Khả năng Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm Đài Loan (Trung Quốc): Bài học từ quá khứ

Thảo Đình
Theo Nikkei Asia, đã đến lúc Trung Quốc, Mỹ và nhà cầm quyền Đài Bắc nhìn lại và rút ra bài học từ sự kiện năm 1995-1996, tránh gây thêm căng thẳng ở eo biển Đài Loan.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi rời khách sạn Shangri-La sau tiệc chiêu đãi do Phòng Thương mại Mỹ tổ chức tại Singapore vào ngày 1/8. (Nguồn: AFP)
Hiện chưa rõ Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thăm Đài Loan (Trung Quốc) ngày 2/8 hay không - Ảnh: Bà Nancy Pelosi rời khách sạn Shangri-La sau tiệc chiêu đãi do Phòng Thương mại Mỹ tổ chức tại Singapore ngày 1/8. (Nguồn: AFP)

Những thông tin đồn đoán xung quanh điểm dừng chân tại Đài Loan (Trung Quốc) của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi trong chuyến thăm châu Á đang được truyền thông quốc tế đặc biệt quan tâm. Ngày 1/8, nguồn tin từ Reuters, Nikkei Asia và báo chí sở tại khẳng định bà Nancy Pelosi sẽ thăm Đài Loan (Trung Quốc) như kế hoạch và qua đêm ở đây tối ngày 2/8, dù thông cáo chính thức không đề cập địa phương này.

Tuy nhiên, nếu kịch bản trên trở thành sự thực, Trung Quốc chắc chắn sẽ phản ứng gay gắt. Đó có thể là hàng loạt hoạt động quân sự với quy mô lớn, thường xuyên hơn tại eo biển Đài Loan. Trong trường hợp xấu nhất, chiến thuật gây áp lực trong vùng xám của Trung Quốc có thể dẫn đến xung đột quân sự trực tiếp với lực lượng quân sự của nhà cầm quyền Đài Bắc cũng như Mỹ, với hệ quả khôn lường tới khu vực và toàn thế giới.

Trong bối cảnh đó, Giáo sư Bùi Mẫn Hân thuộc trường Đại học Claremont McKenna (Mỹ), thành viên cao cấp của Quỹ Marshall (Mỹ) cho rằng các bên cần có thái độ kiềm chế để ngăn chặn một sự "sụp đổ chính trị".

Tuy nhiên, liệu điều này có khả thi?

Đối với Trung Quốc, chuyến thăm của bà Pelosi không phá vỡ bất kỳ tiền lệ nào. Ông Newt Gingrich từng thăm Đài Loan (Trung Quốc) vào năm 1997 khi là Chủ tịch Hạ viện Mỹ. Ông Milos Vystrcil, Chủ tịch Thượng viện Czech, đã đến Đài Bắc hai năm trước; trong khi Phó Chủ tịch Nghị viện châu Âu Nicola Beer đã có cuộc điện đàm chính thức vào đầu tháng này.

Tuy nhiên, Trung Quốc lo ngại rằng chuyến đi của bà Nancy Pelosi - nhân vật thứ ba của chính phủ Mỹ - có thể khuyến khích nhiều quan chức hàng đầu của phương Tây hành động tương tự và nâng cao vị thế quốc tế của Đài Loan (Trung Quốc). Trong cuộc họp báo chiều 1/8, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cũng nhấn mạnh, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi là “quan chức số 3 của Mỹ” - do đó, một chuyến thăm Đài Loan (Trung Quốc) của bà sẽ “dẫn đến tác động chính trị nghiêm trọng”.

Ngoài ra, chuyến thăm của bà Pelosi diễn ra ngay trước thềm Đại hội toàn quốc lần thứ 20 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, sự kiện đặc biệt quan trọng với Bắc Kinh. Đài Loan (Trung Quốc) là vấn đề đối nội nhạy cảm nhất với Trung Quốc và vì thế, lập trường cứng rắn của Bắc Kinh là hoàn toàn có cơ sở.

Mặc dù vậy, một phản ứng thái quá với chuyến thăm của bà Pelosi có thể phản tác dụng nếu nó leo thang thành một cuộc xung đột quân sự. Bất chấp đồn đoán về ý định của Trung Quốc về thống nhất Đài Loan (Trung Quốc) bằng vũ lực, hiện Trung Quốc dường như vẫn chưa sẵn sàng cho một cuộc chiến toàn diện.

Trước tình hình đó, nếu bà Nancy Pelosi tới Đài Bắc, Trung Quốc có thể triển khai một số chuỗi phản ứng nhất định để khẳng định quyết tâm, song vẫn kiềm chế mọi hành động mạo hiểm có thể dẫn tới chiến tranh.

Về phần mình, không loại trừ khả năng bà Pelosi và phái đoàn có thể tiến hành chuyến đi theo cách xoa dịu căng thẳng, bao gồm việc duy trì các sự kiện công cộng theo lịch trình và tiếp xúc với báo chí ở mức tối thiểu. Chủ tịch Hạ viện Mỹ cũng cần thận trọng trong đưa ra các tuyên bố công khai về tình trạng Đài Loan (Trung Quốc) và chính sách "một Trung Quốc" của Mỹ. Bám sát đường lối chính thức của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden về Đài Loan (Trung Quốc) nghe đơn giản, nhưng đó là điều nên làm trong bối cảnh hiện nay.

Nếu bà Nancy Pelosi tới Đài Bắc, Trung Quốc có thể triển khai một số chuỗi phản ứng nhất định để khẳng định quyết tâm, song vẫn kiềm chế mọi hành động mạo hiểm có thể dẫn tới chiến tranh.

Các quan chức Đài Bắc cũng cần cân nhắc lời lẽ của mình, bởi các nỗ lực nhằm coi chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi như một chiến thắng ngoại giao đều có thể khiến Bắc Kinh phản ứng gay gắt.

Đây là điều cần thiết, khi bài học từ khủng hoảng eo biển Đài Loan 1995-1996 vẫn còn có giá trị. Ở thời điểm đó, Đài Bắc đã vận động Quốc hội Mỹ do đảng Cộng hoà kiểm soát gây áp lực, buộc Tổng thống Bill Clinton cho phép ông Lý Đăng Huy, người đứng đầu Đài Loan, phát biểu trực tiếp tại Đại học Cornell, trường cũ của ông.

Bản thân chuyến đi của ông Lý đã khiến Trung Quốc khó chịu. Tuy nhiên, căng thẳng chỉ lên đến đỉnh điểm khi trong bài phát biểu của mình, ông Lý nhấn mạnh về "'sự cô lập ngoại giao" và nỗ lực "yêu cầu điều không thể". Với chính quyền Bắc Kinh, đây có thể coi là một sự quả quyết tìm kiếm sự độc lập chính thức từ phía Đài Bắc.

Ngay lập tức, Trung Quốc đã đáp lại với hàng loạt cuộc tập trận, trong đó có một số vụ thử tên lửa tại eo biển Đài Loan, khiến Tổng thống Mỹ Bill Clinton phải điều hai nhóm tác chiến tàu sân bay đến khu vực này. Dù Trung Quốc đã nhanh chóng lùi bước, nhưng sự kiện năm đó đã thúc đẩy nước này hiện đại hóa các lực lượng vũ trang, từ đó có thêm nhiều phương án quân sự để chuẩn bị cho một cuộc đối đầu trong tương lai.

Điều này khiến viễn cảnh về một cuộc khủng hoảng ở eo biển Đài Loan trở nên đáng ngại hơn bao giờ hết bởi giờ đây, Trung Quốc tin rằng họ đã có đủ năng lực để chấp nhận những rủi ro lớn hơn tại khu vực này.

Trước tình hình đó, đã đến lúc Trung Quốc, Mỹ và nhà cầm quyền Đài Loan (Trung Quốc) nhìn lại và rút ra những bài học đúng đắn từ khủng hoảng năm nào, từ đó tránh dẫn đến một cuộc chiến thảm khốc. Tuy nhiên, điều đó đòi hỏi các bên phải hợp tác và kiềm chế, bất chấp bầu không khí thù địch và mất lòng tin sâu sắc.

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đến Đài Loan (Trung Quốc) tối 2/8?

Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi sẽ đến Đài Loan (Trung Quốc) tối 2/8?

Một phóng viên đài TVBS của Đài Loan (Trung Quốc) dẫn 'nguồn tin riêng' cho hay, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi có thể ...

Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm châu Á, kế hoạch thăm Đài Loan đặt ở trạng thái 'thăm dò'

Chủ tịch Hạ viện Mỹ thăm châu Á, kế hoạch thăm Đài Loan đặt ở trạng thái 'thăm dò'

Kênh truyền hình NBC dẫn các nguồn tin tiết lộ một phái đoàn chính thức do Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi dẫn đầu ...

(theo Nikkei Asia)

Bài viết cùng chủ đề

Cạnh tranh Mỹ-Trung Quốc

Đọc thêm

Xe điện Mazda 6e dự kiến sẽ ra mắt Đông Nam Á trong năm 2025

Xe điện Mazda 6e dự kiến sẽ ra mắt Đông Nam Á trong năm 2025

Mazda sẽ mở rộng dòng sản phẩm với mẫu xe điện Mazda 6e, dự kiến ra mắt tại Thái Lan cuối năm nay, nhập khẩu nguyên chiếc từ Trung Quốc.
Năm 2025, giấy phép lái xe hạng C và hạng C1 lái được xe gì?

Năm 2025, giấy phép lái xe hạng C và hạng C1 lái được xe gì?

Nội dung bài viết là giải đáp quy định về những loại xe được lái của giấy phép lái xe hạng C và hạng C1 theo Luật mới.
Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân kiểm tra công tác chuẩn bị huấn luyện tại các đơn vị

Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân kiểm tra công tác chuẩn bị huấn luyện tại các đơn vị

Sáng 18/2, đoàn công tác Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã đến kiểm tra công tác chuẩn bị huấn luyện năm 2025 tại Lữ đoàn 127 và Trung ...
Bộ Ngoại giao tiếp nhận bản sao Quốc thư bổ nhiệm Đại sứ Colombia tại Việt Nam

Bộ Ngoại giao tiếp nhận bản sao Quốc thư bổ nhiệm Đại sứ Colombia tại Việt Nam

Ngày 18/2, Quyền Cục trưởng Cục Lễ tân Nhà nước đã tiếp nhận bản sao Quốc thư bổ nhiệm bà Camila María Polo Floréz làm Đại sứ Colombia tại Việt ...
Quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế, Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi công ty tư nhân 'thể hiện tài năng'

Quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế, Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi công ty tư nhân 'thể hiện tài năng'

Ngày 17/2, tại hội nghị với các nhà kinh doanh, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát biểu thể hiện sự ủng hộ các công ty thuộc khu vực ...
Không còn chỗ dựa, châu Âu tuyên bố chịu mọi viện trợ cho Ukraine, 'tự lực' và 'giương lá cờ đầu' trong bảo vệ Kiev

Không còn chỗ dựa, châu Âu tuyên bố chịu mọi viện trợ cho Ukraine, 'tự lực' và 'giương lá cờ đầu' trong bảo vệ Kiev

Các lãnh đạo châu Âu đã ra những tuyên bố mạnh mẽ về việc nâng cao năng lực quốc phòng và cung cấp những bảo đảm an ninh lớn hơn ...
Không còn chỗ dựa, châu Âu tuyên bố chịu mọi viện trợ cho Ukraine, 'tự lực' và 'giương lá cờ đầu' trong bảo vệ Kiev

Không còn chỗ dựa, châu Âu tuyên bố chịu mọi viện trợ cho Ukraine, 'tự lực' và 'giương lá cờ đầu' trong bảo vệ Kiev

Các lãnh đạo châu Âu đã ra những tuyên bố mạnh mẽ về việc nâng cao năng lực quốc phòng và cung cấp những bảo đảm an ninh lớn hơn cho Ukraine.
Sau một thập kỷ, Quốc vương Qatar trở lại thăm Ấn Độ

Sau một thập kỷ, Quốc vương Qatar trở lại thăm Ấn Độ

Quốc vương Qatar Sheikh Tamim bin Hamad Al Thani đã tới thủ đô New Delhi, bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước Ấn Độ trong 2 ngày.
New Zealand muốn mở rộng ảnh hưởng địa chính trị tới Trung Đông, châu Á?

New Zealand muốn mở rộng ảnh hưởng địa chính trị tới Trung Đông, châu Á?

Phó Thủ tướng New Zealand Winston Peters chuẩn bị thực hiện chuyến công du kéo dài 11 ngày tới 5 quốc gia quan trọng tại Trung Đông và châu Á.
Nội bộ Mỹ dậy sóng về vấn đề Gaza, khẳng định các nước Arab sẽ đưa ra giải pháp khả thi

Nội bộ Mỹ dậy sóng về vấn đề Gaza, khẳng định các nước Arab sẽ đưa ra giải pháp khả thi

Hai Thượng nghị sĩ đảng Cộng hoà và Dân chủ đưa ra những ý kiến khác nhau về việc kiểm soát Gaza và buộc người Palestine phải rời đi.
Nga 'khai tử' một thỏa thuận với Ukraine

Nga 'khai tử' một thỏa thuận với Ukraine

Thủ tướng Nga đã ký văn bản dừng thỏa thuận với Ukraine về biện pháp bảo đảm an toàn hàng hải và bảo vệ môi trường ở Biển Azov và Eo biển Kerch.
Ngay trước hạn chót rút quân ở Lebanon, Israel không kích khiến một chỉ huy Hamas tử vong

Ngay trước hạn chót rút quân ở Lebanon, Israel không kích khiến một chỉ huy Hamas tử vong

Israel đã tiến hành một cuộc không kích ở thành phố ven biển Sidon, miền Nam Lebanon trong ngày 17/2, khiến một chỉ huy của Hamas tại đây tử vong.
ASEAN khó 'né' ông Trump nhưng có phương thức hiệu nghiệm của riêng mình

ASEAN khó 'né' ông Trump nhưng có phương thức hiệu nghiệm của riêng mình

ASEAN đã chứng minh rằng bất chấp sự đa dạng và quan điểm khác nhau, sự đồng thuận vẫn là nguyên tắc cơ bản.
Thủ tướng Ấn Độ thăm Mỹ: Bạn cũ, lợi ích mới

Thủ tướng Ấn Độ thăm Mỹ: Bạn cũ, lợi ích mới

Mối giao tình giữa hai nhà lãnh đạo cùng nhiều lợi ích song trùng là động lực thúc đẩy quan hệ Mỹ-Ấn tiến về phía trước.
Gió đổi chiều trong quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật

Gió đổi chiều trong quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật

Cuộc gặp đầu tiên giữa Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 7/2 đã diễn ra một cách 'ấm áp'.
Thủ tướng Thái Lan thăm Trung Quốc: Khởi hành đầu năm, khai mở kỳ vọng

Thủ tướng Thái Lan thăm Trung Quốc: Khởi hành đầu năm, khai mở kỳ vọng

Chuyến 'du Xuân' của Thủ tướng Thái Lan được kỳ vọng sẽ mang lại những kết quả cụ thể, mà trước mắt là vấn đề sầu riêng và an toàn du lịch...
Bước ngoặt mới trên chính trường Bỉ

Bước ngoặt mới trên chính trường Bỉ

Sau 239 ngày không có chính phủ, cuối cùng vào ngày 3/2, lãnh đạo đảng bảo thủ Liên minh Flemish mới (N-VA) Bart De Wever trở thành Thủ tướng Bỉ.
Dự báo chính sách của Tổng thống Trump (kỳ cuối): Tâm điểm châu Á-Thái Bình Dương và ‘biến số’ cạnh tranh Mỹ-Trung

Dự báo chính sách của Tổng thống Trump (kỳ cuối): Tâm điểm châu Á-Thái Bình Dương và ‘biến số’ cạnh tranh Mỹ-Trung

Cạnh tranh Mỹ-Trung dưới Chính quyền Trump 2.0 sẽ tiếp tục leo thang và định hình lại cục diện toàn cầu.
Mong đợi gì từ Hội nghị An ninh Munich 2025

Mong đợi gì từ Hội nghị An ninh Munich 2025

Hội nghị An ninh Munich năm nay diễn ra trong bối cảnh thế giới đầy biến động, phân mảnh và khó lường.
Xung đột Nga-Ukraine: 'Cơ hội lịch sử' bị đánh mất

Xung đột Nga-Ukraine: 'Cơ hội lịch sử' bị đánh mất

Nga từng tin tưởng rằng, Thỏa thuận Minsk-2, ký kết cách đây 10 năm trước tại Belarus, là cơ hội lịch sử để chấm dứt xung đột ở miền Đông Ukraine.
Hội nghị Yalta: Cuộc gặp gỡ quyết định vận mệnh thế giới

Hội nghị Yalta: Cuộc gặp gỡ quyết định vận mệnh thế giới

Tròn 80 năm trước, Hội nghị Yalta không chỉ đánh dấu sự kết thúc của Thế chiến II mà còn khởi đầu trật tự thế giới mới.
Hiệp định Paris về Việt Nam: Ý nghĩa lịch sử và những bài học kinh nghiệm còn tươi mới

Hiệp định Paris về Việt Nam: Ý nghĩa lịch sử và những bài học kinh nghiệm còn tươi mới

Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, nhưng ý nghĩa và những bài học kinh nghiệm của Hiệp định Paris về Việt Nam vẫn nguyên giá trị.
Người đặt nền móng cho quan hệ Việt Nam-Trung Quốc

Người đặt nền móng cho quan hệ Việt Nam-Trung Quốc

Chủ tịch Hồ Chí Minh là người bạn lớn được nhân dân Trung Quốc vô cùng kính trọng và cũng là người đặt nền móng cho quan hệ Việt Nam-Trung Quốc.
Tượng đài của tình đoàn kết quốc tế Việt Nam-Campuchia

Tượng đài của tình đoàn kết quốc tế Việt Nam-Campuchia

Chiến thắng 7/1 đã mang lại cho người dân Campuchia các quyền và tự do bị tước đoạt dưới chế độ diệt chủng Pol Pot, chấm dứt thời kỳ đen tối nhất ở đất nước ...
Mỹ đang 'hụt hơi' trong cuộc đua vũ khí siêu thanh với Trung Quốc và Nga?

Mỹ đang 'hụt hơi' trong cuộc đua vũ khí siêu thanh với Trung Quốc và Nga?

Bị trì hoãn, thất bại về công nghệ và thiếu chiến lược rõ ràng, chương trình vũ khí siêu thanh của Mỹ đang kém phong độ so với Trung Quốc và Nga.
Bị EU đe dọa, số phận 'hạm đội bóng tối' của Nga sẽ ra sao?

Bị EU đe dọa, số phận 'hạm đội bóng tối' của Nga sẽ ra sao?

Số phận của những con tàu thuộc 'hạm đội bóng tối' của Nga đang bị đe dọa trước động thái mới của một số quốc gia thuộc EU.
Ấn Độ lên ngôi, Pakistan lép vế: Ván bài mới của Mỹ ở Nam Á?

Ấn Độ lên ngôi, Pakistan lép vế: Ván bài mới của Mỹ ở Nam Á?

Quan hệ giữa Mỹ và hai 'ông lớn' Nam Á chứng kiến nhiều thăng trầm, nay chính quyền Tổng thống Trump 2.0 hứa hẹn tái định hình tam giác này.
Ngoại giao Mặt trăng của Trung Quốc: Tham vọng soán ngôi 'đế chế' vũ trụ Mỹ

Ngoại giao Mặt trăng của Trung Quốc: Tham vọng soán ngôi 'đế chế' vũ trụ Mỹ

Từ trường phái ngoại giao gấu trúc nổi tiếng, Trung Quốc dần hình thành một công cụ đối ngoại mới mang tên ngoại giao Mặt trăng.
Tổng thống Trump ưu ái Nhật Bản hay 'nước cờ bậc thầy' của Tokyo?

Tổng thống Trump ưu ái Nhật Bản hay 'nước cờ bậc thầy' của Tokyo?

Chắc chắn sẽ không có nhiều ngoại lệ trong những chính sách phục vụ mục tiêu 'nước Mỹ trên hết' của Tổng thống Trump.
Để ngoại giao thành phố trở thành công cụ đắc lực cho nền y tế toàn cầu

Để ngoại giao thành phố trở thành công cụ đắc lực cho nền y tế toàn cầu

Tiềm năng của ngoại giao thành phố vẫn chưa được khai thác đầy đủ, đặc biệt trong việc áp dụng phương pháp One Health.
Phiên bản di động