| Tắc đường là hiện tượng xảy ra hàng ngày trên các con đường ở Bali, và hàng trăm người tử vong do xe cộ mỗi năm. Ảnh: Dave Smith |
Ngày 29/12/2023, video ghi lại cảnh hàng chục du khách ở Bali bỏ taxi và kéo vali dọc theo đường phố đã lan truyền sau khi một tuyến đường thu phí nối sân bay với thị trấn du lịch Nusa Dua bị tắc nghẽn.
Đối với những người thường xuyên sống hoặc đi nghỉ trên đảo Indonesia, đây không phải là tin tức đáng chú ý. Vào đêm giao thừa năm 2022, một DJ người Australia đã mất sáu giờ trong tình trạng kẹt xe để đến một bữa tiệc ở phía nam hòn đảo và chỉ có mặt khi đồng hồ đã điểm thời gian năm mới.
Ở Canggu, một trung tâm lướt sóng và giải trí trên bờ biển phía tây nam, "lối tắt" khét tiếng của Canggu qua các cánh đồng lúa trở thành bãi đậu xe vào mỗi buổi chiều khi hàng nghìn xe máy di chuyển quanh những chiếc ô tô bị tắc nghẽn.
Mọi thứ thậm chí còn tệ hơn ở Ubud, thị trấn đền chùa nổi tiếng nhờ bộ phim bom tấn Hollywood năm 2010 Ăn, cầu nguyện, yêu, trong đó, nữ diễn viên Julia Roberts đang quay cảnh đạp xe thanh thản qua những cánh đồng lúa xanh ngọc lục bảo và dọc theo những con đường nông thôn quanh co.
Thực tế khó có thể khác hơn: mỗi buổi chiều, con đường chính lại biến thành một hàng dài xe hơi dài hàng kilomet. Hầu hết các khách sạn trong thị trấn đã từ bỏ việc cung cấp xe buýt miễn phí, trong khi rất nhiều du khách đã lên mạng xã hội để bày tỏ sự thất vọng của họ.
“Tôi từng ở đây 14 năm trước và không thể nhớ nơi này lại đông đúc và [căng thẳng] đến vậy. Tôi rất chán nản… Tôi biết Ubud sẽ đông đúc nhưng không đông đúc đến vậy, đặc biệt là vào tháng 4. Tôi đang đi du lịch trong một tháng ở Bali và tôi nghĩ rằng nơi này còn tệ hơn cả Canggu”, một bài đăng điển hình về Ubud trên Reddit viết.
Do đường sá tắc nghẽn, hầu hết mọi người ở Bali thích đi lại bằng xe máy hoặc xe gắn máy. Du khách có thể thuê các phương tiện này mà không cần xuất trình giấy phép. Bali là một trong những nơi cuối cùng trên thế giới mà bất kỳ ai cũng có thể đi xe máy lần đầu tiên.
Nguyên nhân gây ra tình trạng giao thông khủng khiếp ở Bali có thể được chia thành hai loại.
Đầu tiên là sự bùng nổ xây dựng do du lịch; các khách sạn với hàng trăm phòng và một số câu lạc bộ bãi biển lớn nhất thế giới được xây dựng dọc theo những con đường thường không đủ rộng để ô tô có thể tránh nhau khi vào cua.
Hơn nữa, hầu hết các nhà phát triển bất động sản chỉ dành một khoản trợ cấp tối thiểu cho bãi đậu xe, để tăng lợi nhuận trên mỗi mét vuông đất. Người lái xe không có lựa chọn nào khác ngoài việc đỗ xe trên lề đường hẹp này, tạo ra tình trạng tắc nghẽn.
Nguyên nhân thứ hai là thiếu quy hoạch đô thị và tình trạng thiếu đầu tư vào đường sá.
Bali có GDP hàng năm gần 17 tỷ USD và hàng tỷ USD từ thuế và phí mỗi năm, nhưng chỉ có một dự án cải thiện đường lớn ở Canggu được triển khai trong 12 tháng qua: một đường tắt dài 400 mét tại Ngã tư Tibubeneng được xây dựng để giảm bớt tình trạng xe cộ xếp hàng dài hàng km theo mọi hướng.
Nhờ đó, lưu lượng giao thông được cải thiện đôi chút, nhưng tình trạng tắc nghẽn lại chuyển dịch một chút về phía cuối đường.
Không có phương tiện giao thông công cộng có ý nghĩa nào tồn tại ở Bali. Số lượng xe buýt công cộng ít ỏi hoạt động thì nóng nực, quá đông đúc, chậm chạp và thường lái xe nguy hiểm. Taxi và ứng dụng gọi xe là giải pháp thay thế khả thi duy nhất, nhưng lại gây ra tình trạng tắc nghẽn nhiều hơn.
Đi bộ không phải là một lựa chọn. Một số ít đường mòn còn tồn tại ở Bali hầu như đều bị hư hỏng, không hoàn thiện và đầy rẫy nguy hiểm và chicanes.
| Canggu là một khu phố nổi tiếng ở Bali, điều này được phản ánh qua tình trạng giao thông khủng khiếp ở đây. Ảnh: Shutterstock |
Ở Ubud, các quầy hàng trái phép dựng trên vỉa hè buộc người đi bộ phải đi ra đường. Và trong khi các vỉa hè mới đã được xây dựng ở trung tâm và ven Canggu, chúng thường được những người lái xe máy sử dụng để tránh giao thông hơn là người đi bộ.
Một câu hỏi là tại sao không khuyến khích xe đạp. Thực tế thì ở Bali không có làn đường dành riêng cho xe đạp và nhiều người cũng không dám xử dụng phương tiện này. Một người người Anh mới tham gia môn thể thao xe đạp đã gặp tai nạn khi bị một người đi xe máy tông vào hông.
Với số lượng du khách đến Bali tăng lên gấp đôi mỗi năm, tình hình sẽ ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Ánh sáng duy nhất cuối đường hầm chính là các chính trị gia từng coi tình trạng tắc nghẽn là dấu hiệu tích cực của sự phát triển kinh tế cuối cùng đã nhận ra sai lầm của mình.
Bộ trưởng Giao thông Indonesia Budi Karya Sumadi cho biết vào tháng 12: "Ngày nay, khu vực này thường xuyên xảy ra tình trạng tắc đường kinh niên, điều này có thể gây tổn hại đến danh tiếng của Bali như một điểm đến du lịch quốc tế nếu chúng ta không giải quyết được vấn đề này".
Hai tháng sau đó, vị bộ trưởng này đã công bố giải pháp được ca ngợi là giải pháp lớn đầu tiên cho tình trạng giao thông ở Bali, khi ông nói với các phóng viên rằng việc xây dựng Tuyến đường sắt nhẹ Bali (LRT) được mong đợi từ lâu sẽ khởi công vào tháng 9.
Tuyến LRT sẽ có bốn tuyến riêng biệt với tổng chiều dài 85km kết nối sân bay với bốn thị trấn du lịch lớn: Canggu, Ubud, Nusa Dua ở phía Nam và Sanur ở bờ biển phía Đông. Một số tuyến sẽ bao gồm các đoạn ngầm và chi phí ước tính là 20 tỷ USD.
Người ta hy vọng hai giai đoạn đầu tiên, kết nối sân bay với Canggu và Nusa Dua, sẽ được hoàn thành và đưa vào hoạt động vào năm 2031, tức là bảy năm nữa.
Tuy nhiên, LRT rất khó xây dựng. Mạng lưới đường sắt nhẹ mới của Sydney, Australia, dài 25km, có chi phí xây dựng hơn 2,1 tỷ USD.
Việc đặt đường dây ngầm thậm chí còn tốn kém và phức tạp hơn. Dự án City and Southwest Metro ở Sydney, bao gồm một đường hầm dưới Cảng Sydney, đã vượt quá ngân sách hơn 4 tỷ USD – và điều đó xảy ra ở một nơi có lịch sử lâu đời về việc thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng lớn.
Ngược lại, Bali chỉ mới thực hiện được hai dự án lớn: Đường thu phí Mandara dài 8km mà du khách buộc phải đi bộ đến sân bay vào tháng 12; và Đường Sunset, một xa lộ dài 10km, tám làn xe chạy từ sân bay đến thị trấn du lịch Seminyak.
Dự án lớn thứ ba – Đường thu phí Gilimanuk-Mengwi dài 96km, nối Denpasar với bờ biển phía tây của hòn đảo và phà đến đảo Java ở miền trung Indonesia – đã bị trì hoãn hơn hai năm sau khi nhà đầu tư ban đầu không đảm bảo được nguồn tài trợ.
Trong khi đó, Sân bay quốc tế Bắc Bali được mong đợi từ lâu đã bị loại khỏi danh sách các dự án chiến lược quốc gia của Indonesia vì thiếu tiến triển.
Theo tác giả bài báo, mạng lưới LRT được đề xuất của Bali chắc chắn là một bước đi đúng hướng. Bây giờ chính quyền phải chứng minh họ có đủ khả năng biến những mong muốn này thành hiện thực.