Khả năng Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm Đài Loan (Trung Quốc): Bài học từ quá khứ

Thảo Đình
Theo Nikkei Asia, đã đến lúc Trung Quốc, Mỹ và nhà cầm quyền Đài Bắc nhìn lại và rút ra bài học từ sự kiện năm 1995-1996, tránh gây thêm căng thẳng ở eo biển Đài Loan.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi rời khách sạn Shangri-La sau tiệc chiêu đãi do Phòng Thương mại Mỹ tổ chức tại Singapore vào ngày 1/8. (Nguồn: AFP)
Hiện chưa rõ Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thăm Đài Loan (Trung Quốc) ngày 2/8 hay không - Ảnh: Bà Nancy Pelosi rời khách sạn Shangri-La sau tiệc chiêu đãi do Phòng Thương mại Mỹ tổ chức tại Singapore ngày 1/8. (Nguồn: AFP)

Những thông tin đồn đoán xung quanh điểm dừng chân tại Đài Loan (Trung Quốc) của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi trong chuyến thăm châu Á đang được truyền thông quốc tế đặc biệt quan tâm. Ngày 1/8, nguồn tin từ Reuters, Nikkei Asia và báo chí sở tại khẳng định bà Nancy Pelosi sẽ thăm Đài Loan (Trung Quốc) như kế hoạch và qua đêm ở đây tối ngày 2/8, dù thông cáo chính thức không đề cập địa phương này.

Tuy nhiên, nếu kịch bản trên trở thành sự thực, Trung Quốc chắc chắn sẽ phản ứng gay gắt. Đó có thể là hàng loạt hoạt động quân sự với quy mô lớn, thường xuyên hơn tại eo biển Đài Loan. Trong trường hợp xấu nhất, chiến thuật gây áp lực trong vùng xám của Trung Quốc có thể dẫn đến xung đột quân sự trực tiếp với lực lượng quân sự của nhà cầm quyền Đài Bắc cũng như Mỹ, với hệ quả khôn lường tới khu vực và toàn thế giới.

Trong bối cảnh đó, Giáo sư Bùi Mẫn Hân thuộc trường Đại học Claremont McKenna (Mỹ), thành viên cao cấp của Quỹ Marshall (Mỹ) cho rằng các bên cần có thái độ kiềm chế để ngăn chặn một sự "sụp đổ chính trị".

Tuy nhiên, liệu điều này có khả thi?

Đối với Trung Quốc, chuyến thăm của bà Pelosi không phá vỡ bất kỳ tiền lệ nào. Ông Newt Gingrich từng thăm Đài Loan (Trung Quốc) vào năm 1997 khi là Chủ tịch Hạ viện Mỹ. Ông Milos Vystrcil, Chủ tịch Thượng viện Czech, đã đến Đài Bắc hai năm trước; trong khi Phó Chủ tịch Nghị viện châu Âu Nicola Beer đã có cuộc điện đàm chính thức vào đầu tháng này.

Tuy nhiên, Trung Quốc lo ngại rằng chuyến đi của bà Nancy Pelosi - nhân vật thứ ba của chính phủ Mỹ - có thể khuyến khích nhiều quan chức hàng đầu của phương Tây hành động tương tự và nâng cao vị thế quốc tế của Đài Loan (Trung Quốc). Trong cuộc họp báo chiều 1/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cũng nhấn mạnh, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi là “quan chức số 3 của Mỹ” - do đó, một chuyến thăm Đài Loan (Trung Quốc) của bà sẽ “dẫn đến tác động chính trị nghiêm trọng”.

Ngoài ra, chuyến thăm của bà Pelosi diễn ra ngay trước thềm Đại hội toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, sự kiện đặc biệt quan trọng với Bắc Kinh. Đài Loan (Trung Quốc) là vấn đề đối nội nhạy cảm nhất với Trung Quốc và vì thế, lập trường cứng rắn của Bắc Kinh là hoàn toàn có cơ sở.

Mặc dù vậy, một phản ứng thái quá với chuyến thăm của bà Pelosi có thể phản tác dụng nếu nó leo thang thành một cuộc xung đột quân sự. Bất chấp đồn đoán về ý định của Trung Quốc về thống nhất Đài Loan (Trung Quốc) bằng vũ lực, hiện Trung Quốc dường như vẫn chưa sẵn sàng cho một cuộc chiến toàn diện.

Trước tình hình đó, nếu bà Nancy Pelosi tới Đài Bắc, Trung Quốc có thể triển khai một số chuỗi phản ứng nhất định để khẳng định quyết tâm, song vẫn kiềm chế mọi hành động mạo hiểm có thể dẫn tới chiến tranh.

Về phần mình, không loại trừ khả năng bà Pelosi và phái đoàn có thể tiến hành chuyến đi theo cách xoa dịu căng thẳng, bao gồm việc duy trì các sự kiện công cộng theo lịch trình và tiếp xúc với báo chí ở mức tối thiểu. Chủ tịch Hạ viện Mỹ cũng cần thận trọng trong đưa ra các tuyên bố công khai về tình trạng Đài Loan (Trung Quốc) và chính sách "một Trung Quốc" của Mỹ. Bám sát đường lối chính thức của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden về Đài Loan (Trung Quốc) nghe đơn giản, nhưng đó là điều nên làm trong bối cảnh hiện nay.

Nếu bà Nancy Pelosi tới Đài Bắc, Trung Quốc có thể triển khai một số chuỗi phản ứng nhất định để khẳng định quyết tâm, song vẫn kiềm chế mọi hành động mạo hiểm có thể dẫn tới chiến tranh.

Các quan chức Đài Bắc cũng cần cân nhắc lời lẽ của mình, bởi các nỗ lực nhằm coi chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi như một chiến thắng ngoại giao đều có thể khiến Bắc Kinh phản ứng gay gắt.

Đây là điều cần thiết, khi bài học từ khủng hoảng eo biển Đài Loan 1995-1996 vẫn còn có giá trị. Ở thời điểm đó, Đài Bắc đã vận động Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hoà kiểm soát gây áp lực, buộc Tổng thống Bill Clinton cho phép ông Lý Đăng Huy, người đứng đầu Đài Loan, phát biểu trực tiếp tại Đại học Cornell, trường cũ của ông.

Bản thân chuyến đi của ông Lý đã khiến Trung Quốc khó chịu. Tuy nhiên, căng thẳng chỉ lên đến đỉnh điểm khi trong bài phát biểu của mình, ông Lý nhấn mạnh về "'sự cô lập ngoại giao" và nỗ lực "yêu cầu điều không thể". Với chính quyền Bắc Kinh, đây có thể coi là một sự quả quyết tìm kiếm sự độc lập chính thức từ phía Đài Bắc.

Ngay lập tức, Trung Quốc đã đáp lại với hàng loạt cuộc tập trận, trong đó có một số vụ thử tên lửa tại eo biển Đài Loan, khiến Tổng thống Mỹ Bill Clinton phải điều hai nhóm tác chiến tàu sân bay đến khu vực này. Dù Trung Quốc đã nhanh chóng lùi bước, nhưng sự kiện năm đó đã thúc đẩy nước này hiện đại hóa các lực lượng vũ trang, từ đó có thêm nhiều phương án quân sự để chuẩn bị cho một cuộc đối đầu trong tương lai.

Điều này khiến viễn cảnh về một cuộc khủng hoảng ở eo biển Đài Loan trở nên đáng ngại hơn bao giờ hết bởi giờ đây, Trung Quốc tin rằng họ đã có đủ năng lực để chấp nhận những rủi ro lớn hơn tại khu vực này.

Trước tình hình đó, đã đến lúc Trung Quốc, Mỹ và nhà cầm quyền Đài Loan (Trung Quốc) nhìn lại và rút ra những bài học đúng đắn từ khủng hoảng năm nào, từ đó tránh dẫn đến một cuộc chiến thảm khốc. Tuy nhiên, điều đó đòi hỏi các bên phải hợp tác và kiềm chế, bất chấp bầu không khí thù địch và mất lòng tin sâu sắc.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đến Đài Loan (Trung Quốc) tối 2/8?

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đến Đài Loan (Trung Quốc) tối 2/8?

Một phóng viên đài TVBS của Đài Loan (Trung Quốc) dẫn 'nguồn tin riêng' cho hay, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thể ...

Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm châu Á, kế hoạch thăm Đài Loan đặt ở trạng thái 'thăm dò'

Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm châu Á, kế hoạch thăm Đài Loan đặt ở trạng thái 'thăm dò'

Kênh truyền hình NBC dẫn các nguồn tin tiết lộ một phái đoàn chính thức do Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi dẫn đầu ...

(theo Nikkei Asia)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái và đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự Chương trình Lãnh đạo cao cấp Việt Nam (VELP) 2024 và làm ...
Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Bang Rio de Janeiro, Brazil mong muốn đẩy mạnh hợp tác giáo dục, du lịch, văn hoá với Việt Nam

Đại sứ Bùi Văn Nghị và đoàn công tác của Đại sứ quán Việt Nam tại Brazil đã có chuyến thăm làm việc tại thành phố Rio de Janeiro, bang ...
Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3, kết quả xổ số Vietlott Mega thứ 6 ngày 29/3/2024. xổ số Mega 645

Vietlott 29/3 - xổ số Vietlott Mega 29/3. Trực tiếp xổ số Vietlott hôm nay 29/3/2024 nhanh nhất và chính xác nhất. Vietlott Mega 645 hôm nay.
XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3, Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay 29/3/2024. KQXSVL thứ 6

XSVL 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Vĩnh Long hôm nay - XSVL 29/3/2024. xo so vinh long. KQXSVL thứ 6. kết quả xổ số Vĩnh Long ...
XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Bình Dương hôm nay 29/3/2024. KQXSBD thứ 6

XSBD 29/3 - Trực tiếp xổ số Bình Dương hôm nay - XSBD 29/3/2024. xo so binh duong. KQXSBD thứ 6. kết quả xổ số Bình Dương ngày 29 tháng ...
XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3, trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay 29/3/2024. KQXSTV thứ 6

XSTV 29/3 - Trực tiếp kết quả xổ số Trà Vinh hôm nay - XSTV 29/3/2024. ket qua xo so tra vinh. XSTV thứ 6. kết quả xổ số Trà ...
Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Hợp tác tài nguyên nước trong khuôn khổ Lan Thương - Mekong thể hiện sự đoàn kết khu vực

Sáu nước dọc sông Lan Thương - Mekong cùng giải quyết thách thức tài nguyên nước, thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực và phúc lợi người dân.
Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Tin thế giới 28/3: Mỹ rút quân khỏi Niger, Nga gia tăng tấn công Ukraine, Australia hủy vụ kiện Trung Quốc

Iran bị trừng phạt vì cấp tên lửa cho Nga, Philippines cứng rắn với Trung Quốc, Cố vấn cảnh báo lực lượng Ukraine bị 'đình trệ', Trung Quốc-Nga-Iran tập trận
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: Nga xác nhận đã được Mỹ cảnh báo, Đức nói chẳng biết thông tin nào trước

Đức cho rằng, Mỹ có thể có manh mối về vụ tấn công khủng bố cướp đi sinh mạng của hơn 140 ở ngoại ô thủ đô Moscow của Nga tối 22/3.
Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp khẳng định thành ý với Brazil về tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân

Pháp mong muốn chia sẻ kiến thức kỹ thuật với Brazil trong khi vẫn tôn trọng mọi cam kết không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Ukraine hạ 26 UAV một đêm, Nga tuyên bố đanh thép về F-16, thế mạnh của Ấn Độ giữa xung đột Moscow-Kiev

Nga cho rằng, nếu phương Tây cung cấp cho Ukraine máy bay tiêm kích F-16, điều đó cũng sẽ không làm thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Hàn Quốc cảnh giác động thái mới của Triều Tiên, thảo luận cùng Mỹ-Nhật Bản tìm cách hợp tác an ninh

Triều Tiên dường như đang chuẩn bị cho vụ phóng vệ tinh do thám tiếp theo, mặc dù không có dấu hiệu cho thấy vụ phóng sắp xảy ra.
Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Quan hệ Pháp-Brazil: Nối lại nồng ấm

Chuyến đi của Tổng thống Pháp tới Brazil được cho là làm nồng ấm trở lại mối quan hệ băng giá dưới thời Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro.
Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Ngoại trưởng Mỹ thăm Hàn Quốc: Thông điệp nồng ấm

Sự hiện diện của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken tại Seoul lần này cũng cho thấy quan hệ đồng minh tiếp tục gắn kết chặt chẽ giữa Mỹ và Hàn Quốc.
Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Phía sau kỳ vọng của Thái Lan ở EU

Thông điệp mà Thủ tướng Thái Lan Srettha Thavisin muốn chuyển tới châu Âu, đặc biệt là Pháp và Đức là 'Thái Lan đã mở cửa kinh doanh trở lại'.
Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Tăng gắn kết, tìm đồng thuận

Chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda cùng Thủ tướng Donald Tusk có thể coi là nỗ lực nâng tầm gắn kết mối quan hệ đồng minh với Mỹ.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Định hình cuộc đua ‘song mã’

Sau ngày Siêu thứ Ba, việc lựa chọn ứng viên Tổng thống của đảng Dân chủ và Cộng hòa gần như đã an bài.
Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp thăm CH Czech: Nỗ lực tìm kiếm đồng minh

Tổng thống Pháp đến CH Czech không chỉ đáp lễ mà còn là nỗ lực thể hiện vai trò dẫn dắt của nước Pháp và tìm kiếm sự ủng hộ của đồng minh.
Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Nghi phạm khủng bố đến từ Tajikistan: Tiếng chuông cảnh tỉnh cho Nga và thế giới

Việc 4 nghi phạm vụ tấn công nhà hát ở Nga hôm 22/3 đều mang quốc tịch Tajikistan khiến sự chú ý đổ dồn về quốc gia Trung Á này.
Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga: Lý do Moscow 'lọt' tầm ngắm của IS

Vụ tấn công đẫm máu ở Nga ngày 22/3 do tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện cho thấy sự thay đổi mục tiêu của tổ chức khủng bố này.
Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao: Tiếng nói của kinh tế châu Á

Diễn đàn châu Á Bác Ngao được đánh giá là kênh hiệu quả để trao đổi ý kiến về các vấn đề kinh tế đáng quan tâm nhất trong suốt hai thập kỷ qua.
Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Chạy đua vũ khí hạt nhân, Mỹ đánh cược vào tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel?

Những rắc rối trong chương trình tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Sentinel đang khiến cho Mỹ khó tiếp cận mục tiêu răn đe hạt nhân của mình.
Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn ở Haiti: Nguồn cơn và nguy cơ

Bất ổn chính trị, tranh giành quyền lực giữa các băng đảng cùng các vụ đảo chính và nghèo đói là những gì mà người dân Haiti tiếp tục phải đối mặt...
70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

70 năm ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử

Baoquocte.vn. Ngày 13/3/1954 là ngày mở màn Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử - nguồn cổ vũ lớn lao cho toàn thể nhân dân ta trong sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Điều gì đang xảy ra với quan hệ Mỹ-Israel?

Việc Mỹ bỏ phiếu trắng với nghị quyết kêu gọi ngừng bắn ở Gaza của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc liệu có thể làm chuyển hướng quan hệ với Israel?
Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Nhật Bản cho phép xuất khẩu máy bay chiến đấu tối tân: 3 điều cần biết

Kế hoạch theo Chương trình Không quân Chiến đấu Toàn cầu (GCAP) của Nhật Bản, Anh và Italy báo hiệu sự thay đổi then chốt trong chiến lược an ninh khu vực.
Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ thăm Đông Nam Á: Dấu ấn Hành động hướng Đông, khẳng định giá trị chung với ASEAN

Ngoại trưởng Ấn Độ tìm cách tối đa hóa hoạt động ngoại giao để đưa mối quan hệ của Ấn Độ với các đối tác Đông Nam Á lên một tầm cao mới.
Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Vụ tấn công khủng bố ở Moscow: 'Điểm mù' của Cơ quan an ninh Nga hay thuyết âm mưu đánh lạc hướng?

Khi chính lực lượng IS đã nhận là chủ mưu cuộc khủng bố, Nga vẫn chưa thể vội vàng tin bởi nếu vội tin rất có thể Moscow đã dính bẫy.
Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

Chuyên gia EU: Châu Âu thức tỉnh sau 'giấc ngủ Đông', cục diện xung đột Nga-Ukraine sắp có bước chuyển?

EU đồng lòng hỗ trợ Ukraine 'bằng mọi giá' vì hòa bình trong bối cảnh Nga đang dành nhiều lợi thế trong cuộc xung đột.
Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Mỹ sắp tổ chức thượng đỉnh ba bên, sẽ có thêm một thế 'kiềng ba chân' trong quan hệ quốc tế?

Hội nghị thượng đỉnh ba bên giữa Nhật Bản, Mỹ và Philippines sẽ lần đầu tiên được tổ chức tại Mỹ vào giữa tháng 4 này.
Phiên bản di động