Tội ác không thể bỏ qua
Ngày 4/4, BBC dẫn lời Tổ chức Giám sát Nhân quyền Syria cho biết, các vụ tấn công bằng vũ khí hóa học vào thị trấn Khan Sheikhoun, tỉnh Idlib khi người dân nơi đây đang ngủ, khiến rất nhiều người bị chết ngạt.
Nhà Trắng đã lên án mạnh mẽ và cáo buộc quân đội Syria về cuộc tấn công, đồng thời khẳng định Tổng thống al-Assad phải chịu trách nhiệm về hành động này. Cùng với việc lên án, Washington một lần nữa kêu gọi thừa nhận “thực tế chính trị tại Syria” đã chứng tỏ sự rối loạn và yếu kém trong chính sách của chính quyền tiền nhiệm Barack Obama đối với cuộc chiến Syria, vốn đã cướp đi sinh mạng của 320.000 người.
Trong một thông cáo báo chí được phát đi muộn hơn so với các phản ứng của các quốc gia khác, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng: “Cuộc tấn công hóa học nhằm vào những người vô tội tại Syria, bao gồm cả phụ nữ và trẻ em, đáng bị lên án và thế giới văn minh không thể bỏ qua”.
| Nạn nhân của cuộc tấn công vũ khí hóa học tại Syria. (Nguồn: Business Insider) |
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson cho rằng Tổng thống Bashar al-Assad phải “trả giá” về cuộc tấn công vũ khí học của mình và hối thúc Nga và Iran phải đưa đồng minh của mình vào “khuôn phép”. Ông Tillerson tuyên bố: “Chúng tôi kêu gọi Nga và Iran một lần nữa gây ảnh hưởng đối với chế độ al-Assad để đảm bảo rằng các cuộc tấn công này không bao giờ được tái diễn. Bất cứ bên nào sử dụng vũ khí hóa học để tấn công người dân của mình đều phải trả giá”.
Trong khi đó, chỉ cách đây vài ngày, ông Tillerson đã khẳng định rằng việc ra đi của Tổng thống al-Assad sẽ do người dân Syria quyết định. Quan điểm này được xem như tiệm cận với quan điểm lâu nay của Moscow, vốn ủng hộ chế độ hiện nay ở Damascus. Theo kế hoạch, Ngoại trưởng Mỹ sẽ có chuyến công du tới Nga vào tuần tới. Trước đó, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley cũng đã tuyên bố rằng “cần phải lựa chọn giữa các quân bài của mình” và cho biết ưu tiên của Washington không còn là tập trung vào sự ra đi của ông al-Assad.
Người dân có thể quyết định tương lai?
Cuộc tấn công đã làm ít nhất 58 người thiệt mạng và khoảng 170 người bị thương và gây ra một làn sóng phẫn lộ quốc tế. Quân đội Syria đã phủ nhận thẳng thừng những cáo buộc có liên quan đến vụ tấn công bị tình nghi sử dụng vũ khí hóa học này. Người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer cho rằng: "Tất cả các nhà lãnh đạo mà cư xử với dân chúng của mình như vậy, gây ra sự chết chóc và hủy diệt, tôi không nghĩ rằng ai đó còn mong người đó đại diện cho nhân dân”. Tuy nhiên, khi được hỏi về khả năng đáp trả của Mỹ đối với cuộc tấn công này, người phát ngôn Sean Spicer đã từ chối đưa ra lời bình luận.
| Người phát ngôn Nhà Trắng Sean Spicer. (Nguồn: Salon) |
Tại Quốc hội Mỹ, các nghị sĩ, nhất là của đảng Dân chủ, đã kêu gọi Tổng thống Donald Trump làm sáng tỏ chính sách đối với Syria của Mỹ, vốn vẫn chỉ tập trung vào chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Thượng nghị sĩ John McCain, người từ lâu đã ủng hộ sự can thiệp mạnh của Mỹ vào Syria, cho biết cuộc tấn công này xảy ra chỉ vài ngày sau những tuyên bố của Ngoại trưởng Tillerson về vấn đề Syria và cho biết “ý tưởng rằng người dân Syria có khả năng tự quyết định sự ra đi của ông al-Assad hay quyết định tương lai của nước này trong điều kiện hiện nay là câu chuyện hoang đường”.
Tổng thống Donald Trump tuyên bố “cuộc tấn công vừa xảy ra là hậu quả của sự yếu kém và thiếu cương quyết của chính quyền trước” và nhắc tới “ranh giới đỏ” mà ông Obama đã vạch ra. Sau cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học làm hàng trăm người thiệt mạng tại Syria, tháng 9/2013, Tổng thống Obama khi đó đã tuyên bố Mỹ sẵn sàng tấn công các mục tiêu của chính quyền al-Assad. Tuy nhiên, điều này đã không diễn ra sau khi Moscow đưa ra đề xuất về việc phá hủy vũ khí hóa học tại Syria.