Không nên lạm dụng chất oxy hóa

Từ trước đến nay, nhiều người tin rằng các chất chống oxy hóa có công năng như một loại thần dược, có thể giúp ngăn ngừa và chữa trị được nhiều chứng bệnh nan y, đặc biệt là tác dụng chống lão hóa…
Theo dõi Baoquocte.vn trên
Ảnh minh họa

Chất oxy hoá - còn gọi là các gốc tự do - sinh ra từ quá trình chuyển hoá trong cơ thể và gây hại cho các tế bào. Thông thường, hệ thống các chất chống oxy hoá có sẵn trong cơ thể sẽ trung hòa, vô hiệu hóa các gốc tự do này, giúp “thanh lọc” cơ thể. Khi các gốc tự do được sinh ra quá nhiều và hệ thống chất chống oxy hoá bị suy yếu thì cơ thể sẽ bị nguy hại. Để khắc phục tình trạng này, cơ thể cần được bổ sung các chất chống ôxy hóa để phòng bệnh.

Trước đây, các nghiên cứu về tác dụng của chất chống oxy hóa đều có những kết luận hết sức tích cực. Một chế độ ăn giàu chất chống oxy hóa – đặc biệt là vitamin E - có nhiều trong các loại ngũ cốc nguyên hạt và rau hoa quả tươi - có thể giảm 30% nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Tuy nhiên, các nghiên cứu này đã bỏ qua mặt trái của việc lạm dụng chất chống oxy hóa đối với cơ thể.

Nghiên cứu của giáo sư Tony Tiganis (Đại học Monash – Australia), được công bố trên tạp chí Cell Metabolism cho thấy: Đối với những người đang ở trong giai đoạn đề kháng insulin - giai đoạn đầu của bệnh đái tháo đường type 2 - thì sự lạm dụng chất chống oxy hóa sẽ vô tình thúc đẩy sớm hơn sự khởi phát của căn bệnh này. Do hoạt động theo cơ chế loại bỏ các gốc oxy tự do hoạt động (ROS) nên việc lạm dụng chất chống oxy hóa có thể dẫn đến việc gia tăng insulin – đây là một hormone do tuyến tụy tạo ra với vai trò là chìa khóa mở của cho glucose đi vào các tế bào trong cơ thể để trở thành năng lượng và nhờ đó mà đường huyết trong máu được hạ xuống ở mức cho phép.

Nghiên cứu cho thấy, sự giải phóng các chất hoạt hóa của vitamin chống ôxy hóa và các chất bổ sung khác sẽ ngăn chặn những thiệt hại mà các gốc tự do hoặc các ROS có thể gây ra bởi tình trạng sang chấn oxy hóa (stress oxidative) trong các tế bào. Các nghiên cứu đã cho thấy chất chống oxy hóa trong thực phẩm như trái cây, rau củ... có thể bảo vệ con người trước căn bệnh ung thư và các bệnh nan y khác như đề kháng insulin và đái tháo đường type 2 do tế bào của người bệnh sản xuất ra quá nhiều ROS. Nhưng các nghiên cứu có tính phản biện lại chứng minh ngược lại rằng, các chất tưởng như là gây hại ấy lại thực sự đóng vai trò sống còn trong việc duy trì sức khỏe của con người và sự mất cân bằng về số lượng của các chất này có thể làm phát sinh các căn bệnh nan y khác.

Các nghiên cứu của giáo sư Tiganis hiện được tiến hành trên chuột đã chứng minh rằng các chất chống oxy hóa có thể làm giảm tuổi thọ và khi tiến hành trên con người cũng cho kết quả tương tự. Về sinh lý học, các ROS ở mức độ thấp có thể thúc đẩy sự đáp ứng insulin và làm giảm sự đề kháng insulin trong giai đoạn đầu của sự khởi phát bệnh đái tháo đường type 2 trước khi căn bệnh này biểu lộ các dấu hiệu rõ rệt. Sự hiện diện của ROS trong các bắp thịt sẽ thúc đẩy sự hoạt động của các insulin và giúp giảm lượng đường trong máu.

Có thể hiểu một cách đơn giản, đó là một mối quan hệ Âm - Dương, trong đó ROS có lợi trong giai đoạn đầu của bệnh tiểu đường type 2 và chuyển sang có hại ở các giai đoạn sau của bệnh," giáo sư Tiganis giải thích. Vì thế, nếu bạn là một người hoàn toàn khỏe mạnh thì không nên bổ sung thật nhiều chất chống oxy hóa như một biện pháp phòng bệnh tật.

Người dân nên hết sức cảnh giác với các sản phẩm được khuếch trương, tán dương, quảng cáo rầm rộ là “giàu chất chống oxy hóa” hay các loại thực phẩm bổ sung, những “siêu thực phẩm”… có chứa tới hàng trăm chất chống oxy hóa được tâng bốc như là “thần dược” đối với sức khỏe và sắc đẹp. Mặt khác, việc bổ sung các chất chống oxy hóa tự nhiên bằng các loại rau xanh, hoa quả vẫn được khuyến khích, nhưng những người có dấu hiệu mắc bệnh tiểu đường hoặc gia đình có tiền sử mắc căn bệnh này nên hết sức cẩn trọng.

Cơ thể người là một cỗ máy thông minh, nó có khả năng đào thải những chất thừa bằng cách này hay cách khác, nhưng không phải là tất cả. Cơ thể còn rất nhạy cảm và luôn có những phương án “phòng vệ” trước những sự cố về trao đổi chất trong cơ thể. Chính vì thế, khi con người cố tình can thiệp quá sâu vào quá trình này, đến một ngưỡng nào đó, sẽ làm rối loạn sự thu – phát tín hiệu của cơ thể và dẫn đến những phản ứng nhầm lẫn. Tương tự, việc bổ sung quá nhiều chất chống oxy hóa trong khi cơ thể có thể tự sản sinh ra và “đủ dùng” có thể dẫn đến những phản ứng đáng tiếc của cơ thể. Riêng với các bệnh nhân tiểu đường, một chế độ ăn uống điều độ, lành mạnh và vận động thường xuyên… vẫn là những cách tự nhiên để tạo ra ROS và kích thích hoạt động của insulin.

Nguyên Anh

Xem nhiều

Đọc thêm

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

'Họa vô đơn chí' có thể đẩy chính phủ 'đèn giao thông' của Đức tới nguy cơ sụp đổ

Đây là thời điểm tồi tệ nhất có thể dẫn tới chính phủ sụp đổ, xét theo những gì đang xảy ra ở Ukraine và tình hình kinh tế ở ...
Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Syria lên án cuộc không kích của Israel nhằm vào các địa điểm dân sự gần Damascus

Bộ Ngoại giao Syria kêu gọi Liên hợp quốc (LHQ) hành động khẩn cấp để ngăn chặn các động thái quân sự của Israel nhằm vào dân thường.
Dự báo thời tiết ngày mai (6/11): Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An nhiều mây, có mưa, trời lạnh; khu vực Hà Tĩnh đến Bình Định mưa to đến rất to

Dự báo thời tiết ngày mai (6/11): Bắc Bộ, Thanh Hóa, Nghệ An nhiều mây, có mưa, trời lạnh; khu vực Hà Tĩnh đến Bình Định mưa to đến rất to

Thông tin dự báo thời tiết các khu vực ngày mai (6/11) từ Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia.
Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Bầu cử tổng thống Mỹ 2024 bắt đầu, hai ứng viên hòa nhau tại điểm đầu tiên, kịch bản nào để tới con số quyền lực?

Nếu các cuộc thăm dò trước bầu cử tổng thống Mỹ 2024 là chính xác, cuộc đua năm nay cần theo dõi sát 7 tiểu bang chiến địa.
Lịch cúp điện Bình Thuận hôm nay ngày 6/11/2024

Lịch cúp điện Bình Thuận hôm nay ngày 6/11/2024

Thông tin lịch cúp điện tại Bình Thuận theo từng khu vực được cập nhật mới nhất từ Điện lực miền Nam ngày 6/11/2024.
Chim cánh cụt châu Phi suy giảm nhanh số lượng, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Chim cánh cụt châu Phi suy giảm nhanh số lượng, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng

Chim cánh cụt châu Phi, loài chim cánh cụt duy nhất sinh trưởng trên lục địa này, đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng trong tự nhiên vào năm ...
615 ứng viên đạt chuẩn Giáo sư, Phó giáo sư năm 2024

615 ứng viên đạt chuẩn Giáo sư, Phó giáo sư năm 2024

Có 45 ứng viên Giáo sư (GS), 570 ứng viên Phó giáo sư (PGS) đạt đủ phiếu tín nhiệm của Hội đồng Giáo sư nhà nước năm 2024.
Doanh nhân chia sẻ chặng đường khởi nghiệp đầy cảm hứng tới sinh viên

Doanh nhân chia sẻ chặng đường khởi nghiệp đầy cảm hứng tới sinh viên

Khoa Quan hệ Công chúng - Truyền thông (Đại học Văn Lang) tổ chức workshop 'Khởi nghiệp - Khởi đầu địa phương, Tư duy toàn cầu' ngày 3/11.
Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh

Lịch nghỉ Tết Nguyên đán 2025 của học sinh TP. Hồ Chí Minh sẽ chỉ kéo dài 9 ngày, từ 25/1 đến hết 2/2 (Dương lịch), dự kiến ít hơn năm ngoái 7 ngày.
Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập các cấp từ ngày 15/12/2024

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập các cấp từ ngày 15/12/2024

Điều kiện xét thăng hạng giáo viên công lập từ 15/12/2024 được quy định tại Thông tư 13/2024/TT-BGDĐT, có hiệu lực từ ngày 15/12/2024.
Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT liên tục tăng với con số gần tuyệt đối

Tỷ lệ đỗ tốt nghiệp THPT liên tục tăng với con số gần tuyệt đối

Năm 2024 là năm có tỷ lệ thí sinh đỗ tốt nghiệp THPT cao nhất 10 năm qua, với tỷ lệ 99,4% thí sinh đỗ tốt nghiệp.
Sắc màu độc đáo lễ hội Halloween tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Sắc màu độc đáo lễ hội Halloween tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền

Lễ hội Halloween 2024: Equinox đã diễn ra vào ngày 31/10 tại Hội trường C, Học viện Báo chí và Tuyên truyền.
Lưu ý quan trọng đối với người đang dùng chứng minh nhân dân

Lưu ý quan trọng đối với người đang dùng chứng minh nhân dân

Lưu ý quan trọng đối với người đang dùng chứng minh nhân dân khi sắp bước sang năm 2025. Mời độc giả tham khảo bài viết dưới đây.
Khi lái xe trong khu đô thị và đông dân cư trừ các khu vực có biển cấm sử dụng còi, người lái xe được sử dụng còi như thế nào?

Khi lái xe trong khu đô thị và đông dân cư trừ các khu vực có biển cấm sử dụng còi, người lái xe được sử dụng còi như thế nào?

Bài viết sẽ cung cấp nội dung về việc khi lái xe trong khu đô thị và đông dân cư trừ các khu vực có biển cấm sử dụng còi, người lái xe được sử ...
Người sinh năm 2000, 1985, 1965 phải đổi sang thẻ căn cước trong năm 2025

Người sinh năm 2000, 1985, 1965 phải đổi sang thẻ căn cước trong năm 2025

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin về người sinh năm 2000, 1985, 1965 phải đổi sang thẻ căn cước trong năm 2025.
Quy định mới về đèn xanh, đèn vàng từ năm 2025 mà người dân cần biết

Quy định mới về đèn xanh, đèn vàng từ năm 2025 mà người dân cần biết

Bài viết dưới đây sẽ cung cấp nội dung quy định mới về đèn xanh, đèn vàng từ năm 2025 mà người dân cần biết.
Không khí lạnh tăng cường, từ đêm nay Hà Nội chuyển rét, nhiệt độ thấp nhất 18-20 độ

Không khí lạnh tăng cường, từ đêm nay Hà Nội chuyển rét, nhiệt độ thấp nhất 18-20 độ

Khoảng gần sáng 4/11, đợt không khí lạnh mạnh tăng cường xuống miền Bắc; từ đêm Hà Nội chuyển rét với nhiệt độ thấp nhất 18-20 độ.
Ái nữ nhà Trump tiết lộ tuyệt chiêu khiến cơ thể thay đổi ngoài sức tưởng tượng

Ái nữ nhà Trump tiết lộ tuyệt chiêu khiến cơ thể thay đổi ngoài sức tưởng tượng

Ái nữ nhà cựu tổng thống Trump - Ivanka Trump - cho biết từ khi tập trung rèn luyện kháng lực, cơ thể cô đã thay đổi ngoài sức tưởng tượng.
Những lợi ích tuyệt vời từ chạy bộ

Những lợi ích tuyệt vời từ chạy bộ

Chạy bộ là môn thể thao tốt cho sức khỏe, làm tăng bè xương, tăng lắng đọng canxi ở xương, từ đó giúp xương chắc khỏe, lưu thông khí huyết tốt hơn.
Những thực phẩm nào giúp no lâu, giảm cảm giác thèm ăn hiệu quả?

Những thực phẩm nào giúp no lâu, giảm cảm giác thèm ăn hiệu quả?

Những thực phẩm nguyên chất chứa nhiều chất xơ, protein, nước và chất béo lành mạnh sẽ giúp bạn no lâu, giảm cảm giác thèm ăn.
8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

Tiêu thụ trà matcha mỗi ngày giúp não bộ tỉnh táo, giảm căng thẳng, kiểm soát cân nặng và đường huyết, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và giảm cân.
Chuyên gia tư vấn về nguyên nhân và biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não

Chuyên gia tư vấn về nguyên nhân và biện pháp giảm nguy cơ thiếu máu lên não

Thiếu máu lên não là tình trạng máu lên não không đủ, khiến tế bào não không được nuôi dưỡng, là một dấu hiệu cảnh báo nhồi máu não.
Những loại vitamin là 'cứu tinh' của da khô, lão hóa nhanh

Những loại vitamin là 'cứu tinh' của da khô, lão hóa nhanh

Thiếu hụt vitamin C hay E ảnh hưởng đến khả năng giữ ẩm, bảo vệ tế bào da khỏi tổn thương do môi trường, khiến da khô, lão hóa nhanh.
Lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược

Để đáp ứng nhu cầu cấp thiết và phù hợp với sự thay đổi của bối cảnh kinh tế - xã hội thì việc xây dựng Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số ...
Phiên bản di động