Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 32: Tăng cường tính cạnh tranh cho khu vực

Dự kiến, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ tham dự  và phát biểu tại các phiên họp toàn thể và phiên họp hẹp của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 32. Bên lề Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ có các cuộc tiếp xúc song phương với một số lãnh đạo ASEAN như Philippines, Indonesia...

Chung tay trong mọi vấn đề khu vực

Tiếp nối những kết quả từ Hội nghị Cấp cao lần thứ 31 và thành công của chặng đường nửa thế kỷ ra đời và trưởng thành của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) trên 3 trụ cột chính là chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội, Singapore - nước Chủ tịch ASEAN năm 2018, một trong năm thành viên sáng lập - dường như muốn ghi một dấu mốc mới trong lịch sử của Hiệp hội. Dấu mốc không chỉ mang tính thời điểm, mà còn mang tính bước ngoặt khi Singapore đặt ra một loạt chương trình nghị sự tham vọng, hướng tới mục tiêu xây dựng khả năng phục hồi của ASEAN, khai thác cơ hội từ công nghệ để đổi mới và làm cho cộng đồng ASEAN trở thành một khu vực mang tính cạnh tranh hơn.

Tại Lễ hội trải nghiệm ASEAN hôm 12/1 – sự kiện khởi đầu cho các hoạt động của nước Chủ tịch ASEAN 2018, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long chia sẻ: “Cộng đồng kinh tế ASEAN đã mở ra nhiều cơ hội việc làm và kinh doanh. Với Khu vực mậu dịch tự do ASEAN, các công ty Singapore có thể tiếp cận thị trường 630 triệu người. Và tất nhiên, người Singapore cũng được hưởng lợi từ dòng hàng hóa và dịch vụ tự do hơn. Trong các siêu thị của chúng tôi, chúng tôi có thể mua gạo Thái, cà phê Việt Nam, xoài khô Philippines, kerupok Indonesia và sầu riêng Malaysia... đều với giá rất phải chăng. Và với nhiều chuyến bay trực tiếp giữa ASEAN, hàng triệu lượt người Singapore đã di chuyển tới các khu vực khác nhau của Đông Nam Á mỗi năm, để làm việc và nghỉ ngơi”.

Thấy được lợi ích “nhãn tiền” đó không chỉ với nước mình mà với từng quốc gia trong Hiệp hội, Thủ tướng Singapore khẳng định “Ngày nay, ASEAN không chỉ là một mỏ neo an ninh cho khu vực. Chúng ta cũng đã xây dựng cộng đồng hợp tác về các vấn đề kinh tế và xã hội. Chúng ta hỗ trợ lẫn nhau qua những thời điểm khó khăn, ví dụ như khủng hoảng tài chính châu Á, dịch SARS và thiên tai. Chúng ta làm việc cùng nhau để giải quyết các vấn đề chung và cải thiện cuộc sống của người dân”.

Bởi vậy, trên tinh thần chủ đề “Xây dựng một ASEAN tự cường và sáng tạo”, Hội nghị cấp cao ASEAN 32 sẽ trao đổi về phương hướng và biện pháp đẩy mạnh hợp tác, tăng cường liên kết nhằm nâng cao năng lực tự cường của ASEAN, ứng phó với các thách thức đặt ra, đồng thời thúc đẩy phát triển dựa vào sáng tạo trên cơ sở tận dụng các cơ hội mới của cuộc Cách mạng 4.0 đem lại, góp phần xây dựng cộng đồng ASEAN đoàn kết, vững mạnh và phát triển bền vững. Cũng trên tinh thần đó, những người đứng đầu các quốc gia ASEAN cũng sẽ tập trung thảo luận về quan hệ với các đối tác và định hướng tương lai cũng như các vấn đề khu vực và quốc tế cùng quan tâm.

Việt Nam tham gia rà soát nội dung nghị sự

Trước đó, ngày 5/2, trong cuộc gặp bên lề Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM Retreat) diễn ra tại Singapore, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh đã có cuộc gặp với Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh khẳng định Việt Nam ủng hộ Singapore đảm nhiệm thành công vai trò Chủ tịch ASEAN 2018 và nhất trí cao với chủ đề “Xây dựng ASEAN tự cường và sáng tạo” do Singapore đề xuất. Trong trao đổi, hai Bộ trưởng đều nhấn mạnh sự cần thiết phải ưu tiên xây dựng một ASEAN đoàn kết, thống nhất và hình thành một cấu trúc khu vực hoạt động dựa trên luật lệ. Các nước thành viên có nghĩa vụ thúc đẩy lợi ích chung của cộng đồng. ASEAN cần thúc đẩy đàm phán thực chất về Bộ Quy tắc ứng xử của các bên ở biển Đông (COC).

Để chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao ASEAN 32, từ ngày 7-8/3, Singapore đã tổ chức Hội nghị Tham vấn chung ASEAN (JCM) để rà soát lại tất cả các nội dung. Quan chức Cao cấp các trụ cột Cộng đồng Chính trị - An ninh, Kinh tế và Văn hoá Xã hội ASEAN đã tham dự và cùng trao đổi ý kiến để bổ sung và thống nhất nội dung cho các văn kiện tại Hội nghị này. Theo đó, vấn đề đoàn kết nội bộ ASEAN, tự cường mọi mặt của khu vực, sức sáng tạo của Cộng đồng sẽ là nội dung chủ đạo của hợp tác ASEAN 2018.

Nhân dịp hội nghị JCM, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN Việt Nam đã nhắc lại cam kết của Việt Nam, chủ động, tích cực và tham gia có trách nhiệm vào xây dựng Cộng đồng ASEAN. Việt Nam hoan nghênh và đánh giá cao tinh thần trách nhiệm, hoạt động hiệu quả của Singapore trong vai trò Chủ tịch ASEAN. Trưởng SOM ASEAN Việt Nam cũng khẳng định việc ASEAN tiếp tục duy trì đoàn kết, nhất trí trong các vấn đề quốc tế và khu vực là đóng góp cho hoà bình và ổn định và đây còn là biểu hiện vai trò trung tâm của ASEAN trong khu vực.

Cũng theo Thứ trưởng, cuộc họp Nhóm công tác chung ASEAN-Trung Quốc lần thứ 23 về triển khai Tuyên bố Ứng xử của các bên ở Biển Đông (ASEAN - China JWG on DOC) tại Nha Trang, Việt Nam cuối tháng 2 vừa qua đã có bước đi ban đầu đúng định hướng; xác định được đường hướng cho tiến trình thương lượng Bộ Quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC). Dĩ nhiên, vấn đề hòa bình và an ninh tại Biển Đông sẽ là vấn đề được trông đợi và đưa ra bàn thảo tại Hội nghị Cấp cao lần này.

Dự kiến, tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 32, bên cạnh Tuyên bố của Chủ tịch Hội nghị theo thông lệ, lãnh đạo các nước ASEAN sẽ thông qua Tuyên bố Tầm nhìn Lãnh đạo ASEAN về một ASEAN Tự cường và Sáng tạo, Tài liệu khái niệm thành lập Mạng lưới các Thành phố Thông minh ASEAN và Tuyên bố Lãnh đạo ASEAN về Hợp tác An ninh mạng. Các lãnh đạo cấp cao sẽ cho ý kiến về các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của bộ máy hợp tác ASEAN, trong đó có tăng cường năng lực Ban Thư ký ASEAN, đẩy mạnh liên kết và kết nối khu vực, triển khai hiệu quả các nội dung liên lĩnh vực, liên trụ cột và phương hướng quan hệ với các đối tác bên ngoài.