Toàn cảnh một phiên họp khóa 75 Đại hội đồng LHQ. |
Sự kiện đặc biệt, thời điểm đặc biệt
Như mọi năm, Tuần lễ Cấp cao ĐHĐ LHQ là hoạt động đối ngoại quan trọng bậc nhất trong hoạt động đối ngoại đa phương. Các nhà lãnh đạo tới với diễn đàn LHQ để phát đi các thông điệp quan trọng của mình về các vấn đề đối ngoại và các vấn đề chung toàn cầu. Năm nay, vì dịch bệnh Covid-19, kỳ họp đã được tổ chức theo hình thức chưa có tiền lệ.
Thay vì có mặt trực tiếp tại các phiên họp của ĐHĐ LHQ, các nhà lãnh đạo thế giới gửi thông điệp qua video để phát tại các phiên họp cấp cao. Bằng cách đó, cả thế giới đã lắng nghe họ, để hiểu xem thế giới mà chúng ta đang sống phải đối mặt với những thách thức to lớn như thế nào và các nhà lãnh đạo các quốc gia, cũng như những quan chức tại LHQ sẽ phải nỗ lực ra sao để tìm kiếm sự hợp tác trong một thời kỳ khó khăn của thế giới.
Bên cạnh Đại dịch Covid-19, các nhà lãnh đạo thế giới thảo luận tại Tuần lễ cấp cao lần này, mà các thách thức mang tính toàn cầu khác như phân biệt chủng tộc, thiếu khoan dung, bất bình đẳng, biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học, nghèo đói... cũng được đề cập với nhiều sáng kiến được nêu ra.
Đặc biệt, một tinh thần có thể nhận thấy xuyên suốt Tuần lễ có thể khẳng định là việc các nhà lãnh đạo đều nhấn mạnh tới vai trò quan trọng của chủ nghĩa đa phương và LHQ. Tuần lễ khởi động với phiên kỷ niệm 75 năm thành lập LHQ, khẳng định các thách thức của thế giới đều liên quan mật thiết với nhau và chỉ có thể được giải quyết thông qua hệ thống đa phương mạnh mẽ hơn nhằm hướng tới xây dựng một thế giới công bằng và bền vững hơn. Phát biểu trong khuôn khổ Tuần lễ, ông Volkan Bozkir, Chủ tịch khóa 75 ĐHĐ LHQ đã nhấn mạnh “Covid-19 đã không ngăn cản được chủ nghĩa đa phương hoạt động ở cấp cao nhất”.
Theo ông Bozkir, việc rất nhiều nhà lãnh đạo thế giới lựa chọn phát biểu tại Phiên thảo luận chung cấp cao này là một minh chứng cho sức mạnh và sự phù hợp của LHQ, “không tổ chức quốc tế nào có quyền triệu tập này. Không có tổ chức nào khác có thể quy tụ nhiều nhà lãnh đạo toàn cầu đến vậy. Cũng không có cơ quan nào khác có tiềm năng giải quyết các thách thức toàn cầu như LHQ”.
Các nhà lãnh đạo trên thế giới đã cùng nhất trí rằng chủ nghĩa đa phương sẽ mang lại hiệu quả nhất trong việc giải quyết những thách thức toàn cầu như đại dịch hay biến đổi khí hậu.
“Tôi cảm ơn vì sự tán thành đầy đủ và toàn diện của các nhà lãnh đạo đối với các nguyên tắc và trật tự quốc tế dựa trên luật lệ được ghi trong Hiến chương LHQ”, ông Bozkir nói.
Thông điệp từ Việt Nam
Việt Nam tham gia Khóa họp thứ 75 ĐHĐ LHQ khi đang đảm nhiệm những trọng trách lớn của khu vực và thế giới.
Với tư cách là ủy viên không thường trực Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ và Chủ tịch ASEAN 2020, Việt Nam đã có nhiều đóng góp tích cực trong Tuần lễ cấp cao bao gồm phiên thảo luận chung cấp cao với chủ đề “Tương lai chúng ta muốn, Liên hợp quốc chúng ta cần: Tái khẳng định cam kết chung đối với chủ nghĩa đa phương - ứng phó với Covid-19 thông qua hành động đa phương hiệu quả” và các phiên họp cấp cao khác.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đều gửi thông điệp tới các hội nghị trong khuôn khổ Tuần lễ Cấp cao ĐHĐ LHQ.
Cụ thể, trong thông điệp gửi tới phiên thảo luận chung, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh Hiến chương LHQ và những nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế cần phải được đề cao và thúc đẩy như những chuẩn mực hành xử của cả các nước lớn và nhỏ trong quan hệ quốc tế đương đại; các cơ chế đa phương toàn cầu và khu vực phải được tôn trọng và phát huy.
Thông điệp của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng thể hiện rõ sự sẵn sàng và tinh thần chủ động của Việt Nam phối hợp cùng cộng đồng quốc tế vượt qua những thách thức chung: “Việt Nam sẽ tiếp tục nỗ lực thúc đẩy đối thoại, giảm căng thẳng, đối đầu, tìm giải pháp công bằng, hợp lý để giải quyết các vấn đề hòa bình, an ninh khu vực và quốc tế; thúc đẩy chủ nghĩa đa phương, tôn trọng luật pháp quốc tế, Hiến chương LHQ; tăng cường hợp tác giữa LHQ với các tổ chức khu vực, đặc biệt là ASEAN”.
Trong thông điệp gửi “Phiên họp cấp cao kỷ niệm 75 năm thành lập LHQ”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định vai trò không thể thiếu của LHQ với tư cách là “trung tâm điều phối hành động của các quốc gia”, đặc biệt khi thế giới đang đứng trước những thách thức chưa từng có; nêu rõ cộng đồng quốc tế cần đoàn kết, hợp tác hơn nữa để tăng cường chủ nghĩa đa phương với trung tâm là LHQ; tuân thủ Hiến chương, luật pháp quốc tế; tôn trọng độc lập, chủ quyền của các quốc gia cũng như đặt con người vào vị trí trung tâm của mọi nỗ lực phát triển.
Tại Phiên họp cấp cao Kỷ niệm 25 năm Hội nghị thế giới lần thứ tư về phụ nữ với chủ đề: “Thúc đẩy thực hiện bình đẳng giới và trao quyền cho mọi phụ nữ và trẻ em gái”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân khẳng định sự ủng hộ và những nỗ lực của Việt Nam trong bảo đảm bình đẳng giới và trao quyền cho phụ nữ; đồng thời nhấn mạnh những cam kết của Việt Nam ưu tiên thúc đẩy các sáng kiến liên quan tới phụ nữ và trẻ em gái tại các cơ chế quan trọng này, sẵn sàng hợp tác với các quốc gia nhằm hướng tới một xã hội thực sự bình đẳng và một thế giới hòa bình bền vững.
Trong thông điệp gửi đến Phiên họp cấp cao kỷ niệm Ngày Quốc tế về xóa bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh tái khẳng định Việt Nam ủng hộ tất cả các nỗ lực giải trừ và không phổ biến vũ khí hạt nhân, thể hiện mạnh mẽ ở việc Việt Nam đã tham gia tất cả các điều ước quốc tế về vấn đề này, bao gồm Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân, Hiệp ước Cấm thử hạt nhân toàn diện (CTBT), và gần đây nhất là Hiệp ước Cấm vũ khí hạt nhân.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh, với vai trò là Chủ tịch ASEAN năm 2020, Việt Nam cam kết duy trì Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân và sẽ tiếp tục tham gia cùng tất cả các bên nhằm giải quyết các vấn đề còn tồn đọng trong quá trình triển khai Hiệp ước về Khu vực Đông Nam Á không có vũ khí hạt nhân, song song với tôn trọng quyền của các quốc gia được sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình.
Nhìn lại một cách toàn diện sự tham gia của Việt Nam tại Tuần lễ Cấp cao, trả lời báo chí sau khi Tuần lễ cấp cao Khóa 75 ĐHĐ LHQ kết thúc, Thứ trưởng Ngoại giao Lê Hoài Trung nhấn mạnh rằng, ở mỗi chủ đề, các bài phát biểu của các Lãnh đạo cấp cao Việt Nam đã khẳng định sự ủng hộ của Việt Nam đối với chủ nghĩa đa phương; thể hiện mong muốn một LHQ gắn kết hơn, các quốc gia lớn hay nhỏ đều bình đẳng và được đóng góp chung vào cộng đồng quốc tế.
Việt Nam ủng hộ LHQ được cải tổ có hiệu quả, một tương lai mới và một giải pháp rất quan trọng là phát triển bền vững, bao trùm, cân bằng. Việt Nam đề cao việc tôn trọng Hiến chương LHQ, luật pháp quốc tế, giải quyết hòa bình các tranh chấp quốc tế. Sau 35 năm đổi mới, các Lãnh đạo cấp cao Việt Nam cũng đã chia sẻ về những kinh nghiệm trong quá trình đổi mới toàn diện, từ đó đóng góp vào những kinh nghiệm phát triển trên thế giới.
Những thông điệp mang rất nhiều ý nghĩa mà các nhà lãnh đạo cấp cao Việt Nam gửi tới ĐHĐ LHQ khóa 75 một lần nữa cho thấy dấu ấn Việt Nam tại các diễn đàn quốc tế. Việt Nam không chỉ thể hiện đường lối đối ngoại hòa bình và độc lập với cộng đồng quốc tế, mà còn tiếp tục khẳng định vai trò xây dựng và trách nhiệm tại LHQ.