Đó là một loạt những giá trị đã vượt không gian, thời gian, văn hóa và các hệ thống xã hội và được coi là những giá trị cốt lõi của thế giới. Cụ thể là sự theo đuổi hạnh phúc, sự tự do, nhân phẩm và danh dự của con người, sự chân thành và trung thực, hòa bình, công lý và công bằng, bình đẳng giữa các công dân và sự gắn kết của lòng trắc ẩn và tinh thần đoàn kết.
Cuba còn là ví dụ rất hấp dẫn về những giá trị mang tính giáo dục được gắn kết chặt chẽ xuyên suốt hệ thống giáo dục trong các trường đại học và trong việc đào tạo giáo viên.
Những ý tưởng trên được đưa ra bởi José Martí (1853 – 1895). Cách suy nghĩ của ông về giáo dục dựa trên sự gắn kết giữa triết lý và thực hành. Điều này giải thích cho sự thành công của nền giáo dục Cuba.
Di sản bền vững
Những du khách lần đầu đến Cuba có thể không biết rõ nhưng Martí là biểu tượng bất diệt của Cuba. Từ người dân đến lãnh đạo đất nước, hay những người có tiếng nói về văn hóa và giáo dục thường xuyên giải thích tại sao cách suy nghĩ của Martí không những hình thành cách tiếp cận trong lớp học mà còn ảnh hưởng đến những chính sách văn hóa.
José Martí rõ ràng là người thầy, người anh hùng dân tộc của Cuba, với vô số quan điểm về tự do văn hóa và nhiều định nghĩa cho những quy tắc giáo dục. Quan điểm của ông vẫn luôn có giá trị thực tiễn, giúp Cuba giải quyết các vấn đề giáo dục trong thế giới phức tạp ngày nay.
Với tư tưởng của Martí, Chính phủ Cuba đã đem giáo dục đến với những cộng đồng kém may mắn, đặc biệt là ở các vùng nông thôn xa xôi hẻo lánh. Đơn cử như chiến dịch dạy chữ nổi tiếng của Cuba, đi kèm với những chương trình sau đó, đã mang kiến thức tới người dân ở những vùng xa xôi hẻo lánh nhất của đất nước.
Ở hầu như tất cả các trường học của Cuba đều có sự hiện diện của những tấm bia kỷ niệm hay tượng đài nhỏ của Martí. Học sinh không những được học về tư tưởng của ông mà còn được hỗ trợ để vươn tới những giá trị trên.
| Trong lớp học tiếng Anh của Trường Ngoại ngữ Cu Ban tại Havana, Cu Ba. (Nguồn: The Conversation) |
Phần thưởng của giáo dục
Một nhà giáo dục học người Australia, ông Thomas Nielsen đã có một phát hiện quan trọng đáng được khích lệ. Ông chỉ ra rằng ở 176 trường học ở Mỹ kết hợp những giá trị giáo dục với chương trình dạy học cho thấy, con số học sinh vi phạm kỷ luật giảm đến 77%, tỷ lệ phá hoại giảm đáng kể (64%) và số học sinh nhập học cũng tăng.
Nielsen cũng nhấn mạnh các trường tư, như Jackie Ronimsom ở Connecticut, sau ba năm thực hiện những chương trình mang tính giáo dục cao, số học sinh mang thai khi đang đi học giảm từ 16 xuống còn 0. Trong khi đó, trường cấp một California’s Merwin đã thực hiện một khóa tương tự và số tài sản bị học sinh phá hoại giảm đáng kể, từ 2.500 USD còn 500 USD mỗi năm. Những hành vi vi phạm kỷ luật trong trường cũng giảm đáng kể và những thành tích tăng rõ rệt.
Điều này gián tiếp chứng minh rằng, những chương trình giáo dục của Cuba có thể giúp học sinh trở nên hoàn thiện hơn, hiểu biết hơn và về lâu dài và trình độ học vấn sẽ đạt đến độ cao nhất định trong tương lai.