Cải tổ thuế lớn nhất trong lịch sử
Trong bản dự thảo mà chính quyền của ông Trump đưa ra, thuế thu nhập cá nhân sẽ được giảm xuống chỉ còn ba mức mức: 10%, 25% và 35% thay vì 7 mức như trước kia. Sửa đổi này sẽ giảm mức thuế thu nhập cá nhân từ mức cao nhất 39,6% còn tương ứng là 35%, tuy nhiên không nêu rõ mức thu nhập gắn với 3 loại thuế trên.
Bên cạnh đó, kế hoạch của Tổng thống Trump sẽ hỗ trợ các hộ gia đình thuộc tầng lớp trung lưu và thấp hơn bằng cách cắt giảm các khoản thuế cá nhân và tăng gấp đôi mức khấu trừ chi tiết. Theo đó, chính quyền sẽ miễn thuế đối với 24.000 USD thu nhập đầu tiên của mỗi cặp vợ chồng. Thuế bất động sản và mức thuế tối thiểu thay thế (dùng cho một số ngành nghề đặc biệt) sẽ bị lật lại dưới đề xuất mới này.
| Kế hoạch cắt giảm thuế này được gọi là cuộc cải tổ thuế lớn nhất trong lịch sử Mỹ. (Nguồn: CNN) |
Hiện công dân Mỹ đang phải chịu thuế 3,8% trên tổng thu nhập vượt quá 200.000 USD/năm từ các món đầu tư cá nhân. Và những cá nhân sở hữu bất động sản trị giá hơn 5,49 triệu USD cũng phải đóng thuế. Tuy nhiên, theo đề xuất mới Chính quyền Mỹ kêu gọi xóa bỏ cả hai loại thuế này.
Đối với doanh nghiệp, Chính quyền Mỹ đề xuất cắt giảm mạnh thuế thu nhập doanh nghiệp từ 35% hiện nay xuống chỉ còn 15% - đúng như lời ông Trump đã từng cam kết trong chiến dịch tranh cử. Kế hoạch này cũng đề xuất một loại thuế đặc biệt chỉ đánh thuế 1 lần lên doanh thu của các công ty Mỹ đang hoạt động ở nước ngoài, nhằm khuyến khích các công ty đưa lượng tiền họ để ở nước ngoài về Mỹ. Ước tính, khoản doanh thu này lên tới 2,6 nghìn tỉ USD.
Đúng như dự đoán, kế hoạch cắt giảm thuế của chính quyền Trump không bao gồm việc điều chỉnh thuế nhập khẩu. Dù vậy, kế hoạch này cho thấy sự ủng hộ đối với việc chuyển sang một hệ thống gọi là "thuế lãnh thổ", miễn thuế cho số lợi nhuận các công ty kiếm được ở nước ngoài và khuyến khích họ vẫn đặt trụ sở tại Mỹ.
Theo tuyên bố của Bộ trưởng Tài chính Steven T. Mnuchin, Chính quyền Mỹ sẽ kích thích kinh tế tăng trưởng đủ nhanh để thúc đẩy hiện thực hóa kế hoạch cải cách thuế lần này và đặt mục tiêu hoàn thành trong năm nay.
250 từ gây tranh cãi
Tuy nhiên, dù kế hoạch được đánh giá là tham vọng và theo lời Bộ trưởng Tài chính là "cải tổ thuế lớn nhất trong lịch sử", nhưng ngay cả các quan chức cấp cao cũng chưa làm rõ được chính quyền sẽ dựa vào nguồn thu nào để bù đắp cho thâm hụt ngân sách do việc cắt giảm thuế. Theo ước tính của Tax Foundation, nếu mức thuế suất này trở thành hiện thực nó sẽ khiến cho ngân sách Chính phủ Mỹ thất thu khoảng 2.100 tỷ USD trong 10 năm tới. Trường hợp khả quan hơn, nếu tăng trưởng kinh tế nhờ cắt giảm thuế có khả năng bù đắp được một phần thất thu thì thất thu thuế vẫn ở mức 1.000 tỷ USD trong 10 năm.
Việc giảm thuế cũng bị đặt dấu hỏi về khả năng hiện thực hoá khi mức nợ công của Mỹ hiện đã ở mức xấp xỉ 19.000 tỷ USD, tương đương 104% GDP. Những bình luận trái chiều càng cho thấy, việc đưa ra một trong những kế hoạch được mong chờ nhất trong nghị trình của Tổng thống Trump có thể sẽ gặp rất nhiều trở ngại để trở thành luật và được thực thi.
| Kế hoạch cải cách thuế của Chính quyền ông Trump là một danh sách dài 1 trang, bao gồm các kế hoạch được trình bày ngắn gọn chưa đến 250 từ. (Nguồn: Bloomberg) |
Giám đốc chính sách thuế liên bang thuộc Trung tâm Ngân sách và Chính sách ưu tiên (nhóm chính sách tập trung vào các biện pháp chống đói nghèo) - Chuck Marr nhận định, đây là một kế hoạch cắt giảm thuế khổng lồ cho những người giàu có ở Mỹ và rất thiếu thận trọng về chính sách tài khóa. Ông này cũng gọi kỳ vọng của Bộ trưởng Tài chính Mnuchin rằng, việc tăng trưởng kinh tế sẽ bù đắp cho cắt giảm thuế là "hoàn toàn hoang đường".
"Lập luận cho rằng chương trình cắt giảm thuế hàng nghìn tỷ USD sẽ tự nó bù đắp vô lý chẳng khác nào yêu cầu Mexico trả tiền xây dựng bức tường biên giới hàng tỷ USD mà ông Trump vẽ ra", Nghị sĩ của đảng Dân chủ Lloyd Doggett bình luận. Còn trước khi Tổng thống Trump đưa ra kế hoạch thuế, Thượng nghị sĩ Chuck Schumer đã nói rằng đảng của ông sẽ phản đối lại bất kỳ kế hoạch giảm thuế nào cho những người có thu nhập cao nhất.
Nhận định bản kế hoạch cải cách thuế của ông Trump ở một khía cạnh khác, Chuyên gia nghiên cứu tại viện Urban Institute Len Burman cho biết: "Dự thảo đầu tiên về cải cách thuế của Reagan dài 500 trang. Dự thảo đầu tiên của Trump chỉ là những điểm mục". Đó là một danh sách dài 1 trang bao gồm các kế hoạch được trình bày ngắn gọn chưa đến 250 từ và những nghi ngại chính sách cắt giảm thuế có thể sẽ làm tăng thâm hụt liên bang không được giải thích.
Chưa gây ấn tượng với giới kinh doanh
Những đề xuất giảm thuế của Chính quyền Tổng thống Trump từng được mong chờ nhiều nhất từ trước đến nay ở Mỹ. Nó được đánh giá là sẽ làm hài lòng những người hưởng lợi, bao gồm các công ty đa quốc gia và người đóng thuế giàu có. Tuy nhiên, bản kế kế hoạch này nhận được sự chào đón khá thận trọng, bởi còn một khoảng cách lớn mới đạt tới một chương trình cải tổ thuế mà nước Mỹ đã tìm kiếm suốt nhiều năm qua.
Kế hoạch cắt giảm thuế mà ông Trump đưa ra phù hợp với lời hứa của ông trong suốt quá trình tranh cử Tổng thống hồi năm ngoái, nhưng còn thiếu quá nhiều chi tiết cụ thể. Giới đầu tư, những người đã chờ đợi một kế hoạch giảm thuế cụ thể gần như không ấn tượng với những gì đã được công bố. Nhiều người nói kế hoạch còn quá chung chung và sẽ phải mất nhiều thời gian nữa mới có thể được thực thi.
Dấu mốc 100 ngày tại nhiệm đầu tiên của Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ rơi vào ngày 29/4 tới. Nhưng đến nay, nhiều người cho rằng ông vẫn chưa cho thấy được những bước tiến rõ ràng trong các chính sách của mình. Ông đã ban hành rất nhiều sắc lệnh hành pháp nhưng chưa thông qua được bộ luật nào. Nước Mỹ về cơ bản gần như chưa thay đổi gì sau 100 ngày cầm quyền đầu tiên của ông Trump.