Dấu chấm hết cho đặc quyền tối cao của đồng USD?

(Theo Huỳnh Lê/FT)
TGVN. Một sự sụp đổ của đồng USD có khả năng cao sẽ xảy ra do sự suy giảm của tiết kiệm nội địa và thâm hụt tài khoản vãng lai.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Dấu chấm hết cho đặc quyền tối cao của đồng USD?
Dấu chấm hết cho đặc quyền tối cao của đồng USD?

Câu hỏi này, từng được đặt ra vào thập niên 1960 bởi cựu Bộ trưởng Tài chính Pháp (sau này là Tổng thống Pháp) Valéry Giscard d’Estaing, đang dần có lời giải. Giscard chỉ trích Mỹ đã tận dụng vị thế đặc quyền của mình như là đồng tiền dự trữ thống trị của thế giới và thu hút dòng tiền tự do từ phần còn lại của thế giới để hỗ trợ mức sống xa hoa của mình. Và đặc quyền đó có thể sắp bị tước đi. Đồng USD đang suy giảm và rất có thể sẽ giảm tới 35% vào cuối năm 2021.

Lý do chính là tác động qua lại giữa suy giảm tiết kiệm trong nước và thâm hụt tài khoản vãng lai. Trong quý 2 năm 2020, tiết kiệm ròng trong nước – mức tiết kiệm được điều chỉnh theo khấu hao của hộ gia đình, doanh nghiệp và khu vực chính phủ - lần đầu tiên đã giảm về mức âm kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Ở mức -1,2% trong quý thứ hai, tiết kiệm ròng trong nước tính theo thu nhập quốc dân thấp hơn 4.1% so với quý đầu tiên, mức lao dốc hàng quý mạnh nhất kể từ năm 1947.

Cũng không hề bất ngờ khi thâm hụt tài khoản vãng lai gia tăng ngay sau đó. Thiếu hụt tiết kiệm trong nước và mong muốn đạt được tăng trưởng, Mỹ đã tận dụng đặc quyền tối cao của mình để vay thặng dư tiết kiệm nước ngoài. Việc làm này đẩy thâm hụt tài khoản vãng lai lên đến -3,5% tổng sản phẩm quốc nội trong quý II - thấp hơn 1.4% so với quý I và cũng là mức độ xói mòn hàng quý mạnh nhất được ghi nhận.

Mặc dù sự bùng phát ngân sách dành cho các vấn đề liên quan đến Covid-19 là nguồn gốc tức thời dẫn đến thâm hụt ngân sách liên bang, thực tế thì hiểm họa đã chờ sẵn để xảy ra từ trước. Trong thời kỳ đại dịch, tỷ lệ tiết kiệm nội địa ròng trung bình chỉ đạt 2,9% tổng thu nhập quốc dân từ năm 2011 đến 2019, chưa bằng một nửa so với mức trung bình 7% từ năm 1960 đến năm 2005. Lớp đệm mỏng này khiến Mỹ dễ bị ảnh hưởng bởi bất kỳ cú sốc nào chứ chưa nói đến Covid.

Khi thâm hụt ngân sách chồng chất trong những năm tới, áp lực từ sự sụt giảm tiết kiệm trong nước và tài khoản vãng lai sẽ tăng lên. Các ước tính mới nhất của Văn phòng Ngân sách Quốc hội đưa mức thâm hụt liên bang ở mức 16% tổng sản phẩm quốc nội vào năm 2020 trước khi giảm xuống “chỉ” 8.6% vào năm 2021. Giả sử Quốc hội Mỹ cuối cùng đồng ý với một vòng cứu trợ tài khóa khác, con số thâm hụt lớn hơn nhiều cho năm 2021 là có thể xảy ra.

Điều đó sẽ đưa tỷ lệ tiết kiệm ròng của Mỹ âm sâu hơn so với thời kỳ khủng hoảng toàn cầu. Và nó vô cùng đáng ngại cho tương lai của nước Mỹ. Trên thực tế, sau khi trích hết khấu hao từ hàng loạt tòa nhà và cơ sở hạ tầng cũ, Mỹ sẽ cần khoản tiết kiệm ròng cần thiết để mở rộng năng lực sản xuất. Nếu không vay vốn tiết kiệm thặng dư từ nước ngoài, tăng trưởng trở nên bất khả thi. Và tài khoản vãng lai sẽ tiếp tục thâm hụt nặng nề hơn là hệ quả tất yếu.

Và đó sẽ là lúc đồng USD mất đi đặc quyền tối cao. Với vị thế của Mỹ là đồng tiền dự trữ thống trị của thế giới đang dần bị xói mòn kể từ năm 2000, các tổ chức cho vay nước ngoài có thể sẽ yêu cầu nhiều điều khoản đối với khoản tài trợ khổng lồ từ bên ngoài. Các điều khoản này thường tồn tại dưới 2 dạng – lãi suất hoặc điều chỉnh tỷ giá. Fed gần đây đã điều chỉnh chiến lược theo mức trung bình của lạm phát thay cho một mục tiêu cụ thể, cam kết sẽ giữ lãi suất chính sách gần mức 0 trong vài năm tới. Điều đó có nghĩa là kênh lãi suất đã đóng lại. Và kết quả là tài khoản vãng lai sẽ bị điều chỉnh thông qua đồng USD suy yếu hơn.

Giá trị cao của đồng USD khiến nó đặc biệt dễ bị tổn thương. Bất chấp những đợt sụt giảm gần đây, tỷ giá thực (REER) của đồng USD vẫn cao hơn mức thấp nhất vào tháng 7/2011. Điều này khiến đồng bạc xanh trở thành đồng tiền được định giá cao nhất thế giới, cũng như Mỹ bị cuốn vào vòng xoáy tiết kiệm – tài khoản vãng lai chưa từng có.

Giá trị của tiền tệ là tương đối. Đồng USD luôn được hưởng lợi từ cái gọi là TINA (There is no alternative) – không có đồng tiền nào có thể thay thế. Tuy nhiên điều đó cần được xem xét lại. Thỏa thuận ngày 21/07 về quỹ Next Generation tại EU trị giá 750 tỷ Euro cuối cùng đã thiết lập lại chính sách tài khóa toàn châu Âu. Điều đó sẽ là bàn đạp cho đồng Euro bị định giá thấp. Đồng Nhân dân tệ, vàng và các đồng tiền kỹ thuật số cũng sẽ là lựa chọn thay thế cho đồng USD bất khả chiến bại một thời.

Chỉ số đồng USD đã giảm 33% trên giá trị thực ở cả thập niên 1970, giữa thập niên 1980 và giảm thêm 28% trong giai đoạn 2002 tới 2011. Trong 3 giai đoạn đó, tỷ lệ tiết kiệm trong nước ròng trung bình là 4,9% (so với -1,2% ngày nay) và thâm hụt tài khoản vãng lai là -2,5% tổng sản phẩm quốc nội (so với -3,5% hiện nay). Với việc Mỹ đang phung phí đặc quyền tối cao của mình, đồng USD sẽ càng dễ chịu tổn thương hơn trước một đợt điều chỉnh mạnh. Một mùa đông dài và lạnh lẽo đang đến gần.

Xem nhiều

Đọc thêm

Hướng dẫn đăng ký kiểm tra phục hồi điểm giấy phép lái xe từ năm 2025

Hướng dẫn đăng ký kiểm tra phục hồi điểm giấy phép lái xe từ năm 2025

Từ năm 2025, người có giấy phép lái xe bị trừ hết 12 điểm thì phải tham gia kiểm tra phục hồi điểm giấy phép lái xe nếu muốn tiếp ...
Cơ hội nghìn năm có một để Mỹ và châu Âu 'đánh thức' Dòng chảy phương Bắc 2, Nga cũng muốn điều này?

Cơ hội nghìn năm có một để Mỹ và châu Âu 'đánh thức' Dòng chảy phương Bắc 2, Nga cũng muốn điều này?

Doanh nhân Stephen P. Lynch đề nghị các quan chức Mỹ cho phép đấu thầu đường ống dẫn khí Dòng chảy phương Bắc 2 của Nga.
Ảnh ấn tượng (18-24/11): Nga nói NATO không thể đánh chặn tên lửa siêu vượt âm, 1.000 ngày xung đột ở Ukraine, ông Trump và tỷ phú Musk thân thiết

Ảnh ấn tượng (18-24/11): Nga nói NATO không thể đánh chặn tên lửa siêu vượt âm, 1.000 ngày xung đột ở Ukraine, ông Trump và tỷ phú Musk thân thiết

Nga phóng tên lửa siêu vượt âm, nói NATO không thể chặn, 1.000 ngày xung đột ở Ukrain… là những ảnh ấn tượng trong tuần.
Cách download Windows 11 ISO chính thức từ Microsoft hiệu quả nhất

Cách download Windows 11 ISO chính thức từ Microsoft hiệu quả nhất

Windows 11 được cải tiến về hiệu năng và bảo mật. Để đảm bảo tải phiên bản chính thức, an toàn, hãy tải Windows 11 ISO trực tiếp từ Microsoft ...
Giá heo hơi hôm nay 25/11: Giá heo điều chỉnh trái chiều giữa các miền, công bố hết dịch và cấp lại heo giống

Giá heo hơi hôm nay 25/11: Giá heo điều chỉnh trái chiều giữa các miền, công bố hết dịch và cấp lại heo giống

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay tiếp tục điều chỉnh trái chiều giữa các miền. Hiện tại, thương lái trên cả nước thu mua heo hơi từ 59.000 - ...
Hành động vì bình đẳng giới

Hành động vì bình đẳng giới

Cần nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới, tác động vào nhận thức về bình đẳng giới của mọi người.
Cơ hội nghìn năm có một để Mỹ và châu Âu 'đánh thức' Dòng chảy phương Bắc 2, Nga cũng muốn điều này?

Cơ hội nghìn năm có một để Mỹ và châu Âu 'đánh thức' Dòng chảy phương Bắc 2, Nga cũng muốn điều này?

Doanh nhân Stephen P. Lynch đề nghị các quan chức Mỹ cho phép đấu thầu đường ống dẫn khí Dòng chảy phương Bắc 2 của Nga.
Đón ông Trump trở lại, Trung Quốc đã sẵn sàng mở kho 'vũ khí trả đũa', có một vấn đề khổng lồ 'cứu' kinh tế

Đón ông Trump trở lại, Trung Quốc đã sẵn sàng mở kho 'vũ khí trả đũa', có một vấn đề khổng lồ 'cứu' kinh tế

Với nhiệm kỳ thứ hai của ông Trump tại Nhà Trắng, thuế quan là một nỗi lo với phần còn lại của thế giới, đặc biệt là Trung Quốc.
Giá vàng hôm nay 25/11/2024: Giá vàng lại tăng vọt bất chấp mọi trở ngại, tin địa chính trị 'nóng hổi' thị trường 'nóng rẫy', còn cơ hội đầu tư không?

Giá vàng hôm nay 25/11/2024: Giá vàng lại tăng vọt bất chấp mọi trở ngại, tin địa chính trị 'nóng hổi' thị trường 'nóng rẫy', còn cơ hội đầu tư không?

Giá vàng hôm nay 25/11/2024: Giá vàng lại tăng vọt bất chấp mọi trở ngại, tin địa chính trị 'nóng hổi' thị trường 'nóng rẫy', còn cơ hội đầu tư không?
Tiền điện tử đang thao túng nhận thức của công chúng, làm xao nhãng nhà đầu tư vàng?

Tiền điện tử đang thao túng nhận thức của công chúng, làm xao nhãng nhà đầu tư vàng?

Chuyên gia cảnh báo rằng sự tăng giá của bitcoin đang tạo cảm giác an toàn giả tạo cho nhà đầu tư, cho rằng tiền điện tử không ổn định như vàng.
Đánh đổi xứng đáng của ông Trump?

Đánh đổi xứng đáng của ông Trump?

Vấn đề kinh tế, một trong những yếu tố then chốt giúp ông Trump chiến thắng, đã 'bắn trúng hồng tâm'.
Báo Mỹ dự báo EU khó tránh cuộc sụp đổ về năng lượng nếu thiếu khí đốt Nga

Báo Mỹ dự báo EU khó tránh cuộc sụp đổ về năng lượng nếu thiếu khí đốt Nga

Bloomberg đề cập cuộc khủng hoảng năng lượng sắp xảy ra tại EU, cho rằng khi khối này đã bắt đầu gặp khó khăn trong việc cung cấp năng lượng.
Giá heo hơi hôm nay 25/11: Giá heo điều chỉnh trái chiều giữa các miền, công bố hết dịch và cấp lại heo giống

Giá heo hơi hôm nay 25/11: Giá heo điều chỉnh trái chiều giữa các miền, công bố hết dịch và cấp lại heo giống

Nhìn chung, giá heo hơi hôm nay tiếp tục điều chỉnh trái chiều giữa các miền. Hiện tại, thương lái trên cả nước thu mua heo hơi từ 59.000 - 63.000 đồng/kg.
Đảng bộ PetroVietnam tích cực thực hiện Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam

Đảng bộ PetroVietnam tích cực thực hiện Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam

Đảng bộ PetroVietnam tích cực thực hiện Cuộc vận động Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam...
Giá cà phê hôm nay 25/11/2024: Giá cà phê tăng mạnh bất thường, robusta tiến sát mốc lịch sử, dự báo thị trường thế nào?

Giá cà phê hôm nay 25/11/2024: Giá cà phê tăng mạnh bất thường, robusta tiến sát mốc lịch sử, dự báo thị trường thế nào?

Giá cà phê hôm nay 25/11/2024: Giá cà phê tăng mạnh bất thường, robusta tiến sát mốc lịch sử, dự báo thị trường thế nào?
Giá tiêu hôm nay 25/11/2024: Thị trường phản ứng trái chiều; người trồng lo lắng trước nguy cơ mất mùa vụ thu hoạch 2025

Giá tiêu hôm nay 25/11/2024: Thị trường phản ứng trái chiều; người trồng lo lắng trước nguy cơ mất mùa vụ thu hoạch 2025

Giá tiêu hôm nay 25/11/2024 tại thị trường trong nước tăng ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 139.000 – 140.000 đồng/kg.
PetroVietnam dẫn đầu danh sách các doanh nghiệp nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam

PetroVietnam dẫn đầu danh sách các doanh nghiệp nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam

PetroVietnam dẫn đầu danh sách các doanh nghiệp nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam, vượt xa tất cả các doanh nghiệp còn lại.
Phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp

Phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp

Hội nghị Doanh nhân Việt Nam 2024 với chủ đề Doanh nhân Việt Nam: Phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp sẽ diễn ra tại Đà Nẵng.
Bất động sản mới nhất: Địa ốc Việt Nam hút vốn nhà đầu tư ngoại, bất ngờ về giá căn hộ tại TPHCM, quyền của chủ sở hữu nhà ở

Bất động sản mới nhất: Địa ốc Việt Nam hút vốn nhà đầu tư ngoại, bất ngờ về giá căn hộ tại TPHCM, quyền của chủ sở hữu nhà ở

Vốn FDI đổ vào địa ốc tăng mạnh, khảo sát giá căn hộ một số dự án TPHCM, quy định về quyền của chủ sở hữu nhà ở… là tin bất động sản (BĐS) mới ...
Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Chênh lệch giá chung cư giữa Đông và Tây Hà Nội, đề nghị dừng thanh tra 10 dự án, điều kiện bồi thường khi thu hồi đất

Khảo sát thị trường chung cư Hà Nội, Hải Dương đề nghị dừng thanh tra 10 dự án… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới

Theo Báo cáo của Batdongsan.com.vn nửa cuối năm 2024, 73% những người đã kết hôn nhưng chưa có con dự định mua nhà trong 1 năm tới.
Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Bất động sản mới nhất: Giá chung cư chỉ tăng không giảm, giá thuê lại ‘bất động’, điều kiện để cưỡng chế thu hồi đất

Căn hộ chung cư vẫn là 'điểm nóng' của thị trường, gần 4.000 căn hộ cũ tại TP.HCM sắp được sửa chữa… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Bất động sản mới nhất: Danh sách dự án chung cư giá cao ngất tại Hà Nội và TPHCM, làm gì khi mua phải đất ‘dính’ quy hoạch?

Loạt dự án chung cư giá tăng vọt tại Hà Nội và TPHCM, Cần Thơ kiểm kê đất đai chuyên đề về sân golf… là những tin bất động sản (BĐS) mới nhất.
Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững

Giải thưởng Nhà môi giới bất động sản Việt Nam nhằm tôn vinh các cá nhân có đóng góp tích cực, nỗ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển bền vững.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/11: USD nhắm mốc 110, EUR 'bi quan'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/11: USD nhắm mốc 110, EUR 'bi quan'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 25/11 ghi nhận USD duy trì được vị thế vững chắc.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11: USD vượt mốc 107, thị trường tự do gây bất ngờ

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 22/11 ghi nhận đồng USD lên mức 107,15, mức cao nhất kể từ ngày 4/10/2023.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11: Loạt đồng tiền trú ẩn an toàn tăng giá

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 21/11 ghi nhận Yen Nhật, đồng Franc Thụy Sỹ và đồng bạc xanh đã tăng giá.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11: USD hạ nhiệt, Yen Nhật thêm 'báo động'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 20/11 tiếp tục hạ nhiệt, vẫn neo trên mức 106.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11: USD đảo chiều, thị trường tự do tiếp đà 'bay cao'

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 19/11 ghi nhận đồng USD giảm trong khi đồng EUR tăng 0,54%, đạt mức 1,0598 USD.
Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11: Thị trường tự do tiến xa

Tỷ giá ngoại tệ, tỷ giá USD/VND hôm nay 18/11 ghi nhận USD mua vào tại các thị trường tự do đang cao hơn 465 đồng so với kênh ngân hàng.
Phiên bản di động