Không nên lạm dụng chất oxy hóa

Từ trước đến nay, nhiều người tin rằng các chất chống oxy hóa có công năng như một loại thần dược, có thể giúp ngăn ngừa và chữa trị được nhiều chứng bệnh nan y, đặc biệt là tác dụng chống lão hóa…
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ảnh minh họa

Chất oxy hoá - còn gọi là các gốc tự do - sinh ra từ quá trình chuyển hoá trong cơ thể và gây hại cho các tế bào. Thông thường, hệ thống các chất chống oxy hoá có sẵn trong cơ thể sẽ trung hòa, vô hiệu hóa các gốc tự do này, giúp “thanh lọc” cơ thể. Khi các gốc tự do được sinh ra quá nhiều và hệ thống chất chống oxy hoá bị suy yếu thì cơ thể sẽ bị nguy hại. Để khắc phục tình trạng này, cơ thể cần được bổ sung các chất chống ôxy hóa để phòng bệnh.

Trước đây, các nghiên cứu về tác dụng của chất chống oxy hóa đều có những kết luận hết sức tích cực. Một chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa – đặc biệt là vitamin E - có nhiều trong các loại ngũ cốc nguyên hạt và rau hoa quả tươi - có thể giảm 30% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Tuy nhiên, các nghiên cứu này đã bỏ qua mặt trái của việc lạm dụng chất chống oxy hóa đối với cơ thể.

Nghiên cứu của giáo sư Tony Tiganis (Đại học Monash – Australia), được công bố trên tạp chí Cell Metabolism cho thấy: Đối với những người đang ở trong giai đoạn đề kháng insulin - giai đoạn đầu của bệnh đái tháo đường type 2 - thì sự lạm dụng chất chống oxy hóa sẽ vô tình thúc đẩy sớm hơn sự khởi phát của căn bệnh này. Do hoạt động theo cơ chế loại bỏ các gốc oxy tự do hoạt động (ROS) nên việc lạm dụng chất chống oxy hóa có thể dẫn đến việc gia tăng insulin – đây là một hormone do tuyến tụy tạo ra với vai trò là chìa khóa mở của cho glucose đi vào các tế bào trong cơ thể để trở thành năng lượng và nhờ đó mà đường huyết trong máu được hạ xuống ở mức cho phép.

Nghiên cứu cho thấy, sự giải phóng các chất hoạt hóa của vitamin chống ôxy hóa và các chất bổ sung khác sẽ ngăn chặn những thiệt hại mà các gốc tự do hoặc các ROS có thể gây ra bởi tình trạng sang chấn oxy hóa (stress oxidative) trong các tế bào. Các nghiên cứu đã cho thấy chất chống oxy hóa trong thực phẩm như trái cây, rau củ... có thể bảo vệ con người trước căn bệnh ung thư và các bệnh nan y khác như đề kháng insulin và đái tháo đường type 2 do tế bào của người bệnh sản xuất ra quá nhiều ROS. Nhưng các nghiên cứu có tính phản biện lại chứng minh ngược lại rằng, các chất tưởng như là gây hại ấy lại thực sự đóng vai trò sống còn trong việc duy trì sức khỏe của con người và sự mất cân bằng về số lượng của các chất này có thể làm phát sinh các căn bệnh nan y khác.

Các nghiên cứu của giáo sư Tiganis hiện được tiến hành trên chuột đã chứng minh rằng các chất chống oxy hóa có thể làm giảm tuổi thọ và khi tiến hành trên con người cũng cho kết quả tương tự. Về sinh lý học, các ROS ở mức độ thấp có thể thúc đẩy sự đáp ứng insulin và làm giảm sự đề kháng insulin trong giai đoạn đầu của sự khởi phát bệnh đái tháo đường type 2 trước khi căn bệnh này biểu lộ các dấu hiệu rõ rệt. Sự hiện diện của ROS trong các bắp thịt sẽ thúc đẩy sự hoạt động của các insulin và giúp giảm lượng đường trong máu.

Có thể hiểu một cách đơn giản, đó là một mối quan hệ Âm - Dương, trong đó ROS có lợi trong giai đoạn đầu của bệnh tiểu đường type 2 và chuyển sang có hại ở các giai đoạn sau của bệnh," giáo sư Tiganis giải thích. Vì thế, nếu bạn là một người hoàn toàn khỏe mạnh thì không nên bổ sung thật nhiều chất chống oxy hóa như một biện pháp phòng bệnh tật.

Người dân nên hết sức cảnh giác với các sản phẩm được khuếch trương, tán dương, quảng cáo rầm rộ là “giàu chất chống oxy hóa” hay các loại thực phẩm bổ sung, những “siêu thực phẩm”… có chứa tới hàng trăm chất chống oxy hóa được tâng bốc như là “thần dược” đối với sức khỏe và sắc đẹp. Mặt khác, việc bổ sung các chất chống oxy hóa tự nhiên bằng các loại rau xanh, hoa quả vẫn được khuyến khích, nhưng những người có dấu hiệu mắc bệnh tiểu đường hoặc gia đình có tiền sử mắc căn bệnh này nên hết sức cẩn trọng.

Cơ thể người là một cỗ máy thông minh, nó có khả năng đào thải những chất thừa bằng cách này hay cách khác, nhưng không phải là tất cả. Cơ thể còn rất nhạy cảm và luôn có những phương án “phòng vệ” trước những sự cố về trao đổi chất trong cơ thể. Chính vì thế, khi con người cố tình can thiệp quá sâu vào quá trình này, đến một ngưỡng nào đó, sẽ làm rối loạn sự thu – phát tín hiệu của cơ thể và dẫn đến những phản ứng nhầm lẫn. Tương tự, việc bổ sung quá nhiều chất chống oxy hóa trong khi cơ thể có thể tự sản sinh ra và “đủ dùng” có thể dẫn đến những phản ứng đáng tiếc của cơ thể. Riêng với các bệnh nhân tiểu đường, một chế độ ăn uống điều độ, lành mạnh và vận động thường xuyên… vẫn là những cách tự nhiên để tạo ra ROS và kích thích hoạt động của insulin.

Nguyên Anh

Xem nhiều

Đọc thêm

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi 12 cung hoàng đạo Thứ Bảy ngày 23/11/2024: Sư Tử tình cảm chớm nở

Tử vi hôm nay 23/11/2024 của 12 cung hoàng đạo - Ma Kết, Bảo Bình, Song Ngư, Bạch Dương, Kim Ngưu, Song Tử, Cự Giải, Sư Tử, Xử Nữ, Thiên ...
Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm hôm nay 2024: Xem lịch âm 23/11/2024, Lịch vạn niên ngày 23 tháng 11 năm 2024

Lịch âm 23/11. Lịch âm 23/11/2024? Âm lịch hôm nay 23/11. Lịch vạn niên 23/11/2024. Ngày hôm nay tốt hay xấu? Xem ngày giờ, hướng tốt xấu...
Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Thêm hai quốc gia có thể có thể trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen

Ủy ban châu Âu khẳng định cả Romania và Bulgaria đều đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để gia nhập khối Schengen.
Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Hỗ trợ Ukraine: Czech cấp nửa triệu quả đạn pháo, Thụy Điển tiếp tục bơm tiền, Berlin không cho phép Kiev dùng vũ khí Đức tấn công lãnh thổ Nga

Ngoại trưởng Czech Jan Lipavsky cam kết Prague sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine.
Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ với Campuchia

Chủ tịch Quốc hội khẳng định Đảng, Nhà nước Việt Nam luôn coi trọng và dành ưu tiên cao cho việc củng cố, tăng cường quan hệ Việt Nam-Campuchia.
Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Việt Nam-Malaysia: Thúc đẩy, phát huy hiệu quả tiềm năng hợp tác trong bối cảnh bước vào giai đoạn phát triển mới

Tổng Bí thư tiếp Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phát triển Nông thôn, Chủ tịch đảng UMNO và các lãnh đạo cấp cao trong Liên minh cầm quyền tại Malaysia.
Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Thêm nhiều điều kiện đối với việc xét tuyển đại học bằng học bạ

Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non.
Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024: Lan tỏa những câu chuyện đẹp về tình thầy trò

Cuộc thi viết 'Những kỷ niệm sâu sắc về thầy cô và mái trường' 2024 đã tạo sự kết nối tình cảm giữa thầy với trò, giữa nhà trường với học sinh.
Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy dạy học sinh bằng nhân cách của chính mình

Người thầy phải trở nên tự tin, tự chủ và tự cập nhật bản thân, để AI chỉ là một trợ lý thông thái...
Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

Trường Tiểu học Dịch Vọng A đón nhận Cờ thi đua của Chính phủ

50 năm qua là hành trình tự hào và cũng là nền tảng vững chắc để Trường Tiểu học Dịch Vọng A tiếp tục vươn xa.
Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT: Không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức nhà giáo

Bộ trưởng GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, chủ trương là không cấm dạy thêm nhưng cấm những hành vi vi phạm đạo đức của nhà giáo.
Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11): Tình yêu thương, sự trung thực, lòng thiện lương làm nên vẻ đẹp của người thầy

Người thầy phải chú trọng giáo dục học sinh về đạo đức, lối sống, sự bao dung và trách nhiệm xã hội.
Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng tới mục tiêu công bằng, bền vững

Dịch vụ công mang lại môi trường minh bạch, hướng đến mục tiêu công bằng, văn minh và mang tính cộng đồng.
Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Chủ tịch nước tặng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc cho 2 phi công vụ tai nạn máy bay ở Bình Định

Ngày 22/11, Chủ tịch nước vừa có Quyết định về việc tặng thưởng Huân chương Bảo vệ Tổ quốc.
Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Từ năm 2025, giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm: Phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm

Bộ Công an ban hành Thông tư 65/2024, theo đó, người có giấy phép lái xe ô tô bị trừ hết điểm thì phải kiểm tra lý thuyết và mô phỏng để phục hồi điểm.
Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ ngày 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm?

Từ 1/1/2025, xe ô tô 8 chỗ phải lưu trữ dữ liệu hành trình tối thiểu 1 năm? Hệ thống dữ liệu thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh ...
Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Hướng tới tăng trưởng xanh, thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững

Tăng cường hợp tác quốc tế về phổ biến kiến thức khoa học hướng tới tăng trưởng xanh
Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Rác thải nhựa tại các siêu thị: Mối nhức nhối ngày càng nghiêm trọng của Australia

Số liệu của APCO cho thấy, Australia tạo ra nhiều rác thải nhựa bình quân đầu người hơn mọi quốc gia khác trên thế giới, ngoại trừ Singapore.
Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế AI giảm gánh nặng chữa bệnh cho cư dân bản địa Australia

Dự án y tế Healthy Connections nhằm giải quyết những thách thức trong việc tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản của cư dân vùng hẻo lánh ở phía Tây Australia.
Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Phát động chiến dịch chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết năm thứ 14

Chiến dịch 'JUMBO VAPE - Chung tay phòng chống bệnh sốt xuất huyết' nhằm tuyên truyền phòng chống bệnh sốt xuất huyết trên toàn quốc vừa được phát động.
Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Tăng thuế thuốc lá: Chìa khóa bảo vệ sức khỏe người dân Việt Nam

Ngày 21/11, Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức Hội nghị tập huấn nâng cao năng lực truyền thông về phòng chống tác hại thuốc lá.
Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non 17/11: Nâng cao nhận thức về các vấn đề liên quan đến trẻ sinh non

Ngày thế giới Vì trẻ sinh non năm nay có chủ đề là ‘Hãy cùng nhau lan tỏa thông điệp và hành động vì tương lai của các em'.
Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Nhật Bản: Nghiên cứu mới mở đường cho mục tiêu giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ sơ sinh nhẹ cân

Theo các chuyên gia y tế Nhật Bản, tác động của việc trẻ sơ sinh bị thiếu cân cũng có thể ảnh hưởng đến tương lai của thế hệ sau này.
Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Hà Nội: Chi 1.000 tỷ đồng điều trị đái tháo đường cho người dân

Ước tính, khoảng 500.000 người ở Hà Nội bị đái tháo đường và 1,5 triệu người mắc tiền đái tháo đường.
Phiên bản di động