Giáo dục đạo đức Nhật Bản: Học làm người mọi nơi, mọi lúc

Khác với nhiều nước giáo dục đạo đức chủ yếu thông qua một môn học, Nhật Bản “dạy người” qua tất cả các môn cũng như trong sinh hoạt hàng ngày.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
TIN LIÊN QUAN
giao duc dao duc nhat ban hoc lam nguoi moi noi moi luc Hoạt hình Nhật được mong chờ nhất 2016 đến Việt Nam
giao duc dao duc nhat ban hoc lam nguoi moi noi moi luc Giáo dục lòng yêu nước: Kinh nghiệm từ Nhật Bản và Nga

Chương trình giáo dục đạo đức khung được xây dựng trên nền tảng luật pháp quốc gia, với bộ tiêu chuẩn mà tất cả các trường từ công lập đến tư thục đều phải thực hiện.

Hình thành thói quen từ nhỏ

Theo Bộ Giáo dục, Văn hóa, Thể thao, và Công nghệ Nhật Bản (MEXT), mục đích của môn đạo đức tại các trường tiểu học bao gồm giảng dạy về hành vi trong đời sống, cảm nhận và phán đoán, phát triển nhân cách và thái độ sáng tạo, tầm quan trọng của cách ứng xử văn minh trong xây dựng đất nước. Lên cấp hai, các chủ đề được mở rộng cho phù hợp với sự phát triển tâm lý của học sinh, như cách phản ứng đối với lời phê bình, hiểu biết và tôn trọng giới tính, tôn trọng sự thật...

giao duc dao duc nhat ban hoc lam nguoi moi noi moi luc
Học sinh Nhật Bản học lễ phép ngay từ khi còn nhỏ. (Nguồn: BBC)

Thực ra, từ mẫu giáo trẻ em đã được học các quy tắc ứng xử căn bản, rèn luyện thực hành đạo đức ngay trong các hoạt động hàng ngày như cách ứng xử với mọi người, giúp đỡ các bạn, vệ sinh trường lớp... Ví dụ, về việc chào hỏi, các em được dạy phải chào hỏi ba mẹ khi thức dậy, trước khi đi học. Trước khi ăn cơm phải nói câu “Xin mời” (Itadakimasu), rời nhà phải nói “Con xin phép đi” (Ittekimasu) hay “Con đã về” (Tadaima) khi trở về. Gặp ai quen biết đều phải chào hỏi.

Học sinh bắt buộc phải tham gia vệ sinh lớp học và những nơi công cộng trong trường từ cấp 1 đến cấp 3. Việc này không những tạo ra một môi trường và bầu không khí học tập tốt mà còn giáo dục nhiều mặt như giá trị, kỹ năng, tinh thần hợp tác, đoàn kết, tinh thần trách nhiệm, tính kỷ luật trong lao động... Không chỉ thế, học sinh Tiểu học còn có bài tập nuôi dưỡng, chăm sóc vật nuôi, cây trồng hàng ngày, thậm chỉ ngay cả trong kỳ nghỉ hè. Như thế, các em không chỉ được thực hành môn khoa học, mà còn hình thành thói quen gắn bó với thiên nhiên, biết yêu quý cuộc sống.

Để giáo dục các em có tinh thần hướng thiện, nhà trường thường xuyên tổ chức đến thăm các cơ sở nuôi dưỡng người già, trẻ mồ côi, tật nguyền... hay tham gia hoạt động từ thiện khi thiên tai, hỏa hoạn... Việc bắt buộc học sử dụng nhạc cụ trong trường học cũng là cách để các em biết thưởng thức nghệ thuật, từ đó có tâm hồn hài hòa và nhân văn hơn.

Không đánh giá bằng điểm số

Đạo đức của học sinh Nhật Bản không bị đánh giá bằng điểm số hay xếp hạng. Đơn giản vì người Nhật quan niệm đạo đức hay nhân cách khó có thể đoán định, đánh giá chỉ thông qua học lực và các hành vi tuân thủ hay không tuân thủ nội quy trường học. Cách đây vài năm, Chính phủ từng dự định chuyển sang đánh giá đạo đức bằng hệ thống xếp hạng, nhưng vấp phải sự phản đối quyết liệt từ cả gia đình học sinh lẫn giáo viên, nên đề án đó đã bị loại bỏ.

Thay vào đó, giáo viên thường xuyên nhận xét và trao đổi với gia đình về các hoạt động cũng như tình trạng tâm sinh lý của học sinh ở trường. Nếu phát hiện những điểm bất thường, giáo viên sẽ gặp riêng học sinh hoặc nếu cần là phụ huynh, để đưa ra tư vấn định hướng. Đương nhiên những nhận xét của giáo viên sẽ không phải “hạnh kiểm tốt/khá/trung bình/yếu/kém”, mà sẽ là “tuân thủ nội quy” hay “vi phạm nội quy”, “lạc quan, vui vẻ”, “cô đơn, không có bạn”, “hướng nội” hay “hướng ngoại”... Ở Nhật không có thi học sinh giỏi và cũng không công bố công khai thành tích học tập. Các kỳ thi có tính chất cạnh tranh thường là thi đấu thể thao, sáng tạo nghệ thuật hay nghiên cứu khoa học.

Sự tiến bộ không chỉ dựa vào điểm số bài kiểm tra hay bài tập. Khi đánh giá, giáo viên phải chú ý tới cả thái độ, mối quan tâm, sự hứng thú lẫn các kỹ năng của học sinh. Thêm nữa, giáo viên có xu hướng chú trọng đánh giá những sản phẩm mà các em tự tạo ra trong quá trình học tập như tranh vẽ, tập san, sản phẩm thủ công...

Một câu chuyện điển hình về giáo dục ý thức tự giác đóng góp cho xã hội của người Nhật: Anh Oshima Mituteru, người Nhật, 34 tuổi, làm việc tại quận 3, thành phố Hồ Chí Minh sáng nào cũng nhặt rác trên những con đường quanh nơi anh ở. Có người hỏi: “Tại sao anh làm như thế?” Anh trả lời: “Thay đổi môi trường dù một chút cũng mang đến cho tôi cảm giác hạnh phúc”.
giao duc dao duc nhat ban hoc lam nguoi moi noi moi luc Mỹ, Nhật nhất trí theo dõi chặt chẽ tàu sân bay Trung Quốc

Ngày 27/12 Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhất trí theo dõi chặt chẽ các hoạt động của ...

giao duc dao duc nhat ban hoc lam nguoi moi noi moi luc Thực tập sinh tại Nhật Bản có thể nhận hỗ trợ vốn lên đến 1 tỷ đồng

Nhật Bản sẽ mở rộng diện đối tượng tiếp nhận đối với thực tập sinh, đồng thời tạo điều kiện ra hạn thị thực nhập ...

giao duc dao duc nhat ban hoc lam nguoi moi noi moi luc Cải tạo chung cư cũ ở Nhật Bản: Đồng bộ và quy mô

Không chỉ riêng Việt Nam mà rất nhiều nước phát triển, trong đó có Nhật Bản cũng đã từng phải đối mặt với vấn đề ...

(theo daibieunhandan.vn)

Xem nhiều

Đọc thêm

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Thêm 9 quốc gia được Trung Quốc miễn thị thực trong nỗ lực thúc đẩy du lịch và ngoại giao

Công dân Hàn Quốc và Slovakia đã được thêm vào danh sách những người không cần thị thực để đến thăm trong tối đa 15 ngày
Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024: Thị trường giảm, nguy cơ mất mùa do thời tiết không thuận, nhiều đại lý, doanh nghiệp nhỏ trữ hàng chờ giá

Giá tiêu hôm nay 3/11/2024 tại thị trường trong nước tiếp tục giảm ở một số địa phương trọng điểm, giao dịch từ 140.000 – 141.200 đồng/kg.
Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024: Giá vàng rung lắc giữa sóng bầu cử Mỹ, lời khuyên cho nhà đầu tư thông minh, vàng nhẫn ‘dấn’ thêm một bước

Giá vàng hôm nay 3/11/2024, giá vàng chao đảo trước một cuộc bầu cử Mỹ nhiều biến số. Thị trường trong nước biến động cùng chiều thế giới.
Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Cùng hòa mình vào văn hóa các dân tộc Việt Nam tháng 11 này

Tháng 11, Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ tổ chức các hoạt động với chủ đề “Về miền ...
Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Tổng Bí thư Tô Lâm tiếp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández

Chiều 2/11, Tổng Bí thư Tô Lâm đã tiếp đồng chí Esteban Lazo Hernández, Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước, Chủ ...
Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận đưa vào hoạt động tiểu dự án 2.253 tỷ đồng vì môi trường bền vững

Ninh Thuận chính thức khánh thành dự án “Môi trường bền vững các thành phố duyên hải - Tiểu dự án tại thành phố Phan Rang - Tháp Chàm".
Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Khám phá bí mật đằng sau Hello Kitty: Từ biểu tượng đến siêu sao toàn cầu

Nhân vật Hello Kitty, do công ty Nhật Bản Sanrio sở hữu, đã trở thành một biểu tượng văn hóa toàn cầu. Kể từ khi ra đời đã tạo ra tổng doanh thu ước tính ...
Quy định quan trọng từ năm 2025: Người dùng CMND, CCCD cần biết

Quy định quan trọng từ năm 2025: Người dùng CMND, CCCD cần biết

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp nội dung quy định quan trọng từ năm 2025 mà người dùng CMND, CCCD cần biết.
Một hòn đảo ở Bắc Cực hoàn toàn biến mất do băng tan chảy

Một hòn đảo ở Bắc Cực hoàn toàn biến mất do băng tan chảy

Ngày 31/10, Hiệp hội địa lý LB Nga thông báo hòn đảo Mesyatsev biến mất khỏi quần đảo Franz Josef của Nga ở Bắc Cực.
Đầu tháng 11, núi Phú Sĩ không có tuyết sau 130 năm

Đầu tháng 11, núi Phú Sĩ không có tuyết sau 130 năm

Lần đầu tiên sau 130 năm, núi Phú Sĩ - biểu tượng của Nhật Bản - không có tuyết tới đầu tháng 11 do biến đổi khí hậu.
Khung cảnh ngổn ngang sau trận lũ quét kinh hoàng ở Tây Ban Nha

Khung cảnh ngổn ngang sau trận lũ quét kinh hoàng ở Tây Ban Nha

Trận lũ quét mới đây ở vùng Valencia (Tây Ban Nha) đã khiến 158 người thiệt mạng, ô tô dồn thành đống ngổn ngang trên đường phố ngập ngụa bùn đất.
Bác sĩ trẻ Đỗ Trung Kiên trở thành Tiktoker, viết sách dạy tiếng Anh cho sinh viên Y khoa

Bác sĩ trẻ Đỗ Trung Kiên trở thành Tiktoker, viết sách dạy tiếng Anh cho sinh viên Y khoa

Đam mê dịch thuật, bác sĩ Đỗ Trung Kiên (27 tuổi, sinh sống tại Hà Nội) đã quyết định lập kênh TikTok nhằm phổ cập tiếng Anh cho các sinh viên Y khoa.
8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

Tiêu thụ trà matcha mỗi ngày giúp não bộ tỉnh táo, giảm căng thẳng, kiểm soát cân nặng và đường huyết, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và giảm cân.
Chuyên gia tư vấn về nguyên nhân và biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não

Chuyên gia tư vấn về nguyên nhân và biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não

Thiếu máu lên não là tình trạng máu lên não không đủ, khiến tế bào não không được nuôi dưỡng, là một dấu hiệu cảnh báo nhồi máu não.
Những loại vitamin là 'cứu tinh' của da khô, lão hóa nhanh

Những loại vitamin là 'cứu tinh' của da khô, lão hóa nhanh

Thiếu hụt vitamin C hay E ảnh hưởng đến khả năng giữ ẩm, bảo vệ tế bào da khỏi tổn thương do môi trường, khiến da khô, lão hóa nhanh.
Lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Để đáp ứng nhu cầu cấp thiết và phù hợp với sự thay đổi của bối cảnh kinh tế - xã hội thì việc xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số ...
Hơn 2.000 người tham gia đi bộ vì bệnh nhân ung thư Việt Nam

Hơn 2.000 người tham gia đi bộ vì bệnh nhân ung thư Việt Nam

Ngày 20/10, hơn 2.000 người đã tham dự sự kiện '5.000 bước chân hạnh phúc - Ngày hội đi bộ vì bệnh nhân ung thư Việt Nam 2024'.
Đau cổ vai gáy ngày càng trẻ hoá

Đau cổ vai gáy ngày càng trẻ hoá

Đau cổ vai gáy là tình trạng cơ vùng vai gáy co cứng gây đau, kèm theo các hạn chế vận động khi quay cổ hoặc quay đầu.
Phiên bản di động