Ông Anatol Lieven cho rằng, Chính quyền Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump đang mang đến một cơ hội lớn để xây dựng chính sách đối ngoại Mỹ dựa trên lợi ích thưc sự của người dân Mỹ, thay vì chiến lược lãnh đạo toàn cầu lâu nay. Để thực hiện được mục đích này, ông Trump cần giải quyết một số thách thức lớn sau đây:
Thách thức lớn nhất là Trung Quốc. Ông Trump sẽ không có lựa chọn nào khác là phải xây dựng mối quan hệ thương mại mới với Trung Quốc, bảo vệ quyền lợi của người lao động và các công ty Mỹ. Trong bối cảnh nền kinh tế Trung Quốc đang phát triển chậm lại, việc này sẽ trở nên vô cùng khó khăn và chính quyền mới cần chấp nhận một số thỏa hiệp.
Ông Trump nhiều lần khẳng định muốn xây dựng mối quan hệ với Nga. (Nguồn: AP) |
Tất cả những thỏa hiệp Trung - Mỹ cần được xây dựng theo khuôn khổ cân bằng quyền lực giữa Mỹ và Trung Quốc. Nhật Bản có thể không thích điều này nhưng họ sẽ không vì thế mà hủy bỏ quan hệ đồng minh với Mỹ.
Thách thức thứ hai là Nga. Ông Trump đã nhiều lần khẳng định muốn xây dựng mối quan hệ mới với Nga. Vấn đề Ukranie có thể là điểm khởi đầu cho tiến trình này. Chính quyền của ông Trump cần đưa ra một thỏa thuận hợp lý dựa trên Thỏa thuận Minsk, hướng tới xây dựng một nhà nước Ukraine, đảm bảo quyền lợi cho những người dân nói tiếng Nga và mở rộng quyền tự trị của khu vực Donbass.
Mỹ và Nga cũng cần mở rộng hợp tác để tìm ra giải pháp tốt nhất cho vấn đề Syria. Những nhà nước Hồi giáo mạnh mẽ sẽ ngăn chặn sự trỗi dậy của chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan, đảm bảo an ninh cho chính họ cũng như Mỹ và phương Tây.
Nếu có thể xây dựng một chiến lược đối ngoại thực tế lâu dài thay thế cho chiến lược lãnh đạo toàn cầu cũ, ông Trump sẽ để lại một di sản tốt và được ghi nhớ như một tổng thống vĩ đại.