Nắm bắt thời cơ, Careem – một ứng dụng taxi công nghệ cao, đối thủ lớn nhất của Uber tại Trung Đông – đang nhắm tới thay đổi một trong những xã hội bảo thủ nhất thế giới bằng cách tuyển phụ nữ Saudi Arabia làm tài xế cho hãng.
Không phải chuyện lạ
Gọi taxi ở bất kỳ đâu trên thế giới, khả năng cao là sẽ gặp một tài xế nam. Nhưng ở Saudi Arabia, sau khi lệnh cấm phụ nữ lái xe được dỡ bỏ, Careem thấy rằng đây là một thị trường rất lớn, có thể tạo sự yên tâm và an toàn cho khách hàng nữ. Careem vừa tuyển dụng hơn 2.000 đơn đăng ký kể từ khi công ty này thông báo sẽ tuyển các Captinah (tài xế nữ) tại Saudi Arabia. Hiện tại, một số Captinah đã lên đường phục vụ khách hàng.
Việc lựa chọn nghề lái xe đem lại cho phụ nữ Saudi Arabia nguồn thu nhập ổn định và sự độc lập hơn về tài chính. Tuy nhiên, cũng có nhiều thách thức cho phụ nữ trong công việc này khi khách hàng là nam giới. Vì vậy, hãng Careem đã cho phép các nữ tài xế có thể chấp nhận hay từ chối chở khách dựa vào giới tính.
| Nhiều phụ nữ Saudi Arabia chọn nghề tài xế sau khi lệnh cấm được gỡ bỏ. (Nguồn: Asia Media) |
Enaam Al-Aswad, 43 tuổi, là một trong những gương mặt mới của Careem. Al-Aswad chia sẻ với CNN: “Tôi tin rằng tôi sẽ làm tốt công việc tài xế. Tôi rất thích lái xe, chở người khác đi và hơn hết là được gặp gỡ và trò chuyện với những người khác.”
Là một người mẹ hai con, cô cũng cho biết công việc này khá là phù hợp với bản thân do cô thích phiêu lưu và không thích làm việc theo giờ cố định. Hiện cô còn làm một vài công việc bán thời gian như trang điểm và quản lý truyền thông. “Bạn không thể nào trông chờ vào một nguồn thu nhập được” - Al-Aswad nói thêm.
Careem đặt mục tiêu tới năm 2020, công ty này sẽ tuyển được 20.000 Captinah trên cả khu vực Trung Đông. Careem đang sử dụng các tài xế nữ tại nhiều quốc gia như UAE, Ai Cập và Morocco. Hisham Lary, quản lý nhân sự của Careem cho biết, công ty có 2/3 khách hàng là phụ nữ. Chính vì luật cấm lái xe đã khiến phụ nữ phải tìm tới các dịch vụ như Uber và Careem. Lary cũng cho rằng, với lệnh cấm lái xe bị dỡ bỏ sẽ không gây ảnh hưởng đến số lượng khách hàng của công ty này do nền kinh tế Saudi Arabia sẽ ngày càng phát triển và nhu cầu sử dụng phương tiện công cộng để đi lại cũng sẽ tăng lên rất nhiều.
“Tắc nghẽn” bộ máy xử lý
Bộ Giao thông và Hạ tầng Saudi Arabia cho biết họ đã nhận được hơn 120.000 đơn xin cấp bằng lái xe mới từ phụ nữ của đất nước này kể từ khi thông báo chính thức về việc gỡ bỏ đạo luật được đưa ra vào tháng 9/2017. Một số giống như Al-Aswad, đang chờ chuyển đổi bằng lái xe họ được cấp ở nước ngoài, trong khi những người khác đang hướng tới giấy phép mới sau khi hoàn thành 30 giờ đào tạo.
| Enaam Al-Aswad là một trong những gương mặt tài xế nữ mới của Careem. (Nguồn: CNN) |
Phần lớn phụ nữ ở Saudi Arabia vẫn không có giấy phép. Nhiều người đã không có cơ hội tham gia các khóa học lái xe lần đầu tiên được cung cấp cho phụ nữ bắt đầu từ 3 tháng trước. Và phí cho một khóa học cũng khá tốn kém, khoảng vài trăm USD.
Do nhu cầu lái xe quá cao khiến các sở giao thông và trường học lái xe đang phải vật lộn để theo kịp. Trường lái xe của thành phố Jeddah đã nhận được hơn 8.000 đơn đăng ký nhưng chỉ cấp 82 giấy phép kể từ khi trường mở cửa hơn một tháng trước, Omsia Almadani, một trong những giảng viên của trường cho biết.
Bộ mặt xã hội thay đổi
Bước ngoặt này là kết quả của nhiều năm vận động và phản đối của những nhà hoạt động trong và ngoài Saudi Arabia về quyền được lái xe của phụ nữ. Sự chuyển biến này đến trong bối cảnh Saudi Arabia đang cải tổ mạnh mẽ về kinh tế và xã hội theo kế hoạch được gọi là Tầm nhìn 2030, người đứng đầu thực hiện cải tổ là Thái tử 32 tuổi Mohammed bin Salman nhằm mở cửa vương quốc này ra với thế giới, thúc đẩy nền kinh tế và giảm sự phụ thuộc vào dầu mỏ.
Các nhà lãnh đạo Saudi Arabia hy vọng chính sách mới sẽ giúp thúc đẩy nền kinh tế, thông qua việc có thêm nhiều phụ nữ tham gia vào lực lượng lao động. Lâu nay, nhiều phụ nữ Saudi Arabia đi làm phải thuê tài xế riêng rất tốn kém, hoặc đi nhờ xe của người nhà là nam giới. Theo thống kê, mỗi năm Saudi Arabia tốn hàng tỷ USD chi trả cho các lái xe nước ngoài.
Được lái xe hợp pháp, tuy nhiên phụ nữ Saudi Arabia vẫn còn bị hạn chế nhiều quyền cá nhân như phải có sự cho phép của người đàn ông bảo hộ nếu phụ nữ muốn đi du lịch, đi học, đi làm và cả đi khám bệnh. Chỉ mới đây, vương quốc này cho phép phụ nữ được xem một số sự kiện thể thao và có quyền chăm sóc con cái sau khi ly dị.