Tận dụng xe cũ, giảm chi phí, thân thiện môi trường
Năm 2010, Tổng thống đắc cử của Uruguay José Mujica đã trở thành tâm điểm chú ý khi ông lái chiếc xe tải nhỏ đến lễ nhậm chức.
Chiếc xe, trông giống như bất kỳ chiếc xe bán tải thông thường khác, được sử dụng để truyền tải thông điệp: Uruguay nghiêm túc trong nỗ lực trở nên thân thiện hơn với môi trường. Chiếc xe chạy bằng xăng đã được công ty Organización Autolibre của nước này chuyển đổi thành xe điện.
Tin tức được báo giới đăng tải, đưa công ty trở thành tâm điểm chú ý, thu hút sự quan tâm của những người đam mê xe điện trong và ngoài Uruguay, những người muốn chuyển đổi những chiếc xe ngốn xăng của mình thành xe điện tiết kiệm.
“Tin tức này được đưa tin trên nhiều phương tiện truyền thông khắp Mỹ Latinh đã mang lại nhiều sự chú ý cho công nghệ này và cho đến ngày nay, chúng tôi đi khắp khu vực này hàng năm trên khắp Peru, Mexico, Argentina,” Gabriel González Barrios, người sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Organización Autolibre, chia sẻ. “Các nhà phân phối hệ thống Autolibre thường xuyên mời chúng tôi đào tạo các kỹ thuật viên cần thiết để tạo ra hệ sinh thái địa phương cho sự phát triển cục bộ của ngành công nghiệp này.”
Nhiều năm qua, González Barrios và nhóm của ông tại Organización Autolibre đã giúp chuyển đổi hàng nghìn phương tiện truyền thống thành xe điện tại 14 quốc gia Mỹ Latinh. Công ty đào tạo cá nhân và thợ máy thông qua các khóa học trực tuyến và giám sát việc chuyển đổi cho các đội xe của công ty. Cho đến nay, ít nhất 40 công ty đã sử dụng dịch vụ của Organización Autolibre. Trong khi một số quốc gia đã nêu lên mối lo ngại về tính an toàn của việc cải tạo xe, González Barrios cho biết công ty của ông đang dẫn đầu các nỗ lực để biến nó thành một hoạt động an toàn hơn và chuẩn hóa trên khắp Mỹ Latinh.
“Chúng tôi muốn chứng minh đây là một quy trình công nghiệp hóa”, Andrés García, chủ một cửa hàng cải tạo ở Bogotá, Colombia, hợp tác với Autolibre, cho biết. “Đây không phải là nơi dành cho những người đam mê hoặc những người thiếu kinh nghiệm”.
González Barrios nảy ra ý tưởng thành lập công ty vào năm 2006 sau khi xem bộ phim tài liệu về biến đổi khí hậu do Al Gore sản xuất có tên An Inconvenient Truthtiê. Là một nhà phân phối các sản phẩm hóa chất cho xe xăng thời điểm đó, ông đã được truyền cảm hứng để giải quyết các vấn đề về môi trường từ chính nơi mình sinh sống.
“Chúng tôi quyết định thay đổi động cơ đốt trong của xe mình thành động cơ điện không phát thải”, González Barrios cho biết. Thí nghiệm này thành công và có giá cả phải chăng, và đã dẫn ông đến việc thành lập Organización Autolibre.
Ban đầu, González Barrios sử dụng một số bộ dụng cụ EV của Mỹ để cải tiến xe, nhưng khi chúng trở nên quá tốn kém, Autolibre đã hợp tác với Zhuhai Enpower Electric, một công ty hệ thống điện của Trung Quốc.
Trong vài năm trở lại đây, khi xe điện ngày càng phổ biến, nhu cầu cải tiến xe thông thường cũng tăng theo, Bruno González, Giám đốc bán hàng tại Autolibre cho biết. Năm 2011, công ty đã cải tiến một đội xe tải giao hàng cho Bimbo, công ty sản xuất bánh mì lớn nhất thế giới. Bimbo đã không trả lời các câu hỏi từ Rest of World.
Trong báo cáo năm 2020 về hoạt động này, Hiệp hội Giao thông Bền vững Mỹ Latinh tiết lộ rằng ít nhất 145 phương tiện được cải tiến đã được đăng ký chính thức.
Hiệp hội cải tạo xe Mỹ Latinh, do González Barrios đồng sáng lập, hiện có hơn 30 thành viên trên khắp khu vực. Tất cả đều là nhà phân phối bộ cải tạo xe điện hoặc có xưởng chuyên về quy trình này.
Việc cải tiến xe điện đã được thực hiện trên toàn thế giới trong hơn 30 năm, với các quốc gia như Nhật Bản và Australia thiết lập các hướng dẫn quốc gia cho quy trình này. Một báo cáo từ Hiệp hội Di động Bền vững Mỹ Latinh liệt kê 21 công ty hiện đang bán bộ cải tiến xe điện cho các loại xe khác nhau trên toàn thế giới.
González Barrios cho biết động lực lớn nhất để cải tiến một chiếc xe là giá cả phải chăng. Hầu hết các loại xe điện mới có ở Mỹ Latinh vẫn nằm ngoài tầm với của người dùng xe thông thường. Một trong những mẫu xe phổ biến nhất, xe điện Renault Kwid, có giá khoảng 18.100 USD. Việc chuyển đổi một chiếc xe chạy bằng xăng hoặc dầu diesel hiện có thành xe điện bằng quy trình của Autolibre có giá khởi điểm là 6.000 USD.
Vì hoạt động này phần lớn là quá trình tự làm nên không có số liệu thống kê chính thức nào về ngành công nghiệp cải tạo ở Mỹ Latinh. Nhiều công việc cải tạo được thực hiện "bởi những người thợ sửa chữa muốn kéo dài tuổi thọ của xe chạy xăng vì họ không đủ khả năng mua xe điện mới", Adolfo Rojas, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân Thúc đẩy Xe điện ở Peru cho biết.
| Autolibre đào tạo thợ máy và kỹ thuật viên cách chuyển đổi xe truyền thống thành xe điện thông qua các khóa học trực tuyến của họ. |
Vẫn có những rủi ro trong quá trình cải tiến
Quá trình cải tiến đòi hỏi các kỹ thuật viên EV lành nghề phải tháo động cơ, bình xăng, ống xả và các bộ phận khác bên trong một chiếc xe thông thường, và lắp động cơ điện, pin, bộ sạc trên xe và máy tính vào không gian trống. Trọng lượng phải được phân bổ cẩn thận để xe không nghiêng sang một bên. Các bộ phận điện ban đầu - chẳng hạn như túi khí và cảm biến - phải hoạt động bình thường và pin không được quá nóng. Học viện Autolibre, chi nhánh giáo dục của công ty, cung cấp các khóa học trực tuyến về các kỹ năng cơ bản này cho bất kỳ người đam mê EV nào quan tâm đến việc cải tiến, González cho biết .
Nhưng Rojas cho biết có những rủi ro liên quan đến quá trình cải tạo. nhiều bộ dụng cụ cải tạo có bán trên các chợ trực tuyến như Alibaba hoặc MercadoLibre, thường không đảm bảo "mức độ an toàn và chất lượng tối thiểu cho thiết bị cải tạo".
Theo các chuyên gia cải tiến, sau khi được cải tiến, những chiếc xe được cải tiến phải có giấy phép của chính phủ để được phép lưu thông trên đường ở một số quốc gia cụ thể.
Năm 2021, Bộ Giao thông Vận tải Chile đã thông qua luật cấm cải tạo tất cả các xe chở khách đã qua sử dụng. Rodrigo Salcedo, Chủ tịch Hiệp hội Xe điện Chile, cho biết, "Việc cải tạo đã được thực hiện, nhưng việc duy trì mức độ an toàn của xe vẫn bị bỏ qua". Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Năng lượng đang chuẩn bị một quy định về tuân thủ an toàn.
Tại Colombia, nơi những chiếc xe được cải tiến không gặp trở ngại pháp lý nào, một số người đang phản đối việc kiểm soát chặt chẽ hơn.
García, từ cửa hàng ô tô ở Bogotá, cho biết ông đang làm việc với các chuyên gia và người đam mê cải tiến khác để vận động hành lang cho các quy định cụ thể, bao gồm cả việc gặp gỡ với bộ phận giao thông Colombia và SENA, dịch vụ đào tạo chuyên môn và kỹ thuật của đất nước. Ông cho biết công ty của ông chỉ bán bộ cải tiến cho các kỹ thuật viên được chứng nhận.
Jairo Novoa, một trong những khách hàng của García, đã cải tiến chiếc BMW đời 1981, cho biết quá trình này có ý nghĩa đối với một chiếc xe cũ như xe của ông vì phụ tùng thay thế hoặc sửa chữa rất đắt và khó tìm.
Mặc dù hầu hết trong số hơn 11.000 xe điện của Colombia đều là xe hoàn toàn mới, những chiếc xe được cải tiến "không cần phải ghen tị" với chúng, Novoa cho biết. Ngoại trừ có lẽ, "những chiếc xe thực sự đắt tiền như Tesla".