Nguyên nhân thứ nhất: Sự tiến triển của quân đội Syria
Theo thông tin từ hãng thông tấn nhà nước Syria SANA, các lực lượng quân đội Syria đã có những bước tiến quan trọng trong cuộc chiến chống IS ở khu vực nông thôn phía Đông Bắc Aleppo, giành lại hơn 600 km2 lãnh thổ từ tay nhóm khủng bố chỉ trong vòng một tuần chiến đấu.
Quân đội Syria đã dồn dập tấn công IS cho đến khi áp sát các khu vực thuộc quyền kiểm soát của Lực lượng Dân chủ Syria (SDF) do người Kurd chỉ huy, chủ yếu là thành phố Manbej ở vùng nông thôn phía Đông Aleppo. Lực lượng này cũng thông báo rằng, IS đã rút quân khỏi 23 thị trấn ở phía Đông thành phố Al-Bab ở khu vực nông thôn phía Bắc Aleppo, một dấu hiệu cho thấy thất bại nghiêm trọng của nhóm khủng bố này.
Lực lượng quân đội Syria đã đạt được những bước tiến đáng kể từ khi giành lại quyền kiểm soát Aleppo vào tháng 12/2016. (Nguồn: AP) |
Ngày 27/2, Tổ chức giám sát Đài Quan sát Nhân quyền Syria cho biết, chiến dịch tấn công của quân đội Syria ở Aleppo đã phát triển đến các khu vực gần địa bàn mà SDF kiểm soát và cả địa bàn mà các lực lượng nổi dậy đang kiểm soát, từ đó tạo nên các đường biên giới giữa các lực lượng của quân đội Syria và các nhóm do người Kurd chỉ huy cũng như các nhóm do Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ.
Hiện các cuộc xung đột vẫn ở cách xa 21km so với thị trấn Khafseh, vốn vẫn thuộc kiểm soát của IS. Tổ chức Đài quan sát Nhân quyền dựa trên nguồn tin từ mạng lưới các nhà hoạt động xã hội ở thực địa cho biết bước tiến tiếp theo của quân đội Syria sẽ là bao vây 13 ngôi làng do IS kiểm soát ở phía Đông Aleppo, và có thể các tay súng khủng bố phải rút khỏi đây trước khi các lực lượng quân đội Syria, SDF và các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành bao vây khu vực nói trên. Các lực lượng này đang chiến đấu chống IS ở các vùng nông thôn phía Đông Bắc và Đông Nam Aleppo.
Trong khi đó, kênh truyền hình liên Ả rập Al-Mayadeen đưa tin, ngày 27/2, quân đội Syria đã chiếm được các thị trấn Jub Khafi, Jub al-Sultan, Jub al-Hamam, và Zazura ở phía Đông al-Bab. Kênh này đồng thời cho biết thêm, với những tiến triển này, quân đội Syria đã kết nối thành công các khu vực mà họ kiểm soát với các khu vực do SDF kiểm soát và mở ra một tuyến đường liên kết tỉnh phía Đông Bắc al-Hasakah với vùng nông thôn phía Bắc và Tây của tỉnh Raqqa, thành trì chủ chốt của IS. Tuyến đường này cũng kết nối với vùng nông thôn phía Đông của Aleppo với các tỉnh thành khác để từ đó dẫn tới thủ đô Damascus.
Nguyên nhân thứ hai: Sự tiến triển của các lực lượng nổi dậy do Thổ Nhĩ Kỳ ủng hộ
Không thể không kể đến một nguyên nhân quan trọng khác dẫn đến sự sụp đổ gần như hoàn toàn của IS ở vùng nông thôn phía Đông Aleppo, đó là chiến dịch tấn công quy mô lớn mà các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và các thành phần nổi dậy liên minh tiến hành. Minh chứng mới nhất là việc đánh đuổi được IS ra khỏi thành phố al-Bab, thành trì lớn nhất của IS ở gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ.
Ngày 23/2, IS thông báo rút quân khỏi al-Bab do đã bị các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và nhóm quân nổi dậy Syria chiếm lại. Thất bại của IS ở al-Bab xảy ra sau khi chúng kháng cự các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và quân nổi dậy Syria trong cuộc chiến kéo dài 100 ngày. Tuy nhiên, IS cũng tuyên bố đã giết chết 400 lính Thổ Nhĩ Kỳ và các tay súng nổi dậy của Syria.
Quang cảnh đổ nát ở thành phố al-Bab ngày 23/2. (Nguồn: AFP) |
Về phần mình, việc Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát được khu vực phía Bắc thành phố này đã giúp họ phong tỏa sự ảnh hưởng đang ngày càng lớn của cộng đồng người Kurd ở Bắc Syria, lằn ranh đỏ mà Thổ Nhĩ Kỳ đã lập nên, và bảo vệ được các đường biên giới tránh khỏi sự xâm nhập của IS.
Quân đội Syria cũng vừa bao vây thành công al-Bab, từ đó có thể ngăn ngừa các tay súng IS di chuyển sang căn cứ khác của chúng ở tỉnh phía Đông Deir al-Zour, hay thành phố Raqqa ở phía Bắc.
Như vậy, có thể thấy, IS chính là một mục tiêu chung của các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ, quân đội Syria và các lực lượng do người Kurd chỉ huy. Tuy nhiên, một câu hỏi vẫn luôn được quan tâm đó là điều gì sẽ xảy ra nếu như IS bị đánh bại hoàn toàn ở khu vực nông thôn phía Đông Aleppo? Giới quan sát tin rằng hiện đang có một thỏa thuận ngầm giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ, đó là không đối đầu tại nông thôn Aleppo, song điều đó không có nghĩa là căng thẳng không tồn tại.
Ngày 26/2, sau khi quân đội Syria chiếm lại Tadef, các tổ chức hoạt động xã hội, bảo gồm cả Đài Quan sát, cho biết các cuộc giao tranh nhỏ đã xảy ra giữa các tay súng nổi dậy thân Thổ Nhĩ Kỳ và quân đội Syria gần thị trấn này và hiện có vẻ đã kết thúc.
Chính phủ Syria đã ra một tuyên bố gay gắt chống lại Thổ Nhĩ Kỳ, trong đó cáo buộc việc Ankara đã cho xây dựng một bức tường bên phần lãnh thổ của Syria ở khu vực biên giới. Bức tường này có thể là khởi đầu của việc thành lập các vùng an toàn, một công trình mà Ankara vừa mới khởi sự. Truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, nước này đã dựng được 290km trong tổng số 511 km chiều dài “bức tường an ninh” mà họ lên kế hoạch dựng tại khu vực biên giới với đất nước Syria đang chìm trong chiến tranh.
Bên cạnh căng thẳng Syria - Thổ Nhĩ Kỳ, các nhóm người Kurd cũng có mâu thuẫn căng thẳng với các nhóm do Thổ Nhĩ Kỳ "chống lưng". Tháng 1/2017, các nhóm này đã tiến hành một số cuộc giao tranh và phe người Kurd còn khoe khoang là họ được phía Mỹ hỗ trợ bằng các trang bị vũ khí.
Trong khi đó, mặc dù quân đội Syria không chiến đấu với SDF, song khả năng xảy ra một cuộc đối đầu giữa hai lực lượng này cũng đã được nói đến. Giới phân tích cho rằng, hiện tất cả đều kỳ vọng một sự sụp đổ hoàn toàn của IS sẽ sớm diễn ra trước khi 3 bên nói trên có thể khởi động một cuộc đối đầu khác chống lại nhau.