Hợp tác với Nhật Bản sẽ mang lại cho địa phương "trái ngọt"

Hội nghị "Gặp gỡ Nhật Bản 2020" dự kiến thu hút hơn 500 đại biểu tham dự.

Xin ông cho biết ý nghĩa của Gặp gỡ Nhật Bản 2020 ?

Hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản 2020” (Meet Japan 2020) nằm trong chuỗi các hoạt động quy mô do Bộ Ngoại giao tổ chức thường xuyên trong và ngoài nước những năm qua nhằm hỗ trợ chính quyền và doanh nghiệp các địa phương Việt Nam tăng cường hội nhập quốc tế phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, trong đó tập trung tăng cường kết nối, hợp tác thực chất với các đối tác chiến lược, các đối tác quan trọng của Việt Nam trên thế giới.

Các hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản” đã được tổ chức đều đặn thường niên từ năm 2017, năm nay là lần thứ tư. Điểm đặc biệt của các hội nghị này là có sự ủng hộ mạnh mẽ và đồng hành của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam và sự tham gia của tất cả lãnh đạo các cơ quan, tổ chức, hiệp hội quan trọng của Nhật Bản hiện có mặt tại Việt Nam, được đông đảo doanh nghiệp và đối tác Nhật Bản hưởng ứng.

Ngoài “Gặp gỡ Nhật Bản”, với các đối tác quan trọng khác, như hội nghị “Gặp gỡ Hàn Quốc”, “Gặp gỡ Hoa Kỳ”, “Gặp gỡ Vương quốc Anh”, “Gặp gỡ Ấn Độ”… cũng đã được tổ chức nhiều lần trong những năm qua. Trên tinh thần đó, Hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản 2020” một lần nữa thể hiện tâm huyết của Bộ Ngoại giao trong việc đồng hành và hỗ trợ các tỉnh, thành phố của Việt Nam đẩy mạnh quảng bá hình ảnh địa phương, mở rộng giao lưu, hợp tác kinh tế quốc tế và các mặt hợp tác khác.

Trong bối cảnh đặc thù của năm 2020, Hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản” là hoạt động thiết thực triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về thực hiện mục tiêu kép, vừa phòng chống dịch Covid-19 hiệu quả, vừa thúc đẩy phục hồi và phát triển nền kinh tế-xã hội. Hội nghị càng có ý nghĩa hơn khi được tổ chức vào thời điểm cả 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trên cả nước đã tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp và đang kiện toàn bộ máy Lãnh đạo địa phương, hướng tới Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII.

Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide thăm chính thức Việt Nam tháng 10/2020.

Nhìn từ góc độ quan hệ song phương Việt Nam-Nhật Bản, Hội nghị là sự kiện lớn triển khai kết quả chuyến thăm chính thức Việt Nam vừa qua của tân Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide. Chính phủ Nhật Bản cũng vừa bổ nhiệm mới Ngài Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam cũng như các vị Trưởng Đại diện các tổ chức quan trọng của Nhật Bản gồm Tổ chức xúc tiến mậu dịch Nhật Bản tại Hà Nội (JETRO) và Cơ quan hợp tác quốc tế Nhật Bản tại Việt Nam (JICA)… đầu năm 2020.

Hội nghị “Gặp gỡ Nhật Bản 2020” được kỳ vọng sẽ tạo động lực cho quan hệ cấp địa phương giữa Việt Nam và Nhật Bản bước vào một giai đoạn mới, ở tầm cao mới; tạo điều kiện để Lãnh đạo và doanh nghiệp các địa phương Việt Nam kết nối trực tiếp với Đại sứ quán và các cơ quan, tổ chức, hiệp hội và doanh nghiệp Nhật Bản nhằm trao đổi sâu sắc, cụ thể về nhu cầu và những ưu tiên trong hợp tác giữa hai bên, để phối hợp hiệu quả trong xây dựng và triển khai kế hoạch hợp tác, phát triển của mình trong thời gian tới.

Tại Hội nghị, các bên sẽ tập trung thảo luận các nội dung hợp tác nổi bật nhất, gồm: đầu tư, thương mại, nông nghiệp, chuyển đổi số, đô thị thông minh, hợp tác địa phương, hợp tác nguồn nhân lực và giáo dục – đào tạo. Bên cạnh đó, không kém phần quan trọng, Ban tổ chức sự kiện đã thu xếp cho hàng trăm cuộc gặp làm việc bên lề giữa lãnh đạo và doanh nghiệp các địa phương Việt Nam với Ngài Đại sứ và lãnh đạo các cơ quan, doanh nghiệp đối tác Nhật Bản.

Đây là cơ hội trao đổi trực tiếp quan trọng để hai bên chia sẻ những kết quả hợp tác cần phát huy, những vướng mắc cần tháo gỡ và đặc biệt là những ý tưởng hợp tác cụ thể, thiết thực cho thời kỳ hợp tác mới.

Phó Thống đốc tỉnh Fukuoka chào đón đoàn lãnh đạo các địa phương Việt Nam.

Cục Ngoại vụ - Bộ Ngoại giao phối hợp với các Tổng Lãnh sự quán Việt Nam tại Fukuoka và Osaka (Nhật Bản) tổ chức chương trình Quảng bá địa phương Việt Nam tại Nhật Bản năm 2018. Trong ảnh: Phó Thống đốc tỉnh Fukuoka chào đón đoàn lãnh đạo các địa phương Việt Nam, tháng 11/2018.

Hợp tác địa phương đang là điểm sáng trong quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt Nam-Nhật Bản. Thời gian tới, Cục Ngoại vụ sẽ làm gì để đưa quan hệ cấp địa phương hai nước lên tầm cao mới?

Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh thường nhắc nhở, “địa phương là trái tim của hội nhập”, Bộ Ngoại giao từ lâu đã coi trọng việc thúc đẩy công tác đối ngoại địa phương, hỗ trợ các địa phương trong cả nước tăng cường hội nhập quốc tế phục vụ phát triển kinh tế - xã hội. Công tác hỗ trợ đối ngoại địa phương được coi là công tác của tất cả các đơn vị trong Bộ Ngoại giao, Cục Ngoại vụ được giao là đơn vị đầu mối.

Quán triệt tinh thần đó, vừa qua, Cục Ngoại vụ có nhiều hoạt động ở trong và ngoài nước, phối hợp chặt chẽ với các Bộ ngành, địa phương, với hệ thống cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài cũng như các đơn vị chuyên môn trong Bộ Ngoại giao để hỗ trợ các địa phương Việt Nam quảng bá hình ảnh, giới thiệu môi trường đầu tư kinh doanh, thu hút nguồn lực nước ngoài để phục vụ hội nhập và phát triển kinh tế - xã hội.

Những nỗ lực này đã đạt được nhiều kết quả khích lệ, được Chính phủ đánh giá cao, được các địa phương ghi nhận và ủng hộ. Trong thời gian tới, Cục Ngoại vụ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các đơn vị liên quan nâng cao chất lượng, đa dạng hình thức đồng hành cùng các địa phương triển khai các hoạt động nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của các địa phương, đồng thời góp phần làm sâu sắc hơn các khuôn khổ hợp tác song phương chiến lược và đa phương quan trọng mà ta đã thiết lập hoặc tham gia, bao gồm cả các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới như CPTPP, EVFTA, RCEP...

Trong quan hệ hợp tác với Nhật Bản, cùng với xu thế phát triển chung của quan hệ song phương, giao lưu, hợp tác giữa địa phương hai nước thời gian qua phát triển mạnh mẽ, thực chất và trở thành điểm sáng của quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng Việt-Nhật. Các địa phương hai nước đã ký hơn 70 văn bản hợp tác. Cùng với đó, giao lưu, trao đổi đoàn giữa lãnh đạo địa phương hai nước diễn ra sôi động.

Trong 2 năm 2018 và 2019, trung bình có 10 đoàn Thống đốc các tỉnh Nhật Bản sang thăm Việt Nam, tăng gấp đôi so với các năm trước đó. Sự phát triển nhanh chóng, toàn diện của giao lưu, hợp tác địa phương là một trong những nhân tố quan trọng góp phần tăng cường hợp tác đầu tư, thương mại, lao động, giao lưu nhân dân giữa hai nước.

Bối cảnh quan hệ tốt đẹp giữa hai nước là điều kiện hết sức thuận lợi để Chính quyền và doanh nghiệp các địa phương Việt Nam thúc đẩy các sáng kiến hợp tác với các đối tác Nhật Bản. Cục Ngoại vụ sẽ phát huy kinh nghiệm và kết quả đã đạt được, tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, các đơn vị liên quan trong Bộ Ngoại giao, với Đại sứ quán và 2 Tổng Lãnh sự quán của ta tại Nhật Bản, cũng như mạng lưới các đối tác tại Nhật Bản để hỗ trợ chính quyền và doanh nghiệp các địa phương Việt Nam kết nối, hợp tác thực chất với các đối tác Nhật Bản phù hợp.

Mục tiêu xuyên suốt của các hoạt động là nhằm tăng cường hiểu biết lẫn nhau, đẩy mạnh quảng bá hình ảnh và giới thiệu cơ hội hợp tác, môi trường đầu tư kinh doanh của các địa phương ta, góp phần nâng cao nội lực, năng lực cạnh tranh của các địa phương, làm phong phú hơn hình thức triển khai, nhấn mạnh tính thiết thực, hiệu quả theo đúng chỉ đạo của Đảng và Chính phủ.

Lãnh đạo Cục Ngoại vụ Bộ Ngoại giao và Lãnh đạo các địa phương Việt Nam chụp ảnh kỷ niệm cùng Chủ tịch Hiệp hội Đào tạo nghề Zenkei, Nhật Bản tại Lễ ký kết Bản ghi nhớ hợp tác.

Cục trưởng Cục Ngoại vụ Nguyễn Hoàng Long và Lãnh đạo các địa phương Việt Nam cùng Chủ tịch Hiệp hội Đào tạo nghề Zenkei, Nhật Bản tại Lễ ký kết Bản ghi nhớ hợp tác, tháng 11/2019.

Đối với các tỉnh, thành của Việt Nam đã, đang và sẽ có hợp tác với các địa phương Nhật Bản, lời khuyên của ông là gì?

Nhật Bản và Việt Nam là hai đất nước chia sẻ nhiều nét tương đồng về văn hóa, truyền thống, lịch sử…, là hai đất nước có tình cảm đặc biệt đối với nhau. Hiểu rõ tình cảm của nhân dân Việt Nam với nhân dân và đất nước Nhật Bản, cựu Đại sứ Nhật Bản Sakaba Mitsuo từng viết một cuốn sách nhan đề “Việt Nam là đất nước yêu quý Nhật Bản”.

Người dân và doanh nghiệp Nhật Bản cũng bày tỏ tình cảm tương tự đối với Việt Nam. Nhà Vua và Hoàng hậu Nhật Bản Akihito đã tới thăm Việt Nam, các Thủ tướng Nhật Bản gần đây như Abe Shinjo và Suga Yoshihide đều chọn Việt Nam là điểm đến cho chuyến công du nước ngoài đầu tiên của mình với tư cách Thủ tướng... Tình cảm chân thành này giữa hai dân tộc tài sản quý báu cần được giữ gìn và phát huy, chuyển hóa thành những dự án hợp tác thiết thực giữa hai nước, đáp ứng nhu cầu và kỳ vọng phát triển của cả hai bên.

Chúng ta chia sẻ nhận thức rằng Nhật Bản là đối tác tiềm năng, đối tác hàng đầu và đối tác tin cậy của Việt Nam. Ở cấp Trung ương, có thể nói mọi cơ chế tham vấn, hợp tác song phương đã được thiết lập và hoạt động ngày càng tích cực, hiệu quả. Bộ Ngoại giao và các cơ quan đại diện ta thường xuyên củng cố quan hệ hợp tác trên nhiều lĩnh vực, đa tầng nấc với các cơ quan, địa phương của nước sở tại.

Nắm được điều này, để tận dụng tối đa hiệu quả xu thế và môi trường hợp tác tốt đẹp Việt-Nhật nhằm xây dựng các quan hệ hợp tác hiệu quả với Nhật Bản cho địa phương mình, các địa phương Việt Nam cần chủ động, tích cực tìm hiểu văn hóa và tập quán cũng như nhu cầu và tiêu chuẩn của Nhật Bản.

Ví dụ các đối tác Nhật Bản nổi tiếng thận trọng, nghiên cứu và lập kế hoạch kỹ lưỡng trước khi đi đến thống nhất triển khai, nhưng khi đã tin tưởng và hợp tác thì triển khai rất bài bản, toàn diện và bền vững, lâu dài.

Do đó, để triển khai hợp tác có hiệu quả với Nhật Bản, quan trọng nhất là các địa phương cần cầu thị, kiên trì trong xây dựng quan hệ hợp tác, tin cậy, chân thành và chia sẻ với các đối tác Nhật Bản. Bộ Ngoại giao và các cơ quan đại diện của ta tại Nhật Bản luôn sẵn sàng phối hợp, đồng hành với các địa phương, chia sẻ kinh nghiệm, khai thông các vướng mắc.

Chúng tôi tin tưởng rằng, một khi đã tìm được tiếng nói chung, hợp tác với Nhật Bản sẽ mang lại cho các địa phương những “trái ngọt” lâu dài và bền vững như thương hiệu “made in Japan” đã gắn sâu trong tâm trí bao thế hệ người Việt Nam.

Xin cảm ơn ông!

Chương trình Gặp gỡ Nhật Bản 2020 sẽ được livestream trực tiếp trên nền tảng Quốc tế TV của báo Thế giới & Việt Nam từ 12h30 - 17h30 ngày 25/11.