Chúng ta có thể chế biến rất nhiều món ngon từ hạt đậu. (Nguồn: Startbaby) |
Theo hiệp định Paris về giảm lượng khí thải nhà kính và hạn chế hiện tượng nóng lên toàn cầu, cả thế giới đang mong đợi chính phủ và các nền công nghiệp thực hiện cam kết. Tuy nhiên, chúng ta không thể đặt hết gánh nặng lên vai họ.
Để góp phần chống lại biến đổi khí hậu, thay đổi chế độ ăn uống là một trong những cách hiệu quả nhất. Việc hướng đến một nguồn protein thân thiện với môi trường hơn là một thay đổi rất cần thiết.
Để sản xuất 1kg thịt bò tạo ra đến 27kg khí CO2. Thịt cừu còn nghiêm trọng hơn, ở ngưỡng 39kg. Nhưng đậu lăng thì sao? Chỉ có 0,9kg khí CO2 sản sinh cho mỗi kilogram đậu. Đậu hạt được cho là nguồn protein khả thi cho tất cả mọi người trên thế giới.
Ông Holly Templar (thuộc tổ chức Những người bạn của Trái đất Bristol - Anh) cho biết: ““Đậu là nguồn protein tuyệt vời so với thịt. Đậu đóng vai trò rất lớn trong việc giảm lượng khí nhà kính trong ngành sản xuất lương thực thực phẩm”.
Loại hạt tốt cho cả hành tinh
Đậu có thể cung cấp nguồn dưỡng chất thiết yếu. Tuy nhiên, do sự phát triển của xã hội loài người, người ta sử dụng nguồn dinh dưỡng từ động vật thường xuyên hơn. Tuy nhiên, từ một thập kỷ trước, Liên hợp quốc đã đưa ra những con số cho thấy, chỉ riêng ngành chăn nuôi đã tạo ra một lượng khí thải nhà kính lớn hơn cả vận tải.
Chính vì vậy, nhằm góp phần thúc đẩy việc hướng đến một chế độ ăn không thịt và sữa, Liên hợp quốc đã chọn 2016 là năm của loài đậu trên toàn cầu. Tổ chức này nhấn mạnh tầm quan trọng của các loài đậu đối với sức khỏe và môi trường. Đó không chỉ bởi vì cây đậu sản sinh ra một lượng rất nhỏ khí thải nhà kính mà việc sản xuất 1gram protein từ đậu chỉ cần 19 lít nước, so với 112 lít dùng cho sản xuất cùng một khối lượng thịt bò.
Đậu cũng cung cấp một nguồn dinh dưỡng dồi dào hơn trên cùng một diện tích đất đai, mà lại không xâm lấn diện tích rừng và các cảnh quan thiên nhiên khác.
Cây đậu cũng giúp cải thiện chất lượng đất nông nghiệp khi rễ của loài này giúp thay đổi lượng khí nitơ trong đất, giúp đất màu mỡ. Khí nitơ còn nuôi những vi sinh vật, giúp cải thiện tình trạng đất, làm giảm nhu cầu phân bón hóa học.
Có lợi cho sức khỏe
Điều gì tốt cho hành tinh thì cũng tốt cho chúng ta. Để cải thiện tình trạng béo phì trên thế giới, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo nên ăn nhiều đậu trong khẩu phần thức ăn. Loại thực phẩm này rất dồi dào sắt và chất xơ, giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch và tiểu đường. Chúng cũng góp phần kiểm soát cholesterol trong cơ thể.
Tỉ lệ béo phì trên thế giới hiện nay rất cao. Các bệnh tiểu đường, tim mạch và ung thư cũng tăng. Đã có nghiên cứu chứng minh rằng, một bữa ăn chay thực sự có thể phòng ngừa hoặc chữa được những bệnh nêu trên.
Vậy có nên bỏ nguồn protein từ động vật để sử dụng những “siêu thực phẩm” nhỏ bé này?
Do nhu cầu của người tiêu dùng
Một số người cho rằng đối với một số vùng, chăn nuôi gia súc phù hợp hơn. Nhưng dù sao nông dân cũng sẽ chỉ chuyển sang sản phẩm khác nếu khách hàng có nhu cầu. “Là nông dân nên chúng tôi sản xuất những thứ thị trường cần. Vì thế, nếu nhu cầu hạt đậu tăng, chúng tôi sẽ chuyển sang trồng đậu” - James Small - một nông dân ở Anh chia sẻ
Đậu chỉ luôn là thành phần quan trọng trong chế độ ăn uống của con người trong hàng ngàn năm. Và chúng vẫn giữ nguyên là một nguồn dinh dưỡng chính của vài tỉ người trên thế giới.
Trong những năm gần đây, do nhu cầu tăng, hoạt động sản xuất nông nghiệp cũng được mở rộng. Tuy nhiên, đậu vẫn đứng sau các loại cây trồng khác. Theo Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc, giữa năm 1961 và 2012, ngô, lúa mì, gạo và đỗ tương đều có sản lượng tăng đột biến khoảng 200% đến 800% - trong khi đậu chỉ tăng khoảng 59%.
Cải thiện hương vị cho đậu
Khi người dân trở nên khá giả hơn, họ thường bỏ qua những thức ăn thuần rau củ và chuyển sang ăn nhiều thịt và sản phẩm từ sữa hơn. Những hạt đậu thường bị coi là“thức ăn dành cho người nghèo” ở những nước đang phát triển. Và tại những nước công nghiệp phát triển, nơi dường như không thể tách rời khỏi những bữa ăn toàn thịt và thức ăn chế biến sẵn, thì những hạt đậu thường ít được lựa chọn bởi nó cần nhiều thời gian để chế biến.
Chính vì vậy, để món đậu thuyết phục được khẩu vị của mọi người thì nó cần được chế biến bởi những công thức đặc biệt, sao cho vừa tiện lại vừa ngon. Những chuyên gia về an toàn thực phẩm và biến đổi khí hậu cho rằng, chế độ ăn giàu dinh dưỡng từ thịt mà chúng ta rất thích ngày nay hoàn toàn không thể duy trì được lâu. Tuy nhiên, với những món đậu được chế biến tuyệt ngon thì chính những người khảnh ăn cũng khó chối từ.