Khảo sát PAPI 2018: Hiệu quả quản trị và hành chính công đã được cải thiện

Đó là một trong những thông tin được chia sẻ tại Hội nghị công bố chỉ số chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) năm 2018 diễn ra vào sáng 2/4, tại Hà Nội.

Theo báo cáo của PAPI, người dân cho biết nhũng nhiễu trong lĩnh vực y tế, giáo dục tiểu học công lập thuyên giảm; họ hài lòng hơn với hầu hết dịch vụ công căn bản và các cấp chính quyền cơ sở tương tác với người dân nhiều hơn. Điểm các chỉ tiêu đo lường dịch vụ hành chính công về cấp phép xây dựng và dịch vụ cấp xã/phường cũng tăng lên.

Tuy nhiên, tỷ lệ người dân cho rằng có nhũng nhiễu trong cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, có hiện tượng cán bộ sử dụng công quỹ vào mục đích riêng không giảm. Đặc biệt, người dân trên phạm vi cả nước cho rằng chất lượng nguồn nước sinh hoạt, ăn uống nơi họ sinh sống kém hơn ba năm trước.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Quyền đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam Caitlin Wiesen cho biết, sau 10 năm, chỉ số PAPI tiếp tục đóng vai trò là công cụ hữu hiệu góp phần cải thiện quản trị công ở Việt Nam. Trọng tâm nghiên cứu của Chỉ số PAPI rất sát với sứ mệnh của UNDP, đặt người dân là trung tâm của quá trình phát triển. Chỉ số PAPI là công cụ lắng nghe tiếng nói của người dân, tìm hiểu kỳ vọng của người dân đối với các cấp chính quyền, và qua đó tạo điều kiện để người dân tham gia quản trị đất nước.

“Bên cạnh đó, chỉ số PAPI khẳng định mô hình thúc đẩy quản trị có sự tham gia của một số quốc gia trên thế giới. PAPI đã tìm hiểu và học hỏi trong quá trình xây dựng những chỉ báo quan trọng đo lường tiến bộ trong việc thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững số 16 về xã hội hòa bình, công bằng và bình đẳng”, bà Caitlin Wiesen chia sẻ.

Nói về vấn đề bình đẳng giới, Đại sứ Australia tại Việt Nam Craig Chittick nhấn mạnh: “Những báo cáo của PAPI 2018 cho thấy cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc bầu chọn phụ nữ vào các vị trí lãnh đạo, quản lý khu vực nhà nước. Kết quả phân tích cũng chỉ ra rằng, cần nhiều nỗ lực hơn nữa trong việc xóa bỏ định kiến xã hội, đặc biệt của cử tri nữ, đối với phụ nữ mong muốn trở thành lãnh đạo, quản lý”.

Tại sự kiện, Đại sứ Cộng hòa Ireland tại Việt Nam Cait Moran cho rằng, một trong những lĩnh vực mà PAPI cần tập trung nghiên cứu cộng đồng dân tộc thiểu số, những người nghèo và gặp nhiều hạn chế trong tiếp cận với dịch vụ công căn bản từ trước tới nay.

“Chúng tôi mong rằng nghiên cứu PAPI sẽ tìm hiểu sâu những khác biệt về điều kiện tiếp cận quản trị và dịch vụ công có chất lượng giữa các cộng đồng dân tộc thiểu số và dân tộc đa số, để cung cấp dẫn chứng đổi mới chính sách công hướng tới hỗ trợ đầy đủ để cộng đồng dân tộc thiểu số cùng phát triển”, Đại sứ Cộng hòa Ireland tại Việt Nam nói.

Kết quả khảo sát PAPI 2018 cho thấy, tham nhũng vẫn là một trong ba mối quan ngại hàng đầu của người dân. Gần 60% số người trả lời cho rằng tham nhũng ở cấp xã/phường đã thuyên giảm trong ba năm qua, song chỉ có 50% số người trả lời cho rằng tham nhũng ở cấp quốc gia có xu hướng thuyên giảm. Ngoài ra, bình đẳng giới cũng là một trong những chính sách được ưu tiên trong nghị trình phát triển bền vững ở Việt Nam.

Năm 2018, người dân cũng ghi nhận một số thay đổi tích cực trong hiệu quả huy động sự tham gia của người dân vào đời sống chính trị, xã hội ở cấp cơ sở. Người dân hài lòng hơn với mức độ công khai, minh bạch của chính quyền trong việc tổ chức lập danh sách hộ nghèo và chia sẻ thông tin thu, chi ngân sách cấp xã/ phường.

Về trách nhiệm giải trình với người dân, số người gặp gỡ cán bộ, công chức chính quyền cấp thôn/tổ dân phố hoặc cấp xã/phường khi có bức xúc với chính quyền hoặc hàng xóm tăng lên. Tuy nhiên, điểm chỉ số nội dung về tiếp cận dịch vụ tư pháp cho thấy mức độ tin tưởng vào hiệu quả giải quyết tranh chấp dân sự của các cơ quan tư pháp, tòa án địa phương và cơ chế giải quyết tranh chấp phi tòa án không cao.

Về cung ứng dịch vụ công căn bản, kết quả khảo sát cho thấy mức độ hài lòng của người dân rất khác biệt với từng loại dịch vụ. Cụ thể như ngành y tế, có một số cải thiện trong năm 2018, nhất là ở chỉ tiêu đánh giá độ bao phủ của bảo hiểm y tế. Cơ sở hạ tầng căn bản, bao gồm các dịch vụ như đường xá, thu gom rác thải, cung cấp điện lưới và nước sạch cho ăn uống, sinh hoạt cũng được đánh giá tiech cực.

So với các nội dung khác, sự hài lòng của người sử dụng dịch vụ giáo dục tiểu học có xu hướng giảm sút, phần lớn là do điều kiện vật chất, trang thiết bị của trường tiểu học công lập và chất lượng giáo dục có phần xuống cấp.