Nhỏ Bình thường Lớn

Góp ý gì nữa cho metro

Sáng 16/3, Ban quản lý đường sắt đô thị TP. HCM đã tổ chức cho 35 phóng viên các báo đài tham quan và góp ý mô hình metro tuyến số 1 Bến Thành - Suối Tiên với đầy đủ thắc mắc và giải đáp về mầu sơn, chiều cao của tay vịn, cửa thoát hiểm, thậm chí cả về hình dáng buồng lái sao không nhọn mũi mà lại phẳng dẹt... Nghe qua, thấy có vẻ muốn sâu sát. Song nhìn lại thì thấy lạc đề và... lạc hậu.

 

Quả thật, nếu quay lại với đánh giá về việc sử dụng vốn ODA trong việc xây dựng các tuyến metro của ông Tất Thành Cang, Phó chủ tịch UBND TP. HCM tháng 8/2014, sẽ đọc thấy: “Cần có đánh giá tổng thể về vốn ODA để rút kinh nghiệm xem cái gì được cái gì chưa được để điều chỉnh làm sao vừa đáp ứng được yêu cầu của nhà tài trợ vừa đảm bảo lợi ích quốc gia”. Và theo ông Cang, “vốn để xây dựng các tuyến metro là rất lớn, trong khi tiền vé thu từ hành khách đi tàu để bù đắp vốn xây dựng đang là một bài toán khó với TP. HCM” (http://www.thesaigontimes.vn/118307/Vi-sao-dau-tu-metro-o-Viet-Nam-dat). Với cương vị Phó Chủ tịch UBND, ông đã nắm bắt đầy đủ thông tin nhất về tính hiệu quả đầu tư, chứ không còn là đoán già, đoán non nữa khi bày tỏ bi quan về khả năng thu tiền vé bù chi. Lẽ ra, theo đúng mạch phát biểu của ông Phó Chủ tịch này, phải tổ chức góp ý xem từng dự án xây dựng đường sá, metro, sân bay, hải cảng.... có đảm bảo lợi ích quốc gia và người sử dụng chứ không phải là góp ý về cái hình hài metro mà chưa vận hành đã báo lỗ cầm chắc rồi!

Sẵn nói đến tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên này, phải chi khi chưa bàn bạc, chứ đừng nói là gút dự án, đàm phán rồi ký kết vay ODA, tức cách đây hơn chục năm trước, đã tổ chức góp ý, khảo sát xem trên tuyến đường đó có bao nhiêu khu dân cư tập trung trong hiện tại và trong tương lai, để mỗi trạm sẽ dừng ở một thị trấn-chỗ ngủ (ville-dortoir) đông hàng mấy chục ngàn người, mà sáng dân đi làm tối về để ngủ, chớ không phải chỉ chạy qua nào là khu du lịch Văn Thánh, khu biệt thự An Phú và trạm cuối là khu giải trí Suối Tiên. Ôi, đại đa số dân cư Sài Gòn đâu có may mắn ở những khu đó, đâu có rảnh rỗi để sáng lên metro đi một vòng ra Suối Tiên rồi quay về đi làm, chiều cũng thế ra Suối Tiên hóng gió rồi về nhà, tránh kẹt xe giờ cao điểm! Nay góp ý về hình hài metro, giống như góp ý về một món đồ chơi à? Có điều xa xỉ những hơn hai tỷ USD.

Nếu cần góp ý thì còn lắm đề tài, tỉ như xây đến bốn cây cầu bắc qua Thủ Thiêm sau khi đã xây một hầm và một cầu mà khoảng cách đường chim bay không hơn 1km! Có cân bằng lắm hay không sự đầu tư cho khu vực nay gọi là “đảo Kim Cương” này? Có là sát thực tế hay không khi vấn nạn kẹt xe ở TP. HCM là nội đô (intra muros) chứ không phải kẹt ở ngoại ô? Trong khi đó, có những dự án vốn chỉ bằng một góc dự án metro Bến Thành- Suối Tiên, song tính hiệu quả đang được dân chúng cảm phục, như cao tốc TP. HCM - Long Thành - Dầu Giây! Hàng ngày mấy vạn xe chạy trên đó, biết bao người rút ngắn được thời gian di chuyển, giao thương giảm chi phí, rõ ràng là đáng đồng tiền bát gạo, chớ không ném tiền qua cửa sổ!

DANH ĐỨC