Giới chuyên gia nói gì về kết quả Thượng đỉnh Mỹ - Triều 2 tại Hà Nội?

Thời cơ chưa chín muồi

Hầu hết các chuyên gia đều đánh giá tích cực động thái của Tổng thống Donald Trump, cho rằng việc từ chối một thỏa thuận khi chưa chín muồi là điều cần thiết.

Harry Kazianis, Chủ nhiệm khoa Nghiên cứu Hàn Quốc tại Trung tâm National Interest, cho rằng không có thỏa thuận tốt hơn là một thỏa thuận tồi. Hãng tin Pháp AFP dẫn lời chuyên gia này nói: “Sẽ không có gì tệ hơn là ký một thỏa thuận chỉ để có được thứ gì đó… Thách thức vũ khí hạt nhân của Triều Tiên là điều có thật. Đạt được một thỏa thuận mà hầu như không giúp loại bỏ mối đe dọa đó sẽ tệ hơn nhiều so với việc không đạt được thỏa thuận hoặc đạt được một thỏa thuận không hoàn thiện”.

Van Jackson, tác giả cuốn “On the Brink: Trump, Kim, and the Threat of Nuclear War” (tạm dịch: Trên bờ vực: Trump, Kim, và Mối đe dọa chiến tranh hạt nhân), cho rằng Mỹ nên chờ đợi để tổ chức một hội nghị thượng đỉnh khác cho đến khi tiến trình được thực hiện “ở cấp độ Biegun”. (Steve Biegun là nhà thương thuyết người Mỹ về Bán đảo Triều Tiên, với quan điểm cần có một lộ trình từng bước)

Ông Jackson nhận định: “Đây là lý do tại sao bạn không nên tiến hành hội nghị thượng đỉnh mà không gắn kết với những cuộc đàm phán thực sự. Ngay cả khi hội nghị thượng đỉnh đã ‘thành công’ theo các tiêu chuẩn của chính quyền và những người đại diện cho chính quyền, cũng sẽ không thể giải quyết vấn đề vũ khí hạt nhân của Triều Tiên, điều chưa từng được đưa ra thảo luận trong các cuộc đàm phán những tháng gần đây… Giờ đây có vẻ như ngay cả mục tiêu thấp nhất được đề ra cũng không thể đạt được”.

Trong khi đó, các quan chức tình báo Mỹ vẫn hoài nghi về việc Bình Nhưỡng có ý định sẽ tuân thủ cam kết phi hạt nhân hóa mà ông Kim Jong-un đưa ra tại cuộc gặp thượng đỉnh ở Singapore. Tháng trước, Giám đốc Tình báo Quốc gia Dan Coats từng tuyên bố trước một ủy ban Quốc hội Mỹ rằng Triều Tiên “đã tạm ngưng hành vi khiêu khích… bằng cách kiềm chế các vụ thử tên lửa và hạt nhân trong hơn một năm. Đồng thời, ông Kim Jong-un tiếp tục cho thấy sự cởi mở đối với việc phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên”.

Mặc dù vậy, ông Coats cũng cảnh báo: “Hiện tại chúng tôi đánh giá rằng Triều Tiên sẽ tìm cách giữ lại khả năng (sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt) của họ và không chắc có thể từ bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân và năng lực phát triển hạt nhân của họ”.

Ông Moon lâm thế khó

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã được đài NK News (Hàn Quốc) hỏi ông sẽ nói gì với người đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in. Điều đáng lưu ý là Tổng thống Moon Jae-in chỉ có thể phục vụ một nhiệm kỳ tại Nhà Xanh (văn phòng Tổng thống Hàn Quốc) và ông đã sắp kết thúc nhiệm kỳ của mình.

Đó là một sứ mệnh cá nhân để ông đạt được một bước đột phá với Triều Tiên, và ông đã có những cuộc gặp mang tính bước ngoặt với ông Kim Jong-un. Hàn Quốc có nhiều thứ để mất nếu Triều Tiên hoàn toàn từ bỏ giải pháp ngoại giao, điều mà họ đã từng làm trước đây.