Khai mở tương lai từ văn hóa và sáng tạo

Hà Anh
Những chia sẻ tại Diễn đàn Sáng tạo châu Á 2025 diễn ra vào ngày 28/11 vừa qua cho thấy vai trò ngày càng nổi bật của nguồn lực văn hóa và sáng tạo trong phát triển kinh tế - xã hội. Không chỉ dừng ở dữ liệu hay mô hình, các góc nhìn được nêu ra nhấn mạnh rằng để sáng tạo trở thành động lực bền vững, cần đặt văn hóa, con người và bản sắc ở vị trí trung tâm.
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Đại biểu Diễn đàn Sáng tạo châu Á 2025 thăm làng gốm Bát Tràng, Hà Nội. (Ảnh: Anh Tuấn)
Đại biểu Diễn đàn Sáng tạo châu Á 2025 thăm làng gốm Bát Tràng, Hà Nội. (Ảnh: Anh Tuấn)

Với chủ đề “Tương lai bền vững từ nguồn lực văn hóa và sáng tạo”, Diễn đàn do Viện Văn hóa, Nghệ thuật, Thể thao và Du lịch Việt Nam phối hợp Hội đồng Anh tại Việt Nam tổ chức là dịp để trao đổi kinh nghiệm phát triển đô thị sáng tạo, vai trò của di sản, thiết kế và mô hình hợp tác sáng tạo trong bối cảnh châu Á thay đổi nhanh chóng.

Từ những câu chuyện quốc tế đến thực tiễn Việt Nam, sự kiện mở ra cuộc đối thoại đa tầng, nơi các diễn giả thống nhất rằng sáng tạo không chỉ là động lực tăng trưởng mà còn là cách mỗi quốc gia định hình tương lai của chính mình.

Tại đây, bà Nguyễn Phương Thảo, Giám đốc các chương trình Nghệ thuật và Công nghiệp sáng tạo, Hội đồng Anh tại Việt Nam mang đến bức tranh 10 năm chuyển động của hệ sinh thái sáng tạo Việt Nam. Theo bà Thảo, đến nay, đã có gần 300 tổ chức và cá nhân hoạt động sôi nổi tại Hà Nội, Đà Nẵng, Hội An, Huế, Đà Lạt và TP. Hồ Chí Minh. Sự bứt phá ấy phản ánh quá trình trưởng thành, từ những mô hình siêu nhỏ, làm việc đơn độc, đến những cộng đồng nghệ thuật sáng tạo gắn kết, có năng lực lan tỏa xã hội.

Giám đốc Quỹ Giao lưu văn hóa Nhật Bản tại Việt Nam Yoshioka Norihiko bày tỏ suy ngẫm đáng chú ý về bản sắc và sự độc đáo của không gian sáng tạo. Ông nhận định Việt Nam có tiềm năng đặc biệt để phát triển các lễ hội văn hóa mang dấu ấn riêng, nhờ cảnh quan, lịch sử và lớp trẻ sáng tạo năng động. Tuy nhiên, tốc độ phát triển nhanh của các khu du lịch như Sa Pa, Đà Nẵng hay Phú Quốc kéo theo nguy cơ “đồng nhất hóa”, khi nhiều nơi trở nên giống nhau, thiếu bản sắc do động lực kinh tế lấn át giá trị văn hóa.

Ông chia sẻ kinh nghiệm Nhật Bản, đặc biệt là mô hình Setouchi Triennale, nơi các tập đoàn lớn tham gia “tài trợ mà không can thiệp” nhằm bảo vệ sự độc lập nghệ thuật, đồng thời duy trì phát triển bền vững. Theo ông, Việt Nam có thể đi theo con đường kết hợp nguồn lực doanh nghiệp, chuyên môn nghệ thuật Việt Nam, sự tham gia của cộng đồng và sự dẫn dắt dài hạn của Chính phủ để tạo ra những điểm đến văn hóa chân thực, độc đáo, có dấu ấn quốc tế.

Với tham luận “Hướng về phương Đông: Các cơ hội cho nền kinh tế sáng tạo”, TS. Tom Fleming, Giám đốc Tom Fleming Creative Consultancy đưa ra nhiều gợi mở quan trọng về phát triển văn hóa sáng tạo trong khu vực. Ông cho rằng, châu Á và Việt Nam sở hữu nguồn lực bản sắc phong phú, nhưng muốn biến lợi thế này thành động lực cạnh tranh, cần bắt đầu từ các giá trị gốc rễ và hướng đến sự kết nối sâu rộng hơn giữa các quốc gia, các mạng lưới sáng tạo và các thành phố.

Chia sẻ về sự phát triển kinh tế sáng tạo tại nông thôn Trung Quốc, GS.TS. Xiang Yong, Viện trưởng Viện Công nghiệp văn hóa Đại học Bắc Kinh (Trung Quốc), cho biết nước này đã tập trung vào việc khai thác bản sắc bản địa thông qua văn học, điện ảnh và các dịch vụ văn hoá; đồng thời xây dựng các mô hình sáng tạo gắn với câu chuyện quê hương.

GS.TS Xiang Yong nhấn mạnh từ khóa “gắn kết với quê hương” để khuyến khích giới trẻ quay về lập nghiệp. Điều cốt lõi là trao quyền cho văn hoá địa phương, để “mỗi tấc đất, mỗi di sản có thể cất tiếng nói”. Bảo vệ bản quyền và đẩy mạnh truyền thông cũng là hai yếu tố giúp tri thức bản địa có vị trí xứng đáng trong nền kinh tế văn hóa.

Nhìn lại Diễn đàn có thể thấy các diễn giả đều gặp nhau ở một điểm chung: Sáng tạo phải bắt đầu từ văn hóa, từ bản sắc và từ cộng đồng. Trong tương lai gần, khi Việt Nam tiếp tục mở rộng hợp tác, thử nghiệm mô hình mới và đặt trọng tâm vào con người, nguồn lực sáng tạo ấy sẽ trở thành động lực mạnh mẽ để đất nước tự tin hội nhập, đồng thời định hình một diện mạo văn hóa đa sắc, nhân văn và bền vững.

Những hình ảnh ấn tượng tại lễ khai mạc Liên hoan phim quốc tế Busan 2025

328 tác phẩm từ hơn 60 quốc gia sẽ được trình chiếu trong 10 ngày Liên hoan phim Quốc tế Busan 2025, một trong những ...

Việt Nam đề xuất sáng kiến triển khai Thập kỷ văn hóa vì sự phát triển bền vững

Trong khuôn khổ Hội nghị thế giới về chính sách văn hóa và phát triển bền vững (MONDIACULT 2025) do UNESCO phối hợp với chính ...

Tôn vinh bản sắc văn hóa và sáng tạo Việt trong thiết kế đồ họa

Liên hoan Sáng tạo & Thiết kế Việt Nam 2021 vừa được Đại học RMIT tại Việt Nam phối hợp cùng Tổ chức Giáo dục, ...

Nhà ngoại giao nữ với Áo dài Việt - Tôn vinh vẻ đẹp và bản sắc văn hóa Việt Nam

Sáng 20/10, hòa chung không khí kỷ niệm Ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10, Cục Ngoại vụ và Ngoại giao Văn hóa, Bộ Ngoại giao ...

Bản sắc văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên hội nhập quốc tế

Bản sắc văn hóa Việt Nam không chỉ là nền tảng tinh thần mà còn là động lực hội nhập quốc tế, khẳng định vị ...

Hà Nội gia nhập Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO

Ngày 4/12, sau quá trình xét duyệt hồ sơ nghiêm ngặt với nhiều tiêu chí cao, UNESCO đã công bố danh sách gồm 72 thành ...

Đọc thêm

Du Thiên: Tôi sẽ là ca sĩ Việt đầu tiên vừa 'hot' ở nhạc thị trường, vừa thành công với nhạc thính phòng

Du Thiên: Tôi sẽ là ca sĩ Việt đầu tiên vừa 'hot' ở nhạc thị trường, vừa thành công với nhạc thính phòng

Giữa thị trường âm nhạc Việt Nam nhiều biến động, ca sĩ Du Thiên là một gương mặt mang dấu ấn riêng, nổi bật với giọng Lyric Tenor, phong cách ...
Cách em 1 milimet tập 34: Thư phát hiện bí mật của Biên

Cách em 1 milimet tập 34: Thư phát hiện bí mật của Biên

Cách em 1 milimet tập 34, Tú chạm mặt Bách - Duyên ở quê; trong khi Thư vô tình biết bí mật của Biên.
HLV Mai Đức Chung tiếp tục dẫn dắt đội tuyển nữ Việt Nam

HLV Mai Đức Chung tiếp tục dẫn dắt đội tuyển nữ Việt Nam

Tưởng như HLV Mai Đức Chung sẽ nghỉ hưu sau SEA Games 33 nhưng ông đồng ý tiếp tục dẫn dắt ĐT nữ Việt Nam cho một giải đấu quan ...
Căng thẳng Campuchia-Thái Lan: Ngoại trưởng Mỹ vừa nói gì Phnom Penh? Pháp thúc đẩy các giải pháp hòa bình

Căng thẳng Campuchia-Thái Lan: Ngoại trưởng Mỹ vừa nói gì Phnom Penh? Pháp thúc đẩy các giải pháp hòa bình

Các ngoại trưởng Pháp và Mỹ có các cuộc điện đàm với lãnh đạo và quan chức của Campuchia nhằm thúc đẩy việc giải quyết căng thẳng với Thái Lan.
Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Đặt con người ở trung tâm phát triển bền vững

Luật Dân số mới của Việt Nam thể hiện sự chuyển dịch tư duy lập pháp, đặt con người làm trung tâm trong chiến lược phát triển quốc gia.
Hai cầu thủ U23 Việt Nam chấn thương trước giải châu Á

Hai cầu thủ U23 Việt Nam chấn thương trước giải châu Á

Trong buổi tập cuối trước ngày lên đường tới Qatar, tuyển U23 Việt Nam mất hai cầu thủ vì chấn thương.
Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Khách nước ngoài đến Jeju tăng mạnh nhờ một bộ phim Hàn Quốc ăn khách trên Netflix

Theo Korea Herald, khách du lịch nước ngoài đến đảo Jeju của Hàn Quốc đã tăng mạnh trong năm 2025 nhờ một bộ phim ăn khách trên Netflix.
Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tôn vinh quần thể di sản theo chuỗi đầu tiên tại Việt Nam

Tối 20/12, Lễ đón nhận Bằng của UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản thế giới diễn ra trang ...
Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Bangkok (Thái Lan) dẫn đầu thế giới về lượng khách du lịch quốc tế năm 2025

Thủ đô Bangkok của Thái Lan là thành phố được khách du lịch quốc tế ghé thăm nhiều nhất thế giới năm 2025.
Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Nghe ẩm thực Himalaya 'kể chuyện'

Sử dụng nguyên liệu bản địa, kỹ thuật truyền thống, các đầu bếp tại Ấn Độ, Nepal, Bhutan đang giới thiệu ẩm thực Himalaya theo những cách làm mới.
Indonesia muốn thu hút thêm khách quốc tế trong năm 2025-2026 nhờ chiến lược này

Indonesia muốn thu hút thêm khách quốc tế trong năm 2025-2026 nhờ chiến lược này

Indonesia tập trung vào 15 thị trường du lịch năm 2025-2026 nhằm thúc đẩy tăng trưởng lượng khách quốc tế, nâng cao mức chi tiêu và kéo dài thời gian lưu trú.
Bất ngờ với xu hướng mua sắm 'chỉ gói gọn trong chiếc túi nhỏ' của khách du lịch tại Hàn Quốc

Bất ngờ với xu hướng mua sắm 'chỉ gói gọn trong chiếc túi nhỏ' của khách du lịch tại Hàn Quốc

Khách du lịch Hàn Quốc hiện đang chi tiền mua sắm những gì? Câu trả lời có thể khiến bạn bất ngờ và có lẽ các món đồ cũng vừa vặn trong một chiếc túi ...
Nón làng Chuông: Dáng quê trong từng nếp lá

Nón làng Chuông: Dáng quê trong từng nếp lá

Ở làng Chuông (xã Thanh Oai, Thành phố Hà Nội) những vòng tre, tầng lá và mũi kim vẫn ngày ngày được nâng niu bởi những con người chọn 'ở lại' với nghề.
Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Di sản văn hóa Việt Nam: Dòng chảy bền bỉ từ truyền thống đến hiện đại

Trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam – Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” được tổ chức tại Khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội phục vụ công chúng.
'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

'Nghêu Sò Ốc Hến': Câu chuyện dân gian bước vào hiện tại qua ngôn ngữ múa rối cạn

Khi được tiếp cận bằng tư duy sáng tạo nghiêm túc, nghệ thuật múa rối không chỉ giữ được bản sắc mà còn tìm được tiếng nói chung với công chúng hôm nay.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kiểm tra công tác quy hoạch di sản tại Ninh Bình

Ngày 21/12, Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính cùng Đoàn công tác đã làm việc và kiểm tra thực địa tại tỉnh Ninh Bình.
Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Tôn vinh giá trị Truyện Kiều và di sản đại thi hào Nguyễn Du

Lễ kỷ niệm 260 năm ngày sinh đại thi hào Nguyễn Du diễn ra tối 20/12 tại Hà Tĩnh.
Khai trương tour trải nghiệm 'Ký ức Cột cờ' tại Hoàng thành Thăng Long

Khai trương tour trải nghiệm 'Ký ức Cột cờ' tại Hoàng thành Thăng Long

Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long - Hà Nội vừa phối hợp với Tổng Công ty Du lịch Hà Nội tổ chức khai trương tour trải nghiệm “Ký ức Cột cờ”.
Phiên bản di động