văn hóa Việt Nam tại Hàn Quốc và kết nối tình cảm giữa nhân dân hai nước như thế nào?

Việc thúc đẩy quan hệ chính trị, ngoại giao và kinh tế cần được xây dựng trên nền tảng thúc đẩy giao lưu nhân dân, giao lưu văn hóa giữa hai bên. Xét cho cùng, sự hiểu biết lẫn nhau, tình cảm sâu bền giữa nhân dân hai nước, và lợi ích mang lại cho người dân là những cơ sở có tính chất nền móng của mối quan hệ song phương Việt-Hàn. Theo nhận thức đó, Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc luôn tập trung vào một số hoạt động chính sau.

Trước hết, thúc đẩy các hoạt động hợp tác, kết nối, kết nghĩa địa phương giữa hai nước. Sự chủ động và tích cực của các địa phương trong việc phát triển hợp tác hai bên càng được tăng lên với sự tích cực kết nối của Đại sứ quán.

Nhiều địa phương của Việt Nam đã đẩy mạnh các hoạt động giao lưu văn hóa, nghệ thuật, thể thao, từ thiện... với các đối tác Hàn Quốc bên cạnh các hoạt động xúc tiến đầu tư, thương mại, hợp tác lao động. Thông qua các hoạt động này, địa phương và người dân ngày càng trở thành người thụ hưởng cũng như chủ thể đóng góp vào quan hệ song phương trên cả cấp độ quốc gia và địa phương.

Thứ hai, Đại sứ quán quan tâm phát triển công tác cộng đồng ở Hàn Quốc. Các hội đoàn như Hội người Việt Nam, Hội phụ nữ, Hội sinh viên, Hội từ thiện, Hội doanh nghiệp, Hội dồng hương... ngày càng phát huy là vai trò cầu nối trong việc mở rộng gắn kết cộng đồng người Việt (hiện có khoảng 250 nghìn người), giúp đỡ các thành viên cộng đồng hòa nhập vào cuộc sống ở sở tại, và kết nối với các đối tác Hàn Quốc.

Các lễ hội giao lưu văn hóa, văn nghệ, đại hội thể dục thể thao, ẩm thực... được tổ chức ở các địa phương ở Hàn Quốc với sự tham gia đông đảo của thành viên cộng đồng, nhất là các gia đình đa văn hóa. Đây là những cơ hội quý báu giúp quảng bá văn hóa Việt Nam tại xứ sở kim chi.

Đặc biệt, việc ngày càng có nhiều thành viên cộng đồng người Việt Nam ở Hàn Quốc tham gia đóng góp vào phát triển kinh tế, văn hóa và xã hội ở sở tại đã cho thấy mỗi người dân Việt Nam đã trở thành các sứ giả của mối quan hệ song phương bằng những hoạt động lao động, học tập, sinh hoạt hằng ngày của mình.

Thứ ba, Đại sứ quán quan tâm xây dựng mạng lưới các đối tác Hàn Quốc hỗ trợ cho công tác quảng bá văn hóa, giao lưu nhân dân Việt-Hàn. Mạng lưới này trước hết tập trung vào các nhân sĩ, văn nghệ sĩ, các nhà nghiên cứu, học giả và nhà báo, nhà hoạt động xã hội có tình cảm với Việt Nam, giúp Đại sứ quán và hội đoàn tiếp cận hiệu quả hơn với các giới ở Hàn Quốc trong công tác giao lưu văn hóa và con người.

Bên cạnh đó, Cơ quan cố gắng kết nối doanh nghiệp, tìm nguồn tài trợ giúp đỡ các hoạt động của cộng đồng Việt Nam tại Hàn Quốc, nhất là trong việc tổ chức các lễ hội văn hóa, thể thao, cấp học bổng cho sinh viên và hỗ trợ các gia đình có hoàn cảnh khó khăn.

Ngoài ra, Đại sứ quán cũng thường xuyên làm việc với chính quyền các cấp ở Hàn Quốc, các trung tâm hỗ trợ người lao động, gia đình đa văn hóa để tìm hiểu và vận động chính quyền có các chính sách (nhập cư, bảo hiểm, an sinh xã hội...) giúp đỡ cộng đồng, đồng thời thường xuyên thông tin tình hình cộng đồng, tăng cường quảng bá, tuyên truyền pháp luật đế kêu gọi và khuyến khích cộng đồng ngưởi Việt Nam tuân thủ luật pháp sở tại.

Xin cảm ơn Đại sứ!